politics

Πρέπει να παινέσω το Χρηστικό λεξικό που έβαλε στο λήμμα βολονταρισμός την (αρνητική) σημασία που έχει γίνει αρκετά συνηθισμένη σε δημοσιογραφικά κείμενα, χωρίς να είναι βέβαιο ότι καταλαβαίνουν όλοι οι αναγνώστες τι ακριβώς σημαίνει. 3. (αρνητ. συνυποδ.) στάση, συμπεριφορά προσώπου ή ομάδας...

Στα αρχαία εμφανίζεται η λέξη οικοφόρα για να περιγράψει τα νομαδικά έθνη, που ταξιδεύουν κουβαλώντας το σπίτι τους και την οικοσκευή τους. Σήμερα ο οικοφόρος (ή οικο-φόρος) είναι ο οικολογικός φόρος. Ecotax (short for Ecological taxation) refers to taxes intended to promote environmentally...

The protesters' use of umbrellas — among other equipment — to shield themselves from the potential pain of tear gas and rubber bullets has earned the movement the name the "umbrella revolution."...

Majoritarianism is a traditional political philosophy or agenda which asserts that a majority (sometimes categorized by religion, language, social class or some other identifying factor) of the population is entitled to a certain degree of primacy in society, and has the right to make decisions...

Όπως είδα στα σημερινά μεζεδάκια του Σαραντάκου, η έκφραση «quiet for quiet» περιγράφει πολιτική του Ισραήλ απέναντι στους Παλαιστίνιους. Ο όρος φαίνεται να είναι πρόσφατος και να αποτελεί το αντίθετο του tit for tat (μία σου και μία μου, οφθαλμόν αντί οφθαλμού (και οδόντα αντί οδόντος)). Η...

Λέξεις της τραγικής επικαιρότητας του πολέμου (που ποτέ δεν βγαίνει από την επικαιρότητα). Εκεχειρία, ανακωχή, παύση ή κατάπαυση (του) πυρός, truce, armistice, ceasefire. Σε τι ακριβώς αναφέρεται ο κάθε όρος και ποιες οι αντιστοιχίες; Δεν είναι πολύ ξεκάθαρο. Χοντρικά ίσως μπορούμε να πούμε ότι...

Το μόρφωμα που προέκυψε από τις τραγικές εξελίξεις στη Συρία και το Ιράκ, το μη αναγνωρισμένο «χαλιφάτο» που τώρα ονομάζεται Ισλαμικό Κράτος, έχει ήδη προκαλέσει και διάφορα μπερδέματα σε σχέση με την ονομασία του. Στα αγγλοσαξονικά μέσα οι δύο επικρατέστερες ονομασίες που είχαν κυκλοφορήσει...

Το Κολέγιο του Γουίντσεστερ (Winchester College) είναι αγγλικό ιδιωτικό σχολείο για αγόρια («αρρένων») που ιδρύθηκε το 1382 («claims the longest unbroken history of any school in England»). Ιδρυτής του ήταν ο επίσκοπος της πόλης Γουλιέλμος του Γουίκαμ (William of Wykeham, το οποίο Wykeham είναι...

Τον όρο τον δημιούργησε η Αμερικανίδα κοινωνιολόγος Νταϊάν Βον σε βιβλίο της για το εγκληματικό λάθος που έκανε η NASA επιτρέποντας την εκτόξευση του διαστημικού λεωφορείου Challenger το 1986 (Diane Vaughan: The Challenger Launch Decision). Δίνω το λόγο σε έναν ιστολόγο: Many of you remember...

Μια κι έπεσα σήμερα πάνω στον τρίλογο, να μην τα πω εγώ για τον trialogue, τα έχουν πει και άλλοι. (Εμένα δεν με ενοχλεί καθόλου το γλωσσικό παιχνίδι...) EU Trialogue Tries 2 Hard By Daniel Michaels (20/12/2012) Oh, the linguistic trials of a trialogue. Brussels is aflurry with them this...

Αρχίζω να διαβάζω το κείμενο και στο πρώτο βήμα σκοντάφτω. Όχι δεν τους βλέπω για πρώτη φορά τους «ποταμιάνους», απλώς δεν μ' αρέσει: http://sarantakos.wordpress.com/2014/03/27/7000words/#more-10897 Η προσωπική μου προτίμηση ήταν από την αρχή Ποταμίτες. Ωστόσο, στον ιστότοπο του Ποταμιού δεν...

Δεν άνοιξα νήμα για την απόδοση. Ούτε για το αν χρειάζεται κεφαλαίο ή πεζό αρχικό η ελληνική απόδοση: πεζό θέλει. Αλλά για να διαβάσουμε και να προβληματιστούμε για την ακριβή σημασία του όρου, αν θέλετε. Έχει ενδιαφέρον ένα σημερινό άρθρο του Κώστα Αργυρού στο protagon.gr, που αρχίζει ως εξής...

Το λήμμα για το ρεσάλτο στο ΛΚΝ λέει: ρεσάλτο το : 1. (ναυτ.) έφοδος του αγήματος πλοίου σε άλλο πλοίο: Κυρίεψαν το εχθρικό πλοίο με ρεσάλτο. 2. (προφ., μτφ.) τολμηρή και παρακινδυνευμένη ριψοκίνδυνη ενέργεια, απόπειρα: Αν και καταχρεωμένος, αποφάσισε το ρεσάλτο – να ανοίξει και δεύτερο μαγαζί...

Στρίμωξε ο Τόμσεν τον υπουργό υγείας για το καθεστώς των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων όταν του είπε ότι τον απογοήτευσε (ο Γεωργιάδης τον Τόμσεν). Οπότε ο κ. Άδωνης Γεωργιάδης αναγκάστηκε να του θυμίσει την τακτική της σαλαμοποίησης, στην πιο μιθιδρατική εκδοχή: «Δε μου λες, Πόουλ, από σαλάμι...

Είναι παιδί του κομματικού σωλήνα... Δεν ξέρω πότε το πρωτοείπαμε, ούτε για ποιον. Δεν ξέρω αν έχει επηρεαστεί από αντίστοιχη ξενική έκφραση (εκτός, βέβαια, από τα test tube babies). Σκέφτηκα για απόδοση: a product of the party apparatus. Αλλά βαρέθηκα να σκεφτώ παρακάτω. Τι στο καλό το 'χουμε...

Με τον τίτλο «Πείτε στο μέσον σας, κομμένες οι άδειες» η Ελευθεροτυπία παρουσιάζει εγκύκλιο για τις άδειες του προσωπικού κέντρων υγείας. Εκεί διαβάζουμε: «Παρακαλώ να ενημερώσετε έγκαιρα το προσωπικό σας ώστε να απευθυνθούν εγκαίρως στους πολιτικούς παράγοντες της αρεσκείας τους οι οποίοι...

Μπορώ να πω ότι υπάρχει η αντιστοιχία motion of no confidence = πρόταση δυσπιστίας motion of censure = πρόταση μομφής Μπορώ επίσης να ομολογήσω ότι ποτέ δεν μου άρεσε η ελληνική απόδοση με τη δυσπιστία. Θα προτιμούσα π.χ. πρόταση για την άρση της εμπιστοσύνης της Βουλής προς την κυβέρνηση...

Η λέξη προβοκάτσια μάς ήρθε από τη ρώσικη провокация. Όλα ξεκίνησαν από το λατινικό provocare «προκαλώ» και το γαλλικό provocation «πρόκληση». Στα αγγλικά δεν υπάρχει ειδικός όρος για την πολιτική προβοκάτσια, ενώ χρησιμοποιείται ο γαλλικός όρος για τον προβοκάτορα, (agent) provocateur. Δεν...

Τις μέρες αυτές θυμήθηκα τους Ασασίνους (ή Ασσασίνους, αν δεν το απλοποιήσουμε, ή Χασίσιους για τους παλιότερους). Τους είχα πρωτογνωρίσει όταν διάβαζα για τον Γέρο του Βουνού στην ιστορία του Μάρκο Πόλο. Τους ξαναβρήκα διαβάζοντας την ετυμολογία του αγγλογαλλικού assassin: πώς τα τάγματα εφόδου...

Μετά το σημερινό άρθρο του Μπάμπη Παπαδημητρίου στην Καθημερινή, που καταλήγει με τον ισχυρισμό «Σε τελευταία ανάλυση, ο εθνικισμός δεν είναι ντροπή!», καλό είναι να δούμε και τι λένε τα λεξικά για τη λέξη, τις σημασίες της, την ιστορία της. Γιατί ίσως θα πρέπει να εξηγούμε με ποια σημασία τη...