armistice, truce, ceasefire, ανακωχή, εκεχειρία, παύση / κατάπαυση (του) πυρός

[nickel]

Λέξεις της τραγικής επικαιρότητας του πολέμου (που ποτέ δεν βγαίνει από την επικαιρότητα). Εκεχειρία, ανακωχή, παύση ή κατάπαυση (του) πυρός, truce, armistice, ceasefire. Σε τι ακριβώς αναφέρεται ο κάθε όρος και ποιες οι αντιστοιχίες; Δεν είναι πολύ ξεκάθαρο. Χοντρικά ίσως μπορούμε να πούμε ότι truce / ανακωχή είναι ο γενικότερος όρος, η armistice έχει μεγαλύτερη διάρκεια και τα ceasefire / εκεχειρία, παύση / κατάπαυση (του) πυρός είναι πιο περιορισμένα.

Μια γρήγορη ματιά στις ετυμολογίες:
Η ανακωχή ήταν ανοκωχή στους αρχαίους, π.χ. στον Θουκυδίδη, αντί για ανοχή, από αν(α) + οκωχή, αντί για οχή < έχω, λόγω αναδιπλασιασμού. Και μάλλον από λάθη αντιγραφέων η ανοκωχή έγινε ανακωχή. Σήμαινε παύση, διάλειμμα, ανάπαυλα και, ειδικότερα, προσωρινή διακοπή των εχθροπραξιών.
Η εκεχειρία προήλθε από συγχώνευση της φράσης έχειν χείρας, δηλ. το να συγκρατεί κανείς τα χέρια και να αποφεύγει τις εχθροπραξίες (LSJ: cessation of hostilities, armistice, truce). ΟΙ αρχαίοι είχαν και την Ολυμπιακή εκεχειρία.
Η truce (ξαδερφάκι της γαλλικής trève) έχει γερμανικές ρίζες και αναφέρεται σε πίστη (εμπιστοσύνη, σχέσεις εμπιστοσύνης).
Η armistice, από τα γαλλικά και ένα νεολατινικό armistitium, είναι εμφανές ότι σημαίνει διακοπή των εχθροπραξιών και θυμίζει το έχειν χείρας.
Η ceasefire (προσοχή: προφέρεται σίσφαϊρ, όχι σίζ-), η νεότερη λέξη, βγήκε, βέβαια, από τη στρατιωτική διαταγή «Cease fire», «Παύσατε πυρ». Πολλοί τη γράφουν ακόμα με ενωτικό, cease-fire. Τη σημασία της εκεχειρίας την πήρε στη διάρκεια του Α’ Παγκόσμιου.

Ένα κείμενο για το δίκαιο του πολέμου εδώ περιλαμβάνει ικανοποιητική περιγραφή της διαφοράς της εκεχειρίας από την ανακωχή:

3. Εκεχειρία: Η εκεχειρία είναι συμφωνία γραπτή ή προφορική, η οποία συνάπτεται μεταξύ των ηγετών ή διοικητών των στρατιωτικών μονάδων, ήτοι Στρατιών, Σωμάτων Στρατού, Μεραρχιών, Ταξιαρχιών κ.λπ. Η εκεχειρία συνεπάγεται διακοπή των εχθροπραξιών. Η διακοπή αυτή είναι χρονικώς και τοπικά περιορισμένη, αποβλέπει δε σε ορισμένους σκοπούς των εμπολέμων στρατιωτικών δυνάμεων, όπως είναι η περισυλλογή των τραυματιών, η ταφή ή καύση των νεκρών, η αίτηση και η λήψη διαταγών εκ μέρους των ανωτέρων, η διαπραγμάτευση προς παράδοση ή εκκένωση ορισμένων θέσεων κ.λπ.

4. Ανακωχή: Η ανακωχή όπως και η εκεχειρία συνεπάγεται την διακοπή των εχθροπραξιών. Παρά το κοινό σημείο αμφοτέρων, δηλαδή την ανάπαυλα, υφίσταται ουσιώδης διαφορά μεταξύ εκεχειρίας και ανακωχής, ως προς την διάρκεια του χρόνου, την έκταση, το περιεχόμενο και την σύναψη αυτών. Πράγματι η εκεχειρία συνάπτεται για περιορισμένο χρόνο (συλλογή τραυματιών, ταφή νεκρών κ.α.) για περιορισμένο τόπο η έκταση, αφού αφορά μια συγκεκριμένη στρατιωτική μονάδα, ο διοικητής της οποίας συνομολογεί αυτή και πέραν των συγκεκριμένων σκοπών δεν περιλαμβάνει άλλους σκοπούς (π. χ. πολιτικούς). Αντιθέτως η ανακωχή είναι συμφωνία μακρότερης χρονικής διάρκειας, ευρύτερης εκτάσεως και ευρύτερου περιεχομένου, δεδομένου ότι αφορά στην γενική κατάσταση των εμπολέμων, στη διαρκέστερη διακοπή των εχθροπραξιών και στην προαγγελία συνάψεως συνθήκης ειρήνης. Η ανακωχή μπορεί να είναι γενική, οπότε επέρχεται γενική και πλήρης διακοπή των εχθροπραξιών στο θέατρο των κατά ξηρά, θάλασσα και αέρα πολεμικών επιχειρήσεων των εμπολέμων Κρατών. Μπορεί να είναι τοπική, οπότε περιορίζεται εντός ορισμένης ακτίνας και ορισμένων τμημάτων των εμπολέμων στρατών. Η σύναψη της εκεχειρίας επιτυγχάνεται από τους επικεφαλής των στρατιωτικών μονάδων, ενώ της τοπικής ανακωχής από του ανωτάτους αρχηγούς των στρατιωτικών δυνάμεων, χωρίς να απαιτείται οιαδήποτε έγκριση. Η γενική όμως ανακωχή, ως σύμβαση στρατιωτική, αλλά και πολιτικής υφής, συνομολογείται μεν από τους αρχηγούς των στρατών ή από τους διπλωματικούς αντιπροσώπους, αλλά χρήζει, εν συνέχεια, επικυρώσεως. Η ανακωχή συνεπάγεται διακοπή των εχθροπραξιών, όχι όμως της εμπολέμου καταστάσεως, η λήξη της οποίας συνήθως επανέρχεται διά της υπογραφής συνθήκης ειρήνης. Δεδομένου ότι διά της ανακωχής οι αντίπαλοι στρατοί καλούνται να μη χρησιμοποιούν τα όπλα, αλλά κατέχουν αυτά με άμεσο κίνδυνο την επανάληψη των εχθροπραξιών, προβλέπεται η καθιέρωση ουδέτερης ζώνης ώστε να επιτυγχάνεται ο τελικός σκοπός της ανακωχής, ο οποίος είναι η τελική ειρήνη. Η ανακωχή περιλαμβάνει, όπως μία διεθνής σύμβαση, όλους τους όρους και τις διατάξεις που θα διέπουν τις σχέσεις των εμπολέμων μεταξύ τους και προς τους κατοίκους.

Σε μεταφράσεις ομιλιών στην Ευρωβουλή βλέπουμε τα παρακάτω:

since Hamas took control of the Strip and following the breakdown of the ceasefire > από τότε που η Χαμάς απέκτησε τον έλεγχο στη Λωρίδα και σε συνέχεια της διακοπής της εκεχειρίας
calls for a negotiated truce > ζητεί ανακωχή κατόπιν διαπραγματεύσεων
to sustain a durable ceasefire > προκειμένου να καταστεί δυνατή μια βιώσιμη εκεχειρία
αλλού: in order to sustain a durable ceasefire > ώστε να υποστηριχθεί μια βιώσιμη κατάπαυση πυρός

Ιδού και ένα σύντομο αγγλικό:

There are different, albeit similar, technical terms used to call for a more formal agreement. In the Palestine conflict, the Security Council called for truce, which in the aftermath resulted in the armistice concluded between the provisional government of Israel on the one side, and the governments of Egypt, Lebanon, Jordan, and Syria on the other.’ Truce is different from mere cease-fire in that the former involves a number of conditions to be fulfilled for the suspension of military action, whereas cease-fire only means transition from fighting to the non-fighting stage as the first step towards an ultimate settlement of the dispute. Armistice, on the other hand, is ‘an agreement between belligerents which results in a complete cessation of all hostilities for a specified period of time, usually of some considerable duration, or for an indeterminate period’.
http://books.google.gr/books?id=JkgVV0AKW4oC&pg=PA74#v=onepage&q&f=false

Στο παρακάτω βλέπουμε επίσης:
ceasefire = εκεχειρία
armistice = ανακωχή
truce = γενικός όρος για την ανακωχή
http://www.ibtimes.com/what-cease-f...ce-cease-fire-humanitarian-cease-fire-1640288

Θα ακολουθήσει λεπτομερέστατο κείμενο για τις διαφορές των αγγλικών όρων.

 

[nickel]

truce, cease-fire, armistice, peace are comparable when they mean a state of suspension of hostilities or an agreement for suspending hostilities. The first three terms are commonly interchangeable and each of them can sometimes replace peace, yet all four terms can so differ in emphasis and in connotation as to permit them to be used distinctively and with a degree of precision.

Truce is the most general term and can apply to an understanding or agreement for the suspension of hostilities or to a resulting suspension, not only on the part of military forces and nations but equally in the case of disputes (as between labor and management) and of individuals engaged in disputing <a volume of essays . . . where the parts of his complex and tortured spirit come together in a truce of amity and concord— Woolf> <their present chilly marital truce—F. H. Bullock> . Historically truce denotes an interruption of hostilities for a predetermined and specified period, and it remains the most appropriate term when this notion is prominent <on Christmas Eve the Communist high command called a truce for the holidays— Collier's Yr. Bk.> <wants a two or three year truce on tariffs—Vernon> . Truce also is appropriately used when the agreement is local rather than general <agree to a truce to bury the dead> or when there is a clear indication that no general or permanent termination of hostilities is proposed <in international law, [truce is] an agreement between belligerent parties by which they mutually engage to forbear all acts of hostility against each other for some time, the war still continuing—Collegiate Law Diet.>

Cease-fire is the most recent of these terms and is rarely used except in relation to actual military engagement. Basically it applies to a literal order to desist from firing on an enemy <efforts to secure full observance of a cease-fire— Lie> As applied to a suspension of hostilities it may imply an intermitting of acts of active hostility for the duration of a period of negotiation <the cease-fire was over; the peace talks had failed—Newsweek> or as a preliminary step toward a more permanent or more substantial suspension <the first stage is a cease-fire. This is already in effect. The second is the signing of a truce agreement to make the cease-fire permanent— U. N. Bulletin> but more often it implies a cessation of hostilities for an indefinite period of time with the warring parties, typically in a state of military readiness, remaining in the positions they held at the time hostilities ceased or withdrawing a short distance to create a demilitarized zone and without the implication of a permanent peaceful settlement <the fighting should be stopped by an armistice agreement. A cease-fire leaving opposing forces where they now are would be unsatisfactory— Tillman Durdin> <press for a reduction in the military strength of the parties holding the cease-fire line—U. N. Background Papers> . Cease-fire may additionally suggest the intercession of a neutral party in securing the cessation of hostilities <had two weeks in which to persuade Nationalists and Communists to quit shooting at each other before sitting down together; he arranged a cease-fire just 30 minutes before the conference began— Time> <cease-fire arrangements by the United Nations—Landis> and in supervising its observance <contribute contingents to the United Nations for . . . the supervision of agreed cease-fires—Munro>

Armistice (in full, general armistice) basically applies to a formal agreement at the highest level for the laying down of arms and a suspension of military operations; though it does not ordinarily suggest a permanent state, it does commonly imply one that persists either indefinitely or until termination of hostilities by a peace treaty <an armistice is a written agreement, usually between the highest authorities of the warring powers, which suspends military operations for a definite or indefinite period of time . . . . A General Armistice is broader in scope, embodying both military and political principles and usually precedes peace negotiations—Coast Artillery Jour.> <no treaty followed the armistice, which was never more than an imperfect cease-fire—Liebling> But sometimes armistice (in full, local armistice) applies to a merely local or temporary suspension and is then indistinguishable from truce in a similar sense <[an armistice is] an agreement for the general cessation of active hostilities between two or more belligerents. Distinguished from general armistices are arrangements for a short-term or partial suspension of arms called local armistice or truce which may be made between commanders in the field, for a variety of purposes such as burying the dead. General armistices are made by commanders in chief, usually pursuant to political decision of the governments concerned. An armistice does not put an end to the state of war— Gross> In its occasional extended use armistice usually stresses the temporariness and uncertainty of the state <he had learned to live in the land and had established an uneasy armistice between himself and the hostility of rocks and elements —Mowat>

Peace can denote a state of mutual concord between governments or more specifically the state resulting from the termination of hostilities <if ever there is to be a peace which is not an armistice, men must learn to live at least as well as they now know how to die—J. M. Brown> <today there is a truce in Korea. After 3 years of hostilities, we are now in the first year of an armed peace— Eisenhower> or it can apply to an agreement by which such a state is attained <the purpose of some overtures, it could be foreseen, would be to test out Allied solidarity by offering a tempting separate peace to one or the other— Feis> <the severely punitive peace . . . which the Allies attempted to impose upon Turkey—Kennan> Unlike the other terms peace imputes permanence or an intention of permanence to the state of or the agreement for suspension of hostilities <Adler says flatly that there can be no peace between sovereign states; at best there can be nothing than an uneasy “truce,” a period of jockeying and diplomatic cheating preliminary to the next outbreak of armed conflict— Time>

Merriam-Webster's Dictionary of Synonyms, σελ. 835-6
http://books.google.gr/books?id=8N4UReTJYhUC&lpg=PA835&vq=truce&pg=PA835#v=onepage&q&f=false