Το Χόμπιτ

Στα αγγλικά, ντέφινιτλι. Το διάβασα πρώτα στα ελληνικά και, ενώ είναι καλή η μετάφραση, στη μεταφορά χάνονται κάποια πράγματα.
+1 από εμένα.

Έχει πολλές επιρροές από κελτική μυθολογία και γλώσσα και από αγγλόφωνη παράδοση γενικώς, και στα αγγλικά αυτό αναδεικνύεται σίγουρα καλύτερα, δίνει καλύτερη αίσθηση.
 

CaptainPicard

New member
Συμφωνώ κι εγώ AoratiMelani. Στα αγγλικά είναι σίγουρα καλύτερο. Και για παραμύθι, έχει εξαιρετικό βάθος δεν νομίζετε; Προσωπικά νιώθω ότι διαβάζοντάς το μπορώ να μάθω περισσότερα για την αγγλική κουλτούρα κι όχι μόνο...
 
Κι αν πω να το διαβάσω, αγγλικά ή ελληνικά;
Δεν είναι "εξ' ορισμού" καλύτερα, να διαβάζει κανείς ένα κείμενο στη γλώσσα που γράφτηκε, (εάν φυσικά έχει τη δυνατότητα);
Ελπίζω να μην νιώσετε ότι υποτιμώ τη δουλειά σας, νιώθω όμως πως δεν μπορεί ποτέ ν' αποδοθεί απόλυτα η αίσθηση που αποκομίζει ο αναγνώστης, διαβάζοντας τις σκέψεις του συγγραφέα στη γλώσσα που έγιναν. (Ειδικά όταν μιλάμε για ποίηση)

Για το έργο του Τόλκιν, θα πρότεινα την προσέγγιση που λειτούργησε σε μένα, δηλαδή την ανάγνωση του Σιλμαρίλλιον, πριν από οτιδήποτε άλλο.
Αυτό όμως που πιστεύω ότι θα μπορούσε να προσελκύσει όσους ασχολούνται με τις γλώσσες και τη γλωσσολογία στο έργο του Τόλκιν, είναι η δημιουργία των δικών του γλωσσών, που είναι άλλωστε η αιτία της γέννησης της Μέσης Γης.


Tο δικό μου όνομα στην υψηλή γλώσσα των ξωτικών σημαίνει "κόρη του Φεγγαριού". Isil, είναι το φεγγάρι.
 

Earion

Moderator
Staff member
Elen síla lumenn' omentielvo, Isilien.

(Ένα αστέρι φωτίζει τη στιγμή του συναπαντήματός μας). Παραδοσιακός χαιρετισμός στην αρχαία γλώσσα των ξωτικών.

Για όσους έχουν την περιέργεια, υπάρχει σύντομος οδηγός "Αγγλο-ξωτικών διαλόγων"! Και, όπως υποπτεύεστε, υπερπληθώρα γλωσσολογικών μελετών με όλη την απαιτούμενη σοβαρότητα και κατανάλωση φαιών κυττάρων.
 
Le hannon Enarion, mae govannen! (Thank you Enarion, well met).

Θυμήθηκα χθες πως το Χόμπιτ το διάβασα πρώτη φορά στα Ελληνικά, με την 10χρονη τότε κόρη μου. Κάθε βράδυ πριν κοιμηθεί, ξαπλώναμε μαζί στο κρεβάτι της και της διάβαζα μερικές σελίδες. Περίμενα ότι σύντομα θα βαρεθεί και θα ζητήσει να αλλάξουμε βιβλίο, όμως το ενδιαφέρον της παρέμεινε αμείωτο μέχρι την τελευταία σελίδα.

Κυρίως γοητεύτηκε με τα ποιηματάκια και τους γρίφους του Γκόλουμ, το σημαντικότερο όμως είναι πως μέσω αυτής της διαδικασίας, δημιουργήσαμε μια πολύ τρυφερή ανάμνηση και για τις δυο μας.

Το τραγούδι των νάνων, στο σπίτι του Μπίλμπο Μπάγκινς:

Ποτήρια κομμάτια, τα πιάτα ραγίστε!
Στραβώστε μαχαίρια, πιρούνια λυγίστε!
Με τέτοια τους Μπάγκινς τους κάνεις τρελούς!
Τσακίστε μπουκάλια, φωτιά στους φελλούς!

Σκίστε πετσέτες, στο λίπος πατήστε!
Το κελάρι με γάλα παχύ πλημμυρίστε!
Τα κόκαλα αφήστε κειδά στο χαλάκι!
Τις πόρτες ραντίστε ωραίο κρασάκι!

Στη χύτρα αδειάστε τα γυαλικά
και με γουδοχέρι λιανίστε τα γλυκά·
Κι αν κάτι στο τέλος γερό απομείνει
Πατήστε το κάτω κομμάτια να γίνει!

Το πίστεψε ο Μπίλμπο, το χρώμα του χάνει!
Προσέξτε τα πιάτα! Σιγά το τηγάνι!

Χόμπιτ εκδ. Κεδρος 2001
Μτφ. Α. Γαβριηλίδη - Χ. Δεληγιάννη
ISBN: 960-04-0308-2
 
Και το πρωτότυπο αυτής της εκπληκτικής μετάφρασης:

"Chip the glasses and crack the plates!
Blunt the knives and bend the forks!
That's what Bilbo Baggins hates -
Smash the bottles and burn the corks!

Cut the cloth and tread on the fat!
Pour the milk on the pantry floor!
Leave the bones on the bedroom mat!
Splash the wine on every door!

Dump the crocks in a boiling bowl;
Pound them up with a thumping pole;
And when you've finished, if any are whole,
Send them down the hall to roll!

That's what Bilbo Baggins hates!
So carefully! carefully with the plates!"
 

kinkajoujou

New member
Καλημέρα και καλώς σας βρήκα, αυτό είναι το πρώτο μου ποστ.

Τη μετάφραση του Χόμπιτ τη θεωρώ ίσως την καλύτερη που έχω διαβάσει ποτέ. Δυστυχώς δεν θυμάμαι εκδόσεις ή το όνομα του μεταφραστή, θυμάμαι όμως το λευκό εξώφυλλο και το σημείωμα του μεταφραστή που εξηγούσε με ποιο σκεπτικό απέδωσε ορισμένα ονόματα (Θόριν Δρύασπις για το Thorin Oakenshield, Νοσφιστής για το Smaug κ.ά.). Ήταν μια πραγματικά καλή δουλειά, σκεφτόμουν μάλιστα να το γράψω στο thread για τις καλές μεταφράσεις, αλλά είδα ότι υπήρχε ήδη :)

Αργότερα διάβασα και μία μετάφραση του Άρχοντα και ήταν άθλια.

Είναι ιδέα μου, ή το εξώφυλλο της έκδοσης του Χόμπιτ από τον Κέδρο δείχνει σκηνή από τον Άρχοντα;
 
Καλώς όρισες!

Εκδόσεις Κέδρος ήταν, αλλά δυστυχώς κι εγώ δεν το έχω κοντά μου για να σας πω και τον μεταφραστή ή μεταφράστρια.
 

Earion

Moderator
Staff member
Το TLS έχει κάμποσο καιρό που ανασύρει διάφορους θησαυρούς από το αρχείο του (που μετράει πάνω από έναν αιώνα ζωής) και τους παρουσιάζει με συντομία. Προχτές (Παρασκευή 28.6.2013) έβαλε την παρουσίαση για το Χόμπιτ που έγραψε ο στενός φίλος του Τόλκιν ο Σι Ες Λούις (ο συγγραφέας της Νάρνιας). Για τους απανταχού χομπιτομανείς:

A world for children

The publishers claim that “The Hobbit,” though very unlike “Alice,” resembles it in being the work of a professor at play. A more important truth is that both belong to a very small class of books which have nothing in common save that each admits us to a world of its own --a world that seems to have been going on before we stumbled into it but which, once found by the right reader, becomes indispensable for him. Its place is with “Alice,” “Flatland,” “Phantastes,” “The Wind in the Willows.”

To define the world of “The Hobbit” is, of course, impossible, because it is new. You cannot anticipate it before you go there, as you cannot forget it once you have gone. The author's admirable illustrations and maps of Mirkwood and Goblingate and Esgaroth give one an inkling --and so do the names of dwarf and dragon that catch our eyes as we first ruffle the pages. But there are dwarfs and dwarfs, and no common recipe for children’s stories will give you creatures so rooted in their own soil and history as those of Professor Tolkien --who obviously knows much more about them than he needs for this tale. Still less will the common recipe prepare us for the curious shift from the matter-of-fact beginnings of his story (“hobbits are small people, smaller than dwarfs --and they have no beards-- but very much larger than Lilliputians”) to the saga-like tone of the later chapters (“It is in my mind to ask what share of their inheritance you would have paid had you found the hoard unguarded”). You must read for yourself to find out how inevitable the change is and how it keeps pace with the hero’s journey. Though all is marvellous, nothing is arbitrary: all the inhabitants of Wilderland seem to have the same unquestionable right to their existence as those of our own world, though the fortunate child who meets them will have no notion --and his unlearned elders not much more-- of the deep sources in our blood and tradition from which they spring.

For it must be understood that this is a children’s book only in the sense that the first of many readings can be undertaken in the nursery. “Alice” is read gravely by children and with laughter by grown-ups; “The Hobbit,” on the other hand, will be funniest to its youngest readers, and only years later, at a tenth or twentieth reading, will they begin to realize what deft scholarship and profound reflection have gone to make everything in it so ripe, so friendly, and in its own way so true. Prediction is dangerous: but “The Hobbit” may well prove a classic.


TLS October 2, 1937
 
Καλημέρα και καλώς σας βρήκα, αυτό είναι το πρώτο μου ποστ.

Τη μετάφραση του Χόμπιτ τη θεωρώ ίσως την καλύτερη που έχω διαβάσει ποτέ. Δυστυχώς δεν θυμάμαι εκδόσεις ή το όνομα του μεταφραστή, θυμάμαι όμως το λευκό εξώφυλλο και το σημείωμα του μεταφραστή που εξηγούσε με ποιο σκεπτικό απέδωσε ορισμένα ονόματα (Θόριν Δρύασπις για το Thorin Oakenshield, Νοσφιστής για το Smaug κ.ά.). Ήταν μια πραγματικά καλή δουλειά, σκεφτόμουν μάλιστα να το γράψω στο thread για τις καλές μεταφράσεις, αλλά είδα ότι υπήρχε ήδη :)
Η παλιά μετάφραση του Χόμπιτ (Κέδρος, 1978) είναι των Α. Γαβριηλίδη - Χ. Δεληγιάννη.
 

Earion

Moderator
Staff member
Ετοιμάζεται και ταινία με τη ζωή του Τόλκιν

JRR Tolkien biopic to show real world struggles behind Middle Earth
Fox Searchlight joins the race to tell the life story of the author behind The Hobbit and the Lord of the Rings


Πηγή: The Guardian, Nov. 22, 2013.
 

Earion

Moderator
Staff member
New legends

J. R. R. Tolkien has had a prolific posthumous career and an especially productive twenty-first century. Hollywood canonization (with a little help from Peter Jackson) has been followed by three recent Tolkien publications: The Children of Húrin (2007), The Legend of Sigurd and Gudrún (2009) and The Fall of Arthur (2013), all edited by Tolkien’s youngest son Christopher (now in his late eighties). News that Tolkien’s translation of Beowulf is to be published for the first time later this spring has aroused great interest from Tolkien academics and enthusiasts. The translation, completed in 1926, had been known about for many years, but the decision to release it was only taken recently. The author himself “seems never to have considered its publication”, commented Christopher Tolkien.

How, then, might the ghost of Tolkien Senior greet the decision? One clue as to his opinion of posthumous publication can be found in a piece he wrote for the TLS in 1923. The review was of Hali Meidenhad: An alliterative prose homily of the thirteenth century in an edition by the founder of the Early English text Society, F. J. Furnival (1825-1910).

The thirty-one-year-old Tolkien found it “much to be regretted that before his death Dr. Furnival did not, apparently, complete his work, which is here published without alteration as he left it”. Tolkien’s main gripe was with a lack of editorial interference: “It may be doubted whether, even though it has been done out of great respect for a great name, the best service has been rendered to that name, or to English scholarship, by publishing work that might have been revise and supplemented”.

Since Tolkien’s death forty years ago, Christopher Tolkien has established an excellent reputation as an editor of his father’s works, and, whatever the state of the original translation, we can expect the best service. The edition will incorporate a previously unpublished story, “Sellic Spell”, and the series of lectures Tolkien gave about Beowulf at Oxford University in the 1930s, including “Beowulf: The monster and the critics”, an influential piece of criticism that helped to rescue the poem’s reputation as a valuable literary work in its own right rather than an ill-fitting mishmash of legends useful largely as a historical document.

Reviewing R. W. Chamber’s study of the poem in the TLS in 1922, Professor Bruce Dickins had found it necessary to begin with an apology: “Beowulf, with all its shortcomings in fable, structure and characterization …”. This kind of caveat was de rigeur. Dickins approved of Chambers’s (largely historical) treatment but admitted that “in a field so thoroughly worked there is not perhaps much room for originality”. He hadn’t reckoned with the intervention of J. R. R. Tolkien.

Beowulf: A translation and commentary, together with “Sellic Spell” will be available from Harper Collins for £20 from May 22. It will be reviewed in a forthcoming edition of the TLS.


TLS March 28, 2014, p. 32
 

daeman

Administrator
Staff member


Οπτικοποίηση, στο αδελφό νήμα.
 

daeman

Administrator
Staff member
Έτσι για να σας ξυπνήσω περισσότερες αναμνήσεις, αλλά και για να δελεάσω όσους δεν έχουν διαβάσει το Χόμπιτ, δείτε αυτήν την όμορφη σελίδα.

The Middle Earth Illustrators J.R.R. Tolkien Loved—and the Ones He Abhorred

While Peter Jackson's Lord of the Rings trilogy, and now The Hobbit movie may be how many modern folks see Middle Earth, it's important to remember that the first person to illustrate J.R.R. Tolkien's world was Tolkien himself. Tolkien had a very clear sense of how Middle Earth should and should not look, and while he had doubts about his own abilities as an illustrator, he also had very strong opinions about other artists who tried to draw his world and his characters. Here are some of the illustrators whose works found favor with Tolkien—and a few who attracted his artistic ire.
[...] io9.com/5968792/the-middle-earth-illustrators-jrr-tolkien-lovedand-the-ones-he-abhorred


"Rivendell looking West" by J.R.R. Tolkien


Pictures by J.R.R. Tolkien
 

daeman

Administrator
Staff member
...
Για να έχει παρέα αυτό εδώ και εκεί:

...
Grey as a mouse,
Big as a house,
Nose like a snake,
I make the earth shake,
As I tramp through the grass;
Trees crack as I pass.
With horns in my mouth
I walk in the South,
Flapping big ears.
Beyond count of years
I stump round and round,
Never lie on the ground,
Not even to die.
Oliphaunt am I,
Biggest of all,
Huge, old, and tall.
If ever you'd met me
You wouldn't forget me.
If you never do,
You won't think I'm true;
But old Oliphaunt am I,
And I never lie.

Oliphaunt, J.R.R. Tolkien (The Lord of the Rings, The Two Towers, "The Black Gate is Closed")

...

Σαν ποντίκι σταχτερός
και σαν σπίτι 'μαι ψηλός.
Μύτη σαν το φίδι έχω,
η γη τρέμει όταν τρέχω
και στη χλόη σαν πατώ.
Δέντρα σπάζουν σαν περνώ.
Έχω κέρατα στο στόμα,
του Νοτιά πατώ το χώμα,
ανεμίζοντας τ' αυτιά.
Χρόνια αμέτρητα πολλά
περπατώ μα δεν ξαπλώνω
και στο χώμα πέφτω μόνο
σαν τον θάνατο θα βρω.
Ο Ολίφαντας εγώ,
είμ' απ' όλους πιο ψηλός
γέρος, θεόρατος, τρανός.
Αν ποτέ με συναντήσεις,
δύσκολα θα λησμονήσεις.
Αν ποτέ σου δε με δεις,
παραμύθι θα με πεις·
μα είμαι Ολίφαντας εγώ,
ποτέ ψέμα δε θα πω.


Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών, Βιβλίο Δεύτερο: Οι δύο πύργοι, Μέρος IV, Κεφάλαιο ΙΙΙ: Η Μαύρη Πύλη κλείνει
μτφ. Ευγενία Χατζηθανάση-Κόλλια, Εκδ. Κέδρος, 1987
 
The Middle Earth Illustrators J.R.R. Tolkien Loved—and the Ones He Abhorred

While Peter Jackson's Lord of the Rings trilogy, and now The Hobbit movie may be how many modern folks see Middle Earth [...] Tolkien had a very clear sense of how Middle Earth should and should not look, and while he had doubts about his own abilities as an illustrator, he also had very strong opinions about other artists who tried to draw his world and his characters.

Ενδιαφέρον άρθρο, και εντελώς απρόσμενη μία από τις εικονογράφους που αναφέρθηκαν. Όσον αφορά τις ταινίες, πολύς κόσμος έχει αναρωτηθεί πώς θα φαίνονταν στον Τόλκιν, αλλά τα θέματα που απ' όσο γνωρίζω συζητήθηκαν περισσότερο ήταν η πλοκή και ο διάλογος, και το πώς οι σεναριογράφοι χειρίστηκαν το υλικό που είχαν στα χέρια τους. Το εικαστικό μέρος μάλλον ικανοποίησε περισσότερο τους λάτρεις των βιβλίων, αν και κάποια στοιχεία (όπως οι Εντ) προκάλεσαν και αντιδράσεις. Έτσι εξεπλάγην κάπως όταν διάβασα, πριν από λίγον καιρό, την άποψη κάποιου ότι κακώς οι ταινίες γυρίστηκαν στη Νέα Ζηλανδία. Ενώ τα δάση και τα τοπία τού Τόλκιν αποπνέουν μιαν ατμόσφαιρα αρχαιότητας και γήρατος, όπως εκείνα της πατρίδας του, τα αντίστοιχα μέρη που αποτυπώθηκαν στις ταινίες σφύζουν από ζωντάνια και νεανικό σφρίγος. Ίσως να είχε δίκιο. Αν και κάποιες από τις τοποθεσίες που χρησιμοποιήθηκαν ήταν πραγματικά θεαματικές (όπως τα υπέροχα βουνά τους) ή ιδιαίτερα ατμοσφαιρικές, και βοήθησε την παραγωγή η δυνατότητα να γυριστούν όλες οι σκηνές σε ποικιλία τοπίων που δεν βρίσκονταν σε διαφορετικές χώρες ή σε πολύ μεγάλη απόσταση μεταξύ τους, μπορώ να φανταστώ πως ο Τόλκιν ίσως να μην ήταν και τόσο ικανοποιημένος με την εμφάνιση όλων των περιοχών τής Μέσης Γης που φαντάστηκε.

Από την άλλη, βέβαια, πόσο συχνά συμβαίνει αυτό;
 

SBE

¥
Ο Τόλκιν (όπως και όλοι οι συγγραφείς) θα κοίταζε το λογαριασμό του στην τράπεζα και θα έδινε συγχαρητήρια στον εαυτό του για την εξαιρετική αγοραπωλησία. Όλα τα άλλα θα ήταν γαρνιτούρες για να μην απογοητεύσει το κοινό του. "Δεν ξεπουλήθηκα αγαπητοί θαυμαστές, με κορόιδεψαν οι κακοί! Αλλά με αντάμειψαν κιόλας".
Αυτά αν ζούσε σήμερα, που το 90% της λογοτεχνικής παραγωγής γράφεται με σκοπό να γυριστεί ταινία ή σήριαλ.
 
Top