metafrasi banner

fossil water

nickel

Administrator
Staff member
Fossil water or paleowater is groundwater that has remained sealed in an aquifer for a long period of time. Water can rest underground in "fossil aquifers" for thousands or even millions of years. When changes in the surrounding geology seal the aquifer off from further replenishing from precipitation, the water becomes trapped within, and is known as fossil water. [...]
http://en.wikipedia.org/wiki/Fossil_water

Όχι ορυκτό νερό, όπως λέμε ορυκτά καύσιμα τα fossil fuels: θα μπερδευτούμε με το mineral water / μεταλλικό νερό. Βλέπω να χρησιμοποιείται το παγιδευμένο νερό, για το trapped water, αλλά μπορεί να είναι και κάτι γενικότερο. Το paleowater δεν φαίνεται να έχει βοηθήσει. Το ΙΑΤΕ δίνει απολιθωμένο νερό (πηγή: Σ.Κυρίτσης, καθηγ. Α.Γ.Σ.Α.), με κάποια λίγα ευρήματα. Μα δεν είναι λίγο αστείο; Μήπως πήρε το μάτι σας κάτι καλύτερο;
 
Θα πρότεινα -όπου κι αν καταλήξεις- να βάλεις κάποιο σύνθετο με το ύδωρ: το "παλαιοΰδατα" (ή, προτείνω εγώ, "αρχαιοΰδατα") ακούγεται καλύτερα από το "παλιονερό" :-)
 
Εγώ αντιπροτείνω "νερό απολίθωσης". Γιατί αυτό εννοεί και ο αγγλικός όρος.
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Εγώ πάλι θυμάμαι την παρεμφερή πρώτη απορία μου στη Λεξιλογία (fossil /non-fossil fuels) και τον ατελέσφορο προβληματισμό με την ασάφεια της ορολογίας και θα έλεγα να μη βιαστούμε να απορρίψουμε τα απολιθωμένα νερά. Σε παλαιοντολογικό συγκείμενο, η απολίθωση, το απολίθωμα, και τα παράγωγά τους σημαίνουν συγκεκριμένα πράγματα και καθένας που ασχολείται με αυτά καταλαβαίνει ότι προφανώς δεν πετρώνει το νερό αλλά εγκιβωτίζεται κάπου.
 
Απολιθωμένο νερό, είναι ίσως η καλύτερη απόδοση. Δεν ακούγεται και πολύ καλά, το ομολογώ αλλά είναι. Χρόνια πριν, όταν ήμουν νεότερος, είχα παρακολουθήσει την διάλεξη ενός υδρογεωχημικού (Calvin Alexander U of Minnesota) ο οποίος αποφάσισε να χρονολογήσει το νερό στον/στους υδροφόρους ορίζοντες του MidWest. Χρησιμοποιήσε τα ισότοπα του υδρογόνου και ειδικά το δευτέριο, που παρουσιάστηκε στην ατμόσφαιρα όταν άρχισαν οι δοκιμαστικές πυρηνικές δοκιμές (είπε κανείς ότι η πυρηνική ενέργεια δεν χρησιμεύει σε κάτι; ). Συμπέρασμα το νερό συγκεκριμένων ή των περισσότερων υδροφόρων του MidWest -δεν θυμάμαι πια- μπορεί να χρονολογηθεί ως παλαιότερο του 50. Αυτό το κάνει να είναι παλιό νερό όχι παλιόνερο (Παλαιολόγος = Παλιοκουβέντας), δηλ. απολιθωμένο.
 
Μα το "απολιθωμένο νερό" δεν είναι οξύμωρο; Όπως λέει και ο ντόκτορ, η απολίθωση είναι συγκεκριμένη διαδικασία: αντικατάσταση οργανικών από ανόργανα στοιχεία ώστε να προκύψει ένας "λίθος" που έχει τη μορφή του ζωντανού οργανισμού/οργάνου/τμήματος. Δεν μπορείς να ισχυριστείς ότι κάτι τέτοιο γίνεται με το νερό, θα ακουστεί παράδοξο.
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Ναι, αλλά αν πρόσεξες, παρά τον προβληματισμό μου, στο απολιθωμένο νερό κατέληξα... :) :(:)

Άλλωστε, υπάρχουν και μη χειροπιαστά απολιθώματα: Ιδέες, κόμματα, γενιές...
 
Σωστά, η διαδικασία απολίθωσης μαθαίνουμε ότι ορίζεται ως η αντικατάσταση του οργανικού από κάτι ανόργανο, CaCO3 ή SiO2, για παράδειγμα. Αλλά, αρκετές φορές ερμηνεύουμε το απολίθωμα ως κάτι παλαιό π.χ., fossil fuels = πετρέλαιο, λιγνίτης κ.α.. Δεν υπάρχει αντικατάσταση οργανικού από ανόργανο στο πετρέλαιο, όμως.
 

nickel

Administrator
Staff member
Όταν, δίπλα στις μηχανικές μεταφράσεις, υπάρχουν και τόσες αξιόπιστες πηγές που μιλάνε για «απολιθωμένα καύσιμα», μήπως θα πρέπει να παραδοθούμε αμαχητί;

Το πρόβλημα είναι ότι το αγγλικό fossil δεν είναι fossilized. Επίσης, η λατινική σημασία του fossil δεν παραπέμπει σε πέτρα. Fossilis σημαίνει «ορυκτός». Αυτό τον όρο χρησιμοποιούν και οι άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες. Γιατί να μην μπορούμε να πούμε κι εμείς κάτι σαν απολιθωματικό νερό να ξεπεράσουμε το θέμα; Ή ορυκτό νερό; Ή αρχαϊκό νερό;
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Το αρχαϊκό νερό θα μπορούσε να είναι χρήσιμο για το νερό που παίρνουμε από την τήξη των βαθύτερων στρωμάτων πάγου στην Ανταρκτική, όχι;
 

nickel

Administrator
Staff member
Γεια σου, Μάκη. Καλωσήρθες. Αυτό προσπαθώ κι εγώ να χώσω στη συζήτηση, αλλά και τα απολιθωματικά καύσιμα ένας χριστιανικός τόπος κι ένας πειρατής υποτίτλων φαίνεται να τα 'χουν πει ως τώρα. Οι πολλοί τα θέλουν απολιθωμένα.
 
Το πρόβλημα είναι ότι το αγγλικό fossil δεν είναι fossilized. Επίσης, η λατινική σημασία του fossil δεν παραπέμπει σε πέτρα. Fossilis σημαίνει «ορυκτός». Αυτό τον όρο χρησιμοποιούν και οι άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες. Γιατί να μην μπορούμε να πούμε κι εμείς κάτι σαν απολιθωματικό νερό να ξεπεράσουμε το θέμα; Ή ορυκτό νερό; Ή αρχαϊκό νερό;

Ναι, ακριβώς εδώ εντοπίζω κι εγώ το πρόβλημα. Σύμφωνα με το etymonline: fossil 1610s (n.) "any thing dug up;" 1650s (adj.) "obtained by digging,"
Αυτό ταιριάζει απόλυτα στην περίπτωση και σωστά επισημαίνεις ότι δεν είναι fossilised, που θα σήμαινε ότι πέρασε από fossilisation -το ίδιο το νερό. Στα ελληνικά, όχι μόνο η λέξη σημαίνει "μετατροπή σε πέτρα" αλλά είναι και μετοχή, που σημαίνει ότι "απολιθώθηκε" -το νερό.


ΥΓ: χρησιμοποιώ βρετανική σύμβαση στην ορθογραφία, ελπίζω αυτό να μην είναι αντίθετο στους όρους του φόρουμ.
 

nickel

Administrator
Staff member
ΥΓ: χρησιμοποιώ βρετανική σύμβαση στην ορθογραφία, ελπίζω αυτό να μην είναι αντίθετο στους όρους του φόρουμ.
Εγώ κάνω προσπάθεια για να χρησιμοποιήσω το αμερικάνικο -ized, αλλά να επισημάνω ότι αυτή είναι η επιλογή και του OED.
http://en.wikipedia.org/wiki/Oxford_spelling
 

Cadmian

New member
Θα πρότεινα -όπου κι αν καταλήξεις- να βάλεις κάποιο σύνθετο με το ύδωρ: το "παλαιοΰδατα" (ή, προτείνω εγώ, "αρχαιοΰδατα") ακούγεται καλύτερα από το "παλιονερό" :-)

Κι εμένα στα παλαιοΰδατα (και παλαιοΰδωρ) πήγε ο νους μου. Μου' κανε δε κι εντύπωση που δεν υπήρχαν ήδη ευρήματα.
 
Εγώ κάνω προσπάθεια για να χρησιμοποιήσω το αμερικάνικο -ized, αλλά να επισημάνω ότι αυτή είναι η επιλογή και του OED.
http://en.wikipedia.org/wiki/Oxford_spelling

Πράγματι, είναι από τις λίγες πηγές που δεν έχουν πάψει να το χρησιμοποιούν. Σχεδόν όλα τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης και λεξικά χρησιμοποιούσαν -ize μέχρι πριν 2-3 δεκαετίες.
 
Όταν, δίπλα στις μηχανικές μεταφράσεις, υπάρχουν και τόσες αξιόπιστες πηγές που μιλάνε για «απολιθωμένα καύσιμα», μήπως θα πρέπει να παραδοθούμε αμαχητί;
Δεν είχα σκεφθεί ποτέ τη μετάφραση "απολιθωμένα καύσιμα" - πάντοτε "ορυκτά" τα έλεγα. Πάντως, δεν έχω τόσο έντονες ενστάσεις σε αυτόν τον όρο γιατί μπορεί κανείς να πει ότι η διαδικασία μετατροπής των φυτικών υλών σε πετρέλαιο/κάρβουνο μοιάζει με την απολίθωση, οπότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί καταχρηστικά. Αλλά...

Γιατί να μην μπορούμε να πούμε κι εμείς κάτι σαν απολιθωματικό νερό να ξεπεράσουμε το θέμα; Ή ορυκτό νερό; Ή αρχαϊκό νερό;

...το "απολιθωματικό" δεν παρακάμπτει το πρόβλημα, αφού πάλι παραπέμπει στην απολίθωση. Το "ορυκτό" είναι καλό, εκτός αν χρησιμοποιείται ήδη όπως π.χ. με το αλάτι. Για το "αρχαϊκό" πρέπει να το ψάξω κάποια ώρα πιο κατάλληλη :-) .

Το πρόβλημα είναι ότι το αγγλικό fossil δεν είναι fossilized. Επίσης, η λατινική σημασία του fossil δεν παραπέμπει σε πέτρα. Fossilis σημαίνει «ορυκτός». Αυτό τον όρο χρησιμοποιούν και οι άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες.

Ακριβώς!
 

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Χμμμ.... Εγώ βλέπω ότι πάλι η τρισχιλιετής κατάφερε να παγιδευτεί σ' έναν μη ακριβή όρο: αποδίδοντας τα fossils ως απολιθώματα, κόλλησε στον όρο "λίθος" για πράγματα που δεν είναι όλα πέτρες, δημιουργώντας πρόβλημα στον εαυτό της.
 

cougr

¥
@ Resident: «Απολιθωμένο νερό, είναι ίσως η καλύτερη απόδοση. Δεν ακούγεται και πολύ καλά, το ομολογώ αλλά είναι».

Συμφωνώ, ο όρος απολιθωμένος δεν χρησιμοποιείται μόνο με την στενή του έννοια (δλδ. υπέστει απολίθωση/μετατράπηκε σε ανόργανη ουσία κτλ.) αλλά εκτός άλλων, χαρακτηρίζει και τα έμβια όντα παλαιότερης γεωλογικής εποχής που παραμένουν καλά διατηρημένα. Εξ ου και απολιθωμένος ρινόκερος, απολιθωμένο μαμούθ κοκ. .

Η λέξη fossil στην περίπτωση του fossil water απλώς προσδιορίζει το νερό εκείνο που (όπως το απολιθωμένο μαμούθ) έχει διατηρηθεί αμετάβλητο μέχρι σήμερα από κάποια παλαιότερη εποχή. Άρα νομίζω ότι η απόδοση του ως απολιθωμένο νερό είναι εύστοχη.
 
Top