Τα ρετούς της γλώσσας

Zazula

Administrator
Staff member
Νομίζω ότι είναι και θέμα οπτικής γωνίας. Θα περάσει [από ένα σημείο που βρίσκεται] κοντά στη Γη, άρα κοντά από τη Γη (και όχι μακριά από τη Γη).
Ξερωγώ, δεν μου ακούγεται τόσο καλά· πόσο συχνά λέμε πχ «πέρασα κοντά στο σπίτι μου» και να εννοούμε διέλευση; Το «πέρασα κοντά στο σπίτι μου» αφορά μόνο εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. ;)
 

nickel

Administrator
Staff member
Θα βρεθεί κοντά στη Γη. Θα περάσει σε μικρή απόσταση από τη Γη.
Για να είναι σαφέστερες οι συντάξεις με τις προθέσεις.
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Ποιο προτιμάτε από τα επόμενα:

(α) Το κυπαρισσόμηλο είναι περίπου μεγάλο σαν κάστανο.
(β) Το κυπαρισσόμηλο είναι μεγάλο περίπου σαν κάστανο.
(γ) Το κυπαρισσόμηλο είναι μεγάλο σαν κάστανο περίπου.
(δ) Δεν υπάρχει διαφορά.
 

daeman

Administrator
Staff member
Ποιο προτιμάτε από τα επόμενα:

(α) Το κυπαρισσόμηλο είναι περίπου μεγάλο σαν κάστανο.
(β) Το κυπαρισσόμηλο είναι μεγάλο περίπου σαν κάστανο.
(γ) Το κυπαρισσόμηλο είναι μεγάλο σαν κάστανο περίπου.
(δ) Δεν υπάρχει διαφορά.

Το α. δεν θα το δεχόμουν, επειδή το περίπου είναι σαν να προσδιορίζει το μεγάλο: «περίπου μεγάλο».

Το β. και το γ. θα προτιμούσα, αλλά μάλλον με κόμμα, που όμως διαφοροποιεί λίγο τη σύνταξη:

(β) Το κυπαρισσόμηλο είναι μεγάλο, περίπου σαν κάστανο.
(γ) Το κυπαρισσόμηλο είναι μεγάλο σαν κάστανο, περίπου.
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
[...] επειδή το περίπου είναι σαν να προσδιορίζει το μεγάλο: «περίπου μεγάλο».
Ναι, αλλά περίπου μεγάλο σαν τι; Περίπου μεγάλο σαν κάστανο. Είναι ενιαία σύμφραση, δεν μένει ξεκρέμαστο το «περίπου μεγάλο». Είναι σαν να λέμε: «η ώρα ήταν περίπου πέντε και μισή». Όχι;
 

daeman

Administrator
Staff member
Ναι, αλλά περίπου μεγάλο σαν τι; Περίπου μεγάλο σαν κάστανο. Είναι ενιαία σύμφραση, δεν μένει ξεκρέμαστο το «περίπου μεγάλο». Είναι σαν να λέμε: «η ώρα ήταν περίπου πέντε και μισή». Όχι;

Όχι, επειδή το μεγάλο είναι επίθετο, και όταν το επίθετο έρχεται αμέσως μετά το επίρρημα (περίπου), θεωρώ ότι το επίρρημα αυτό προσδιορίζει το επίθετο, όχι οτιδήποτε άλλο ακολουθεί. Έτσι το διαβάζω, τουλάχιστον, και δεν θα έλεγα ποτέ το «περίπου μεγάλο σαν ΧΧΧ», ό,τι κι αν ακολουθεί, γιατί το περίπου εδώ αναφέρεται όχι στο μεγάλο, αλλά στο «σαν κάστανο», τη συγκριτική αναφορά:

Το κυπαρισσόμηλο είναι μεγάλο σαν κάστανο. > Το κυπαρισσόμηλο είναι μεγάλο, περίπου σαν κάστανο.

Αν αντικαταστήσω το «περίπου» με το «ακριβώς», νομίζω πως γίνεται πιο ξεκάθαρο:

α. Το κυπαρισσόμηλο είναι ακριβώς μεγάλο σαν κάστανο. Θα το έλεγε ποτέ κανείς;
β. Το κυπαρισσόμηλο είναι μεγάλο, ακριβώς σαν κάστανο.

...
Οι περίπου μισοί Έλληνες πολίτες δεν εμπιστεύονται καθόλου το πολιτικό σύστημα, ενώ, αντίθετα, σε υπερδιπλάσια ποσοστά εμπιστεύονται τη ...
...
Επίσης, κάτι άσχετο με το ενώ αντίθετα: όχι «Οι περίπου μισοί», γιατί αυτό θα σήμαινε «αυτοί που είναι περίπου μισοί» (δηλαδή οι σχεδόν μισεροί), αλλά «Περίπου οι μισοί», ενώ θα απέφευγα το «Οι μισοί περίπου Έλληνες πολίτες» για να μη διαβαστεί το περίπου σαν προσδιορισμός του Έλληνες πολίτες (Έλληνες πολίτες μεν, στο περίπου δε).

Άλλωστε, και στο παράδειγμα «η ώρα ήταν περίπου πέντε και μισή», το περίπου προσδιορίζει το πέντε και μισή (εναλλακτικά: «η ώρα ήταν πέντε και μισή περίπου»), ενώ κανείς δεν θα έλεγε «η περίπου ώρα ήταν πέντε και μισή».
 

nickel

Administrator
Staff member
Νομίζω ότι εδώ έγινε ένα απαραίτητο σουλούπωμα στον τίτλο. Ο παλιός έλεγε:

Οι 62 πλουσιότεροι άνθρωποι έχουν πλούτο ισάξιο με το μισό πληθυσμό της Γης





Τώρα βλέπω ότι λέει:

62 κροίσοι έχουν περισσότερο πλούτο από τα 3,6 δισ. των φτωχότερων
http://www.kathimerini.gr/846122/ar...rissotero-ployto-apo-ta-36-dis-twn-ftwxoterwn





The62Richest.jpg
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Θα έγραφα το (γ), χωρίς κόμμα. :-)

Κι εγώ αυτό έχω γράψει, αλλά μου έβαλε μισή ώρα προβληματισμό. Κυρίως επειδή το «μεγάλο σαν κάστανο» μού φαίνεται σαν ενιαίος προσδιορισμός. Τεσπα, ξαναείπα τι διάλεξα τελικά. :)
 

Earion

Moderator
Staff member
Ποιο προτιμάτε από τα επόμενα:

(α) Το κυπαρισσόμηλο είναι περίπου μεγάλο σαν κάστανο.
(β) Το κυπαρισσόμηλο είναι μεγάλο περίπου σαν κάστανο.
(γ) Το κυπαρισσόμηλο είναι μεγάλο σαν κάστανο περίπου.
(δ) Δεν υπάρχει διαφορά.


Το (β) ως έχει.
 

nickel

Administrator
Staff member
Δεν είναι ακριβώς λάθος, αλλά πανικοβλήθηκα χτες όταν, σε άρθρο με τίτλο «Κινδυνολόγοι και νεολαϊκιστές», όπου βρίσκω τις λέξεις «κινδυνολόγοι» και «κινδυνολογία» στο κυρίως κείμενο, συνάντησα και τη λέξη «αλαρμιστές».

Έψαξα και βρήκα στο διαδίκτυο, σε κείμενο μπλόγκερ, ένα ακόμα εύρημα: «αλλά ήταν τρομερά απαισιόδοξος και αλαρμιστής και καταστροφολόγος». Αρκούν αυτά τα δύο.

Αλαρμιστές είναι σε νησιά μας οι ελιές που διατηρούνται στην άλμη (αλάρμη).

Στο ίδιο κείμενο, στο Βήμα, διάβασα κι αυτό, που με έκανε να κοντοσταθώ:

Οσο λιγότερο σταθερός και ατακτοποίητος είναι ο κόσμος που ζούμε τόσο μεγαλύτερος ο φόβος του θανάτου και τα άγχη γύρω από αυτόν.


Η διατύπωση με «όσο ... τόσο» απαιτεί επίθετα σε συγκριτικό βαθμό. Το «ατακτοποίητος» δεν θα μπορούσε να νοηθεί σε θετικό βαθμό, οπότε αναπόφευκτα το συνδυάζουμε με το προηγούμενο «λιγότερο»... και το νόημα γίνεται σαλάτα. Καλύτερα: «Όσο πιο ασταθής και ατακτοποίητος...».
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Ή και: όσο λιγότερο σταθερός και περισσότερο ατακτοποίητος (χαλάλι...), τόσο...

Κτγμ, δεν είναι απαραίτητο να είναι ομόρροπα τα συγκριτικά.
 

nickel

Administrator
Staff member
Από την άλλη, όσο λιγότερα είναι τα συγκριτικά επιρρήματα και περισσότερο τακτοποιημένος ο λόγος... :)
 

daeman

Administrator
Staff member
Από την άλλη, όσο λιγότερα είναι τα συγκριτικά επιρρήματα και περισσότερο τακτοποιημένος ο λόγος... :)

+1. Αλάρμη alarm. Too much salt and spicing can spoil the food. Just a pinch will do. :-)
 
«Αυξάνω / μειώνω το επίπεδο»: μας ενοχλεί ή όχι; Το επίπεδο δεν είναι κάτι που το ανεβοκατεβάζουμε; Ή μήπως θεωρούμε ότι, όταν είναι συνώνυμο του «βαθμός», μπορούμε και να το αυξομειώνουμε;
 
Εμένα με ενοχλεί. Προτιμώ να το ανεβοκατεβάζω και να το λέω υψηλό και χαμηλό, όχι αυξημένο και μειωμένο.
 

nickel

Administrator
Staff member
Ψάχνοντας στο γκουγκλ για «μεγάλο επίπεδο» βρήκα αρχή αρχή «μεγάλο επίπεδο οικόπεδο». :-)
 
Top