Search results

  1. Dr Moshe

    to the extent required by law

    Αγαπητή μου, Σωστά έχετε αποδώσει τη φράση. Εντούτοις, ομαλότερη θα ήταν ίσως η απόδοση ...μέχρι του σημείου που ορίζει ο νόμος. Σας εύχομαι καλή συνέχεια.
  2. Dr Moshe

    Ζήσης, Χρήστος: προέλευση των ονομάτων

    Αγαπητοί φίλοι, Στις παρατηρήσεις σας επιτρέψτε μου μια προσθήκη, μάλλον ασήμαντη. Το όνομα Ζήσης (ή και Ζήσιμος) είναι μεσαιωνικό και ο συσχετισμός του με εορτές είναι μάλλον υστερότερος, πράγμα σύνηθες στην ονοματοθεσία. Οι λαογραφικές μελέτες έχουν δείξει ότι συχνά δινόταν αυτό το όνομα σαν...
  3. Dr Moshe

    περίπαρση = pursestring suture > περιρραφή

    Αν και οριστική απάντηση στο πρόβλημα της απόδοσης δεν έχουμε ακόμη, ο αγαπητός Νίκος προσέφερε, καθώς πιστεύω, όλα τα απαραίτητα στοιχεία. Στην Ιατρική αναμένουμε όρους πλασμένους με το πρότυπο της αρχαίας γλώσσας. Ενίοτε αυτό απαιτεί να συμβουλευόμαστε τα λεξικά. Δυστυχώς, ο όρος *περί-παρση...
  4. Dr Moshe

    Τι απέγινε το κι...

    Αγαπητή Έλσα, η ερώτησή σας είναι απολύτως λογική και προσφέρει την ευκαιρία να διευκρινιστεί ότι η περίπτωση του για [ja] διαφέρει ριζικά από τις υπόλοιπες. Ο λόγος είναι ότι η λέξη λήγει σε [a], που είναι το ισχυρότερο των φωνηέντων και διατηρείται σε κάθε συνάντησή τους. Συνεπώς: για έναν...
  5. Dr Moshe

    Τι απέγινε το κι...

    Αγαπητέ μου, χαίρομαι που διατυπώσατε αυτό το εύστοχο ερώτημα. Όταν ο πολύχρηστος σύνδεσμος και βρίσκεται προ φωνήεντος, το φωνήεν [e] επειδή είναι αρθρωτικώς ασθενέστερο από τα υπόλοιπα, εκθλίβεται (κατά την παραδοσιακή γραμματική) ή εκκρούεται (κατά τη σύγχρονη ορολογία) από ισχυρότερα...
  6. Dr Moshe

    Η στρίγγλα που έγινε στρίγκλα

    Εκτιμώ πάντοτε τις οξυδερκείς παρατηρήσεις των αγαπητών μεταφραστών, που έχουν το χάρισμα να εντοπίζουν αμέσως το πρόβλημα. Η ρύθμιση της ορθογραφίας τού αντιδανείου με βάση την άμεση ή απώτερη αφετηρία είναι βεβαίως ζήτημα κριτηρίου και τα λεξικά παίρνουν επ' αυτού τις αποφάσεις τους· έχω...
  7. Dr Moshe

    Αν είναι να 'ρθει θέ' να 'ρθεί;

    Είναι εύλογη η ερώτηση του αγαπητού Νίκου, με το οξυμμένο αισθητήριο που του επιτρέπει να εντοπίζει αμέσως το κενό. Σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες, ο τόνος τού εκκρουόμενου φωνήεντος δεν δηλώνεται στη γραφή. Υπάρχει μία εξαίρεση, η οποία υπογραμμίζεται εύστοχα στη Γραμματική...
  8. Dr Moshe

    ζερνταλί, ζέρδελο, ζερντελές (;) = apricot

    Σχετικά με το αρχικό ερώτημα της ετυμολογικής προέλευσης, ας μου επιτραπεί να αναφέρω ότι η λέξη ανάγεται στο τουρκ. zerdali «βερίκοκο» (παλαιότ. zerdalu), το οποίο πράγματι έχει την αφετηρία του στο περσ. zard alū, κατά λέξη «κίτρινο κορόμηλο / δαμάσκηνο». Το δάνειο εμφανίζεται επίσης στη...
  9. Dr Moshe

    Τοπωνύμια σε -αίικα

    Ευχαριστώ θερμά για την ανταπόκριση των εκλεκτών και φιλομαθών μελών. Για να αποσαφηνιστεί η κατάσταση σχετικά με τις παρατηρήσεις τού αγαπητού Σάκη, αξίζει να διευκρινιστεί ότι τα επώνυμα σε -έας δεν έχουν σχηματιστεί από πληθυντικούς σε -αίοι που κατόπιν απλογραφήθηκαν, αλλά κατ' αναλογίαν...
  10. Dr Moshe

    Τοπωνύμια σε -αίικα

    Το σημείωμα αυτό έχει ως αφετηρία την παρατήρηση ότι τα τοπωνύμια σε /-eika/ συχνά διττογραφούνται: -έικα και -αίικα. Ως αποτέλεσμα, μερικές φορές πινακίδες χωριών ή κωμοπόλεων εμφανίζουν και τις δύο γραφές ή παρουσιάζεται το κωμικό φαινόμενο να υπάρχουν πολιτιστικοί σύλλογοι του ίδιου χώρου με...
  11. Dr Moshe

    external referent

    Καλημέρα σας, αγαπητέ μου. Ο όρος μπορεί κάλλιστα να αποδοθεί αντικείμενο αναφοράς, όπως επισήμανε ο αγαπητός Νίκος. Εκφράζει τη σχέση δηλώσεως (denotatio) που συνδέει το αντικείμενο με το γλωσσικό σημείο (έννοια + ακουστική εικόνα). Η σχέση αυτή είναι εξ ορισμού εξωτερική κατ' αντιδιαστολή...
  12. Dr Moshe

    Πόσο αδόκιμη είναι η προσοδοφορία;

    Αγαπητέ Σάκη, είστε αξιέπαινος που διατυπώσατε αυτή την τεκμηριωμένη εισήγηση. Εφόσον το μορφολογικό σχήμα -φορος / -φορία είναι λειτουργικό στη Νέα Ελληνική, είναι εύλογο να επιδράσει αναλογικά σε σύνθετα παρόμοιας δομής. Παραδείγματα: οπλοφόρος - οπλοφορία, καρποφόρος - καρποφορία...
  13. Dr Moshe

    Τσατίζεστε ή τσαντίζεστε;

    Οι αξιόλογες παρατηρήσεις των αγαπητών φίλων και ο κόπος τού αγαπητού Νίκου, που επισήμανε κενά στην ετυμολογική ιστορία, μας δίνουν ίσως την ευκαιρία να γράψουμε για τη λέξη καλύτερη βιογραφία. Εν πρώτοις, φαίνεται ότι δεν πρόκειται για πολύ παλαιό δάνειο. Με βάση το κριτήριο των πλευρικών...
  14. Dr Moshe

    Του ηλεμηνύματος

    Αγαπητέ μου, αποφεύγω να ξαναγράφω, επειδή δεν επιδιώκω καθόλου την τελευταία λέξη στα συζητούμενα θέματα. Επιτρέψτε μου μόνο να απαντήσω συντομότατα στην εύλογη απορία σας, που πολύ σωστά διατυπώσατε, μήπως φανεί χρήσιμη και σε άλλους αναγνώστες. Η αποκοπή τής αρχικής συλλαβής τού β΄...
  15. Dr Moshe

    Του ηλεμηνύματος

    Εν πρώτοις, η γενική μου κρίση για το συζητούμενο θέμα: ο νεολογισμός ηλεμήνυμα είναι, από κάθε άποψη, επιτυχής, εύστοχος και καλοσχηματισμένος, όσο και αν δεν έχει ακόμη τη διάδοση που θα του άξιζε. Τα επιχειρήματα του αγαπητού Νίκου, που παρατίθενται ανωτέρω, είναι ισχυρά και εξηγούν κατάλληλα...
  16. Dr Moshe

    να περιαφεί τον εκτελεστήριο τύπο = be set out in a (legally) enforceable form

    περιάπτομαι / περιαφθεί Αγαπητοί φίλοι, παρακαλώ επιτρέψτε μου ένα μικρό σχόλιο στο ελληνικό κείμενο. Η απορία τής αγαπητής Αλεξάνδρας είναι απολύτως εύλογη, αφού τύπος *περιαφεί δεν υπήρξε ποτέ ούτε είναι σωστά σχηματισμένος. Το αρχ. περιάπτω σχημάτισε την ελληνιστική εποχή παθητικό αόριστο...
  17. Dr Moshe

    Ανάλυση και ετυμολογία της λέξης «διεκδικώ»

    Αγαπητέ φίλε, Επιτρέψτε μου να σας συγχαρώ για το ενδιαφέρον σας σχετικά με σύνθετα ζητήματα όπως η ετυμολογία και η μορφολογική ανάλυση. Θα διαπιστώσετε ότι όσα μαθαίνετε σε αυτούς τους τομείς αξίζουν την προσπάθεια. Χαίρομαι που σας απασχόλησε το ελληνιστικό ρήμα διεκδικῶ (-έω) και σωστά...
  18. Dr Moshe

    Μεταγραφή εβραϊκών λέξεων

    Αγαπητή φίλη, το ερώτημά σας είναι άκρως ενδιαφέρον. Ως προς τη γενικότερη αρχή, ο αγαπητός Νίκος δικαιολογημένα σημειώνει ότι δεν υφίσταται καθολικά παραδεκτό σύστημα μεταγραμματισμού των εβραϊκών ονομάτων και τοπωνυμίων. Ίσως σας φανεί χρήσιμος ο σχετικός ιστότοπος του ΟΗΕ, ο οποίος περιέχει...
  19. Dr Moshe

    τραχανάς = trahana

    Αγαπητοί φίλοι, Δεν ξέρω αν έχει κάποια σημασία για το ζήτημα που σας απασχολεί, αλλά ίσως αξίζει να αναφερθεί πώς μεταφράζει τον όρο ο γνωστός λεξικογράφος τής Τουρκικής Sir G. Clauson (An etymological dictionary of pre-thirteenth-century Turkish, Oxford 1972). H λ. προέρχεται από το τουρκ...
  20. Dr Moshe

    σύγγλινο, σύγλινο

    Επειδή στους καταλόγους εκλεκτών εστιατορίων το καπνιστό χοιρινό που διατηρείται σε λίπος φαίνεται να γράφεται με όλους τους δυνατούς τρόπους, ας μου επιτραπεί παρακαλώ μια νύξη που σχετίζεται ευθέως με την ετυμολογία. Ο τύπος σύγλινο, αρκετά συχνός, θα μπορούσε να προέρχεται από το θέμα τού...
Top