Και μια που το αναφέραμε, τι ξέρουμε για την προέλευση της φράσης "Γλώσσα λανθάνουσα τα αληθή λέγει"; Είναι η μόνη περίπτωση που το ρήμα "λανθάνω" χρησιμοποιείται με την έννοια "κάνω λάθος" κι αυτό μου φαίνεται πολύ παράξενο.
Σοβαροί άνθρωποι αμφιβάλλουν αν όντως η φράση είναι αρχαιοελληνική και δη του Μένανδρου, πάντως.
Λανθάνουν όσοι πιστεύουν ότι ο νέος ... προσανατολισμός της ελληνικής κοινωνίας μπορεί να επιτευχθεί ...
Σπύρος Λυκούδης, Αρχές, αξίες και πολιτικοί στόχοι
Λανθάνω : είμαι κρυμμένος, δεν με βρίσκουν, δεν με αντιλαμβάνονται. Λαθεύουν ήθελε να πει.
...
Άλλο οι λαχανίδες κι άλλο οι λανθανίδες. Κι άλλο το «λάθος είδες». Όποιος έχει πολλά νι βάζει και σταλάχαναλαθέματα.
A cryptic comment from the Knights who say Ni, hidden in the shrubbery.![]()
Φταίει κι εκείνο το «Γλώσσα λανθάνουσα τ’ αληθή λέγει», που το ΛΝΕΓ ισχυρίζεται ότι ανήκει στον Μένανδρο, αλλά έχω σοβαρές αμφιβολίες. Θα το ψάξω.
Δεν το βρίσκω στον Μένανδρο. Το κοντινότερο σχετικό χωρίο με λανθάνουσα το βρίσκω αιώνες αργότερα στον Νικηφόρο Γρηγορά (Ρωμ. Ιστ. 3.71):
...ἐν οἷς ἐνίοτε καὶ ἡ γλῶττα λανθάνουσα προδότις ἀκούσιος γίνεται τῶν τῆς ψυχῆς ἀπορρήτων ἀρρωστημάτων...
Κι αυτή είναι η μόνη φράση όπου βρίσκω γλῶττα ή γλῶσσα λανθάνουσα. Στον Μένανδρο αποδίδονται κάποια γνωμικά για τη γλώσσα σε βυζαντινά γνωμολόγια αλλά κανένα σχετικό. Θέλει όντως ψάξιμο. Το ΛΚΝ σημειώνει τη φράση ως "απαρχ.", άρα μάλλον ως νεότερο κατασκεύασμα.
Κι εγώ τη βρίσκω σε νεότερες παροιμίες (του 19ου αιώνα), όπου δεν επαναλαμβάνεται το λανθασμένο «λανθάνουσα»:
Η γλώσσα αμαρτάνουσα τ' αληθή λέγει.
https://books.google.gr/books?id=2Q0JAAAAQAAJ&pg=PA94#v=onepage&q&f=false (αρ.35)
Ουπς, είχα ξεχάσει την εκδοχή με το αμαρτάνουσα. Αποδίδεται πράγματι στον Μένανδρο σε βυζαντινά γνωμολόγια, χωρίς αυτό φυσικά να σημαίνει τίποτε. Η σχετική συλλογή είναι πολύ ύστερη (παλαιότερη πηγή στον 3ο μ.Χ. αι., άλλες έως και τον 7ο).
Μάλιστα.
Ἡ γλῶσσ’ ἁμαρτάνουσα τἀληθῆ λέγει.
Inesse linquae veritas lapsae solet.
http://www.gottwein.de/Grie/menand/monost_ee.php
Το βέβαιο είναι ότι δεν υπάρχει «λανθάνουσα».
Και στον Πολίτη:
https://books.google.gr/books?id=t5TkBgAAQBAJ&pg=PA27#v=onepage&q&f=false
The slip of the tongue is showing, and it speaks true.
“We are no longer the knights who say Ni! We are now the knights who say 'Ekki-ekki-ekki-ekki-PTANG, zoom-boing, z'nourrwringmm'."
Και στον Πολίτη διαβάζω εκείνο το «Η γλώσσα κόκαλα δεν έχει και κόκαλα τσακίζει» στην εκδοχή από τα ελληνόφωνα χωριά της ορεινής Καλαβρίας:
Η γκλώσσα στέα δεν έχει, τσαί στέα κλάννει.
https://books.google.gr/books?id=t5TkBgAAQBAJ&pg=PA27#v=onepage&q&f=false
Στον Πολίτη όμως θα δεις ότι υπάρχει "λανθάνουσα" στον Γρηγορά (14ος αιώνας) που είναι θαρρώ ακριβώς αυτό που ψάχνουμε:
ἐν οἷς ἐνίοτε καὶ ἡ γλῶττα λανθάνουσα προδότις ἀκούσιος γίνεται τῶν τῆς ψυχῆς ἀπορρήτων ἀρρωστημάτων,
(που βέβαια το είχε επισημάνει ο π2 πολύ νωρίτερα... παραβλέψτε το σχόλιό μου)
Δεν το βρίσκω στον Μένανδρο. Το κοντινότερο σχετικό χωρίο με λανθάνουσα το βρίσκω αιώνες αργότερα στον Νικηφόρο Γρηγορά (Ρωμ. Ιστ. 3.71):
...ἐν οἷς ἐνίοτε καὶ ἡ γλῶττα λανθάνουσα προδότις ἀκούσιος γίνεται τῶν τῆς ψυχῆς ἀπορρήτων ἀρρωστημάτων...
Κι αυτή είναι η μόνη φράση όπου βρίσκω γλῶττα ή γλῶσσα λανθάνουσα. Στον Μένανδρο αποδίδονται κάποια γνωμικά για τη γλώσσα σε βυζαντινά γνωμολόγια αλλά κανένα σχετικό. Θέλει όντως ψάξιμο. Το ΛΚΝ σημειώνει τη φράση ως "απαρχ.", άρα μάλλον ως νεότερο κατασκεύασμα.
Ωχ, συγχωρήστε την αβλεψία/βιασύνη/κοντή μνήμη ενός ασόβαρου! :blush:
To πώς αλλάζουν οι γιορτές κλπ έχει ενδιαφέρον. Π.χ. όταν πρωτοήρθα Αγγλία είχαμε πάει σε μια παμπ και η σερβιτόρα είχε ψεύτικα δόντια δρακουλίσια. Τι έπαθε καλέ αυτή; Α, είναι το Χαλογουίν. Έξω απο την παμπ δεν υπήρχε κανένας μεταμφιεσμένος κλπ. Και στις εφημερίδες κάποιοι στέλνανε επιστολές διαμαρτυρίας γιατί ξενόφερτα έθιμα μας αλλοτριώνουν κλπ κλπ.
FFW 25 χρόνια και όλο το Σαββατοκύριακο ήταν αφιερωμένο σε κολοκύθες και διάφορα τρομαχτικά.
Δε θες να το πιστέψεις; Καλά κρασιά...![]()
Ναι, άκουσα ότι φέτος ειπώθηκε, εκτός από το "Καλή Παναγία" τον 15αύγουστο, και "Καλό Χαλογουήν" αυτές τις μέρες -αλλά δεν θέλησα να το πιστέψω.
υπάρχουν αξιοσημείωτες διαφορές ανάμεσα στα δύο αυτά φαινόμενα:
*Ο σίφωνας είναι συνήθως μεγαλύτερης έντασης από τον ανεμοστρόβιλο και πολύ πιο επικίνδυνος.
*Οι αιτίες και ο τρόπος δημιουργίας του σίφωνα είναι εντελώς διαφορετικές από του ανεμοστρόβιλου, που αιτίες του είναι είτε κάποιο φράγμα, είτε η διαφορά θερμοκρασίας σε πολύ μικρή ακτίνα.
*Ο σίφωνας δημιουργείται μέσα σε τεράστια καταιγιδοφόρα σύννεφα (σωρειτομελανίες) και αποφύεται από τη βάση τους, φτάνοντας έως το έδαφος, ενώ ο ανεμοστρόβιλος «σηκώνεται» από το έδαφος, με εντελώς αίθριο ουρανό ή το πολύ ελαφρά νέφωση.
Στη συνέχεια χρησιμοποιεί τους όρους εναλλάξ, ενώ παρακάτω διευκρινίζει:Ο ανεμοστρόβιλος ή αλλιώς σίφωνας αποτελεί το πιο βίαιο και καταστρεπτικό ατμοσφαιρικό φαινόμενο (...)
την στιγμή που τουλάχιστον ο όρος υδροσίφωνας είναι αρκετά διαδεδομένος.(...) ανεμοστρόβιλοι (σίφωνες ξηράς) και σίφωνες θάλασσας (...)