Θα μπορούσε να είναι και "της Τσιχλάκης"...
Η επιλεκτική ακλισιά της γκέισας
- Thread starter Alexandra
- Start date
Αυτό δεν το είχα ξαναδεί: "της ραδιοφωνικού παραγωγού". Αναρωτιέμαι αν έγινε εκ παραδρομής ή αν νόμιζαν πως είναι τριγενές δικατάληκτο.
Από σεμνότητα δεν συμπεριέλαβα τη φωτό με την ενδυμασία, η οποία είναι... Παναγία βόηθα.
Μάλλον για κάποιο είδος έλξης πρόκειται, έλξης του αρσενικού.
(Τα καλύτερα μάς κόβεις — την έλξη του θηλυκού...)
Για να μην ξεχνιόμαστε.
Το έχει η μέρα σήμερα...
samaraeleni
New member
Υποδηλώνει στοχευμένη επιλογή, δηλαδή δεν είναι γενική αλλά περιορισμένη σε συγκεκριμένες περιπτώσεις.
ambrosia
Member
Έκανα μια γρήγορη αναδρομή και διαπίστωσα πως η ακλισιά καλά κρατεί!
Έχω διαπιστώσει πως τα τελευταία χρόνια η λέξη " πατήρ" έχει καθιερωθεί ως "πάτερ" άκλιτο ειδικά όταν αναφερόμαστε σε ιερέα!
" Ο πάτερ είναι εδώ;"
"Πείτε στον πάτερ ότι τον όλα οκ."
" Αυτό το βιβλίο είναι του πάτερ"
«ΟΧΙ τού πατήρ! Τον πατήρ! ΟΧΙ τού πάτερ! τον πάτερ!», επισημαίνει ο Γιώργος Μπαμπινιώτης και προσθέτει : «Πάτερ, ἄφες αὐτοῖς…».
Έχω διαπιστώσει πως τα τελευταία χρόνια η λέξη " πατήρ" έχει καθιερωθεί ως "πάτερ" άκλιτο ειδικά όταν αναφερόμαστε σε ιερέα!
" Ο πάτερ είναι εδώ;"
"Πείτε στον πάτερ ότι τον όλα οκ."
" Αυτό το βιβλίο είναι του πάτερ"
«ΟΧΙ τού πατήρ! Τον πατήρ! ΟΧΙ τού πάτερ! τον πάτερ!», επισημαίνει ο Γιώργος Μπαμπινιώτης και προσθέτει : «Πάτερ, ἄφες αὐτοῖς…».
Αν και προσωπικά το κλίνω (όταν δεν παρασύρομαι από άλλους), δεν νομίζω ότι σώζεται… Η έλλειψη τριβής με την καθαρεύουσα (ή την ελληνιστική κοινή) κάνει τον κόσμο να το αντιμετωπίζει σαν τίτλο, χωρίς να σκέφτεται ότι σημαίνει «πατέρα» ή να θυμάται πώς πρέπει να κλίνεται.
(Παρεμφερές παράδειγμα, αν και όχι ακριβώς ακλισιά: υπάρχει εκκλησιά —χεχε— που η γιαγιά μου την ξέρει «Παντανάσσα», γιατί έχει συνηθίσει να βλέπει τη γενική «Ιερός Ναός Παντανάσσης» και δεν σκέφτεται να ανεβάσει τον τόνο στην ονομαστική… Ενώ στη δημοτική θα λέγαμε απλώς «της Παντάνασσας».)
Δεν είναι και τόσο πρόσφατο, υπάρχει και στο λεξικό Τριανταφυλλίδη.
[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]
πάτερ ο [páter] Ο (άκλ.) : (προφ.) προτακτικό, στη θέση του ουσιαστικού πατήρ1, ως τίτλος κληρικού ή μοναχού: Ο ~ Iωάννης. Θα βρεις τον ~ Παύλο και θα του δώσεις τη λειτουργιά.
ambrosia
Member
Δηλ. τείνει να καθιερωθεί ως : ο πάτερ, του πάτερ ... αν ακολουθεί το όνομα ;;;;
Εγώ πάντως τολμώ να διορθώνω - αφού φυσικά πω: "συγνώμη να σας πω κάτι χωρίς να θέλω να κάνω την έξυπνη; Καλύτερα να λέμε : " ο πατέρας τάδε , αν θέλετε φυσικά!" Και σταματώ εκεί!
Αντιθέτως, τα τελευταία χρόνια έχει διαδοθεί τεχνηέντως η αντίληψη ότι το πάτερ πρέπει να κλίνεται, ενώ ήταν παλαιόθεν άκλιτο προτακτικό. Ήδη από το 1941 ο Τριανταφυλλίδης το καταγράφει στη Γραμματική του δύο φορές, στη σελίδα 52:
και στη σελίδα 254:
Στη συντακτική επιτροπή της Γραμματικής, εκτός από τον πρόεδρο Μανόλη Τριανταφυλλίδη ήταν οι Κ. Καρθαίος (Κ. Λάκωνας), Θ. Σταύρου, Αχ. Τζάρτζανος, Β. Φάβης και Ν. Ανδριώτης. Δεν ήξεραν καλά ελληνικά αυτοί, φαίνεται. Ούτε ο Παπαδιαμάντης που το χρησιμοποιεί ως άκλιτο προτακτικό κατά κόρον, ούτε όλοι οι μεγάλοι μας λογοτέχνες. Καλύτερα τα ξέρουν οι νεοκαθαρευουσιάνοι που δημιούργησαν το ζήτημα τα τελευταία χρόνια εκ του μη όντος, επινοώντας τεχνητά άλλο ένα καντάρι για να ζυγίζουν τη γλώσσα του λαού και να τη βρίσκουν ελλιπή, προωθώντας αχρείαστους διαχωρισμούς για να φανούν ψηλότεροι οι νάνοι. Και παίρνουν βέβαια κι άλλους στον λαιμό τους.
Σαν να λέμε ότι δεν είναι σωστό το «ο καπετάν Μιχάλης» αλλά το «ο καπετάνιος Μιχάλης».
Όχι, δεν τείνει να καθιερωθεί τώρα, είχε καθιερωθεί ήδη όταν μερικοί βάλθηκαν να το αποκαθηλώσουν για να βάλουν στη θέση του την αρχαιοπρεπή κλίση. Και πες πες το κοπέλι κάνει την κυρά και θέλει, αν η κυρά δεν είναι υποψιασμένη.
Last edited:
m_a_a_
Well-known member
Αντιθέτως, τα τελευταία χρόνια έχει διαδοθεί τεχνηέντως η αντίληψη ότι το πάτερ πρέπει να κλίνεται, ενώ ήταν παλαιόθεν άκλιτο προτακτικό. Ήδη από το 1941 ο Τριανταφυλλίδης το καταγράφει στη Γραμματική του δύο φορές, στη σελίδα 52:
View attachment 8274
και στη σελίδα 254:
View attachment 8275
Στη συντακτική επιτροπή της Γραμματικής, εκτός από τον πρόεδρο Μανόλη Τριανταφυλλίδη ήταν οι Κ. Καρθαίος (Κ. Λάκωνας), Θ. Σταύρου, Αχ. Τζάρτζανος, Β. Φάβης και Ν. Ανδριώτης. Δεν ήξεραν καλά ελληνικά αυτοί, φαίνεται. Ούτε ο Παπαδιαμάντης που το χρησιμοποιεί ως άκλιτο προτακτικό κατά κόρον, ούτε όλοι οι μεγάλοι μας λογοτέχνες. Καλύτερα τα ξέρουν οι νεοκαθαρευουσιάνοι που δημιούργησαν το ζήτημα τα τελευταία χρόνια εκ του μη όντος, επινοώντας τεχνητά άλλο ένα καντάρι για να ζυγίζουν τη γλώσσα του λαού και να τη βρίσκουν ελλιπή, προωθώντας αχρείαστους διαχωρισμούς για να φανούν ψηλότεροι οι νάνοι. Και παίρνουν βέβαια κι άλλους στον λαιμό τους.
Σαν να λέμε ότι δεν είναι σωστό το «ο καπετάν Μιχάλης» αλλά το «ο καπετάνιος Μιχάλης».
Όχι, δεν τείνει να καθιερωθεί τώρα, είχε καθιερωθεί ήδη όταν μερικοί βάλθηκαν να το αποκαθηλώσουν για να βάλουν στη θέση του την αρχαιοπρεπή κλίση. Και πες πες το κοπέλι κάνει την κυρά και θέλει, αν η κυρά δεν είναι υποψιασμένη.
cougr
¥
Συμπέρασμα:
Άρα διαλέγουμε και παίρνουμε:
ο πατήρ Αθανάσιος, του πατρός Αθανασίου, τον πατέρα Αθανάσιο(ν), πάτερ Αθανάσιε (λόγια)
ή
ο πατέρας Αθανάσιος, του πατέρα Αθανάσιου, τον πατέρα Αθανάσιο, πατέρα Αθανάσιε
ή
ο πάτερ Αθανάσιος, του πάτερ Αθανάσιου, τον πάτερ Αθανάσιο, πάτερ Αθανάσιε (προφορικά ή σε απόδοση προφορικού λόγου),
ενώ στον πληθυντικό οι πατέρες, ποτέ οι πατεράδες γι' αυτή τη σημασία.
Άλλα τω πατρί, άλλα τω υιώ, εν νέω πνεύματι
Daeman
Post in thread 'Η επιλεκτική ακλισιά της γκέισας' https://www.lexilogia.gr/threads/Η-επιλεκτική-ακλισιά-της-γκέισας.7866/post-252594
Άρα διαλέγουμε και παίρνουμε:
ο πατήρ Αθανάσιος, του πατρός Αθανασίου, τον πατέρα Αθανάσιο(ν), πάτερ Αθανάσιε (λόγια)
ή
ο πατέρας Αθανάσιος, του πατέρα Αθανάσιου, τον πατέρα Αθανάσιο, πατέρα Αθανάσιε
ή
ο πάτερ Αθανάσιος, του πάτερ Αθανάσιου, τον πάτερ Αθανάσιο, πάτερ Αθανάσιε (προφορικά ή σε απόδοση προφορικού λόγου),
ενώ στον πληθυντικό οι πατέρες, ποτέ οι πατεράδες γι' αυτή τη σημασία.
Άλλα τω πατρί, άλλα τω υιώ, εν νέω πνεύματι
Daeman
Post in thread 'Η επιλεκτική ακλισιά της γκέισας' https://www.lexilogia.gr/threads/Η-επιλεκτική-ακλισιά-της-γκέισας.7866/post-252594
Το "πάτερ" με ενοχλεί κι εμένα. Παρότι καθιερωμένο εδώ και δεκαετίες, εγώ το συνειδητοποίησα σε μεγάλη ηλικία ότι χρησιμοποιούταν ως άκλιτο προτακτικό, και μου έκατσε βαρύ. Κολοκύθια στο πάτερο (αν δεν το έλεγα θα 'σκαγα). Αλλά τι να γίνει, έτσι έχουν τώρα τα πράγματα και είναι φυσικό, η γλώσσα προχωράει, οι αρχαίοι τύποι καταργούνται ή μένουν ως κατάλοιπα κι εμείς οι δεινόσαυροι προσαρμοζόμαστε και γκρινιάζουμε όποτε βρίσκουμε ομοειδείς μας που συμπάσχουν. 
Σαν να λέμε ότι δεν είναι σωστό το «ο καπετάν Μιχάλης» αλλά το «ο καπετάνιος Μιχάλης».
Νομίζω ότι, επειδή το πάτερ είναι αρχαία λέξη ατόφια και όχι κομμένη και αλλαγμένη σαν τα κυρ και άι (ή κομμένη και ξένη σαν το καπετάν), μας κάθεται πιο βαρύ από εκείνα. Κι επειδή δεν την είχα ποτέ μέσα μου πολύ λαϊκή τη γλώσσα, μου ήταν εύκολο να δεχτώ ότι, αφού δεν μιλάω σαν αυτούς που λένε «ο πάτερ Αθανάσιος», δεν χρειαζόταν να το πω εγώ έτσι. Κι ούτε νομίζω ότι θα το πιάσω τώρα… Αλλά σίγουρα δεν πρόκειται για κάτι που θα το διορθώσω σε άλλους.Το "πάτερ" με ενοχλεί κι εμένα. Παρότι καθιερωμένο εδώ και δεκαετίες, εγώ το συνειδητοποίησα σε μεγάλη ηλικία ότι χρησιμοποιούταν ως άκλιτο προτακτικό, και μου έκατσε βαρύ. Κολοκύθια στο πάτερο (αν δεν το έλεγα θα 'σκαγα). Αλλά τι να γίνει, έτσι έχουν τώρα τα πράγματα και είναι φυσικό, η γλώσσα προχωράει, οι αρχαίοι τύποι καταργούνται ή μένουν ως κατάλοιπα κι εμείς οι δεινόσαυροι προσαρμοζόμαστε και γκρινιάζουμε όποτε βρίσκουμε ομοειδείς μας που συμπάσχουν.
