Your slip is showing: Γλωσσικές και μεταφραστικές γκάφες (και μικρολαθάκια)

[FunkSoulBrother]

Ποιο ήταν το τελευταίο δείπνο του Κένεντι; "τοστ". Ο JFK έφαγε τοστ πριν τον δολοφονήσουν.
Σίγουρα το toast ίσον τοστ (αντί για φρυγανισμένο ψωμί, ή πρόποση, αναλόγως) είναι στο Τοπ Τεν των κλασικών λαθών, και θα περίμενε κανείς να είναι γνωστή πατάτα προς αποφυγήν.

Επίσης, ο τίτλος του άρθρου είναι "O τελευταίος δείπνος", που στα ελληνικά χάνει κάτι από τη χάρη του πρωτότυπου "The Last Suppers", που είναι το βιβλίο που έδωσε την πρώτη ύλη για το άρθρο.

Μιας και έπιασα δουλειά, παραθέτω τη σχετική παράγραφο όπως είναι στην έντυπη έκδοση. Στην ονλάιν εκδοχή της, έχει μπλέξει λιγάκι το κείμενο λόγω κακού copy-paste.

http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=2&artid=4579234

Ομως δεν πεθαίνει πάντα κανείς όπως έζησε. Και καθώς είναι δύσκολο να προβλέψει τον θάνατό του, συνήθως αυτά που επιλέγει να φάει δεν ξέρει ότι θα είναι και το τελευταίο φαγητό του. Πάρτε δύο ήρωες της αμερικανικής Ιστορίας, τον Αβραάμ Λίνκολν και τον Τζων Φιτζέραλντ Κέννεντυ. Ο πρόεδρος που κατάργησε τη δουλειά, το βράδυ πριν από τη δολοφονία του, δείπνησε ήρεμα σύμφωνα με τα γούστα του και τις συνήθειες της εποχής: τρώγοντας τη σούπα από μοσχαροκεφαλή που ήταν ένα κλασικό φαγητό του αμερικανικού Νότου και την οποία λάτρευε. Για τον καημένο JFΚ αντίθετα, η Ιστορία γνωρίζει μόνον ότι έφαγε ένα γρήγορο κολατσιό πριν δολοφονηθεί στο Ντάλας: τοστ και μαρμελάδα, χυμό και καφέ.​

Τώρα που το σκέφτομαι, το πρόγευμα δεν θεωρείται supper, ε;

Τέλος, αν προσέξατε, ο Λίνκολν ήταν "ο πρόεδρος που κατάργησε τη δουλειά". Μακάρι, πρόεδρε.

 

[Alexandra]

Πολύ αστείο το τοστ του Κένεντι.

Όταν πρωτοήλθε στην Ελλάδα μια Ελληνοαμερικανίδα συγγενής, το πρώτο πράγμα που έμαθε ήταν το τοστ. Και μετά εξηγούσε στους άλλους συγγενείς ότι στην Ελλάδα, όταν λένε τοστ (με την ελληνική προφορά), εννοούν το grilled cheese sandwich, και όχι τη φρυγανιά-toast.

 

[nickel]

Ευκαιρία να προστεθεί στις ψευτοφίλες.

Και, όπως είπες, FunkSoulBrother, αφού χάλασε το λογοπαίγνιο με τον Μυστικό Δείπνο, θα μπορούσε να γίνει «τα τελευταία τους γεύματα».

 

[Ambrose]

Διαβάζω σε υπότιτλο ότι pituitary gland είναι ο βλεννογόνος αδένας. Εγώ τον συγκεκριμένο αδένα τον ξέρω ως την υπόφυση. Οι μόνες αναφορές στο Google όπου pituitary gland=βλεννογόνος αδένας είναι μηχανικές μεταφράσεις.

 

[Alexandra]

Καμιά φορά υπάρχει και άλλο είδος μηχανικής μετάφρασης: ο υποτιτλιστής που ψάχνει κάτι σ' ένα λεξικό και δεν έχει ιδέα για ποιο πράγμα μιλάνε. To his/her defense, δυστυχώς η Magenta το βάζει και πρώτο-πρώτο ως επιλογή:

pituitary επίθ. ανατ. 1. βλεννογόνος > 2. της υπόφυσης, υποφυσιακός: pituitary gland / body υπόφυση, μυξαδήν

Αντίθετα, στο answers.com βλέπουμε ότι δεν είναι βλεννογόνος αδένας, αλλά μόνο ως επίθετο, το βάζει ως secreting phlegm or mucus.

• the pituitary gland.
• Medicine. An extract from the anterior or posterior lobes of the pituitary gland, prepared for therapeutic use.

adj.

• Of or relating to the pituitary gland.
• Of or secreting phlegm or mucus; mucous.

Εν ολίγοις, ο χρυσός κανόνας της μετάφρασης: όταν ανοίγεις ένα λεξικό, πρέπει πρώτα να έχεις καταλάβει τι σημαίνει αυτό που μεταφράζεις, αλλιώς οι λέξεις που βλέπεις μπροστά σου για να επιλέξεις δεν έχουν κανένα νόημα.

 

[FunkSoulBrother]

Πολύ αστείο το τοστ του Κένεντι.

Όταν πρωτοήλθε στην Ελλάδα μια Ελληνοαμερικανίδα συγγενής, το πρώτο πράγμα που έμαθε ήταν το τοστ. Και μετά εξηγούσε στους άλλους συγγενείς ότι στην Ελλάδα, όταν λένε τοστ (με την ελληνική προφορά), εννοούν το grilled cheese sandwich, και όχι τη φρυγανιά-toast.

Καλά που τους το εξηγούσε, για να ξέρουν τι να παραγγείλουν στις καφετέριές μας, όπου το λάθος αυτό έχει καθιερωθεί.

Όσο για το grilled cheese sandwich, μου έκανε εντύπωση όταν είχα δει ότι εκεί το φτιάχνουν στο hot plate. Νομίζω ότι δεν έχουν τις δικές μας δίπορτες τοστιέρες.

Επόμενο μαργαριτάρι: "Πρέπει να το έχω". (I must have it). Η ενθουσιασμένη κορασίς για το πολυτελές αυτοκίνητο που της έταξε να της πάρει ο εύπορος μπαμπάς, στο "Sweet Sixteen" του MTV Greece. Γιατί όχι "Το θέλω", "Το θέλω οπωσδήποτε";

Πάντως καταλαβαίνω, χωρίς να δικαιολογώ, τέτοιου τύπου λάθη. Πέρα από τις ικανότητες του υποτιτλιστή, οι χαμηλές τιμές και η βιοποριστική φύση της δουλειάς σημαίνουν ότι για να βγάλεις ένα μεροκάματο, η μετάφραση γίνεται σχεδόν με ταχύτητες συνειρμών. Επαναλαμβάνω ότι δεν τα δικαιολογώ.

 

[Alexandra]

Όσο για το grilled cheese sandwich, μου έκανε εντύπωση όταν είχα δει ότι εκεί το φτιάχνουν στο hot plate. Νομίζω ότι δεν έχουν τις δικές μας δίπορτες τοστιέρες.

Με λίγη εξάσκηση, μπορείς να φτιάξεις τοστ σε ένα αντικολλητικό τηγάνι, αν δεν έχεις τοστιέρα.

 

[daeman]

Καλημέρα.
Μια που πιάσατε τα τοστ - για πρωινό, κολατσιό ή πλήρες γεύμα - ορίστε κι άλλα σχετικά και ορεκτικά:

Tostada (pronounced /tɒˈstɑːdə/ or /toʊˈstɑːdə/) is a Spanish word which literally means "toasted". It is used in Latin America to name several different traditional local dishes which only have in common the fact they are toasted or uses a toasted ingredient as the main base of its preparation. Note there's a gender difference between "tostada" (feminine) and "tostado" (masculine). Despite the fact both terms means exactly the same (toasted), tostado is used in reference of an specific degree of toast, (coffee, roasted grains and seeds or bread toast) while tostada is usually the name of a particular dish.

Μεξικάνικη τοστάδα με γαρίδες (σλουρπ!)​

Κουβανέζικη τοστάδα
In Cuban Cuisine, tostada refers to a slice of hand made Cuban bread, cut lengthwise, buttered, and pressed. The bread is similar to French bread or Italian bread usually made in long, baguette-like loaves. It's the Cuban equivalent of a toast. Typically, tostadas are served as a breakfast alongside (and perhaps dunked into) a hot mug of cafe con leche (strong dark-roasted Cuban coffee with scalded milk).

Πορτορικάνικη τοστάδα
In Puerto Rico, a Tostada is almost the same as the Cuban tostada, but uses a different type of bread. Is a buttered and pressed portion of a pan de agua. A pan the agua is a baguette style bread, very similar to the Philippine Pandesal or the Mexican Bolillo, optionally served with Swiss cheese. The term is also used for toasted slice of pre-sliced bread (tostada de pan especial), and for a local version of French toast, typical of Easter, consisting in milk-soaked bread, battered in egg and fried.

Τοστάδα από τις Μαριάνες (θαλασσομουσκεμένη)
In the Mariana Islands, owing to their years as a Spanish colony, there is a uncommon tradition of the "tostada de agua," (literally, "toast of water"). This dish is made of a fried tortilla topped with minced seaweed, peppers, and meat (generally chopped shrimp, though many varieties exist). Anecdotally, the entire dish was wrapped like a burrito, dunked in sea water briefly (hence the reason of its name), to add salt, offsetting the intensity of the peppers, and then unrolled and cooked until the tortilla has hardened. It is then topped with cheese.

Και οι τοστόνες (καμία σχέση με ψωμί ή τεστοστερόνες)
Tostones (from the Spanish verb tostar which means "to toast"), also called Patacones, are a side dish that is popular in many Latin American countries. The dish is made from sliced green (unripe) plantains which are cut either length-wise or width-wise and are twice fried. The slices of plantains are fried for 1-2 minutes on each side until they are golden in color and removed, then patted for excess oil. Afterwards, they are pounded flat with a utensil made for the task called a "tostonera," or any kitchen utensil that has a large enough flat surface. The plantains are then fried once again until they are crisp and golden brown.

¡buen provecho!
Καλή όρεξη​

 

[SBE]

Για τις ΗΠΑ δεν ξέρω, αλλά τοστιέρες σαν τις δικές μας είναι γεγονός ότι δεν υπήρχαν στο ΗΒ μέχρι πρόσφατα, υπήρχαν σαντουιτσιέρες για το ψήσιμο και κόψιμο των σάντουιτς σε τρίγωνα.

Επειδή έψαχνα για κάτι σαν τα δικά μας είχα καταφέρει να βρω ένα γκριλ-τοστιέρα κλπ σε ένα μόνο μαγαζί κι ήταν πανάκριβο. Έτσι έφερα ένα από Ελλάδα. Μερικά χρόνια αργότερα εμφανίστηκαν στην αγορά παρόμοια με το ελληνικό κι αν κρίνω από το ύφος της διαφήμισης και την ποσότητά της, μάλλον ήταν όχι μόνο νέα μάρκα αλλά εντελώς νέο προϊόν στην αγορά.
Κάτι ανάλογο παίζει με τις χύτρες ταχύτητος που θεωρούνται κατάλοιπο της δεκαετίας του '60, μόνο οι γιαγιάδες τις έχουν κλπκλπ, αλλά τελευταία τις ανακάλυψαν οι οικολόγοι γιατί είναι πιο οικονομικές από τις κανονικές κατσαρόλες.

 

[FunkSoulBrother]

Από τα σημερινά "Νέα"

http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artid=4579667

τίτλος: Το τεστ τον έβγαλε νέγρο ενώ είχε καυκάσιους γονείς!

...πολλά ερωτηματικά προκάλεσε μια σειρά από λάθη εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον τομέα των γενετικών τεστ. Αυτού του είδους οι εξετάσεις, οι οποίες υποτίθεται ότι «διαβάζουν» τις ασθένειες από τις οποίες κινδυνεύει να προσβληθεί κάποιος, έχουν γίνει μόδα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μια από αυτές τις εταιρείες, η 23andΜe, μπέρδεψε τα αποτελέσματα δίνοντας λανθασμένες πληροφορίες στους πελάτες της. Εξαιτίας της γκάφας της εταιρείας ένας πελάτης πίστεψε ότι ο γιος του δεν ήταν δικός του και κάποιος άλλος ότι είναι αφρικανικής καταγωγής παρά το γεγονός ότι η υπόλοιπη οικογένειά του κατάγεται από τον Καύκασο.
​

Για να μη σας μείνει απορία, δείτε το αρχικό κείμενο.

http://www.ft.com/cms/s/0/ed476afc-7715-11df-ba79-00144feabdc0.html

The Silicon Valley company 23andMe, which uses personal genetic tests to predict hereditary diseases, last week said that it gave 96 clients inaccurate information after a lab error. The mistake left one client believing that her son was not her own, while another was led to understand that she was of African origin while the rest of her family is Caucasian.
​

Πρώτον, το "νέγρος" (negro) είναι απαρχαιωμένο, γραφικό, ή οριακά ρατσιστικό για τους μαύρους της Αμερικής σήμερα.

Δεύτερον, την πελάτισσα την κάναμε πελάτη.

Τρίτον, το "«διαβάζουν» τις ασθένειες από τις οποίες κινδυνεύει να προσβληθεί κάποιος"
δεν είναι η σωστή μετάφραση του "hereditary diseases".

Τέταρτον, νόμιζα ότι μερικά μεταφραστικά "προβλήματα" ήταν πια λυμένα. Τι να πω ρε παιδί μου. Πάω για κάνα φανταστικό τοστάκι τώρα.

 

[FunkSoulBrother]

Ολοσέλιδη διαφήμιση στα "Νέα" από το The American College of Greece Deree για τα Graduate Information Sessions.

Δείχνει έξι καρέκλες.
Πάνω από την εικόνα γράφει "The game has changed"
Από κάτω "Less seats. More Players No music".

Το λαθάκι θα ήταν μικρό αν επρόκειτο για προσωπική συνομιλία ή για chat στο ίντερνετ.
Αλλά άμα θέλουμε να διαφημιζόμαστε σε άπταιστα αγγλικά, δεν πρέπει να είναι άπταιστα; Το αγγλόφωνο κολλέγιο θα έπρεπε να ξέρει ότι το σωστό είναι "fewer seats".

 

[drsiebenmal]

Ολοσέλιδη διαφήμιση στα "Νέα" από το The American College of Greece Deree για τα Graduate Information Sessions.

Δείχνει έξι καρέκλες.
Πάνω από την εικόνα γράφει "The game has changed"
Από κάτω "Less seats. More Players No music".

Το λαθάκι θα ήταν μικρό αν επρόκειτο για προσωπική συνομιλία ή για chat στο ίντερνετ.
Αλλά άμα θέλουμε να διαφημιζόμαστε σε άπταιστα αγγλικά, δεν πρέπει να είναι άπταιστα; Το αγγλόφωνο κολλέγιο θα έπρεπε να ξέρει ότι το σωστό είναι "fewer seats".

Όπως λες κι εσύ όμως, είναι διαφήμιση. Μην παραβλέπεις λοιπόν τους ισχυρούς συνειρμούς του Less is More...

 

[Elsa]

Στον Καύκασο, αδελφές μου, στον Καύκασο!
Ο καυκαύσωνας θα φταίει...

 

[SBE]

Η καταγωγή από τον Καύκασο της οικογένειας, είναι υποθέτω μακρινή, πολύ μακρινή...

Όσο για το Ντηρί και τη διαφήμιση, μην ξεχνάμε ότι απευθύνεται στον μέσο Έλληνα αναγνώστη που μιλάει αγγλικά Ελλάδας (βλ.άλλο νήμα) και όπως λέει κι ο δόκτορας, παραπέμπει στο less is more, που το ξέρει ο αναγνώστης. Θα μου πεις αυτοί οι αναγνώστες που δεν ενοχλούνται από το λάθος είναι οι πιθανοί φοιτητές του; Κι όμως, αυτοί είναι.

 

[Ambrose]

Αδένων συνέχεια... Pineal gland είναι η επίφυση ή αλλιώς κωνάριο. Ο όρος κωνοειδής αδένας που διάβασα στον υπότιτλο και σε αμφιβόλου ποιότητας αποτελέσματα στο Google, δεν ξέρω κατά πόσο είναι δόκιμος.

 

[Earion]

Εκ του αρμοδίου γραφείου της Γλωσσικής Αστυνομίας εξεδόθη η ακόλουθος ανακοίνωσις:

Η τελευταία εσοδεία γλωσσικών παραπτωμάτων έχει ως εξής:

«Ομνύομαι ότι δεν θα πούμε πάλι τα ίδια τα γνωστά» λέει αρχίζοντας τη στήλη της στη χθεσινή Καθημερινή (Τετάρτη 16.6.2010) η Ελένη Μπίστικα. "Ομνύω" ήθελε να πει, καβαφικώ τω τρόπω, και απορώ πώς της ξέφυγε γιατί η κα Μπίστικα έχει προσεγμένο ύφος.

Στο Βήμα της περασμένης Κυριακής (13.6.2010) η Έλλη Ισμαηλίδου κάνει ρεπορτάζ για κάποιον Μαρκ Μπόιλ, που αποκήρυξε τα χρήματα και «επέστρεψε στα βασικά της ζωής», καλλιεργεί την τροφή του, κατασκευάζει μόνος του ό,τι χρειάζεται, και ζει εδώ και 18 μήνες σ’ ένα τροχόσπιτο στο Μπρίστολ μέσα σε μια οργανική φάρμα. Φάρμα βιολογικών προϊόντων ήθελε να πει.

Την Παρασκευή της έναρξης του Μουντιάλ (11.6.2010) το ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ μεταδίδει τον αγώνα Μεξικό--Νότια Αφρική και ο εκφωνητής (Αριστοτέλης Παπαπάνος) επιμένει επί δίωρο, προφανώς έχοντας άποψη επί του θέματος, στη γενική «του Μεξικό». Εγώ ήξερα ότι το Μεξικό τουλάχιστον ανήκει στα κλινόμενα, αλλά αφού έχει άποψη, τι να του πούμε;

 

[kapa18]

Την Παρασκευή της έναρξης του Μουντιάλ (11.6.2010) το ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ μεταδίδει τον αγώνα Μεξικό--Νότια Αφρική και ο εκφωνητής (Αριστοτέλης Παπαπάνος) επιμένει επί δίωρο, προφανώς έχοντας άποψη επί του θέματος, στη γενική «του Μεξικό». Εγώ ήξερα ότι το Μεξικό τουλάχιστον ανήκει στα κλινόμενο, αλλά αφού έχει άποψη, τι να του πούμε;

Έχει γίνει σχετική σύσταση στο ΣΚΑΙ. (όχι από μένα, από άλλο ακροατή)

 

[Earion]

Μα κι από εμένα, σε βεβαιώ, αλλά δεν ίδρωσε κανένα αφτί. Γι' αυτό και συμπεραίνω ότι ο εκφωνητής είχε άποψη.

Παρεμπιπτόντως, ελπίζω να έχετε αντιληφθεί ότι τα περί Γλωσσικής Αστυνομίας γράφτηκαν με τη γλώσσα κολλημένη επίμονα στο μάγουλο.

 

[nickel]

Γλωσσοφύλαξ nickel, ευπειθώς αναφέρω:

Από εκείνα που με ενοχλούν (και ίσως θα πρέπει να το πάρω βόλτα μέχρι και το σχετικό νήμα):

το σουτ πέρασε / ο τάδε σούταρε
πάνω από το οριζόντιο δοκάρι

Οι δύο φράσεις συνδέονται με διάφορους τρόπους και συχνά μπαίνει επίρρημα πριν από το πάνω: μόλις πάνω από το δοκάρι, λίγο πάνω, ψηλά πάνω, πολύ πάνω, χ μέτρα πάνω κ.ά.

Αυτό που μου σπάει τα νεύρα (δεν είναι άλλωστε και δύσκολο μέσα στη ζέστη) είναι το αρκετά πάνω από το οριζόντιο δοκάρι. Δηλαδή, σε ικανοποιητικό βαθμό; Εκεί σημάδευε;

 

[Alexandra]

Από το ΒΗΜΑ:
Στην αρχή βγαίνετε ραντεβού, μετά περνάτε το βράδυ στο σπίτι του άλλου, αργότερα αφήνετε εκεί μια οδοντόβουρτσα ή κάποια ρούχα και προτού το καταλάβετε έχετε μετακομίσει μαζί.

Πού έχετε μετακομίσει μαζί; Σε άλλη πόλη; Μπα, moved in together, εννοεί. Δηλαδή "προτού το καταλάβετε, συζείτε".