metafrasi banner

spiral

nickel

Administrator
Staff member
Το ουσιαστικό.

Άκουσα σήμερα στις ειδήσεις και βρήκα και στο διαδίκτυο την πληροφορία για το «θανατηφόρο σπιράλ» που μας απειλεί. Επειδή στο προσωπικό μου λεξιλόγιο περιορίζω (και θέλω να περιορίσω) το «σπιράλ» στο εξάρτημα εκείνο που έχουν τα τετράδια ή στο σωλήνα που έχει η μπαταρία του ντους — το γυναικείο σπιράλ δεν το έχω στο λεξιλόγιό μου), το «θανατηφόρο σπιράλ» με έκανε να φανταστώ και να σκηνοθετήσω μοντιπαϊθονικά βιντεάκια.

Η φράση μεταφράζει το death spiral (η είδηση στα ελληνικάεδώ με μετάφραση «σπιράλ θανάτου»— και στα αγγλικά) και περιγράφει πώς αλλεπάλληλες ενέργειες που αποσκοπούν να λύσουν ένα πρόβλημα, απλώς επιδεινώνουν την κατάσταση ή η μια συμφορά φέρνει την άλλη κ.τ.ό.

Για κάποιους λόγους δεν μας αρέσει η ελληνική λέξη σπείρα (από την οποία προέρχεται και το σπιράλ, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι πρέπει να το γράφουμε και *σπειράλ, όπως προτείνει το ΛΝΕΓ) αν και οι οικονομολόγοι τη χρησιμοποιούν (π.χ. η «σπείρα μισθών-τιμών» — τα ΜΜΕ προτιμούν τη σπείρα για χρήσεις όπως «η σπείρα των απαγωγέων»). Θα μπορούσαν ωστόσο στα ΜΜΕ να χρησιμοποιήσουν τον «φαύλο κύκλο», π.χ. τον φαύλο κύκλο του πληθωρισμού (ο οποίος είναι κύκλος, και ίσως δεν συγκινεί όσο η ανέλιξη της σπείρας — αλλά ταυτόχρονα είναι και βρόχος, θηλιά, οπότε, γιά σκεφτείτε το καλύτερα :) ).

Έχουμε και την έλικα με σπειροειδή κίνηση — και τη διπλή έλικα του DNA (double helix). Ενώ για τον καπνό έχουμε spiral of smoke. Η αγαπημένη σας μετάφραση;

Καταθέστε εδώ τις μεταφραστικές σας λύσεις για σκάλες και σπείρες και winding roads («κορδέλες») και άλλα συναφή. Μπας και ξεπονοκεφαλιάσουμε καμιά μέρα.
 
Κάποια φορά είχα βάλει σπειροειδής ανέλιξη ή κάτι τέτοιο, αλλά δεν είχα "του θανάτου". Να πεις "το σπειροειδές του θανάτου" ή το θανατηφόρο σπειροειδές;
 

nickel

Administrator
Staff member
Με την ευκαιρία, ένα πρόβλημα που έχω με την ανέλιξη είναι που θα ήθελα να τη χρησιμοποιούμε για θετικές διαδικασίες, για μια ανοδική πορεία σε καλύτερα πράγματα, όχι για τον πληθωρισμό που ακολουθεί ανοδική πορεία προς τα... τάρταρα.
 
Έχω χρησιμοποιήσει κι εγώ λύσεις όπως του sarant (ακόμα και το σπείρωμα), αλλά η λύση δεν έχει βρεθεί. Χωρίς να μπορώ να εισφέρω τίποτα καινούργιο, θα συνόψιζα την κατάσταση ως εξής, για τις χρήσεις βέβαια στις οποίες αναφέρεται το αρχικό ποστ:
- Θα απέφευγα έλικες, σπείρες, σπειρώματα και σπιράλ.
- Θα είχα σαν πρώτη εκδοχή τον φαύλο (είτε ενδεχομένως ενάρετο) κύκλο.
- Θα εξέταζα σαν δεύτερη εκδοχή να παρακάμψω το σπιράλ αποδίδοντας το βασικό νόημα με έναν χαρακτηρισμό όπως: αυτοτροφοδοτούμενος, αυτοσυντηρούμενος, αυτοενισχυόμενος, ή ανεξέλεγκτος, ασυγκράτητος, ακατάσχετος, ορμητικός...
- Σαν ευθέως αντίστοιχο του σπιράλ θα μπορούσε, κατά περίπτωση, να εξεταστεί η ελεύθερη πτώση ή ο στροβιλισμός (σε συμφραζόμενα που θα θύμιζαν ανεμοστρόβιλο).
- Τέλος, πρέπει πάντα να έχουμε κάποια εμπιστοσύνη και στον από μηχανής θεό των χειμαζομένων μεταφραστών. Αντί για "σπιράλ θανάτου" ή "θανατηφόρο σπιράλ" (αυτό φέρνει μάλλον προς ένα γυναικολογικό σπιράλ που προκαλεί σοβαρότατη μόλυνση), δεν θα ήταν καλύτερα να μιλήσουμε για κάτι σαν αδιέξοδη πορεία, εγκλωβισμό, συνεχή επιδείνωση...; Για να μην πω ότι ο "θάνατος" θα μπορούσε να μου εμπνεύσει και δαιμονιώδεις χορούς αυτοκαταστροφής, ασφυκτικούς εναγκαλισμούς, μέγγενη και χίλια δυο.
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Να πιαστώ από τους στροβιλισμούς του Θέμη (και το σπιράλ του μπάνιου) για να συνεισφέρω τις κάθε λογής δίνες (καταστροφικές, ασυγκράτητες, θανατηφόρες κλπ).
 

daeman

Administrator
Staff member
Για τη χρήση στο άρθρο, μια ιδέα πατώντας στις ιδέες του Θέμη: θανάσιμη δίνη.
Προς τα Τάρταρα, δύσκολο να ξεφύγεις από τη ρουφήχτρα.

Edit: Ρότζερ (not copy;-), Δρ7χ, σ' ακούω καθαρά, φαίνεται πως συντονιστήκαμε πάλι και με τις ίδιες αφορμές...
 
Είσαστε ταχύτατοι. Προσπαθούσα να το βρω αναθυμούμενος μια παλιά μου μετάφραση, αλλά δεν τα κατάφερα. Τώρα μου το θυμίσατε: οργιώδης δίνη δαιμονικών απολαύσεων. Λέτε να αισθάνονται έτσι οι σπρεντοβόρες τράπεζες; Πολύ καλή λύση η δίνη για το κακό σπιράλ, το προς τα Τάρταρα.

Vote and make vote for δίνη! Η δίνη μου τη δίνει!
 

daeman

Administrator
Staff member
[...] Τώρα μου το θυμίσατε: οργιώδης δίνη δαιμονικών απολαύσεων. Λέτε να αισθάνονται έτσι οι σπρεντοβόρες τράπεζες; [...]

Εκεί στα Τάρταρα, τους περιμένει ο Δημογόργων (από το less likely δήμος;-), για γλέντια τρελά όχι δικά τους· αυτοί γλεντάνε εδώ, που το τίμημα το πληρώνουμε όλοι εμείς.
 

nickel

Administrator
Staff member
Ενημέρωση: Στις βραδινές ειδήσεις το «θανατηφόρο σπιράλ» έγινε «δίνη θανάτου».
 

Zazula

Administrator
Staff member
Υπάρχει ακροβατικός ελιγμός που ονομάζεται spiral glide και, στην πιο ανεπιθύμητη μορφή του, spiral dive. Στα ελληνική αποδίδεται σπειροειδής κατολίσθηση το spiral glide και σπειροειδής βύθιση το spiral dive, και δεν είναι το ίδιο με την περιδίνηση (spin). Η σπειροειδής βύθιση είναι ενίοτε (ιδίως αν έχουμε άπειρο χειριστή) μη ελέγξιμη και καταλήγει μοιραία: Graveyard spiral.
 
Πέτυχα «σπιράλ βίας» σε ενδιαφέρον άρθρο εδώ… Πιο κυριολεξία πεθαίνεις (βίαια).

Τελικά έχει ιστορία αυτός ο συγκεκριμένος αγγλισμός, όπως βλέπω από την ηλικία του νήματος. Ίσως ο «φαύλος κύκλος βίας» ακούγεται πολύ στάσιμος σε κάποιους, σε σχέση με την προοδευτική ενίσχυση που υποδηλώνει το spiral; Αλλά νομίζω ακούγεται πάλι καλύτερος από τη «δίνη βίας», ίσως λόγω μικρού μήκους (ενώ η «δίνη θανάτου» μου αρέσει περισσότερο).

Εκεί στα Τάρταρα, τους περιμένει ο Δημογόργων (από το less likely δήμος;-), για γλέντια τρελά όχι δικά τους· αυτοί γλεντάνε εδώ, που το τίμημα το πληρώνουμε όλοι εμείς.
Να που τελικά τον μάθαμε κι απ' το Stranger Things.
 

trashty

New member
Για τη χρήση στο άρθρο, μια ιδέα πατώντας στις ιδέες του Θέμη: θανάσιμη δίνη.
Προς τα Τάρταρα, δύσκολο να ξεφύγεις από τη ρουφήχτρα.

Edit: Ρότζερ (not copy;-), Δρ7χ, σ' ακούω καθαρά, φαίνεται πως συντονιστήκαμε πάλι και με τις ίδιες αφορμές...
Περιδίνηση θανάτου ίσως;
 
Top