Τελικό ν πριν από νοούμενο σύμφωνο

Ένα πρόβλημα επιμέλειας.

Έστω ότι στην επιμέλεια που κάνετε τηρείτε γενικά τον κανόνα του τελικού ν πριν από τα θηλυκά, δηλαδή την πατρίδα, την αγάπη αλλά τη γυναίκα, τη μηχανή.

Έχουμε τη φράση "Κατά τη(ν) ΙΔ εκατονταετηρίδα". Βάζουμε νι; Το ΙΔ διαβάζεται "δέκατη τέταρτη" ή "γιώτα δέλτα" άρα δεν θέλει νι, ωστόσο η φράση στο μάτι φαίνεται γυμνή χωρίς το ν πριν από (φαινόμενο) φωνήεν.
 
Εγώ θα έβαζα ν. Πού θα βλάψει; Ακόμη και το γιώτα δέλτα «ιώτα δέλτα» είναι τυπικά.
 
Στην Γ' χιλιετία ή στη Γ' χιλιετία;
Την ΣΤ' τάξη ή τη ΣΤ' τάξη;
 
Στην Γ' χιλιετία ή στη Γ' χιλιετία;
Την ΣΤ' τάξη ή τη ΣΤ' τάξη;

Καλά παραδείγματα. Εδώ νομίζω ότι η παρουσία του ν «καθοδηγεί» τον τρόπο ανάγνωσης. Θα «πρέπει» να διαβαστεί Στην Γ' = στην τρίτη χιλιετία και Στη Γ = στη γάμα χιλιετία, την έκτη τάξη / τη σιγμα-ταφ τάξη.
 
Πράγματι καλά παραδείγματα, αλλά δεν αναιρούν το ν στο αρχικό παράδειγμα.
 
Αυτά τα Γ΄ και Στ΄ και ΙΔ΄ είναι σύμβολα συντμήσεων και διαβάζονται με ανάλυση.
Δεν διαβάζουμε "λουδοβίκος γιώτα δέλτα", διαβάζουμε "Λουδοβίκος Δέκατος Τέταρτος". Δεν διαβάζουμε "κατά τον γιώτα σίγμα ταυ αιώνα", διαβάζουμε "κατά τον δέκατο έκτο αιώνα". Και μάλιστα τηρούμε τις πτώσεις: Όταν βλέπουμε "Στη διάρκεια του ΙΘ΄ αιώνα", διαβάζουμε "Στη διάρκεια του δέκατου ένατου αιώνα" (γενική).

Άρα η απάντηση στο αρχικό ερώτημα είναι: "Κατά τη ΙΔ΄ [μην ξεχνάμε την κεραία] εκατονταετηρίδα".
 
Ούτε καν με τα πλήρη ονόματα των γραμμάτων: ιστ (κατά το νίαρ ιστ) και κου-βου.
 
Στα «διαβάζουμε» «δεν διαβάζουμε» του #8, προσθέστε μερικά «πρέπει». Όποιος δεν ξέρει να διαβάσει έναν τακτικό αριθμό γραμμένο με το ελληνικό σύστημα, έχει κάθε δικαίωμα να προσθέσει και ν στο άρθρο ή και να μπερδέψει τα πόδια του και να πέσει και να φάει τα μούτρα του.
 
Μάλλον είναι περισσότερες οι περιπτώσεις όπου διαβάζουμε το γράμμα και όχι τον αριθμό: στη βήτα Λυκείου, στο κάπα βήτα αστυνομικό τμήμα, στη ΔΟΥ δέλτα Αθηνών... Μόνο με τους αριθμούς που περιέχουν το «στ» δεν πρέπει να συμβαίνει αυτό.
 
Μα τώρα, αλήθεια, θα σκεφτούμε ότι κάποιοι μπορεί να διαβάσουν «στη γάμα δημοτικού» και δεν θα γράψουμε, όπως πρέπει, «στην Γ΄ δημοτικού»;
 
Όχι, αλλά ίσως υπάρχουν περιπτώσεις όπου δεν δικαιούμαστε να προσθέσουμε το «-ν» κατά τη διόρθωση: σκέφτομαι π.χ. τη Γ΄ Λυκείου και τη Δ΄ ΔΟΥ Αθηνών. Δεν νομίζω ότι οι αιώνες (όπως το παράδειγμα στην ερώτηση του sarant) είναι τέτοιες περιπτώσεις.
 
You'd be surprised...

Το μόνο που μπορώ να σκεφτώ είναι η εξής σκηνή: Βρίσκει κάποιος γραμμένο «Κατά τον ΙΗ΄ αιώνα», διαβάζει (και μάλιστα φωναχτά) «Κατά τον ...εεε» (μικρό κόμπιασμα) «... εεε, γιώτα ...εεε... και κάτι άλλο αιώνα...», ξανά κόμπιασμα, το ξανακοιτάει ανάποδα μήπως και φωτιστεί αλλιώς, τζίφος, απελπισία ... «Ρε Βαγγέλη, ποιος αιώνας είναι αυτός εδώ;»

Αλλά αυτό που ΔΕΝ μπορώ να φανταστώ είναι να συζητά κανείς για τον Ριχάρδο τον Γάμα ή τον Ερρίκο τον Έψιλον του Σαίξπηρ.
 
Βρε παιδιά, έχει κολλήσει το μυαλό μου, αυτός ο ΙΣ' αιώνας που αναφέρετε πιο πάνω, ποιός αιώνας είναι; Δε μου βγαίνει στο μέτρημα!
 
Τον ΙΣ΄ τον αγνοούν άπαντες. Ο ΙΣΤ΄ πάλι είναι ο δέκατος έκτος.
 
Αλλά αυτό που ΔΕΝ μπορώ να φανταστώ είναι να συζητά κανείς για τον Ριχάρδο τον Γάμα ή τον Ερρίκο τον Έψιλον του Σαίξπηρ.
You'd be surprised... :( :(

Δοκίμασε να δώσεις να διαβάσουν μεγαλόφωνα π.χ. το όνομα του Πάπα Ιωάννη ΚΓ΄ ή της ΛΣΤ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων...
 
Άμα τα λατινογράψουμε, θα τα καταλάβουν καλύτερα;
Ρωτάω γιατί εγώ έμαθα τα λατινικά νούμερα από την τηλεόραση, εκεί που στο τέλος σου λέει MCMLXXIX κλπ. κλπ. Ε, υποθέτω εξακολουθεί να βλέπει ο κόσμος τηλεόραση, μέχρι το τέλος του κάθε προγράμματος :-)
 
Back
Top