Ελλήνων εγκώμιο
Το αξίζουν
Οι Γερμανοί κέρδισαν πολλά από τους Έλληνες και ανήκουν στους κερδισμένους από την κρίση. Τώρα πρέπει να επιβραβεύσουμε τις μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα.
Άρθρο του Αντρέας Χόφμαν [Andreas Hoffmann]
Πάλι εξοργισμένοι με τους Έλληνες; Ανήκετε στην πλειοψηφία. Έξι στους δέκα Γερμανούς δεν θέλουν να δώσουμε άλλα χρήματα στους Έλληνες. Η χώρα του Πλάτωνα εξελίσσεται σε μια κατάρα που καταβροχθίζει ευρώ. Αυτοί οι Έλληνες! Δεν καταφέρνουν τίποτε σωστά, πληρώνουν συντάξεις ακόμη και σε πεθαμένους και παραλίγο θα πυροδοτούσαν μια παγκόσμια οικονομική κρίση. Αντί να κάνουν τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει, μας βρίζουν, εμάς που τους πληρώνουμε, και μας λένε «ευρωναζί». Κι ας στέλνουμε δισεκατομμύρια και δισεκατομμύρια στην Αθήνα. Ανιδιοτελώς, φυσικά.
Ανιδιοτελώς; Έ, όχι, βέβαια. Εμείς, οι Γερμανοί, είμαστε οι κερδισμένοι από την κρίση. Κερδίσαμε στο παρελθόν από τους Έλληνες. Κερδίζουμε και τώρα. Η χώρα τους είναι η χήνα με τα χρυσά αυγά που γεμίζει ευρώ τα ταμεία μας.
Η ιστορία της επιτυχίας άρχισε το 2002, με την εισαγωγή του ευρώ. Οι γερμανικές επιχειρήσεις βρήκαν περισσότερους αγοραστές για τα προϊόντα τους, καθώς μεγάλωσε ο οικονομικός χώρος τους. Μονομιάς εξαφανίστηκε η συναλλαγματική αστάθεια που μείωνε τα εταιρικά κέρδη. Χάρη στο κοινό νόμισμα μειώθηκαν τα επιτόκια για τους Έλληνες, τους Ισπανούς, τους Πορτογάλους, τους Ιρλανδούς. Μπορούσαν να επενδύουν και να αγοράζουν ευκολότερα. Από εμάς. Από την εισαγωγή του ευρώ το 2002 μέχρι το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης το 2008, οι γερμανικές εξαγωγές προς την Ελλάδα και μόνο αυξήθηκαν κατά 60%. Παρόμοια αυξήθηκαν οι εξαγωγές προς τις υπόλοιπες σημερινές προβληματικές χώρες, την Ιρλανδία, την Ισπανία και την Πορτογαλία. Οι εταιρείες μας τσέπωναν δισεκατομμύρια. Χωρίς κανένα παράπονο, εννοείται.
Το ευρώ βοήθησε τις τράπεζες και τα ασφαλιστικά ταμεία. Μπορούσαν να έχουν ευκολότερα πρόσβαση σε χρηματικούς πόρους στο εξωτερικό, να δίνουν πιστώσεις, να αγοράζουν κρατικά ομόλογα. Οι τράπεζές μας πλημμύρισαν αυτές τις χώρες με φτηνά δάνεια. Στα μέσα του 2008, λίγο πριν ξεσπάσει η παγκόσμια οικονομική κρίση, είχαν δοθεί τόσο πολλά δάνεια, ώστε συνολικά να έχουν δανείσει οι τράπεζες στις προβληματικές χώρες το 115% των ιδίων κεφαλαίων τους. Αυτό δείχνει μια μελέτη της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών. Πριν από μόλις έξι χρόνια, ο αντίστοιχος αριθμός ήταν 52%. Επρόκειτο, ουσιαστικά, για ένα ΑΑ πρόγραμμα προώθησης των εξαγωγών μας. Οι γερμανικές τράπεζες προκάλεσαν στους Έλληνες εθισμό στο φτηνό χρήμα για να αγοράζουν από γερμανικές εταιρείες αυτοκίνητα και μηχανήματα.
Οι Έλληνες μάς προσφέρουν και κέρδη από τόκους
Ακόμη και σήμερα εξακολουθούμε να κερδίζουμε. Δεν το πιστεύετε; Είναι όμως η αλήθεια. Αυτή την εποχή, η ΕΕ δανείζεται χρήμα από την αγορά με επιτόκιο 2% και το μεταπωλεί σε Έλληνες, Ιρλανδούς και Πορτογάλους με 5%. 3% κέρδος από τη διαφορά στο επιτόκιο. Για τα 8,4 δισεκατομμύρια δανεικά ευρώ που έχουμε πουλήσει ως τώρα στην Ελλάδα μέσω της Τράπεζας Ανασυγκρότησης (Kreditanstalt für Wiederaufbau, KfW), ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε έχει εισπράξει περίπου 200 εκατομμύρια ευρώ σύμφωνα με το δικό μας Ινστιτούτο Μακροοικονομικών και Οικονομικών Ερευνών.
Αυτό είναι όλο; Όχι. Χάρη στους Έλληνες, η Γερμανία μπορεί να δανείζεται με ευνοϊκούς όρους. Το 2007, το επιτόκιο των γερμανικών ομολόγων βρισκόταν στο 4,5%, το 2010 είχε πέσει στο 2,25%. Επενδυτές σε όλη την υφήλιο καταφεύγουν σε γερμανικούς τίτλους επειδή θεωρούνται ιδιαίτερα ασφαλείς. Για να χρηματοδοτήσει το δικό μας δυσθεώρητο έλλειμμα (1,2 τρισεκατομμύρια ευρώ), η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δανείζεται κάθε χρόνο περίπου όσο το ένα τέταρτο του χρέους μας. Κάπου 350 δισεκατομμύρια ευρώ. 2% μικρότερο επιτόκιο σημαίνει ότι γλιτώνουμε εφτά δισεκατομμύρια ευρώ τον χρόνο.
Μπορούμε να κερδίσουμε ακόμη και από το επόμενο πακέτο διάσωσης. Μέσω της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Η ΕΚΤ αγόρασε κατά τη διάρκεια της κρίσης πολλά ελληνικά κρατικά ομόλογα –όχι στην αρχική τους τιμή, αλλά με πολύ μεγάλες εκπτώσεις. Κι αυτό επειδή τράπεζες και ασφαλιστικά ταμεία ήθελαν να ξεφορτωθούν τα επισφαλή δάνεια. Αν διασωθούν οι Έλληνες, η ΕΚΤ δεν θα χρειαστεί να διαγράψει αυτούς τους τίτλους και θα εισπράξει, κατά την ωρίμανση των δανείων, τη συνολική τους αξία. Καλά κέρδη, από τα οποία θα επωφεληθούν οι Γερμανοί, που είναι οι μεγαλύτεροι μέτοχοι της ΕΚΤ.
Σκληρές μεταρρυθμίσεις των Ελλήνων
Ναι, ναι. Το ακούω πάλι. ΑΝ, πληρώσουν οι Έλληνες. Αφού δεν μπορούν, έτσι δεν είναι; Δεν είναι τόσο τεμπέληδες; Σαχλαμάρες. Οι Έλληνες ψήφισαν μεταρρυθμίσεις που εμείς οι Γερμανοί δεν μπορούμε να τις διανοηθούμε. Οι μισθοί στο Δημόσιο μειώθηκαν 15%, στα ανώτερα κλιμάκια η μείωση έφτασε το 30%. Μία πρόσληψη για κάθε πέντε αποχωρήσεις, ο ΦΠΑ σκαρφάλωσε τέσσερις μονάδες και έφτασε το 23%. Εδώ στη Γερμανία, οι δημόσιες δαπάνες γνωρίζουν εδώ και 60 χρόνια μόνο μία κατεύθυνση: Αυξάνονται. Αντίθετα, οι Έλληνες μείωσαν τις δαπάνες τους μέσα σε ένα χρόνο κατά 8%. Αν είχαμε ανάλογο θάρρος, θα έπρεπε να εξοικονομήσουμε μέσα σε ένα χρόνο 96 δισεκατομμύρια ευρώ. Αυτό ισοδυναμεί με το 40% της μισθοδοσίας του προσωπικού του κράτους, των ομόσπονδων κρατών και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Θα εξαφανίζονταν σχεδόν οι μισές θέσεις εργασίας. Κανένας ντόπιος πολιτικός δεν θα τολμούσε κάτι τέτοιο. Οι Έλληνες το τόλμησαν.
Το γεγονός ότι παραμένουν βουτηγμένοι στην κρίση οφείλεται στον παραλογισμό των αγορών που τρέμουν για τα δισεκατομμύριά τους. Οφείλεται στους οίκους αξιολόγησης που κακολογούν τις επιτυχίες και επιδεινώνουν την αθλιότητα. Οφείλεται στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, και κυρίως στη γερμανική, που φοβούνται το εκλογικό σώμα επειδή δεν είναι δημοφιλή τα νέα πακέτα με δισεκατομμύρια βοήθεια. Αναμφίβολα, υπάρχουν πολλά προβλήματα ακόμη στην Ελλάδα. Το φορολογικό σύστημα είναι σκέτο ανέκδοτο, όταν δεν μπορεί καν να εισπράξει το ένα τρίτο του ΦΠΑ. Το κράτος κατέχει υπερβολικά πολλές εταιρείες, η γραφειοκρατία θεριεύει ανεξέλεγκτη, η πολιτική εξουσία βρίσκεται στα χέρια δύο οικογενειών. Όλα αυτά πρέπει να αλλάξουν. Αλλά για να το καταφέρουν αυτό οι Έλληνες χρειάζονται χρόνο –χρόνο που πρέπει να τους δοθεί.
Άλλωστε, γνωρίζουμε καλά από μόνοι μας πόσο χρόνο χρειάζονται οι μεταρρυθμίσεις. Το Τείχος έπεσε τον Νοέμβριο του 1989. Σήμερα, μετά από 21 χρόνια και συνολικό κόστος 1,2 τρισεκατομμύρια ευρώ, υπάρχουν ακόμη πολλά που χωρίζουν Ανατολή και Δύση. Στο γεγονός όμως ότι παρόλα αυτά τα καταφέραμε μάλλον καλά με την ενοποίηση δεν ήταν ασήμαντη η συμβολή των Ευρωπαίων γειτόνων μας. Αυτό πρέπει να επιτρέψουμε τώρα και στους Έλληνες· με το ναι που είπαν στο σταθεροποιητικό πρόγραμμα, έσωσαν και εμάς.