Τα ρετούς της γλώσσας

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
αλλά και τον κακόσημο πορτ παρόλ.
Δεν είχα συνειδητοποιήσει ότι είναι κακόσημο (το γκούγκλισα, το είδα). Δεν το χρησιμοποιούσα καθόλου, αλλά το θεωρούσα απλώς συνώνυμο του εκπροσώπου.
 
Ούτε εγώ χρησιμοποιούσα το πορτ-παρόλ και με εκπλήσσει που α) χρησιμοποιείται και β) θεωρείται κακόσημο. Ίσως επειδή το ακούω συνεχώς στις γαλλικές ειδήσεις, όπου βέβαια είναι ουδέτερο.
 

nickel

Administrator
Staff member
Δεν θεωρείται κακόσημο. Θεωρείται συνώνυμο του εκπροσώπου και, ίσως επειδή είναι ξενικό (και θυμίζει και το... γιαβόλ :-) ), σήκωσε το βάρος των κακόσημων χρήσεων.
 

Zazula

Administrator
Staff member
Μάλιστα. Ενδιαφέρουσα είναι και η κάπως ισοπεδωμένη εικόνα από το ΛΣΑΝΕΓ.
Γιατί «κάπως ισοπεδωμένη»; Αφού έτσι το χρησιμοποιεί ο κόσμος. Από ΕΘΕΓ:
  • Από τις πρώτες φράσεις καταλάβαινες πως το κείμενο ήταν δουλειά του Μανωλά και πως ο Γιατράκος έπαιζε το ρόλο του φερέφωνου. Όσο προχωρούσε το διάβασμα, τραύλιζε ολοένα και χειρότερα.
  • Η διαμάχη του με τον Πασκάλιεβιτς, όπως λέει ο Κουστουρίτσα, ξεκίνησε όταν ο πρώτος άρχισε να τον αποκαλεί φερέφωνο του Μιλόσεβιτς, μόνο και μόνο για να τραβήξει την προσοχή του κόσμου.
  • Είναι αλήθεια πως ακριβώς λόγω αυτής της σχέσης η φιλολογική έρευνα παραμέρισε τον Θεόφραστο, δίνοντας πάντα το προβάδισμα στον δάσκαλό του και θεωρώντας τον κάποιες φορές φερέφωνο του τελευταίου.
  • Στα τέλη της περιόδου Θάτσερ, αρχές του '90, η αμερικανοτραφής Τανσού Τσιλέρ, φερέφωνο της ελεύθερης οικονομίας, έγινε πρωταγωνίστρια, υποσκελίζοντας τον φερέλπιδα Μεσούτ Γιλμάζ.
  • O ραδιοφωνικός σταθμός Hot 97, ο πιο δημοφιλής της Νέας Υόρκης στους νέους μεταξύ 18 και 34 ετών, αποτελεί εδώ και χρόνια κεντρικό σημείο αναφοράς για το ραπ, αλλά έχει γίνει επίσης το φερέφωνο των συγκρούσεων ανάμεσα στους ράπερ.
  • Φερέφωνα των πολιτικών, των ρητόρων, των εφημερίδων, σχιζοφρενημένοι από όλη αυτή την πλαστότητα της υπόσχεσης, της απαίτησης, της αδυσώπητης πραγματοποίησης του καταστρεπτικού, του αρνητικού, ενώπιον του χειμάρρου του πλήρους και του συνυπάρχοντος κενού, μέσα σ' ένα καταιγισμό πληροφοριών και σε καμιά επικοινωνία».
  • Εναντίον των δημοκρατικών αξιών της με τη λήψη σοβαρών πολιτικών αποφάσεων ερήμην των λαών και των Κοινοβουλίων και με τα MME, χωρίς κριτική ικανότητα πλέον, να έχουν μεταβληθεί σε φερέφωνα του ΝΑΤΟ.
  • Είναι ολοφάνερος ο πανικός της κυβέρνησης και τα φερέφωνα του κ. Σημίτη άρχισαν να βρίζουν, είπε.
  • Με αφορμή τη χθεσινή Παγκόσμια Ημέρα του Τύπου, το KKE καταδίκασε τους ΝΑΤΟϊκούς βομβαρδισμούς, που σπέρνουν το θάνατο σε αθώους ανθρώπους και καταστρέφουν μέσα ενημέρωσης που δεν είναι «δημοσιογραφικά φερέφωνα του ιμπεριαλισμού».
  • Το δυστύχημα είναι με ορισμένους ευαίσθητους, υποτίθεται, συναδέλφους που με περισσή ευκολία χαρακτηρίζουν όσους διαφωνούν με την άποψή τους φερέφωνα της εξουσίας, προπαγανδιστές, ενορχηστρωτές των κυβερνητικών απόψεων. ακόμα και ιδεολογικούς τρομοκράτες...
 

nickel

Administrator
Staff member
Σε όλα τα παραπάνω παραδείγματα μπορώ να αντιληφθώ ότι φερέφωνο είναι ο εκφραστής των απόψεων του ενός ή του άλλου (του Μανωλά, του Μιλόσεβιτς, των πολιτικών, του Σημίτη, του ΝΑΤΟ) ή ακόμα και αφηρημένων ιδεών (του ιμπεριαλισμού, της ελεύθερης οικονομίας). Δεν είναι όλα αυτά εκτελεστικά όργανα των άλλων. Οπωσδήποτε άλλο είναι να έχεις μεταμορφωθεί σε φερέφωνο του ΝΑΤΟ και άλλο να είσαι μαριονέτα του ΝΑΤΟ. Ενίοτε μάλιστα δεν υπάρχουν καν αόρατα νήματα αλλά απλή ταύτιση (π.χ. «η αμερικανοτραφής Τανσού Τσιλέρ, φερέφωνο της ελεύθερης οικονομίας»). Mouthpiece στα αγγλικά.

Ο Υπουργός Οικονομικών δεν είναι ένα απλό φερέφωνο της τρόικας — ίσως μόνο στο βαθμό που, όπως λέει και ο συνονόματος, αναμασά κι αυτός τα ίδια μηνύματα αισιοδοξίας. Κατ’ ουσίαν εφαρμόζει (ή προσπαθεί να εφαρμόσει ή προσποιείται ότι εφαρμόζει — ανάλογα με την οπτική γωνία) την πολιτική που έχει συμφωνηθεί με την τρόικα (και για την οποία μπήκαν υπογραφές σε μνημόνια προτού εισπράξουμε τα δάνεια). Γι’ αυτό θεώρησα ότι ο κ. Τσίπρας ήθελε να πει κάτι σαν εντολοδόχος (ταιριάζει άλλωστε περισσότερο με το «ανίκανος» και το «υπάλληλος»).

Επαναλαμβάνω ότι το σχόλιο ήταν γλωσσικό, δεν σημαίνει ότι θα συμφωνούσα με το «εντολοδόχος».
 

Zazula

Administrator
Staff member
Εγώ αναφέρθηκα στο σχόλιο που έκανες για τη σχετική εγγραφή στο ΛΣΑ («κάπως ισοπεδωμένη εικόνα»), διότι τα εκεί αναφερόμενα συνώνυμα τα βλέπω μια χαρά σε σχέση με τα παραδείγματα χρήσης.
 

nickel

Administrator
Staff member
Αν μου έδιναν δύο ορισμούς:
α. το πρόσωπο που δρα υπακούοντας στη βούληση άλλων, οι οποίοι το κατευθύνουν
β. το πρόσωπο που εκφράζει τις απόψεις άλλου, που μιλά και δρα σύμφωνα με τις επιθυμίες άλλου
και δύο λέξεις:
1. φερέφωνο
2. μαριονέτα

και μου ζητούσαν να τα ταιριάξω, δεν θα έλεγα: 1α, 2β. Αυτό εννοούσα με το ηπιότατο «κάπως ισοπεδωμένη εικόνα». Άλλωστε, κάθε ομάδα συνωνύμων (ή, καλύτερα, «συνωνύμων») είναι μια περίεργη αγκαλιά. Αν εγώ κάποια στιγμή έχω μικρύνει την αγκαλιά μου και εσύ έχεις μεγαλώσει τη δική σου, δεν πρόκειται να συμφωνήσουμε, έτσι δεν είναι; Άλλα θα χωράει η αγκαλιά του καθενός.
 

nickel

Administrator
Staff member
... ήταν μαθηματικά βέβαιο πως το κενό από τη διάλυση του κοινωνικού ιστού θα αναπλήρωνε το οργανωμένο έγκλημα.
http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathpolitics_1_17/09/2013_518964

Ένα πρόβλημα που το συναντώ συχνά: υποκείμενο και αντικείμενο του ρήματος, ουδέτερα και τα δύο — η πτώση δεν δείχνει ποιο είναι ποιο. Μπαίνει πρώτα το αντικείμενο, ενώ το υποκείμενο ακολουθεί το ρήμα — ανατρέπεται η συνηθισμένη σειρά. Και, σαν να μην έφταναν όλα αυτά, ξεχνάμε και εκείνο το «το» που τόσο βοηθάει (αντωνυμική επανάληψη).

Εδώ, για να καταλάβουμε τη φυσιολογική σύνταξη Υποκ-Ρήμα-Αντικ («ήταν μαθηματικά βέβαιο πως το οργανωμένο έγκλημα θα αναπλήρωνε το κενό από τη διάλυση του κοινωνικού ιστού»), ή θα πρέπει να το πούμε έτσι ή να βάλουμε παθητική (ρισκάροντας σοβαρό στραμπούληγμα) ή να βάλουμε εκείνο το έρμο το «το», που λες και βάζει το νόημα στο σωστό αυλάκι:
... ήταν μαθηματικά βέβαιο πως το κενό από τη διάλυση του κοινωνικού ιστού θα το αναπλήρωνε το οργανωμένο έγκλημα.
 

bernardina

Moderator
... ή να βάλουμε εκείνο το έρμο το «το», που λες και βάζει το νόημα στο σωστό αυλάκι:
... ήταν μαθηματικά βέβαιο πως το κενό από τη διάλυση του κοινωνικού ιστού θα το αναπλήρωνε το οργανωμένο έγκλημα.

...που μια ζωή μάς μαθαίνουν ότι είναι "λάθος". ;)
 

nickel

Administrator
Staff member
...που μια ζωή μάς μαθαίνουν ότι είναι "λάθος". ;)

Εγώ δεν θυμάμαι να μου το έχουν πει, αλλά έχω πετάξει στην πορεία πολλά απ' όσα μου έχουν πει, ή μπορεί και να παράπεσε.

Ελεύθερο άφησε το Πακιστάν κορυφαίο στέλεχος των αφγανών Ταλιμπάν
http://news.in.gr/world/article/?aid=1231266023

Να το πάλι το φαινόμενο, με τα δύο ουδέτερα. Εδώ αρκεί να βάλεις το μυαλό σου να δουλέψει. Δεν μου φταίει κανένας που διάβασα:
Κορυφαίο στέλεχος των αφγανών Ταλιμπάν [υποκείμενο] άφησε ελεύθερο το Πακιστάν [αντικείμενο]
και δεν καταλάβαινα τι διάβαζα! Ώρα να ξεκουραστώ.
 

daeman

Administrator
Staff member
Εγώ δεν θυμάμαι να μου το έχουν πει, αλλά έχω πετάξει στην πορεία πολλά απ' όσα μου έχουν πει, ή μπορεί και να παράπεσε.

Ελεύθερο άφησε το Πακιστάν κορυφαίο στέλεχος των αφγανών Ταλιμπάν
http://news.in.gr/world/article/?aid=1231266023

Να το πάλι το φαινόμενο, με τα δύο ουδέτερα. Εδώ αρκεί να βάλεις το μυαλό σου να δουλέψει. Δεν μου φταίει κανένας που διάβασα:
Κορυφαίο στέλεχος των αφγανών Ταλιμπάν [υποκείμενο] άφησε ελεύθερο το Πακιστάν [αντικείμενο]
και δεν καταλάβαινα τι διάβαζα! Ώρα να ξεκουραστώ.

Φταίει ο τιτλατζής, που προφανώς δεν είναι μέλος της ΕΔΑ (Ένωση για τα Δικαιώματα του Αναγνώστη), γιατί αν ήταν, θα έβαζε εκείνος το μυαλό του να δουλέψει και θα έγραφε π.χ.:

Ελεύθερο αφέθηκε από το Πακιστάν κορυφαίο στέλεχος των Αφγανών Ταλιμπάν

ή καλύτερα:
Απελευθερώθηκε από το Πακιστάν κορυφαίο στέλεχος των Αφγανών Ταλιμπάν

ή ακόμη καλύτερα και πιο σύντομα, τιτλατζίδικα όπου το μέγεθος μετράει:
Το Πακιστάν απελευθέρωσε κορυφαίο στέλεχος των Αφγανών Ταλιμπάν
 
Ναι, αλλά τότε δεν θα είναι δημοσιογραφίστικο το στυλ. Το κατέστρεψες!
 

daeman

Administrator
Staff member
Ναι, αλλά τότε δεν θα είναι δημοσιογραφίστικο το στυλ. Το κατέστρεψες!

Ωχ, συγγνώμη. Έχεις δίκαιο. :whistle: Άλλη μια προσπάθεια: Δημοσιογραφίστικο δεν θα είναι, το στυλ, κατεστραμμένο, τότε.

Άλλαξα θέμα.
Έχω μεγάλη αλλεργία, πια, στα αχρείαστα, στραβοβαλμένα κόμματα. Βρε παιδιά, το «τώρα» και το «πια» τα 'χετε κάνει παντού αμφίκλειστα κι αυτά σαν το «, όμως,», το «, λοιπόν,», το «, αλλά,», το «, άρα,» κλπ. Σύνδεσμοι είναι (όχι το πια και το τώρα, βέβαια) και δεν χρειάζονται παντού μηχανικά το κόμμα και στα δύο άκρα!
Γαμώτο κέρατο, μου, τι, διάολο, κάνετε; Με το κόμμα πληρώνεστε; :p
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Πού θα συζητήσουμε το δόλιο αφγανών/Αφγανών; Α, όχι πάλι; ΟΚ...
 

daeman

Administrator
Staff member
Πού θα συζητήσουμε το δόλιο αφγανών/Αφγανών; Α, όχι πάλι; ΟΚ...

Αν έρθει σε κανέναν η όρεξη για «ναι πάλι», στο κατάλληλο νήμα: Σωστότερο το "Έλληνες" ή το "έλληνες";
 
Εγώ έχω μια απορία γλωσσικής φύσεως. Διαβάζω παντού: Στην έρευνα στο σπίτι του γενικού γραμματέα της Χρυσής Αυγής Νίκου Μιχαλολιάκου βρέθηκαν και κατασχέθηκαν ενα πιστόλι, ένα περίστροφο και ένα κυνηγετικό όπλο που κατείχε χωρίς άδεια.

Κι αναρωτιέμαι, γιατί η σύνταξη αυτή δεν με καλύπτει: μόνο το κυνηγετικό όπλο κατείχε χωρίς άδεια ή και τα άλλα; Θα μου πεις, αν ήταν το δεύτερο θα είχε κόμμα πριν το "που", αλλά ποτέ δεν ξέρεις.
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Γι' αυτό, εδώ ο προσεκτικός γραφιάς θα γράψει είτε «τα οποία κατείχε» είτε «που τα κατείχε».
 
Ναι, αυτό εννοώ όταν λέω ότι δεν με καλύπτει η σύνταξη. Αν είχε ένα "το οποίο" ή "τα οποία" αντί για "που", θα καταλάβαινα τι γράφει.
 

nickel

Administrator
Staff member
Ανεμόμυλοι σε δονκιχωτικά οράματα; Πώς μπορεί να αντιμετωπίσει κανείς έναν αντίπαλο του πολιτικού και κοινωνικού υποκόσμου, μοχθηρό και οπλισμένο, με την τέχνη, με τον πολιτισμό, με ένα έργο μουσικό ή λογοτεχνικό; Ερώτημα παλιό και, επί της ουσίας, αναπάντητο.
http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathpolitics_1_28/09/2013_520668

Αν σας έλεγα ότι με ενοχλεί η όποια αμφισημία υπάρχει εξαιτίας της γειτνίασης «οπλισμένο, με την τέχνη» (που με έκανε να νομίσω ότι ο αντίπαλος είναι οπλισμένος με την τέχνη κτλ), ποια λύση θα διαλέγατε για να αρθεί η αμφισημία και να γλιτώσετε από την γκρίνια μου;
 
Top