metafrasi banner

Ο πονοκέφαλος του pre- και του pro-

seaofdreams

New member
ΟΥΑΟΥ! Τί εγκεφαλικοί τύποι που είστε όλοι...
Ειδικά εσύ nickel (με όλο το θάρρος) με έχεις εντυπωσιάσει...ξέρεις τρομερές λεπτομέρειες για όλα όσα γράφεις!
Και πάλι ΟΥΑΟΥ!
 

nickel

Administrator
Staff member
Μπα, τίποτα δεν ξέρω, και τα λίγα που ήξερα έχω αρχίσει να τα ξεχνάω κι αυτά.

Αλλά (φέρε τ' αφτί σου κοντά) ξέρω να ψάχνω. Και τώρα που σου είπα το μυστικό...
 
Ερώτηση

Ωραία η ανάρτηση!
Ερώτηση: Γιατί το αντιβιοτικό, προβιοτικό, κλπ γράφονται με όμικρον και όχι με ωμέγα (δηλ. αντιβιωτικό);
 
Γιατί το αντιβιοτικό, προβιοτικό, κλπ γράφονται με όμικρον και όχι με ωμέγα (δηλ. αντιβιωτικό);
Όπως και να δούμε το πράγμα, σωστότερη είναι η γραφή με όμικρον. Αν θεωρήσουμε ότι το βιοτικός παράγεται από τον βίο, το πράγμα είναι βέβαια προφανές. Πάντως, η γραφή με όμικρον είναι ήδη αρχαία και σαφώς συχνότερη από τη γραφή με ωμέγα. Στο λεξικό Μπαμπινιώτη (ΛΝΕΓ) υπάρχει πλαίσιο με σχετική εξήγηση:
βιοτικός ή βιωτικός; Έχει διδαχθεί από παλιά ότι, αφού η λ. σημαίνει «αυτόν που αναφέρεται στον βίο», παράγεται από το αρχ. βίοτος «ζωή» ή το αρχ. βιοτή «ζωή» (βιοτ-ικός) και όχι από το βιώ/βιώνω, που δίνει ρηματικό επίθ. σε -τος (βιωτός, από όπου και αβίωτος· πβ. τον βίον αβίωτον). Αν σχηματιζόταν από το ρήμα βιώ/βιώνω επίθ. βιωτικός, θα σήμαινε «αυτόν που βιώνει» (πβ. δηλώνω - δηλωτικός, τονώνω - τονωτικός, μειώνω - μειωτικός, ανανεώνω - ανανεωτικός κ.τ.ό.).
 
Μια που αναβίωσε το νήμα, να επισημάνω το πρόβλημα που υπάρχει με τους όρους pro-inflammatory και anti-inflammatory (π.χ. κυτοκίνες), δηλαδή ουσίες που προωθούν και καταστέλλουν τη φλεγμονή αντίστοιχα. Εντάξει, το anti-inflammatory είναι εύκολο: αντιφλεγμονώδης, αντιφλεγμονικός. Έλα όμως που "προφλεγμονώδης" είναι αυτός που προηγείται της φλεγμονής και όχι αυτός που την προωθεί! Η καλύτερη λύση εδώ είναι να αγνοήσουμε το "pro-" και να μιλήσουμε για φλεγμονώδεις και αντιφλεγμονώδεις ουσίες, μια που "φιλοφλεγμονώδεις" δεν υπάρχει και "υπερφλεγμονώδεις" σημαίνει κάτι άλλο.
 
Όπως και να δούμε το πράγμα, σωστότερη είναι η γραφή με όμικρον. Αν θεωρήσουμε ότι το βιοτικός παράγεται από τον βίο, το πράγμα είναι βέβαια προφανές. Πάντως, η γραφή με όμικρον είναι ήδη αρχαία και σαφώς συχνότερη από τη γραφή με ωμέγα. Στο λεξικό Μπαμπινιώτη (ΛΝΕΓ) υπάρχει πλαίσιο με σχετική εξήγηση:

Σαφέστατο, ευχαριστώ!
 
...πάσαν την βιοτικήν απωθώμεθα μέριμναν... :)
Αχ, μου θυμίζεις όταν το ψέλναμε αυτό με τον πάτερ-Βασίλειο στο δημοτικό, στους Άγιους Πάντες. Τώρα μόλις συνειδητοποιώ τι λέγαμε!
 

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Ανασταίνω το νήμα γιατί στο χτεσινό Βήμα (και το έντυπο, θαρρώ) πρόσεξα τον εξής τίτλο της Σίβυλλας:
Pro-Christmas dinners
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=433233&h1=true

Μαργαριτάρι στα αγγλικά, όχι;
Μάλλον επειδή τα μεταξωτά αγγλικά χρειάζονται επιδέξιους δημοσιογράφους...
 

nickel

Administrator
Staff member
Η αναγούλα που ένιωσα διαβάζοντας το κείμενο του Βήματος (αυτά που περιγράφει και τα ελληνοαγγλογαλλικά με τα οποία τα περιγράφει) είναι φυσιολογική αντίδραση, έτσι;
 

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Έτσι γράφει η Σίβυλλα κάθε Κυριακή. Δεν τη διαβάζω ποτέ.
 
Η αναγούλα που ένιωσα διαβάζοντας το κείμενο του Βήματος (αυτά που περιγράφει και τα ελληνοαγγλογαλλικά με τα οποία τα περιγράφει) είναι φυσιολογική αντίδραση, έτσι;

Ούου... και λίγα λες! Για να μην πω ότι, στην παρούσα συγκυρία, η δημοσίευση τέτοιων κειμένων θα έπρεπε (από απόψεως θεματολογίας) να απαγορεύεται. ΟΚ, αστειεύομαι, αλλά αναρωτιέμαι κατά πόσο τη βρίσκει ο άνεργος ή ο εργαζόμενος των 500 ευρώ διαβάζοντας τις συγκεκριμένες πληροφορίες (ποτέ δεν ξέρεις όμως). Σε κάθε περίπτωση αναρωτιέμαι πώς στο καλό θα είναι τα εχθρικά προς τα Χριστούγεννα δείπνα που ενδεχόμενως κάποιοι θα οργανώσουν (μετά τα Χριστούγεννα φαντάζομαι ;) ).
 

nickel

Administrator
Staff member
Εγώ πάντως θεωρούμαι pro-Christmas diner, με ένα -n-. (Στις γαλοπούλες μην το πείτε...)
 
Ο Ρογήρος έχει απόλυτο δίκιο, κι εγώ διαβάζοντάς το σκέφτηκα πόσα γιαούρτια πάνε χαμένα.
 

daeman

Administrator
Staff member
Ούου... και λίγα λες! Για να μην πω ότι, στην παρούσα συγκυρία, η δημοσίευση τέτοιων κειμένων θα έπρεπε (από απόψεως θεματολογίας) να απαγορεύεται. ΟΚ, αστειεύομαι, αλλά αναρωτιέμαι κατά πόσο τη βρίσκει ο άνεργος ή ο εργαζόμενος των 500 ευρώ διαβάζοντας τις συγκεκριμένες πληροφορίες (ποτέ δεν ξέρεις όμως). Σε κάθε περίπτωση αναρωτιέμαι πώς στο καλό θα είναι τα εχθρικά προς τα Χριστούγεννα δείπνα που ενδεχόμενως κάποιοι θα οργανώσουν (μετά τα Χριστούγεννα φαντάζομαι ;) ).

Τη βρίσκει ο άνεργος και ο άπορος, όχι όμως αυτή τη μυστηριώδη που βρίσκουν όσοι «τη βρίσκουν», όποια κι αν είναι, αλλά την πέτρα. :angry: Αυτός, δυστυχώς, τα Χριστούγεννα πιθανόν να τα αποκαλέσει κυριολεκτικά «Χριστούγεννα και ξερό ψωμί». :(

Όσο για τα αντιχριστουγεννιάτικα δείπνα που θα γίνουν κατόπιν εορτής, Ρογήριε, η μπανανόφλουδα είναι πιο καλή: anti-, ante-, post- και meta-Christmas τουρλού με αντι-, προ-, μετα- και μετα-Χριστούγεννα, sibyllically and civilly speaking. ;)
 

SBE

¥
Αυτό το είδος γραφής άνθησε στην Ελλάδα την περασμένη δεκαετία και δε νομίζω να μην σκεφτόταν τα γιαούρτια και παλιότερα ο μέσος αναγνώστης, αλλά συνέχιζε να τα ζητάει η αγορά προφανώς. Γιατί σαν ηδονοβλεψίες θέλαμε να παίρνουμε μια ιδέα για το πώς ζει η άλλη πλευρά. Και συμπληρώνουμε τα κενά κατά το δοκούν.
Πόσοι θα συμπλήρωναν τα κενά με το ότι κάποιος από αυτούς που αναφέρονται στο άρθρο μεγάλωσε σε σπίτι με χρήμα αλλά και με ενδοοικογενειακή βία; Κι όμως συνήθως κάτι τέτοιες προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την ανάγκη για προβολή, γιατί χρειάζονται όλοι αυτοί οι νεόπλουτοι (γιατί νεόπλουτοι είναι οι πιο πολλοί) επιβεβαίωση ότι δεν έγιναν όλα αυτά για το τίποτα. Ο αναγνώστης όμως δεν το ξέρει και δεν θέλει να το ξέρει, και ζητάει να διαβάσει για τα πράιβετ ντίνερ (σε αντίθεση με τι; με το φαγητό σε δημόσιο χώρο; ) και τα σμόκιν και τις τουαλέτες Σανέλ και τα προχριστουγεννιάτικα. Όπως ζητάει να βλέπει σαπουνόπερες για τη ζωή ευκατάστατων οικογενειών.
 

nickel

Administrator
Staff member
Μα δεν καταλάβατε… Εγώ θεώρησα απαράδεκτο ότι λέξεις όπως kaiser, maître, jet set, satin, Lear Jet, réveillon, foie gras έχουν γραφτεί με ελληνικούς χαρακτήρες, παραβιάζοντας τη συνέπεια που κατά τ' άλλα διέπει το σύνολο του πονήματος. Μα «λίαρ τζετ»; Quelle horreur!

:)
 
Λες και το κάνουν επίτηδες - εδώ σας θέλω:

a pre-hapten is a chemical substance that can be transformed into an allergenic species via abiotic processes;
a pro-hapten is a chemical substance that can be transformed into an allergenic species by the action of skin enzymes.


Σου λέει, αφού έχουμε δύο προθήματα, ας φτιάξουμε δύο διαφορετικούς όρους - κι ας σημαίνουν το ίδιο πράγμα! Να κόψει το λαιμό του ο μεταφραστής.
:angry:
 

daeman

Administrator
Staff member
...
Σου λέει, αφού έχουμε δύο προθήματα, ας φτιάξουμε δύο διαφορετικούς όρους - κι ας σημαίνουν το ίδιο πράγμα! Να κόψει το λαιμό του ο μεταφραστής.
:angry:

Η απάντηση του μεταφραστή πριν το ρίξει στα σκληρά: «Δεν πά' να κουρεύεστε; Εγώ θα το αποδώσω "πριαπτένιο", από τον Πρίαπο και το άπτομαι. Κι όποιος τολμάει... ας τo αγγίξει». Precaution, pro-caution.

The term hapten is derived from the Greek haptein, meaning “to fasten.”
 
Top