Your slip is showing: Γλωσσικές και μεταφραστικές γκάφες (και μικρολαθάκια)

[pidyo]

Παναγής Γαλιατσάτος, Καθημερινή:

Ο κ. Πικραμμένος δεν ήταν ανασφαλής. Δεν είχε κανένα ενδοιασμό να αναζητήσει βοήθεια, συμβουλές και intelligence, όπου μπορούσε να τα βρει.

Το intelligence είναι τόσο δύσκολη στη μετάφραση λέξη, ή έχει γίνει κομμάτι της αργκό της κυβερνησιμότητας κι έχω χάσει επεισόδια;

 

[Hellegennes]

Μα δεν είναι καν κείμενο από μετάφραση ή κάτι μού διαφεύγει. Πέραν του άκομψου να χρησιμοποείται παρελθόν για έναν ζωντανό άνθρωπο που μπορώ να παραβλέψω γιατί μιλάει για την θέση του, αυτή και μόνο η γραμμή δεν είναι γραμμένη στα ελληνικά. Από πότε ο ενδοιασμός είναι ουδέτερο για να λέμε "κανένα ενδοιασμό"; Η έκφραση "όπου μπορούσε να τα βρει" δεν μου στέκεται καλά αλλά δεν έχει τίποτα το φοβερό. Ωστόσο δεν νομίζω ότι είναι σωστό το "να αναζητήσει βοήθεια και συμβουλές". Μοιάζει όντως σαν μετάφραση του "seek help and advice". Στα ελληνικά λέμε "ζητάω βοήθεια"· τουλάχιστον σ' αυτό το context.

 

[sarant]

Σωστά, το "δεν έχει κανένα ενδοιασμό" το λέμε όταν κάποιος κάνει επιλήψιμα πράγματα! Πρβλ. ανενδοίαστα.

 

[daeman]

Μα δεν είναι καν κείμενο από μετάφραση ή κάτι μού διαφεύγει. Πέραν του άκομψου να χρησιμοποείται παρελθόν για έναν ζωντανό άνθρωπο που μπορώ να παραβλέψω γιατί μιλάει για την θέση του, αυτή και μόνο η γραμμή δεν είναι γραμμένη στα ελληνικά. Από πότε ο ενδοιασμός είναι ουδέτερο για να λέμε "κανένα ενδοιασμό"; Η έκφραση "όπου μπορούσε να τα βρει" δεν μου στέκεται καλά αλλά δεν έχει τίποτα το φοβερό. Ωστόσο δεν νομίζω ότι είναι σωστό το "να αναζητήσει βοήθεια και συμβουλές". Μοιάζει όντως σαν μετάφραση του "seek help and advice". Στα ελληνικά λέμε "ζητάω βοήθεια"· τουλάχιστον σ' αυτό το context.

Για το ουδέτερο στο «όπου μπορούσε να τα βρει», δες κι εκεί στα ατάκτως ερριμμένα ότι το ουδέτερο είναι το τυπικά σωστό στην παράταξη ουσιαστικών με διαφορετικό γένος. Και σκέψου το κι αλλιώς: «να αναζητήσει βοήθεια, συμβουλές και intelligence, όπου μπορούσε να τις βρει» ή «να αναζητήσει βοήθεια, συμβουλές και intelligence, όπου μπορούσε να τους βρει»; Ενώ αν έβαζε «πληροφορίες» το θηλυκό στεκόταν μια χαρά, ουσιαστικά και τυπικά. ;)
Για το «κανένα ενδοιασμό», έπρεπε να γράψει «κανέναν» για να φανεί ότι είναι αρσενικό ο ενδοιασμός; Ευφωνικά ίσως να το προτιμούσα, αλλά δεν με ξενίζει και τόσο χωρίς το -ν. Από την άλλη, το «κανέναν χρόνο» π.χ. μου φαίνεται λιγάκι υπερβολικό. Άλλη μια συζήτηση που μας έχει ταλαιπωρήσει.

Το intelligence ίσως να θεωρείται πλέον ένδειξη αγγλομαθούς ιντελιγκέντσιας.

Εδιτ: τώρα βλέπω του Σαράντ. Ναι, αυτό δεν το σκέφτηκα: «δεν δίσταζε καθόλου».

 

[nickel]

Γιατί Ουκρανίδες; Ουκρανέζες δεν σου κάνει;

Προτιμότερα και παλιότερα τα Ουκρανοί και Ουκρανές, έστω κι αν ακούγεται λόγιο σήμερα.

Πέραν του άκομψου να χρησιμοποιείται παρελθόν για έναν ζωντανό άνθρωπο...

Το λες και μόνος σου, αμέσως μετά: Αφού μιλάει για τη θητεία του, μόνο παρελθοντικοί χρόνοι επιτρέπεται να χρησιμοποιηθούν.

Και το αναζητώ, καθόλου δεν με προβληματίζει εκεί που είναι.

 

[Hellegennes]

Για το "κανένα ενδοιασμό", εννοούσα "ουδέτερο σαν νόημα"*, αλλά, τώρα που το παρατηρώ, έτσι όπως το έγραψα ενέχει διπλή ανάγνωση και όντως το "κανένα" θα έπρεπε να έχει τελικό νι, αφού η επόμενη λέξη αρχίζει από φωνήεν. Δεν νομίζω να άλλαξε η κλίση σε: κανένας, κανενός (και κανένα), κανένα. Παρομοίως και: ένας, ενός (και ένα), έναν. Λέμε "ένα αστροναύτη";

Για το "όπου μπορούσε να τα βρει" εννοούσα ότι δεν μου αρέσει σαν έκφραση. Θα προτιμούσα το "από όπου μπορούσε". Γενικά, νομίζω ότι θα ήταν πολύ πιο στρώτο αν έγραφε "Δεν είχε κανένα πρόβλημα να ζητήσει βοήθεια, συμβουλές και πληροφόρηση από τον οποιονδήποτε, όπου και όταν χρειαζόταν".


* βλέπε ποστ Σαραντάκου.

 

[daeman]

...
Ναι, για το «όπου μπορούσε να τα βρει», το ψυλλιάστηκα κι εγώ μετά που το έγραψα ότι μάλλον εννοούσες πως είναι αφύσικη ολόκληρη η φράση, αλλά επειδή είχα διανηματίσει δεν τα έσβησα μετά. Άσε που πρόσφατα, ενώ εγώ στην επιμέλεια δεν τους πειράζω το γένος όταν ταιριάζει στην πρόταση, μου διόρθωσαν (δις μάλιστα το ίδιο· το πινγκ πονγκ της επιμονής έπαιζε ο επιμελητής) το ουδέτερο σε παράθεση ουσιαστικών που δεν είχαν το ίδιο γένος, και τα 'χω πάρει μαζεμένα οπότε είπα να τα βγάλω εδώ παρεμπιπτόντως, ξέροντας ότι θα ξεκαθαριστεί το μεταξύ μας. ;)

Για το «κανέναν» συμφωνώ, όταν ακολουθεί φωνήεν ή τα γνωστά σύμφωνα που ζητάνε το ευφωνικό.
Ωστόσο, το «κανέναν διαστημάνθρωπο» π.χ. μου ντιντινίζει λίγο στ' αυτί. Λινκάρω και την κλίση του για να υπάρχει: κανένα και κανέναν λέει για την αιτιατική το Λεξισκόπιο.

Πάμε τώρα να δούμε κάναν τελικό, κανένα *νγκολ.

 

[Alexandra]

Originally Posted by StellaP Γιατί Ουκρανίδες; Ουκρανέζες δεν σου κάνει;

Προτιμότερα και παλιότερα τα Ουκρανοί και Ουκρανές, έστω κι αν ακούγεται λόγιο σήμερα.

Πλάκα κάνει η Στέλλα, ελπίζω να έγινε αντιληπτό :)

 

[Hellegennes]

Για το «κανέναν» συμφωνώ, όταν ακολουθεί φωνήεν ή τα γνωστά σύμφωνα που ζητάνε το ευφωνικό.
Ωστόσο, το «κανέναν διαστημάνθρωπο» π.χ. μου ντιντινίζει λίγο στ' αυτί. Λινκάρω και την κλίση του για να υπάρχει: κανένα και κανέναν λέει για την αιτιατική το Λεξισκόπιο.

Προσωπικά νιτελικιάζω σε υπερβολικό βαθμό. Γράφω "καμμιάν" και "άλλην" αλλά εννοείται ότι δεν τα θεωρώ νομότυπα. Οπότε, ναι, "κανένα διαστημάνθρωπο", επισήμως.

Πάμε τώρα να δούμε κάναν τελικό, κανένα *νγκολ.

Μπλιαξ. Μια αηδία ήταν ο αγώνας. Μια απογοήτευση το φετινό γιούρο. Ξεκίνησα υποστηρίζοντας Ελλάδα (τι παράξενο!), μετά Αγγλία, Γερμανία και τέλος Ιταλία. Τόσο μεγάλη φόλα έχω να φάω από το '98 που πήρε το μουντιάλ η Γαλλία (αργκ!).

 

[Earion]

Ληστής - βαρόνη

Η μαύρη κόρη του Ουζμπεκιστάν
Η Γκουλνάρα Καρίμοβα, κόρη του Ουζμπέκου δικτάτορα Ισλάμ Καρίμοφ, έχει βαλθεί για τα καλά να γίνει διεθνώς διάσημη και χρησιμοποιεί αρκετό χρήμα για να τα καταφέρει.

Ληστής - βαρόνη
Παράλληλα, σύμφωνα με τα τηλεγραφήματα της αμερικανικής πρεσβείας που διέρρευσαν στο Wikileaks, «εκφόβιζε ώστε να πάρει μερίδιο σχεδόν σε κάθε κερδοφόρα επιχείρηση στη χώρα της ως ληστής - βαρόνη».
ΤΑ ΝΕΑ (30/6-1/7/2012)

Νάτη η Γκουλνάρα

Robber baron την αποκάλεσε το Wikileaks, χωρίς κανένα ενδοιασμό. Μα είναι σοβαρά πράματα αυτά; Μουστάκια στην όμορφη Γκουλνάρα; Ευτυχώς κάποιοι το διόρθωσαν σε robber baroness. Στα ελληνικά λίγο μπερδευτήκαμε.

 

[drsiebenmal]

Ε, να μη χαθεί και ο συσχετισμός με τους rubber barons... ;)

Εκείνοι ήταν όμως οι βαρόνοι του ελαστικού. Αυτή είναι η βαρόνη της ελαστικής (συνείδησης)...

 

[nickel]

Τι άκομψος σχηματισμός κι αυτός! Χάθηκε να το κάνουν ληστοβαρόνος; Να την κάνουμε κι αυτήν ληστοβαρόνη... Τώρα δηλαδή τι πρέπει να πούμε; Λησταρχίνα βαρόνη; Με ενωτικό ή χωρίς;

 

[Earion]

Όχι μόνο του ελαστικού· και του ανελαστικού (κέρδους)...

 

[Themis†]

Πατάω τον λίνκο που παραθέτει ο Δόκτορας και ιδού πώς αρχίζει η γουγλοσελίδα:

Λέτε να υπαινίσσεται κάτι;

 

[nickel]

Ότι πρέπει να γράψουμε κάτι για την ορθογραφία της αιμορροΐδας;

 

[Themis†]

Νίκελ, στα γλωσσικά είσαι ψυχρός εκτελεστής. Εγώ ούτε που το πρόσεξα.

 

[drsiebenmal]

Μα με τα γλωσσικά τυφλώνεται. Εδώ είχε κοτζάμ πάσα για Λησταρχίνες (με δύο πουλέν του) και έπεσε στο γλωσσικό...

Εικονογράφηση:

 

[nickel]

Χε χε. Το ξαναείδα την περασμένη εβδομάδα. Για τα πουλέν μου και μόνο.

 

[sarant]

Ε, να μη χαθεί και ο συσχετισμός με τους rubber barons... ;)

Εκείνοι ήταν όμως οι βαρόνοι του ελαστικού. Αυτή είναι η βαρόνη της ελαστικής (συνείδησης)...

Συγνώμη, αλλά αν δεν κάνω λάθος, το rubber baron φτιάχτηκε πάνω στο πατρόν του robber baron, το οποίο προϋπήρχε. Έτσι λέγαν οι λαϊκιστές της εποχής (θετικά ο όρος), αν θυμάμαι καλά, τους βιομήχανους του επιθετικού καπιταλισμού στις ΗΠΑ μετά τον εμφύλιο, αυτούς που πλούτισαν από τις πολεμικές προμήθειες και μετά άλλαξαν τον αδόξαστο στον κόσμο της εργασίας. Δεν θυμάμαι πώς έχει αποδοθεί στις μεταφράσεις αμερικάνικων βιβλίων ιστορίας... και το κακό είναι ότι μερικές τις είχα επιμεληθεί εγώ στο μακρινό παρελθόν.

 

[drsiebenmal]

Α! Δεν το ήξερα! Ευχαριστώ, sarant!

Edit: Πάντως, από τα σχετικά άρθρα της γουίκης δεν διαφωτίστηκα. Και η έκρηξη στα ελαστικά (προφανώς προαπαιτούμενο για να υπάρξουν rubber barons) αλλά και η χρήση του όρου robber baron στις ΗΠΑ (άσχετα από την παρουσία της έννοιας από παλιότερα) φαίνεται να συμβαδίζουν περίπου χρονικά (1880 κ.επ.)