spiritual vs. religious

Αν κάποιος πιστεύει ότι υπάρχουν ψυχές, πνεύματα, τσάκρα και λοιπά παρόμοια, δε σημαίνει ότι είναι "πιστός". Αν κάποιος πιστεύει στην ύπαρξη ζωής σε άλλους πλανήτες, είναι πιστός στους εξωγήινους; Άρα, γι' αυτήν την κατηγορία SBNR, συμφωνώ ότι δεν κάνει το "όχι άθεος", αλλά δυστυχώς δεν κάνει ούτε το "όχι άπιστος". Back to square one.
 
Εμένα το "όχι άθεος" μου κάνει, θαρρώ ότι ο άθεος δεν πιστεύει ούτε σε άστρα και τσάκρα. "Υλιστής" είναι η άλλη εκδοχή που είναι λίγο φθαρμένη και με (αδίκως) ηθικό πρόσημο (στη φιλοσοφία που ήξερα εγώ, "ιδεαλιστής" θα ήταν ιδανική μετάφραση του spiritual αλλά πια έχει εντελώς άλλο νόημα).
 

nickel

Administrator
Staff member
Επίσης, κύριε λεξικογράφε, δεν ζήτησα μονολεκτική απόδοση. Ρώτησα απλώς τι θα έγραφες στο λήμμα. Περιφραστικά ή όπως αλλιώς θέλεις.


Η κύρια διαφωνία μου είναι με την επιλογή «πνευματικός άνθρωπος», τουλάχιστον σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα. Αντίθετα, η πνευματικότητα έχει μια ευρύτερη σημασία, την οποία μάλιστα μπορώ να φανταστώ να διευρύνεται για να χωρέσει και τις σημασίες που βλέπω να αναφέρονται στην αρχή του βικιπαιδικού άρθρου για SBNR («in contemporary usage spirituality has often become associated with the interior life of the individual, placing an emphasis upon the well-being of the "mind-body-spirit", while religion refers to organizational or communal dimensions») ή του άρθρου για spirituality («Modern usages tend to refer to a subjective experience of a sacred dimension and the "deepest values and meanings by which people live", often in a context separate from organized religious institutions, such as a belief in a supernatural (beyond the known and observable) realm, personal growth, a quest for an ultimate or sacred meaning, religious experience, or an encounter with one's own "inner dimension"»).

Δηλαδή, δεν έχω αντίρρηση να διευρυνθεί η σημασία του πνευματικού ανθρώπου, να μπορούμε να πούμε «πνευματικός άνθρωπος, αλλά όχι θρήσκος» για το SBNR, αλλά τώρα, αν ένας επιμελητής συμβουλευτεί το λεξικό, θα δει ότι ο πνευματικός άνθρωπος είναι «ο άνθρωπος που ασχολείται με τα πνευματικά ζητήματα της εποχής του και τα μελετά υπό διάφορες οπτικές γωνίες· ο άνθρωπος των γραμμάτων, της τέχνης και της επιστήμης» (ΛΝΕΓ4).

Ορίστε, διαμαρτύρεται και ο γέροντας Εφραίμ:
Ποιος είναι ο πνευματικός άνθρωπος; Σήμερα υπάρχει μια μεγάλη παρεξήγηση για το ποιος είναι ο πνευματικός άνθρωπος. Πολλές φορές ακούω, ότι πνευματικός άνθρωπος είναι αυτός που ασχολείται με τα γράμματα και τις τέχνες, τη μουσική, τη ζωγραφική, την ακαδημαϊκή γνώση, με μια καλαισθητική εικόνα ενός τοπίου. Αυτοί οι άνθρωποι έχουν τη θέση τους, είναι αξιόλογοι, αλλά νομίζω ότι είναι λάθος να λέγονται «πνευματικοί άνθρωποι». Μπορούσαν να λέγονται, οτιδήποτε άλλο, έκτος από πνευματικοί άνθρωποι.
Ο πνευματικός άνθρωπος, σύμφωνα με τον ορισμό των αγίων Πατέρων, είναι εκείνος ο οποίος, είναι «πεπληρωμένος», δηλαδή γεμάτος, με Πνεύμα Άγιο. Αυτός είναι αληθινά και ουσιαστικά ο πνευματικός άνθρωπος. Είναι εκείνος, ο οποίος, εντασσόμενος στην Εκκλησία, ακολουθεί πιστά τις υποθήκες των αγίων Πατέρων, τηρώντας τις εντολές του Χριστού μας, που δόθηκαν διά μέσου του Ευαγγελίου· είναι εκείνος, ο οποίος, αναπνέει συνεχώς τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, όπως λέει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος· «μνημονευτέον του Θεού μάλλον ή αναπνευστέον».

https://www.pemptousia.gr/2012/09/pios-ine-o-pnevmatikos-anthropos/

Φοβάμαι, βέβαια, ότι ο γέροντας θα έχει αντίρρηση να φύγουν ο πνευματικός άνθρωπος και η πνευματικότητα από το περιεχόμενο στο οποίο θα ήθελε αυτός να τα περιορίσει.

Πώς θα επιχειρούσα να καλύψω το πιο σύγχρονο spiritual σε ένα αγγλοελληνικό λεξικό; Δεν έχω κάποιον πιο συνοπτικό ορισμό λεξικού για τη διευρυμένη σημασία και, αν επιχειρούσα να χωρέσω όλα αυτά που έχει η Βικιπαίδεια, θα είχαμε εγκυκλοπαιδικό και όχι λεξικογραφικό λήμμα. Αλλά μάλλον θα άρχιζα με «(για άτομο) που χαρακτηρίζεται από πνευματικότητα» και στη συνέχεια ίσως: «που ενδιαφέρεται περισσότερο για πνευματικές παρά για υλικές αξίες, (κατ’ επέκταση) που αναζητά πνευματικές αξίες και νόημα πέρα από οργανωμένες θρησκείες».

Αλλά δεν ξέρω αν αυτό το τελευταίο («που αναζητά πνευματικές αξίες και νόημα πέρα από οργανωμένες θρησκείες») είναι το ρεζουμέ του SBNR. Ή αρκεί να το στριμώξουμε σε αυτό που λέμε συνήθως «Πιστεύω στο θείο / Είμαι ένθεος αλλά όχι θρήσκος».
 
Αν κάποιος πιστεύει ότι υπάρχουν ψυχές, πνεύματα, τσάκρα και λοιπά παρόμοια, δε σημαίνει ότι είναι "πιστός". Αν κάποιος πιστεύει στην ύπαρξη ζωής σε άλλους πλανήτες, είναι πιστός στους εξωγήινους; Άρα, γι' αυτήν την κατηγορία SBNR, συμφωνώ ότι δεν κάνει το "όχι άθεος", αλλά δυστυχώς δεν κάνει ούτε το "όχι άπιστος". Back to square one.
Έχεις ένα πόιντ, γιατί το "πιστός" χρησιμοποιείται με την έννοια "πιστός σε θεούς" και όχι γενικώς "πιστός στο υπερφυσικό. Αλλά νομίζω ότι ίσως μπορούμε να πούμε ότι η πίστη στα τσάκρα και τα λοιπά είναι "ένα είδος πίστης".
Εμένα το "όχι άθεος" μου κάνει, θαρρώ ότι ο άθεος δεν πιστεύει ούτε σε άστρα και τσάκρα.
Χαχαχα, you'd be surprised! Μάλλον δεν ξέρεις αρκετούς άθεους, έχουν δει εμένα τα μάτια μου...
"Υλιστής" είναι η άλλη εκδοχή που είναι λίγο φθαρμένη και με (αδίκως) ηθικό πρόσημο (στη φιλοσοφία που ήξερα εγώ, "ιδεαλιστής" θα ήταν ιδανική μετάφραση του spiritual αλλά πια έχει εντελώς άλλο νόημα).
Πραγματικά νομίζω ότι το ιδεαλιστής είναι ό,τι πιο κοντινό αλλά θα δημιουργήσει παρεξηγήσεις.
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Σας διαβάζω προσεκτικά και περιμένω -μάλλον μάταια- να το πει κάποια ή κάποιος: «Ας τον πούμε σπιριτουαλιστή» βρε παιδιά, να τελειώνουμε. («Σπιριτουάλη» δεν τολμάω ούτε εγώ να το προτείνω...)

(Το έντυσα και με δήθεν χρώμα, αλλά το εννοώ 70% σοβαρά.)
 

nickel

Administrator
Staff member
Σπιριτουαλιστές είναι [ήδη] όσοι πιστεύουν στον σπιριτουαλισμό (spiritualism), «διδασκαλία που υποστηρίζει ότι το πνεύμα κυριαρχεί στη φύση και ότι η ψυχή είναι η μοναδική ουσία τού σύμπαντος». Οι πνευματοκράτες. Οι άλλοι spiritualists («spiritualist: A person who believes that the spirits of the dead can communicate with living people») είναι οι πνευματιστές. Και δεν μπορείς, δυστυχώς, να πεις ότι είσαι «σπιρίτσουαλ», γιατί περνάς στο χώρο της μουσικής. :-)
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Γκρρρ! Χμφφφ! «Σπιριτιστές» υπάρχουν; Αλλά αυτούς θα πρέπει να τους κρατήσουμε για την απόδοση του spiritism...

Οπότε, προς το παρόν, συντάσσομαι με το γενικότερο «πνευματικός» παρά τα δεδομένα προβλήματα που ήδη περιγράψατε.
 

Zazula

Administrator
Staff member
.
λήμμα «πνευματικός άνθρωπος»
 
Ψάχνοντας κάτι δικά μου, έπεσα πάνω σε αυτό, που αντιβάλλει την πνευματικότητα με τη θρησκεία:

Η πνευματική νοημοσύνη δεν έχει συνεπώς απαραίτητα σχέση με τη θρησκεία. Δεν μας εκπλήσσει το εύρημα ότι πολλοί ανθρωπιστές και άθεοι έχουν υψηλή πνευματική νοημοσύνη και πολλοί θρησκευόμενοι χαμηλή. Έρευνες που έγιναν ήδη πριν από 50 χρόνια από τον ψυχολόγο Allport έδειξαν ότι οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν πνευματικές εμπειρίες έξω από τους περιορισμούς του κατεστημένου των θρησκευτικών δογμάτων. Η πνευματική νοημοσύνη δεν εξαρτάται από τον πολιτισμό, ούτε από τις αξίες, αλλά δημιουργεί τη δυνατότητα να έχουμε αξίες. Δίνει στη θρησκεία υπόσταση (ίσως και νόημα ύπαρξης), αλλά δεν εξαρτάται από αυτήν.
 

nickel

Administrator
Staff member
Spiritual Quotient (SQ) = Δείκτης Πνευματικής Νοημοσύνης.

Βρήκαμε νέα περίφραση... «Μπορεί να μην είμαι θρήσκος, αλλά έχω πνευματική νοημοσύνη». :-)
 

presunto

Member
Ψάχνοντας κάτι δικά μου, έπεσα πάνω σε αυτό, που αντιβάλλει την πνευματικότητα με τη θρησκεία:

Η πνευματική νοημοσύνη δεν έχει συνεπώς απαραίτητα σχέση με τη θρησκεία. Δεν μας εκπλήσσει το εύρημα ότι πολλοί ανθρωπιστές και άθεοι έχουν υψηλή πνευματική νοημοσύνη και πολλοί θρησκευόμενοι χαμηλή.

Εφόσον βλέπω ότι η συζήτηση έχει ξεφύγει ήδη αρκετά από την αναζήτηση της καταλληλότερης απόδοσης, βρήκα κι εγώ την ευκαιρία να κάνω την πρώτη μου παρέμβαση.

Συμφωνώ με το παράθεμα της antongoun. Η εξήγηση για το συγκεκριμένο γεγονός είναι αρκετά απλή. Αν και δεν έχω πρόθεση να κρίνω την πνευματική νοημοσύνη οποιουδήποτε, ο λόγος για τον οποίο οι «θρησκευόμενοι» ενδέχεται συχνότερα να παρουσιάζουν «χαμηλότερη πνευματική νοημοσύνη» από τους «άθεους» είναι πως, όταν η εκάστοτε κυρίαρχη ιδεολογία επιβάλλει ή προωθεί την υιοθέτηση μίας (συγκεκριμένης) θρησκείας, καθιστώντας την ταύτιση με την εν λόγω θρησκευτική πίστη οιονεί αυτονόητη για τα άτομα επί των οποίων (η ιδεολογία αυτή) επιδρά, τότε οποιοσδήποτε αυτοχαρακτηρίζεται «άθεος» έχει κατά πάσα πιθανότητα ήδη εμπλακεί σε κάποιου είδους πνευματική αναζήτηση προκειμένου να καταλήξει σε αυτήν του την τοποθέτηση, δηλαδή τη ρήξη με τις κατεστημένες απόψεις, κάτι που δεν αποτελεί προϋπόθεση για τους πιστούς.

Το ίδιο μπορούμε να παρατηρήσουμε και σε άλλα πεδία: συνήθως, οι άνθρωποι που υιοθετούν μειοψηφικές απόψεις, ιδεολογίες, κ.λπ., είναι άνθρωποι που, ανεξαρτήτως εάν οι απόψεις τους αυτές μάς φαίνονται σωστές ή όχι, έχουν καταλήξει εκεί κατόπιν κάποιας αναζήτησης. Έτσι, για παράδειγμα, και στην πολιτική, είναι πολύ πιθανό να συναντήσουμε έναν υποστηρικτή ακραίων απόψεων, ο οποίος να μπορεί να παραπέμψει και σε πέντε-δέκα βιβλία/θεωρητικούς, ή να είναι περισσότερο ενημερωμένος σχετικά με ζητήματα της επικαιρότητας, από κάποιον ο οποίος στηρίζει πιο «mainstream» κόμματα: αφαιρώντας κάθε περιεχόμενο από τις ιδεολογίες των ατόμων που εξετάζουμε, μπορούμε να πούμε ότι ο «ακραίος» μας είναι περισσότερο «πολιτικό ζώο» από τον «μετριοπαθή», στον βαθμό που ασχολείται περισσότερο με την πολιτική, γενικά. Αντίστοιχα, ένας «άθεος» μπορεί να χαρακτηρίζεται από μεγαλύτερη «πνευματικότητα», απ' ό,τι ένας «παθητικά θρησκευόμενος».

Για να προσθέσω μία αναλογία από τη Φυσική, η αμφισβήτηση, όπως οποιαδήποτε άλλη μορφή αντίστασης, συνεπάγεται της άσκηση κάποιας δύναμης, με αποτέλεσμα να παρατηρείται μία διακύμανση, μία αύξηση της «έντασης», εκεί όπου το μοτίβο θέλει την πλειοψηφία να αποδέχεται παθητικά κάποιες απόψεις.

Επίσης, συνήθως οι μειοψηφικές ομάδες απαιτούν μεγαλύτερο βαθμό συμμετοχής από τα μέλη τους, απ' ό,τι οι πλειοψηφικές.

Κατά τα άλλα, νομίζω πως, ανεξαρτήτως της μετάφρασης του όρου, το νόημα του SBNR έχει να κάνει με την αναζήτηση, σε αντιδιαστολή με την υιοθέτηση ενός παγιωμένου ιδεολογικού συστήματος (όπως είναι εξ ορισμού οι θρησκείες).
 

nickel

Administrator
Staff member
Καλωσήρθες, καλωσόρισες. Και ευχαριστούμε για το σχόλιό σου.

Μια παρατήρηση μόνο:

Συμφωνώ με το παράθεμα της antongoun.

Άσκησα τα διαχειριστικά μου προνόμια και διόρθωσα το φύλο. Όπου μπορούμε, κοιτάμε το σύμβολο στο κάτω μέρος του προφίλ του συμφορουμίτη και διαλέγουμε να απευθυνθούμε ανάλογα. Το φόρουμ δεν παρέχει ακόμα δυνατότητα για το παρακάτω σύμβολο, κάτι που μου θυμίζει ότι έχω υποσχεθεί στον εαυτό μου να σχολιάσω αυτό, αλλά δεν έχω προλάβει ακόμα.


 

presunto

Member
Ουπς! Ναι, λάθος μου.

Είχα διαβάσει και αυτό παλαιότερα για το ίδιο θέμα.

Επίσης, άκουσα πρόσφατα ότι σε ορισμένες επιχειρήσεις στο εξωτερικό οι εργαζόμενοι φοράνε ένα σηματάκι με το γένος, στο οποίο προτιμούν να τους απευθύνονται.

De gustibus et coloribus...
 
Επανέρχομαι στο νήμα αυτό για να δω πού βρισκόμαστε. Θέλω να μεταφράσω το spirituality με την σημασία της σχέσης με το υπερφυσικό πέραν της θρησκείας", δηλ. μαγεία, πεποιθήσεις περί ψυχής και δυνάμεών της κ.ο.κ. (ενδιαφέρον αλλά όχι ακριβώς διαφωτιστικό το άρθρο της βίκι, https://en.wikipedia.org/wiki/Spirituality). Ας πούμε ότι το μεταφράζω "πνευματικότητα". Θέλω όμως και το spiritual life, για την ακρίβεια religious and spiritual life. "Πνευματική ζωή" προφανώς δεν μας κάνει, παραπέμπει στις διαλέξεις του Παρνασσού.
Η πρόχειρη λύση μου είναι "θρησκευτική ζωή και πνευματικότητα". Αναρωτιέμαι αν σκέφτεστε τίποτα καλύτερο.
 
Δεν έχω κάτι καλύτερο. Νομίζω όμως ότι το "πνευματική ζωή" στα συγκεκριμένα συμφραζόμενα δεν θα παρέπεμπε σε διαλέξεις του Παρνασσού. Νομίζω ότι θα μπορούσες να το χρησιμοποιήσεις.

Επίσης, αν το δούμε απ' την ανάποδη, ίσως θα μπορούσες να βάλεις "θρησκευτικότητα και πνευματικότητα". Για λόγους ομοιομορφίας το λέω, φυσικά όμως δεν είναι απαραίτητη η ομοιομορφία.
 
Το "θρησκευτικότητα και πνευματικότητα", νοηματικά ας πούμε, ήταν και η δική μου πρώτη επιλογή. Δεν μου άρεσε υφολογικά, δηλ. αυτό το -ότητα και -ότητα...
 
Εμένα ίσα-ίσα αυτό μου άρεσε. Μιλάμε για ομοειδή πράγματα, χρησιμοποιούμε ομοειδείς λέξεις. Συμβάλλει στη μετάδοση του νοήματος. Γνώμη μου.
 

daeman

Administrator
Staff member
Εμένα ίσα-ίσα αυτό μου άρεσε. Μιλάμε για ομοειδή πράγματα, χρησιμοποιούμε ομοειδείς λέξεις. Συμβάλλει στη μετάδοση του νοήματος. Γνώμη μου.

Like liberté and égalité. A trio with fraternité*.

liberte-egalite-fraternite_1793_Greek_books.google.gr.png

Απόσπασμα από τις επιστολές του Κωνσταντίνου Σταμάτη προς τον Παναγιώτη Κοδρικά για τη Γαλλική Επανάσταση, Παρίσι, 20 Ιανουαρίου 1793 (https://tinyurl.com/2jar6623)


* or Beyoncé:

liberte-egalite-beyonce-fraternite.jpg
 
Top