early = πρώιμος (;)

[nickel]

Μήπως το ύστερος δεν είναι από μόνο του ένας πονοκέφαλος; Σε σύγκριση με το ΛΚΝ, το ΛΝΕΓ προσπαθεί να χωρέσει και τη σημασία «που έρχεται στο τέλος», «τελευταίος στη σειρά».

ύστερος, -η, -ο αυτός που ακολουθεί ή έρχεται στο τέλος, μεταγενέστερος ή τελευταίος στη σειρά: ~ περίοδος / καπιταλισμός / αρχαιότητα. ΣΥΝ. κατοπινός, επόμενος· ΦΡ. (α) εκ των υστέρων έπειτα από κάτι που έχει προηγηθεί, αφού έχει ήδη διαπραχθεί: ~ αναγνωρίζει το λάθος του. ΣΥΝ. (λατ.) a posterior. ANT. εκ των προτέρων (β) τα ύστερα τού κόσμου οι τελευταίες μέρες τού κόσμου, η συντέλεια.

Δυστυχώς, το αντίθετο, το πρότερος, δεν έχει ακολουθήσει, να πάρει κι αυτό δεύτερη σημασία, να μη σημαίνει μόνο «προηγούμενος». Σταματάω εδώ.

 

[drsiebenmal]

Η αίσθησή μου είναι ότι η συζήτηση δυσκολεύει (και πρακτικά οδηγεί σε άλυτο πρόβλημα) και από την προσπάθεια να καλύψουμε με έναν όρο τις διαφορετικές σημασίες του early (όλες αυτές που μας ζορίζουν). Για παράδειγμα, για το early booking που αναφέρθηκε, και για κάθε τι που γίνεται νωρίς νωρίς στις αρχές μιας προθεσμίας, θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε και να χρησιμοποιήσουμε το *αρχιπρόθεσμο· υπάρχει, άλλωστε, ένας σωρός -πρόθεσμα. Για κάτι που είναι άγουρο ακόμη, θα μπορούσαμε να επαναφέρουμε και να χρησιμοποιήσουμε σε πιο επίσημο ρέτζιστερ το ά(ν)ωρο, για χρονική περίοδο το υπάρχον πρωτο-.

Η ιδέα με το *νωρινό θα μου άρεσε πολύ· μια άλλη ιδέα θα ήταν να επαναφέρουμε τους μεσαιωνικούς τύπους άγωρος (ή, ίσως, για μεγαλύτερη απόσταση) το άγγωρος, αλλά μεταξύ μας, θα προτιμούσα το νωρινό.

 

[Tonia]

Και μετά τη φοβερή ανάλυση που κάνατε, θα σας προσγειώσω με μία "χαμηλού επιπέδου", φοβάμαι, ερώτηση: Έχω ένα κείμενο που αναφέρει το early documents . Δεν θέλω προφανώς να γράψω πρώιμα έγγραφα αλλά ούτε και αρχαία έγγραφα. Επέλεξα το έγγραφα της εποχής. Αυτό το έκανα γιατί το κείμενο προς μετάφραση είναι επεξηγηματική σημείωση και στο κανονικό κείμενο ξέρουμε για ποια εποχή ακριβώς μιλάμε. Αν κάποιος έχει διάθεση να μου γράψει τη γνώμη του, τον ευχαριστώ εκ των προτέρων.

 

[drsiebenmal]

Ναι, αλλά πρέπει να μας δώσεις και κάτι περισσότερο για το περιβάλλον χρήσης. Early documents σε σχέση με τι; Όχι για κανέναν άλλο λόγο, αλλά επειδή θα μπορούσα να φανταστώ κανά δυο μεταφράσεις ακόμη, κατά περίπτωση.

 

[Tonia]

Βεβαίως να σας δώσω κάτι περισσότερο. Το κείμενο στο σύνολό του αναφέρεται στο χρήμα και εξηγεί πώς αυτό δεν έχει καταφέρει (από την αρχαιότητα έως σήμερα) να εξασφαλίσει την αφθονία για όλο τον κόσμο. Η παράγραφος που μας ενδιαφέρει επικεντρώνεται στο ότι σε πολλές περιπτώσεις στην αρχαιότητα δεν ήταν οι κανόνες του εμπορίου εκείνοι που καθόριζαν τη διακίνηση των προϊόντων, αλλά ορισμένες κεντρικοποιημένες οδηγίες. Στο σημείο αυτό υπάρχει η παραπομπή στη σημείωση που μεταφράζω, η οποία λέει ακριβώς: "Seaford, Money and the Early Greek Mind, 123. Seaford adduces persuasive evidence for this claim: early documents that took the form of lists, artwork showing processions of individuals bearing offerings, etc."

 

[nickel]

Χαίρε! Μια πρόταση:
Τα πρώτα γραπτά κείμενα, που είχαν τη μορφή καταστάσεων.

 

[Cadmian]

Σε μια πλάγια ανάγνωση δεν είδα να αναφέρεται ότι ο όρος early music αφορά την προκλασική μουσική (ή, αλλιώς, την παλιά μουσική).

Αν αναφέρεται, ζητώ προκαταβολικά συγνώμη για το σπαμάρισμα.

 

[drsiebenmal]

"Seaford, Money and the Early Greek Mind, 123. Seaford adduces persuasive evidence for this claim: early documents that took the form of lists, artwork showing processions of individuals bearing offerings, etc."

Εδώ πιστεύω ότι θα μπορούσε να είναι επίσης χρήσιμη και η απόδοση «τα πρώτα γραπτά αρχεία σε μορφή λίστας» (αν δεν θέλεις τις «βαρύτερες» αλλά απόλυτα σωστές «καταστάσεις» του Νίκελ).

 

[Tonia]

Σας ευχαριστώ πολύ και τους δύο! Για το δεύτερο μέρος της πρότασης μου δώσατε πολύ καλές ιδέες, η αλήθεια είναι ότι εγώ σε πρώτη φάση είχα επιλέξει τη λέξη κατάλογοι για το list. Όσον αφορά όμως τη μετάφραση του early να σας εξηγήσω τι δε μου κολλάει: αν επιλέξω τα πρώτα γραπτά αρχεία ή τα πρώτα γραπτά κείμενα δεν θα είναι σαν να μιλάει ο συγγραφέας για τα πρώτα-πρώτα (από καταβολής κόσμου) γραπτά αρχεία ή κείμενα; Εγώ έτσι θα το διάβαζα... Βρήκα πάντως και το απόσπασμα από το βιβλίο του Seaford, το οποίο λέει το εξής: "The storage and movement of goods in the redistributive economies of the ancient Near East were controlled in part by means of seals and writing, under a regime of centralized directives rather than market trade. As a result, surviving written documents often take the form of lists of various kinds of goods".

 

[drsiebenmal]

Μα... τα πρώτα γραπτά αρχαία κείμενα ήταν :) λίστες προϊόντων (συνήθως αρχεία, άλλοτε «δελτία αποστολής» όπως θα λέγαμε σήμερα, κάποτε καταστάσεις με υποχρεώσεις φόρου υποτελών περιοχών κλπ).

 

[Tonia]

Χμ.... δεν ανοίγει και η γη να με καταπιεί... Πολύ ενδιαφέρον αυτό! Έχω διαπιστώσει από τις -ελάχιστες-μεταφράσεις που έχω κάνει τελευταία ότι μεταφράζοντας μαθαίνεις -ή αναγκάζεσαι να μάθεις -πάρα πολλά. Εγώ σε δύο μέρες που ασχολούμαι με αυτό το κείμενο, έχω διαβάσει για κοσμολογικές θεωρίες (πέρα από το Big Bang), πρώτες μορφές χρημάτων, βιολογική γεωργία, είδη ερευνών, για τα πρώτα κείμενα και συνεχίζω! Και ακόμα είμαι στις πρώτες σελίδες...

 

[daeman]

... Πολύ ενδιαφέρον αυτό! Έχω διαπιστώσει από τις -ελάχιστες-μεταφράσεις που έχω κάνει τελευταία ότι μεταφράζοντας μαθαίνεις -ή αναγκάζεσαι να μάθεις -πάρα πολλά. ...

That's the catch, that's the snare, that's the joy and the despair. :)

The early bird catches the worm, but it must tread very carefully because worms are like icebergs; we can't see the whole thing until we start going deeper.

Καλή συνέχεια!

 

[bernardina]

a list of "gifts from the High and Mighty of Adab to the High Priestess, on the occasion of her election to the temple".;):)

 

[drsiebenmal]

Χμ.... δεν ανοίγει και η γη να με καταπιεί...

Αυτό έλειπε! :) Γιατί μαζευόμαστε εδώ και συγκεντρώνουμε όποια γνώση μπορεί να συνεισφέρει ο καθένας;

 

[bernardina]

Αυτό έλειπε! :) Γιατί μαζευόμαστε εδώ και συγκεντρώνουμε όποια γνώση μπορεί να συνεισφέρει ο καθένας;

+1000 :up:

 

[Tonia]

Σας ευχαριστώ όλους πάρα πολύ!!! Είστε μία εξαιρετικά φιλόξενη κοινότητα και είμαι πολύ χαρούμενη που σας βρήκα!

 

[Zazula]

Και για την έκφραση «don't sell the wine before its time» έχουμε αντίστοιχη ιδιωματική έκφραση, ή μένουμε στα προφανή;

ΥΓ Περί της προέλευσής της, βλ. http://wineeconomist.com/2009/02/10/no-wine-before-its-time/ (όπου και τα βιντεάκια — και το περιβόητο και το διαβόητο).

 

[daeman]

...
Για να πουλήσεις το κρασί
πρώτα να 'ρθεί η ώρα
μόν' το βαρέλι μη βιαστείς
ν' ανοίξεις από τώρα
και τις μποτίλιες μη βιαστείς
να σπρώξεις από τώρα
Λένε συχνά οι βιαστικοί
«Ο χρόνος είναι χρήμα»
μα να το πιεις αγίνωτο
πάλι δεν είναι κρίμα;
Άλλος καιρός για λάχανα
άλλος για παραπούλια
τον Αύγουστο είν' ο κολιός
τότε τ' αμπελοπούλια
Παράωρα του σταφυλιού
μην πίνεις το χυμό του
άσ' τον σωστά να ζυμωθεί
κρασί με τον καιρό του
Μα μην τ' αφήσεις να γενεί
ξινό, να πάει στράφι
μπορεί και να χαραμιστεί
πολύ καιρό στο ράφι
Αγάλι αγάλι γίνεται
η αγουρίδα μέλι
Να λαγαρίσει το κρασί
την προσμονή του θέλει

Κάθε πράμα στον καιρό του
και το κρασί στην ώρα του
και ο οίνος στον ανθό του

Το μοναδικό σχόλιο εκεί:
Your statement that you have often left wine in the cellar too long put me in mind of the French writer Théophile Malvezin who said: “Wine is made to be drunk as women are made to be loved; profit by the freshness of youth or the splendour of maturity; do not await decrepitude”.

Και για την ισορροπία των φύλων, διά στόματος Σον Κόνερι (για ουίσκι μεν, κατάλληλο για την περίσταση δε):
«Shome men grow old, othersh matshure».