Ποιο ή ποιό από τα δυο ή δυό (ή δύο); Απαντήσεις σε ορθογραφικές απορίες
- Thread starter nickel
- Start date
-
- Tags
- orthography ορθογραφία
Καλησπέρα!
Δεν γνωρίζω αν υπάρχει κάπου συζήτηση πάνω σε αυτό το θέμα αλλά δεν βρήκα κάτι, μάλλον δεν έψαξα σωστά. Εν πάση περιπτώσει, πείτε μου, σας παρακαλώ, τελικά ποιο είναι το σωστό; Στο χρόνο ή στον χρόνο; π.χ. Ταξίδι στον χρόνο ή ταξίδι στο χρόνο; Προσωπικά μου αρέσει να χρησιμοποιώ το πρώτο γιατί μου ακούγεται καλύτερα αλλά έχω δεχθεί κατά καιρούς ειρωνείες και αρνητικά σχόλια. Επίσης, αν δεν κάνω λάθος, πριν δυο-τρία χρόνια κάπου διάβασα ότι οι γραμματικοί κανόνες σχετικά με το τελικό ν έχουν αλλάξει και ότι στα αρσενικά μπορούμε ελεύθερα να βάζουμε ν, ανεξαρτήτως από τι γράμμα ξεκινά η λέξη. Ισχύει αυτό; Ή εγώ δεν κατάλαβα; Παρακαλώ διαφωτίστε με ώστε είτε να διορθωθώ και να γράφω σωστά, ή να έχω ένα ισχυρό επιχείρημα για να απαντώ όπως πρέπει σε όσους φανατικά στηρίζουν το αντίθετο (χωρίς ν).
Δεν γνωρίζω αν υπάρχει κάπου συζήτηση πάνω σε αυτό το θέμα αλλά δεν βρήκα κάτι, μάλλον δεν έψαξα σωστά. Εν πάση περιπτώσει, πείτε μου, σας παρακαλώ, τελικά ποιο είναι το σωστό; Στο χρόνο ή στον χρόνο; π.χ. Ταξίδι στον χρόνο ή ταξίδι στο χρόνο; Προσωπικά μου αρέσει να χρησιμοποιώ το πρώτο γιατί μου ακούγεται καλύτερα αλλά έχω δεχθεί κατά καιρούς ειρωνείες και αρνητικά σχόλια. Επίσης, αν δεν κάνω λάθος, πριν δυο-τρία χρόνια κάπου διάβασα ότι οι γραμματικοί κανόνες σχετικά με το τελικό ν έχουν αλλάξει και ότι στα αρσενικά μπορούμε ελεύθερα να βάζουμε ν, ανεξαρτήτως από τι γράμμα ξεκινά η λέξη. Ισχύει αυτό; Ή εγώ δεν κατάλαβα; Παρακαλώ διαφωτίστε με ώστε είτε να διορθωθώ και να γράφω σωστά, ή να έχω ένα ισχυρό επιχείρημα για να απαντώ όπως πρέπει σε όσους φανατικά στηρίζουν το αντίθετο (χωρίς ν).
στραβωμάρα ή στραβομάρα; Και τα δύο.
Το ετυμολογικά σωστό είναι η στραβωμάρα (στράβωμα > στραβωμάρα, όπως φαγωμάρα, λιγωμάρα, σηκωμάρες), αλλά είναι πολλοί, ίσως και περισσότεροι, αυτοί που γράφουν στραβομάρα — ίσως επηρεάζονται από την τρομάρα και τη χαζομάρα.
Το ετυμολογικά σωστό είναι η στραβωμάρα (στράβωμα > στραβωμάρα, όπως φαγωμάρα, λιγωμάρα, σηκωμάρες), αλλά είναι πολλοί, ίσως και περισσότεροι, αυτοί που γράφουν στραβομάρα — ίσως επηρεάζονται από την τρομάρα και τη χαζομάρα.
Ποιο από τα δυο είναι σωστό;
Μια ενδιαφέρουσα συζήτηση για τα σωστά και τα λάθη, όπως καταγράφεται στο ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου.
https://sarantakos.wordpress.com/2020/02/06/ert3/
Μια ενδιαφέρουσα συζήτηση για τα σωστά και τα λάθη, όπως καταγράφεται στο ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου.
https://sarantakos.wordpress.com/2020/02/06/ert3/
P_Melas
New member
Στριμώχνω, στριμωγμένος ή στρυμώχνω, στρυμωγμένος;
(Προκαταβολικά, να σημειώσω ότι δεν είχα τον χρόνο να ψάξω ολόκληρο το νήμα για το ερώτημα της επικεφαλίδας του μηνύματος. Ανέθεσα στο "εργαλείο" της αναζήτησης να το κάνει, χωρίς όμως να υπάρξουν αποτελέσματα. Αν κάπου έχει γίνει συζήτηση, να με συγχωρέσετε που δεν το είδα. Σε αυτή την περίπτωση, απλά παραπέμψτε με σ' αυτήν)
στριμώχνω ή στρυμώχνω;
και εξ αυτών:
στριμωγμένος ή στρυμωγμένος;
(και άλλα παράγωγα, φυσικά - στριμωξίδι, στρίμωγμα κλπ.)
Εδώ, αλλά και εδώ, βρίσκω ότι πιο σωστή είναι η γραφή με "υ". Όμως, εδώ, γίνεται αποδεκτή η γραφή με "ι", έχοντας ως εναλλακτική αυτή με "υ".
Ευχαριστώ εκ των προτέρων.
(Προκαταβολικά, να σημειώσω ότι δεν είχα τον χρόνο να ψάξω ολόκληρο το νήμα για το ερώτημα της επικεφαλίδας του μηνύματος. Ανέθεσα στο "εργαλείο" της αναζήτησης να το κάνει, χωρίς όμως να υπάρξουν αποτελέσματα. Αν κάπου έχει γίνει συζήτηση, να με συγχωρέσετε που δεν το είδα. Σε αυτή την περίπτωση, απλά παραπέμψτε με σ' αυτήν)
στριμώχνω ή στρυμώχνω;
και εξ αυτών:
στριμωγμένος ή στρυμωγμένος;
(και άλλα παράγωγα, φυσικά - στριμωξίδι, στρίμωγμα κλπ.)
Εδώ, αλλά και εδώ, βρίσκω ότι πιο σωστή είναι η γραφή με "υ". Όμως, εδώ, γίνεται αποδεκτή η γραφή με "ι", έχοντας ως εναλλακτική αυτή με "υ".
Ευχαριστώ εκ των προτέρων.
Είναι ένα από τα καμιά εκατοσταριά προβλήματα που πρέπει να λύνονται με ερώτηση στον επιμελητή/τον εκδότη: «Ορθογραφίες Μπαμπινιώτη ή σχολικές ορθογραφίες;» Δηλαδή, η σχολική ορθογραφία θέλει το στριμώχνω (και έτσι θα το βρούμε σε όλα σχεδόν τα νεότερα λεξικά), ενώ ο καθηγητής Μπαμπινιώτης προτείνει το στρυμώχνω. Συμφωνεί μαζί του και ο Κριαράς. Βρίσκουμε την ορθογραφία στο ΛΝΕΓ και τον Πάπυρο (που έχει πολλές ορθογραφίες Μπαμπινιώτη) και παλιότερα λεξικά (Σταματάκο, Πρωΐας). Νομίζω ότι ειδικότερα στην περίπτωση αυτής της λέξης, επειδή η ετυμολογία είναι αβέβαιη και αδιαφανής, το στριμώχνω είναι ίσως η καλύτερη επιλογή. Ωστόσο, για τον συντάκτη, τον συγγραφέα και τον μεταφραστή, όλα εξαρτώνται από την απάντηση στο ερώτημα που ανέφερα αρχικά.
P_Melas
New member
Το "στριμώχνω" μου ταιριάζει περισσότερο....
Καλό απόγευμα κι από τούτο το μετερίζι.
Δεν απορρίπτω τον Μπαμπινιώτη ούτε βέβαια τον προσκυνώ κιόλας.
Άσε που τον έζησα και λίγο "εκ του σύνεγγυς", όχι ως φοιτητής βέβαια (τι δουλειά θα είχε ένας μηχανικός Ε.Ν. στις αίθουσες του Καποδιστριακού, με τον Μπαμπινιώτη μέσα;), αλλά ως αρωγός και λίγο βοηθός στις σπουδές της γυναίκας μου, ως φοιτήτριας της (Αγγλικής) φιλολογίας, τότε που ο Μπαμπινιώτης ήταν ακόμα κοσμήτορας.
Συμφωνώ περισσότερο με το "Νομίζω ότι ειδικότερα στην περίπτωση αυτής της λέξης, επειδή η ετυμολογία είναι αβέβαιη και αδιαφανής, το στριμώχνω είναι ίσως η καλύτερη επιλογή".
Και έτσι έχω επιλέξει να το γράφω κι εγώ, ελπίζοντας ότι η επιμέλεια δε θα μου το διορθώσει.
Καλό απόγευμα κι από τούτο το μετερίζι.
Δεν απορρίπτω τον Μπαμπινιώτη ούτε βέβαια τον προσκυνώ κιόλας.
Άσε που τον έζησα και λίγο "εκ του σύνεγγυς", όχι ως φοιτητής βέβαια (τι δουλειά θα είχε ένας μηχανικός Ε.Ν. στις αίθουσες του Καποδιστριακού, με τον Μπαμπινιώτη μέσα;), αλλά ως αρωγός και λίγο βοηθός στις σπουδές της γυναίκας μου, ως φοιτήτριας της (Αγγλικής) φιλολογίας, τότε που ο Μπαμπινιώτης ήταν ακόμα κοσμήτορας.
Συμφωνώ περισσότερο με το "Νομίζω ότι ειδικότερα στην περίπτωση αυτής της λέξης, επειδή η ετυμολογία είναι αβέβαιη και αδιαφανής, το στριμώχνω είναι ίσως η καλύτερη επιλογή".
Και έτσι έχω επιλέξει να το γράφω κι εγώ, ελπίζοντας ότι η επιμέλεια δε θα μου το διορθώσει.
Αν φτιάξουμε σύνθετους όρους όπως στην περίπτωση της μονοσύλλαβης φως, επειδή έχουμε ημίφως, αεριόφως, ηλιόφως, σεληνόφως, θα είναι καλό να έχουμε αντιστοίχως και αντίπυρ. Μονοσύλλαβη με αρχαϊκή προέλευση με αντι- είναι ο αντίπους. Με σύγχρονη προέλευση: αντιτράστ. Οπότε ξανά συνηγορία υπέρ τού αντίπυρ. Γενική του αντίπυρος.
Polytonikos
New member
Γεια σας και παρακαλώ τα φώτα σας, επειδή ο αναζητητής δεν εντόπισε κάτι σχετικό. Υπάρχουν οι Οινούσσες Σερρών, οι Οινούσσες Μεσσηνίας και η συστάδα νησιών Οινούσσες κοντά στη Χίο, στην οποία ανήκει και το νησί Οινούσσα. Μπορεί να υπάρχουν κι άλλες Οινούσσες, αυτές έχω εντοπίσει μέχρι στιγμής. Το ερώτημα είναι Οινούσσες ή Οινούσες, Οινούσσα ή Οινούσα;
Καλημέρα, καλωσήρθες!
Στον Ηρόδοτο, τον Παυσανία και τον Θουκυδίδη έχουμε Οινούσσες. Αυτή την ορθογραφία οφείλουμε να διατηρούμε.
Οἱ δὲ Φωκαιέες, ἐπείτε σφι Χῖοι τὰς νήσους τὰς Οἰνούσσας καλεομένας οὐκ ἐβούλοντο ὠνεομένοισι πωλέειν... (Ηροδότου Ιστορίαι, 1:165)
Στον Ηρόδοτο, τον Παυσανία και τον Θουκυδίδη έχουμε Οινούσσες. Αυτή την ορθογραφία οφείλουμε να διατηρούμε.
Οἱ δὲ Φωκαιέες, ἐπείτε σφι Χῖοι τὰς νήσους τὰς Οἰνούσσας καλεομένας οὐκ ἐβούλοντο ὠνεομένοισι πωλέειν... (Ηροδότου Ιστορίαι, 1:165)
Στα Σέρρας είναι μία, Οινούσσα.
skol
Active member
Σήμερα έπαθα το εξής: αφού χρησιμοποίησα μια λέξη, ψάχνοντας μετά στα λεξικά άρχισα να έχω αμφιβολίες. Τελικά τη βρήκα στο Χρηστικό ως εναλλακτική γραφή άλλου λήμματος, αλλά δυστυχώς όχι όπως την είχα γράψει εγώ!
προλόγηση ή προλόγιση; προλόγιση
(πρέπει να είναι η μοναδική -λόγιση ανάμεσα σε δεκάδες -λογήσεις)
προλόγηση ή προλόγιση; προλόγιση
(πρέπει να είναι η μοναδική -λόγιση ανάμεσα σε δεκάδες -λογήσεις)
Last edited:
skol
Active member
Ε, όχι ακριβώς, συνήθως όπου -λογίζω, -λογισμός. Σε ολόκληρο Χρηστικό μόνο μία -λόγιση βρήκα. Απ' ό,τι βλέπω και στο γκουγκλ, αρκετοί την πατάνε!
(Είπα να το παλέψω λίγο ακόμα πριν παραδεχτώ ότι είμαι ανορθόγραφος?)
m_a_a_
Well-known member
Βρε ναι, σαφώς.
Κι εξάλλου υπάρχει και το -λόγισμα, που στη δική σου περίπτωση, καλή ώρα, θαρρώ πως είναι και το πιο διαδεδομένο: προλόγισμα
Αυτό που ήθελα να πω, επί της ουσίας, είναι ότι όπου -λογίζω, ι θα 'χουμε και στο ουσιαστικό, είτε αυτό είναι -λογισμός, είτε -λόγισμα, είτε (πιο σπάνια, έστω) -λόγιση
Δε βάζω και το χέρι μου στη φωτιά, δηλαδή... Ας με επιβεβαιώσουν/διαψεύσουν οι γνωστικότεροι.
Last edited: