Γαλλικές λέξεις στην ελληνική γλώσσα

nevergrown

New member
Ψάχνω μια λέξη μαγειρικής. Έτσι λέγεται το καρότο κομμένο σε λεπτές, στενόμακρες λωρίδες. Το άκουσα πρόσφατα σε ελληνική διαφήμιση. Μήπως ξέρει κανείς πως λέγεται; Ελπίζω να έχουμε άτομα που ασχολούνται με την μαγειρική εδώ...
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Κόψιμο ζουλιέν:

Εάν μια συνταγή σας λέει να κόψετε τα λαχανικά σας ζουλιέν, τότε εννοεί πως πρέπει να τα κόψετε σε μακρόστενα κομμάτια, σαν σπιρτόξυλα. Εδώ θα δείτε πως ακριβώς γίνεται αυτό.

(Ασχολούμαι πολλά χρόνια με τη μαγειρική... Ως δοκιμαστής τελικών προϊόντων :D).
 

nickel

Administrator
Staff member
Καλημέρα. Ευτυχώς που δεν το έψαξα γιατί γνώριζα μόνο τα carrot sticks και θα έτρωγα το μούτρα μου — που δεν είναι το καλύτερο πράμα να φας πριν πας για ύπνο ή μόλις σηκωθείς. Εγώ ασχολούμαι ακόμα περισσότερα χρόνια με τη μαγειρική ως δοκιμαστής τελικών προϊόντων αλλά διαπιστώνω ότι είμαι σκράπας στην ορολογία. Οπότε απλώς ψάχνω και επικυρώνω:

En cuisine, la julienne est une manière de couper les légumes, en minces lamelles.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Julienne_(cuisine)

Julienne is a culinary knife cut in which the food item is cut into long thin strips, not matchsticks. Common items to be julienned are carrots for carrots Julienne, celery for Céléris Remoulade or potatoes for Julienne Fries.
http://en.wikipedia.org/wiki/Julienning

Λατρεύω την άνεση με την οποία οι Αγγλοσάξονες παίρνουν ένα ξένο όνομα και το κάνουν ρήμα, γερούνδιο, μετοχή, επίθετο από μετοχή — και γενικώς το ανασκολοπίζουν. Στο αγγλικό της Wikipedia μπορείτε να διαβάσετε και κάποιες εικασίες για την προέλευση του όρου. Γενικότερα επικρατεί η αιδήμων σιωπή της άγνοιας.
 

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Δεν πρόλαβα να πω την απάντηση πρώτη, αλλά όντως ζουλιέν, julienne, λέγονται τα κομμένα σαν σπιρτόξυλα λαχανικά.
 

nevergrown

New member
Κόψιμο ζουλιέν:

Εάν μια συνταγή σας λέει να κόψετε τα λαχανικά σας ζουλιέν, τότε εννοεί πως πρέπει να τα κόψετε σε μακρόστενα κομμάτια, σαν σπιρτόξυλα. Εδώ θα δείτε πως ακριβώς γίνεται αυτό.

(Ασχολούμαι πολλά χρόνια με τη μαγειρική... Ως δοκιμαστής τελικών προϊόντων :D).

Ντάνκε εφτά φορές! Αυτό ακριβώς έψαχνα. :D
Θα πρεπε να το καταλάβω ότι είσαι κονεσέρ από το προηγούμενο (το προ-προηγούμενο δηλαδή) αβατάρ σου. :p

Ε βουαλά! Une julienne de carottes


Τώρα μαθαίνω και το κόψιμο "μπρινουάζ". και τα "μανιτάρια εμινσέ" ή διάφορα λαχανικά ή κοτόπουλο κτλ... http://www.google.gr/search?hl=el&biw=986&bih=600&q=μανιτάρια+εμινσέ&aq=f&aqi=&aql=&oq=&gs_rfai= άσχετα αν στα γαλλικά προφέρονται εμενσέ...

Βλέπω και πατάτες αλιμέτ τώρα...και λαχανικά ζαρντινιέρ http://www.google.gr/search?q=λαχαν...h=608&ei=HFb7TL6aK8qu8gPc5rXgCw&start=10&sa=N

Αχ αυτά τα κοψίματα...
 
Last edited by a moderator:

nevergrown

New member
Μια λέξη που ακούω συχνά τελευταία είναι το "φυζίκ" (γαλλικά physique -- βλ. next top model κτλ )... Πρόκειται προφανώς για αντιδάνειο αφού οι Γάλλοι το πήραν από τα λατινικά και τα ελληνικά. Υποθέτω πως είναι το "παρουσιαστικό" ενός ατόμου.

Στιο γαλλικό βικιλεξικό διαβάζουμε για το ουσιαστικό νούμερο (2) (γιατί υφίσταται και ως ουσιαστικό 1 με την σημασία της φυσικής, και ως επίθετο)
http://fr.wiktionary.org/wiki/physique

1. Aspect extérieur d’une personne. (Εξωτερική όψη ενός ατόμου)
* Ces garçons présentaient des physiques avenants.
* Le physique influe beaucoup sur le moral.
* Il a le physique de l’emploi se dit, au théâtre, d’un acteur qui a une figure, un extérieur convenable à son rôle. Il se dit aussi familièrement d’un Homme dont l’extérieur répond bien aux fonctions qu’il exerce.


Κι ο καθιερωμένος "γουγλάκος"...
http://www.google.gr/search?hl=el&biw=1024&bih=580&q="το+φυζίκ&aq=f&aqi=&aql=&oq=&gs_rfai=
 

nickel

Administrator
Staff member
Καλά τα λες. Θα προσθέσω στις αποδόσεις τα: σώμα, σωματική διάπλαση, σωματική κατασκευή.
Υποψιάζομαι ότι η χρήση της λέξης στην αγγλική με την ορθογραφία και την προφορά της γαλλικής βοήθησε εξίσου, αν όχι περισσότερο, στη διάδοσή της στα δικά μας. Θεωρώ ότι πιο διαδεδομένη είναι η γραφή φιζίκ.

Το λέω όσο πιο εμφατικά μπορώ: σε ρεβεγιόν του Tom Ford δεν πας, δημότης Ζωνιανών δεν είσαι, σαν κουρούνα δεν θέλεις να μοιάζεις, ούτε έχεις το φυζίκ του Σον Πεν και του Κλούνι, οπότε το μαύρο το ξεχνάς για απόψε.
http://www.men24.gr/html/ent/300/ent.109300.asp

ΦΙΛΙΠΠΙΔΟΥ: Και οι δυο μας έχουμε στο φιζίκ μας ένα κωμικό περίγραμμα.
 

Cadmian

New member
Δεν ξέρω αν έχει γραφτεί σε προηγούμενο νήμα, αλλά γαλλικής προέλευσης είναι και το σενάζ, οικοδομικός όρος.

Η συντριπτική πλειονότητα των τούβλων που θα χρησιμοποιηθούν σε μία συμβατική κατοικία θα είναι διπλά. Οι εξωτερικοί τοίχοι κατασκευάζονται από διπλή σειρά τούβλων. Οι δύο σειρές τούβλων αφήνουν μεταξύ τους ένα κενό μέσα στο οποίο τοποθετέίται θερμομόνωση (συνήθως πολυστερίνη, δηλαδή φελιζόλ). Για να δέσει μία κατασκευή από τούβλα απαιτείται και μία τουλάχιστο οριζόντια στρώση από μπετό πλάτους όσο το πλάτος του τοίχου και πάχους 10-12 εκ.. Η στρώση αυτή από μπετόν λέγεται σενάζ (από τη γαλλική λέξη chainage=αλυσιδωτό δέσιμο) και με την πίεση που ασκεί πάνω στα τούβλα, λόγω του βάρους της, σταθεροποιεί τα τούβλα μετατρέποντάς τα σε μία συμπαγή τοιχοποιία. Στην περίπτωση της διπλής σειράς των εξωτερικών τοίχων, το σενάζ γίνεται φαρδύτερο ώστα να συνδέει και τις δύο σειρές μεταξύ τους. Ένα τέτοιο σενάζ καλύπτει από την πάνω τους μεριά όλα τα ανοίγματα για πόρτες ή παράθυρα που αφήνουμε στην τοιχοποιία. (Πηγή)
 

nickel

Administrator
Staff member
Για τα σενάζια λέω να φτιάξω νήμα στο ελληνοαγγλικό κάποια στιγμή. Εκτός αν με προλάβει η Έλσα.
 

nevergrown

New member
Τα σενάζ(ια) πρέπει να έχουν όμως καλό φιξάζ για να έχουν το θεμιτό αποτέλεσμα. ;)

Και μια και περάσαμε στα "-άζ" έχω προβληματιστεί αρκετά διαβάζοντας κάτι τελευταία :
http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/corpora/pi/content.html?p=43&t=3,6277

Κείμενο 10 - [Χωρίς γλωσσική αντίσταση]

Από τις χειρότερες μορφές εξαρτήσεως αυτού του τόπου -μακροπρόθεσμα η πιο επικίνδυνη, νομίζω- είναι η γλωσσική μας εξάρτηση από ξένες γλώσσες, ιδίως δε σήμερα από την αγγλική. […]

Αυτούσιες, παραλλαγμένες ή μεταφρασμένες, σμήνη ξένων λέξεων και φράσεων έχουν εισαχθεί τα τελευταία χρόνια, κι εξακολουθούν να εισάγονται καθημερινώς, με αυξανόμενο ρυθμό, από τα ποτάμια της τεχνολογίας και της διαφήμισης, που κατακλύζουν τη ζωή μας με έννοιες, εργαλεία και καταναλωτικά αγαθά, και φυσικά και με τις λέξεις που τα δηλώνουν. Έτσι, αφύλακτο το κάστρο της γλωσσικής μας ρωμιοσύνης, χωρίς δική μας γλωσσική αντίσταση ή βοήθεια και με πρόθυμο και δραστήριο Εφιάλτη την ξενομανία μας, παραδίδεται από μας τους ίδιους στο γλωσσικό οδοστρωτήρα των ξένων γλωσσών. Γιατί, όταν ο Έλληνας ράφτης και η Ελληνίδα κομμώτρια της συνοικίας μας αυτοαποκαλούνται "Tailor Μιχάλης" και "Coiffures Λίτσα", απευθυνόμενοι προφανώς σε μας τους Έλληνες συμπολίτες και πελάτες τους, κι όταν διασχίζοντας πολλούς δρόμους πόλεων, κωμοπόλεων και χωριών ακόμη έχεις συχνά την υποψία πως κατοικείς σε χώρα με άλλη γλώσσα, τότε δεν μπορεί παρά να είσαι "ώριμος" να δεχτείς αδιαμαρτύρητα κάθε ξένη λέξη που σου "σερβίρεται", και μάλιστα σε "δέσμες": σε -μαν: μπίζνεζμαν, σπόρτσμαν, ρέκορντμαν, σόουμαν, λάισμαν, κάμεραμαν, μπάρμαν, μπούμαν, σούπερμαν ή σε -άζ: μασάζ, τονάζ, φιξάζ, μοντάζ, σπικάζ, μιράζ, ρεπορτάζ, κολάζ, μιξάζ.

[…] Ήδη χρησιμοποιήσαμε προθέσεις σε επιρρηματική χρήση: είσαι "ιν", είσαι "άουτ"· και σύνθετα ακόμη, του "στιλ": σινεμάδες, drive in, σταρ-σίστεμ και φαστ-φουντ -ή, επί το ελληνικότερο, φαστφουντάδικο.

Γιώργος Μπαμπινιώτης
, Ελληνική Γλώσσα. Παρελθόν-Παρόν-Μέλλον, εκδ. Gutenberg, 1994


Και καλά το "φιξάζ"...
Θεωρείται (ή Θεωρείτε) το "μιράζ" λέξη; Με την έννοια του αντικατοπτρισμού; Αν ναι, θα πρέπει να είναι πολύ σπάνια... Και γιατί δεν χρησιμοποιεί λιγότερο σπάνιες λέξεις; Για παράδειγμα αναφέρω τις γκρατάζ, ντεκολάζ, ντουμπλάζ, μπρουτάζ, φροτάζ

Α προπό, μήπως ξέρει κανείς τι σημαίνει "πήραμε φιξάζ"; http://archive.enet.gr/online/online_text/c=113,dt=10.02.2005,id=7299672
 
Last edited by a moderator:

nickel

Administrator
Staff member
Θεωρείται (ή Θεωρείτε) το "μιράζ" λέξη; Με την έννοια του αντικατοπτρισμού; Αν ναι, θα πρέπει να είναι πολύ σπάνια... Και γιατί δεν χρησιμοποιεί λιγότερο σπάνιες λέξεις; Για παράδειγμα αναφέρω τις γκρατάζ, ντεκολάζ, ντουμπλάζ, μπρουτάζ, φροτάζ
Καλημέρα. Άλλο το φιξάζ και άλλο το φιξατίφ; Μπερδέψαμε τα γαλλικά μας.

Δεν συμφωνώ με τον καθηγητή, αν και ως γλωσσολόγος έχει αυτός τις πιο καλές τις απαντήσεις στην ιερεμιάδα του. Αλλά ας μην ξαναπιάσουμε αυτή τη βαρετή συζήτηση. Στις λέξεις: το μιράζ μόνο σαν αεροπλάνο το θυμάμαι. Βλέπουμε μιράζ και στην έρημο; Επίσης, αυτό το μπρουτάζ σου δεν ξέρω καν τι σημαίνει. Και τι να κάνουμε, έχουμε εξάρτηση από τις ξένες λέξεις που περιγράφουν ξένες τεχνικές, ξένες εφευρέσεις, ξένα ζώα και φυτά. Κι εμείς έχουμε τη φέτα και τους έχουμε δώσει το γονιδίωμα να παίζουν. Ακούσατε ποτέ Εγγλέζο να παραπονιέται, πω πω τόσες ελληνικές λέξεις στην ιατρική, κάτι πρέπει να κάνουμε γι' αυτό, να εκλείψει αυτή η ξενομανία; Δεν πονά η γλώσσα απ' αυτές τις εξαρτήσεις. Από άλλες εξαρτήσεις πονάμε.
 

Elsa

¥
Για τα σενάζια λέω να φτιάξω νήμα στο ελληνοαγγλικό κάποια στιγμή. Εκτός αν με προλάβει η Έλσα.
Μπα, μη φοβάσαι, υπόσχομαι να μη σε προλάβω! :rolleyes:

Λοιπόν, το σενάζ, πολύ σωστά το λέτε, είναι ένα οπλισμένο διάζωμα, οριζόντιο συνήθως αλλά υπάρχει και κατακόρυφο.
Πρόχειρα, μερικά ακόμα:
-μπετόν αρμέ (béton armé): οπλισμένο σκυρόδεμα
-γκρομπετόν (gros béton): ελαφρά οπλισμένο ή άοπλο σκυρόδεμα
-κουρανγκλέ (cour anglaise)
-Η πολύπαθη πιλοτή-πυλωτή (pilotis)
-ντρενάζ (drainage): σύστημα αποστράγγισης (συνήθως θεμελίων)
-ραντιέ (radier): κοιτόστρωση
-κλωστρά (claustra): διαχωριστικό από διάτρητα διακοσμητικά τούβλα ή και τα ίδια τα τούβλα.
-κάποιες τεχνικές ή επεξεργασίες: ντεκαπέ, γαλβανιζέ κλπ
-τα των μηχανολόγων (δεν τα κατέχω): κομιτατέρ, κολεκτέρ, πρίζα κλπ
Και μια απορία:
Το καμπαρί, δηλαδή το περίγραμμα, το ίχνος, ξέρει κανείς τι προέλευση έχει;
Στο γούγλη μόνο το Καμπάρι ξέρουν...
 

nickel

Administrator
Staff member
Μου έδωσες τροφή (κουραγκλές εδώ), αλλά το καμπαρί δεν ξέρω τι είναι. Θέλω λεπτομερέστερη περιγραφή.

Το πιεντ-α-τερ το λέμε για το «διαμέρισμα της πόλης»; Γιατί δεν βρίσκω πολλά ευρήματα.
 
(Μπαμπινιώτης έφη: ) Γιατί, όταν ο Έλληνας ράφτης και η Ελληνίδα κομμώτρια της συνοικίας μας αυτοαποκαλούνται "Tailor Μιχάλης" και "Coiffures Λίτσα", απευθυνόμενοι προφανώς σε μας τους Έλληνες συμπολίτες και πελάτες τους
Σημασία πάντως έχει η coiffeuse Λίτσα να κάνει τις γυναίκες ωραίες [σαν-ως] Ελληνίδες:

 
Καλά τα λες [Σ. για το physique-φυ(ι)ζίκ]. Θα προσθέσω στις αποδόσεις τα: σώμα, σωματική διάπλαση, σωματική κατασκευή.
Αν είναι αυτό και όχι κάτι σαν το looks (παρουσιαστικό), τότε και παράστημα.

μπρουτάζ
Αυτό, πέρα από βόσκημα, σημαίνει σύμφωνα με το λεξικό TECHNOL. Travail défectueux d'un outil qui mord par saccades ou mauvais enclenchement d'organes mécaniques qui doivent être mis en contact (frein, embrayage). Και το ρήμα: Fonctionner de façon saccadée et irrégulière. Κλώτσημα το λέμε αυτό;
 

Elsa

¥
Μου έδωσες τροφή (κουραγκλές εδώ), αλλά το καμπαρί δεν ξέρω τι είναι. Θέλω λεπτομερέστερη περιγραφή.

Το πιεντ-α-τερ το λέμε για το «διαμέρισμα της πόλης»; Γιατί δεν βρίσκω πολλά ευρήματα.

Έλα, το βρήκα! :) Το έψαχνα λάθος, με c, αλλά είναι gabarit! Η Βίκι παρουσιάζει διάφορες χρήσεις της λέξης, στην ορολογία της πολεοδομίας θα λέγαμε οτι αντιστοιχεί στο ιδεατό στερεό, ενώ στην ραπτική μάλλον είναι το πατρόν, αν καταλαβαίνω καλά.
Το πιεντ-α-τερ, δεν το έχω ματακούσει! :confused:
 

Elsa

¥
Ωπ! ξέχασα τη γκαρσονιέρα (garçonnière) και τη μεζονέτα (maisonette)!
Εκτός αν είχαν γραφτεί στις προηγούμενες 10 σελίδες, ομολογώ οτι δεν θυμάμαι.:eek:
 
Για την ιστορία, στα γαλλικά, σύμφωνα με το λεξικό και πάλι, προφέρεται π(χ)ιετ-α-τερ, με τ και όχι με ντ.
 

nevergrown

New member
...Επίσης, αυτό το μπρουτάζ σου δεν ξέρω καν τι σημαίνει. .

Παρά το ότι ο Costas βρήκε ερμηνεία για το broutage εγώ εννοούσα μπρουιτάζ. Παλιότερα ψάχνοντας είχα βρεί 5-6 μπρουτάζ στο γούγλη και δεν έκατσα να ψάξω για μπρουιτάζ. Τώρα βλέπω δύο μόνο. Ένα στο φιλμ - Ο ΓΙΟΣ ΤΟΥ ΦΥΛΑΚΑ http://www.koutsiabasakos.gr/movies/42/sinyelestes_gr.pdf και ένα στο βικιλεξικό το οποίο όμως είναι υπό εξέταση. Ψάχνοντας για μπρουιτέρ έπεσα στην αγαπητή λεξιλογία http://www.lexilogia.gr/forum/showthread.php?t=4000 :p

Άρα μπρουιτάζ είναι η τεχνική φυσικών ηχητικών εφέ. Αυτό δηλαδή που ταλαιπωρεί τους υποψήφιους στα λίσενιγκ η στα texte d'écoute για τα πτυχία ξένων γλωσσών.


... Άλλο το φιξάζ και άλλο το φιξατίφ; Μπερδέψαμε τα γαλλικά μας....

Και που να μπουν μέσα, να κάνουν παρέα το φιξατέρ (fixateur) και η φιξασιόν! (fixation) ;)

Το καμπαρί, δηλαδή το περίγραμμα, το ίχνος, ξέρει κανείς τι προέλευση έχει;
To διαπίστωσες σύντομα ότι είναι το gabarit. Δεν πρόλαβα να διορθώσω. Ξέρω την λέξη καλά λόγω του σκαριού μου. :rolleyes:

Ευχαριστώ τέλος τον nickel, που με την εικόνα του στο κουραγκλέζ, http://www.lexilogia.gr/forum/showthread.php?t=7703 κάνει πιο κατανοητές τις σημασίες των λέξεων. Ελπίζω να γίνεται συχνότερα από περισσότερους γιατί μία εικόνα λέει πολλά.

Ελπίζω ακόμα να μην έχω ξεχάσει να απαντήσω σε κάποιο τυχόν ερώτημα.

Στο #267 γράφω στην αρχή :
Τα σενάζ(ια) πρέπει να έχουν ως καλό φιξάζ για να έχουν το θεμιτό αποτέλεσμα. Το ως πρέπει να γίνει όμως.
 
Top