τουλούμπα
- Thread starter Alexandra
- Start date
Τι μαθαίνει κανείς σε αυτό το φόρουμ!
Στο Χρηστικό υπάρχουν επίσης και οι δύο σημασίες (στην υδραντλία με ένδειξη «παλαιότερα»).
(Και πιάσε κόκκινο!)
(Και πιάσε κόκκινο!)
Και στο ΛΚΝ (http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/search.html?lq=τουλούμπα&dq=) και στο ΛΝΕΓ (2012) υπάρχει η σημασία "αντλία, τρόμπα", χωρίς κανέναν χρονικό προσδιορισμό για τη χρήση. Και πολύ σωστά, καθότι εγώ πχ την υδραντλία και σήμερα "τουλούμπα" θα την πω — πώς αλλιώς να την αποκαλέσω αφού έτσι την ξέρω;
Η λέξη έρχεται από τα τουρκικά. Οι πυροσβέστες στις πόλεις της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (Πόλη, Σμύρνη, Θεσσαλονίκη) λέγονταν τουλουμπατζήδες, και ήταν περιβόητοι νταήδες, παλικαράδες.
Εδώ, διά στόματος (γραφίδος) Δύτη των Νιπτήρων.
Λίγοι ήταν σημαίνοντα μέλη τουλούμπας (πυροσβεστικής αντλίας), ρεϊζήδες (αρχηγοί), κιοκεμτζήδες (υπαρχηγοί).
Από τις Ιστορίες του νταή Σταυρή, του Πάνου Νικολή Τζελέπη. Το βρήκα εδώ (κι αυτό από παραπομή του Δύτη).
Εδώ, διά στόματος (γραφίδος) Δύτη των Νιπτήρων.
Λίγοι ήταν σημαίνοντα μέλη τουλούμπας (πυροσβεστικής αντλίας), ρεϊζήδες (αρχηγοί), κιοκεμτζήδες (υπαρχηγοί).
Από τις Ιστορίες του νταή Σταυρή, του Πάνου Νικολή Τζελέπη. Το βρήκα εδώ (κι αυτό από παραπομή του Δύτη).
Ναι, το κάνει ξεκάθαρο αυτό και το ΛΚΝ.
Ακριβώς.
Εγώ τους τουλουμπατζήδες τους πρωτοσυνάντησα στη Λωξάντρα της Μαρίας Ιορδανίδου.
Λογικό.
Τώρα θέλω να μάθω αν το Τουλού Μπουνάρ είναι απλώς ηχητικά συγγενές ή αν υπήρχαν εκεί τίποτε αντλιοστάσια...
Marinos
¥
Απλώς ηχητικά συγγενές --αλλά συγχρόνως όχι και εντελώς άσχετο νοηματικά. Dolu pınar = γεμάτη πηγή. (Υποθέτω· δεν ξέρω το μέρος)
+1, βέβαια. Και από τον Δημητράκο:
Πώς να συνδέσω μουσικά την τουλούμπα με την τρόμπα; Τη σύνδεσε ο Γκάτσος, μέσω Τρούμπας που κι αυτή από μια τρόμπα βγήκε:
Μια τρόμπα που έγινε η φημισμένη Τρούμπα
Σύμφωνα με την παράδοση, η Τρούμπα του Πειραιά πήρε την ονομασία της από μια τρόμπα (αντλία) που ήταν τοποθετημένη στην περιοχή, στη σημερινή οδό της Β΄ Μεραρχίας, κι από την οποία αντλούσαν νερό τα αγκυροβολημένα πλοία του λιμανιού του Πειραιά, αλλά κι οι αμαξάδες.
«Η Τρούμπα είναι γειτονιά του Πειραιώς και έλαβε το όνομά της από μια κοινή τρόμπα, όπου πηγαίνανε και ποτίζανε τα άλογά τους οι αραμπατζήδες και αμαξάδες του λιμανιού.»
~ Ηλίας Πετρόπουλος
http://www.e-orfeas.gr/singing/tributes/352-article352.html
Στην Αμφιάλη - Τάκης Μπίνης, Κ. Ματζόπουλος, Μ. Μαραγκόπουλος, Κ. Τσίγγος
Άλλη μια βραδιά στην Τρούμπα
αμολύσανε* καλούμπα
Αμολύσανε* καλούμπα
άλλη μια βραδιά στην Τρούμπα
Πούλαγε ζεστή τουλούμπα
κι έτσι έπεσε στη λούμπα
Έτσι έπεσε στη λούμπα
γιατί πούλαγε τουλούμπα
Ένα κι ένα κάνουν δύο
πέστε του Μιχάλη αντίο
Δύο κι ένα κάνουν τρία
Τον γραπώσαν τα θηρία
Είχα διαβάσει κάπου, κάποτε, ότι η τουλούμπα στο τραγούδι έχει άλλη σημασία, πονηρή, λόγω σχήματος —αλλά τεκμηρίωση γι' αυτό δεν έχω πια. Και ότι τα κουλουράκια με σουσάμι υπονοούν την παρθενία (γιατί με το ταρακούνημα, το σουσάμι πέφτει).
* έτσι στον δίσκο, αντί για το σωστό αμολήσανε. Η επίδραση του λύνω.