Ένα λεξιλογικό που άκουσα σήμερα στις ειδήσεις:
The country has been divided into Remainia and Leavia.
Καλύτερο από το Bremain που έχω αρχίσει να ακούω τελευταία, και που παραπέμπει σε εμπριμέ...
Γενικά, πάντως, όσο καλύτερα ενημερώνομαι για τα επιχειρήματα υπέρ τής παραμονής ή της αποχώρησης, τόσο περισσότερο εκνευρίζομαι για την ίδια την ύπαρξη του δημοψηφίσματος. Μπορεί οι σκληροπυρηνικοί ευρωσκεπτικιστές βουλευτές των Συντηρητικών να έχουν φιλοσοφήσει το θέμα και να έχουν συνειδητοποιημένα επιχειρήματα άσχετα από τη μετανάστευση (το μεγάλο ζήτημα για το Κόμμα Ανεξαρτησίας), αλλά με αυτήν καταλήγουν πολλοί να προσπαθούν να πείσουν τους ψηφοφόρους. Και οι δυο πλευρές, όχι πάντα στον ίδιο βαθμό, καταλήγουν σε υπερβολές και δημαγωγία γιατί η πιο εμπεριστατωμένη ανάλυση δεν είναι «πιασάρικη» και δεν τραβά την προσοχή. Αν και οι περισσότεροι Βρετανοί μπορεί να έχουν άποψη για το θέμα, φαντάζομαι ότι για τους περισσότερους η έξοδος από την Ευρωπαϊκή Ένωση δεν ήταν δα κάτι το τόσο σημαντικό και επείγον ώστε να πρέπει να ασχοληθούν τώρα με αυτό. Όπως με τα δημοψηφίσματα στη Νέα Ζηλανδία για την αλλαγή σημαίας (
έχει και γι' αυτά βίντεάκια ο Τζων Όλιβερ
αν ενδιαφέρεστε), φαντάζομαι ότι ενδιαφέρονται περισσότερο για τις περικοπές στην υγεία και στους δήμους, και για τη δική τους οικονομική ασφάλεια. Και έτσι φτάνουμε στους αβάσιμους ισχυρισμούς περί χρηματοδότησης του NHS
(να το μεταφράσω Εθνική Υπηρεσία Υγείας ή Ε.Σ.Υ. όπως σε εμάς;), στους οποίους εμμένουν ακριβώς επειδή ελπίζουν ότι θα τραβήξουν έτσι κόσμο στην πλευρά τους.
Ανέφερα γαβγίσματα
σε άλλο νήμα, οπότε
ορίστε ένα σχετικό δωράκι μέχρι να κλείσουν οι κάλπες.
Καλά τα λες, Δούκα, τα ιστορικά (εκτός από μία «λεπτομέρεια»: η βρετανική αυτοκρατορία του μη δύοντος ηλίου δεν διαλύθηκε αναίμακτα· ίσα ίσα κατέρρευσε με άφθονο αίμα και —το κυριότερο— με διαίρεση και επακόλουθες συγκρούσεις μετά την αποχώρηση. Βλέπε Μαλαισία, βλέπε Κύπρο, βλέπε Κένυα, βλέπε πάνω απ' όλα Ινδία (την Ιρλανδία την ανέφερες και μόνος σου).
Νομίζω ότι έθεσα την άποψή μου με αρκετή προσοχή· δεν ισχυρίστηκα πως η Βρετανική Αυτοκρατορία διαλύθηκε αναίμακτα, και κάποιες από τις ενέργειες των Βρετανών μου είναι ιδιαίτερα απεχθείς. Από την άλλη, οι αλλαγές καθεστώτος συχνά συνοδεύονται από συγκρούσεις και βιαιοπραγίες, ακόμα και αν δεν σχετίζονται με κατακτητές από άλλη ήπειρο. Εκτενέστερη ανάλυση του θέματος εδώ θα ήταν άτοπη και μάλλον ανεπιθύμητη, αλλά δεν θέλω να περερμηνευτώ.
...αλλά νομίζω ότι το ένδοξο παρελθόν της αυτοκρατορίας
δεν είναι αυτό που προέχει στη σχέση της Μεγάλης Βρετανίας με την Ευρώπη. Αυτό που καθορίζει τη σχέση είναι η νησιωτική νοοτροπία, η αίσθηση του ασφαλούς καταφυγίου (και παρατηρητηρίου), του αποκομμένου από την Ήπειρο (το απαράμιλλο
fog in the Channel, the continent is isolated). Και το μόνο επιχείρημα που στέκει (και μπορεί να πείσει, στο βαθμό που μπορεί να γίνει οτιδήποτε υπό τις παρούσες συνθήκες) είναι το γεωστρατηγικό: πως όποτε η Μεγάλη Βρετανία αποσύρθηκε στα ίδια και άφησε μια μεγάλη δύναμη να κυριαρχήσει στην Ευρώπη, το πλήρωσε μετά με πολύ κόπο και αίμα για να επαναφέρει την «ευρωπαϊκή ισορροπία».
Συμφωνώ με την ουσία του επιχειρήματός σου: οι Βρετανοί είναι νησιώτες και λαός ναυτικός, και είναι λογικό να βλέπουν το νησί τους ως καταφύγιο όταν τους έχει προφυλάξει τόσες φορές στην ιστορία τους. Σε αντίθεση με άλλες χώρες, οι οποίες συχνά-πυκνά αναγκάζονται να διαχειριστούν μετακινήσεις λαών και στρατών που δεν μπορούν πάντα να ελέγξουν, οι Βρετανοί είχαν πολύ λιγότερα τέτοια προβλήματα στη σύγχρονη εποχή, και έχουν συνηθίσει σε μεγαλύτερο έλεγχο των συνόρων τους (καθώς και σε ένα πιο καλά οργανωμένο και συγκεντρωμένο κράτος,
ήδη από την εποχή τής νορμανδικής κατάκτησης).* Και νομίζω ότι τόσο αυτή η νοοτροπία τού νησιώτη όσο και η νοσταλγία για το παρελθόν συνδυάζονται στην ιδέα ότι, κατά τον Β΄ Παγκόσμιο, οι Βρετανοί μάχονταν μόνοι τους ενάντια στους Γερμανούς (μεταξύ τής πτώσης τής Γαλλίας και της εισόδου των ΗΠΑ στον πόλεμο). Φαίνεται πως υπάρχει μια αίσθηση αυτάρκειας που αποτελεί μέρος τής εθνικής υπερηφάνειας πολλών Βρετανών· αν και αυτή δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα εδώ και αιώνες, καθώς τόσο το ευρωπαϊκό εμπόριο όσο και η εκμετάλλευση αποικιών έπαιξαν τον ρόλο τους στη βρετανική οικονομία, παλιά ήταν πιο εύκολο τουλάχιστον να προσποιηθεί κανείς ότι αυτό συνέβαινε (και να εφαρμόσει μερκαντιλιστικά μέτρα στην οικονομία). Σε έναν σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο κόσμο, στον οποίο όλο και πιο ξεκάθαρα τέτοιες ιδέες είναι παρωχημένες, μπορώ να καταλάβω τη νοσταλγία όχι τόσο για την ένδοξη αυτοκρατορία όσο για την εποχή όταν (θα νόμιζε κανείς) μπορούσες απλώς να κλείσεις τα σύνορα και να συνεχίσεις με τη ζωή που ήξερες. Λίγοι αντιλαμβάνονται ότι ακόμα και η Ιαπωνία δεν το κατάφερε αυτό πλήρως ακόμα και στο απόγειο του απομονωτισμού της.
Αναρωτιέμαι αν έχεις διαβάσει
αυτό το εκτενές άρθρο που αναλύει την εξωτερική πολιτική τού Μπαράκ Ομπάμα. Χωρίς τον επεμβατισμό του Μπους ή ίσως τής Κλίντον, ο Ομπάμα αντιλαμβάνεται τη θέση των Ηνωμένων Πολιτειών στον κόσμο ως μια δύναμη τάξης και πρωτοβουλίας, χωρίς την οποία ο κόσμος θα ήταν σε χειρότερη μοίρα. Μελετάει την ιστορία για τα διδάγματα που μπορεί να προσφέρει και θεωρεί πως, ακόμα και όταν πρόκειται καθαρά για λόγους εθνικού συμφέροντος, η συμμετοχή στα διεθνή πράγματα αποτελεί για τη χώρα αναγκαίο κακό. Ίσως περισσότεροι στη Βρετανία και σε άλλες χώρες θα έπρεπε να αναγνωρίσουν τη σύγχρονη τάξη πραγμάτων κάπως έτσι: όσο δυνατός κι αν είναι ο πόθος για στροφή προς το εσωτερικό, αυτό δεν αποτελεί στ' αλήθεια επιλογή. Όχι μόνο δεν είναι η πανάκεια ως η οποία συχνά διαφημίζεται, αλλά το κόστος μιας τέτοιας στροφής μπορεί να αποδειχθεί δυσβάσταχτο. Καλώς ή κακώς, η μόνη λύση είναι να προσαρμοστούμε στον κόσμο που υπάρχει, και όχι σε εκείνον που ελπίζουμε να βρούμε.
* Ο συνδυασμός ισχυρότερων συνόρων και καλά οργανωμένου κράτους εξηγούν ικανοποιητικά, πιστεύω, γιατί η Βρετανία καταλήγει να είναι μια από τις ελάχιστες, αν όχι η μόνη, κυβέρνηση που συνεχίζει να λειτουργεί (κάπως) στο βιβλίο και στην ταινία «Τα παιδιά των ανθρώπων». Έχω δει την ταινία και μοιάζει πολύ ρεαλιστική στον κόσμο που περιγράφει, αν και δεν είμαι και ο πιο κατάλληλος για να κρίνω. Η μετανάστευση είναι κι εκεί βασικό θέμα.
ΥΓ: Βλέπω προέκυψε κύμα αντιδράσεων προς την ανάρτηση τού Raiden. Εγώ διάβασα στα γρήγορα το μισό και μετά σταμάτησα, καθότι αλλεργικός στις θεωρίες συνωμοσίας. Πάντως επικροτώ την πρόταση για τη γάτα Άγκυρας.
Ή και Ιμαλαΐων, άμα τύχει.