Revenger's Tragedy

[blackadder]

Χαίρετε.
Κατ' αρχήν, δεν είμαι μεταφραστής, απλά μου αρέσει πολύ η λογοτεχνία.
Προχτές, λοιπόν, είδα μια ταινία που μεταφέρει την τραγωδία του Thomas Middleton (μάλλον) με τίτλο Revenger's Tragedy, με αγγλικούς υπότιτλους. Έχω διαβάσει κείμενα της εποχής με τη βοήθεια κάποιων διαδικτυακών πηγών και η γλώσσα δεν μου είναι τελείως άγνωστη, οπότε κατάφερα να την παρακολουθήσω σχετικά άνετα. Φυσικά, όμως, έχω μερικές απορίες που δεν μου έλυσαν οι πηγές μου και σκέφτομαι να τις ποστάρω εδώ, μήπως μπορείτε να με διαφωτίσετε.
Αν ποστάρω σε λάθος μέρος, χίλια συγγνώμη.

Η πρώτη μου απορία (δεν είναι πολλές) είναι η εξής:
Ο πρωταγωνιστής μιλάει για την αιμομιξία (Any kin now, next to the rim o' th' sister, Is man's meat in these days) και αρχίζει να απαριθμεί περιπτώσεις: ο θείος πάει στην ανιψιά, ο αδερφός πάει στην αδερφή, κτλ. Και ο αφέντης του παρατηρεί:

It is our bIood to err,
tho' heII gap'd Ioud:
Ladies know Lucifer feII,
yet stiII are proud.

Δεν ζητώ απαραίτητα μετάφραση, βέβαια, απλά το "ζουμί". Πώς καταλαβαίνετε αυτούς τους στίχους;
Το tho' είναι αντίθεση ή έχει κάποια άλλη σημασία εδώ;

(Λόγω προβλημάτων στη σύνδεση, θα παρακολουθώ την εξέλιξη αυτού του thread με διακοπές, αν αργώ να αντιδράσω, δεν θα το κάνω από αγένεια)

 

[nickel]

Καλωσήρθες. Εξαιρετικά ευπρόσδεκτες οι ερωτήσεις σου και είσαι και πολύ ευγενικός.

Του Μίντλτον έχω διαβάσει σκόρπιες γραμμές και τίποτα ολόκληρο. Βεβαίως, απόψε κιόλας θα ψάχνω να βρω την ταινία.

Μια προσέγγιση δική μου, αδούλευτη, σ' αυτούς τους στίχους:
Απλογραμμένοι:
It is our blood to err, though hell gaped loud.
Ladies know Lucifer fell, yet still are proud.

Την έχουμε στο αίμα μας την αμαρτία
όσο κι αν χάσκει ο Άδης και βογκά.
Γνωρίζουν οι κυρίες πώς εξέπεσε ο σατανάς,
όμως δεν παύουν να είναι περήφανες.

 

[Cadmian]

Καλημέρα.

Το πρώτο δίστιχο μου φαίνεται εντάξει. Θαρρώ όμως πως το δεύτερο, δηλαδή η περηφάνια, ερμηνεύεται με μία άλλη έννοια: Πως οι γυναίκες γνωρίζουν μεν πως ο σατανάς εξέπεσε, αλλά δεν πτοούνται από το ενδεχόμενο να βρεθούν στην αιώνια φωτιά (καλό ε; ;)), δηλαδή παρά τον κίνδυνο εξακολουθούν να του δίνουν και να καταλαβαίνει.

Τουλάχιστον έτσι το αντιλαμβάνομαι εγώ.

 

[nickel]

Δεν γράφω «πως εξέπεσε», αλλά «πώς εξέπεσε». Ξέρουν, δηλαδή, οι γυναίκες ότι ο σατανάς εξέπεσε λόγω της αλαζονείας του και, παρ' όλα αυτά, παίζουν στο ίδιο ταμπλό (της αλαζονείας και της περηφάνιας). Το ίδιο δεν λέμε; (Βόηθα, γιατί ο ανεμιστήρ δεν βοηθά.)

 

[Cadmian]

Όντως το ίδιο λέμε, δεν ισχυρίστηκα κάτι διαφορετικό. Απλά ψείρισα λίγο παραπάνω το «περήφανες», τίποτε άλλο :).

 

[blackadder]

Ορθώς το ψείρισες, φίλτατε Cadmian, δεν είχα προσέξει τον τόνο στο "πώς" του Nickel.
Σας ευχαριστώ και τους δυο για τις απαντήσεις σας και την φιλική υποδοχή...
Ελπίζω να σου αρέσει η ταινία, Nickel. Δεν θα δυσκολευτείς να την βρεις πάντως...

Θα επανέλθω με την επόμενη απορία στο ίδιο κείμενο το βράδυ.

 

[blackadder]

Καλημέρες!

1. Age and bare bone are e'er aIIied in action.
Αυτό λέγεται από τον πρωταγωνιστή όταν κατασκευάζει ένα ανθρώπινο ομοίωμα, κομμάτι του οποίου είναι και μια νεκροκεφαλή. Κρατώντας τη, συνεχίζει:
Here's an eye abIe to tempt a great man to serve God.
A pretty, hanging Iip that has forgot now how to dissembIe.
Η απορία μου είναι για τον πρώτο στίχο (Age and bare bone...).

2. he shall die ere many days, λέει ο Δούκας, διατάζοντας μια εκτέλεση.
Τι σημαίνει εδώ το (h)ere;

3. Και μια απορία για το φόρουμ: είμαι συνδεδεμένος, αλλά δεν βρίσκω κουμπί edit post. Έχω κάνει λάθος ακόμα και στον τίτλο, γιατί το έργο λέγεται Revengers' Tragedy κι εγώ το έγραψα σαν να ήταν ένας ο εκδικητής...

 

[nickel]

3. Και μια απορία για το φόρουμ: είμαι συνδεδεμένος, αλλά δεν βρίσκω κουμπί edit post. Έχω κάνει λάθος ακόμα και στον τίτλο, γιατί το έργο λέγεται Revengers' Tragedy κι εγώ το έγραψα σαν να ήταν ένας ο εκδικητής...

Καλημέρα σου.
Δυνατότητα edit έχουν τα μέλη για 30 λεπτά μετά την κατάθεση του μηνύματος. Μετά, πάπαλα.
Η ταινία έχει σαν τίτλο Revengers Tragedy: δεν έχει πουθενά απόστροφο. Καλύτερα είναι όμως να μείνει η γραφή που έχει το έργο του Μίντλτον.

2. he shall die ere many days, λέει ο Δούκας, διατάζοντας μια εκτέλεση.
Τι σημαίνει εδώ το (h)ere;

Αυτό το παλιό ere είναι ere και σημαίνει before (ere many days = πριν περάσουν πολλές μέρες). Από τους πρώτους σκοπέλους όταν πιάνει κανείς ελισαβετιανούς. :)

Κάτσε να δούμε και τα πιο δύσκολα.

 

[nickel]

Age and bare bone are e'er aIIied in action.

Στο πρωτότυπο διαφέρουν οι περιστάσεις, αλλά δεν αλλάζει το νόημα της φράσης. Δεν μπορώ να το πω ποιητικά, αλλά πρέπει να σημαίνει ότι τα γηρατειά και τα γυμνά κόκαλα ταιριάζουν, κάνουν καλό συνδυασμό. Ας δούμε πώς θα μας το πουν οι άλλοι.

 

[Alexandra]

Δηλαδή, σημαίνει ότι όσο γερνάς (πρέπει να) αποδέχεσαι την ιδέα ότι θα γίνεις σκελετός; Την ιδέα του θανάτου; Ότι ο γέρος είναι συμφιλιωμένος με την ιδέα του θανάτου;

 

[nickel]

Και λίγη φλυαρία, μια και άνοιξε το νήμα:

Ο τίτλος του έργου δεν έχει απόστροφο ούτε στο παλιό εξώφυλλο — αλλά δεν έχει ούτε το King's κ.λπ. Προστέθηκε. Και είναι ένας ο Revenger, ο Vindice.

Μέχρι πρόσφατα θεωρούσαν ότι η τραγωδία είχε γραφτεί από τον Cyril Tourneur και βρήκα διαγωνισμό GCE του 2004 (!) όπου τα 'prescribed books' ήταν Othello, As You Like It, Measure for Measure, Jonson's Alchemist και... The Revenger’s Tragedy by Cyril Tourneur!

 

[anef]

Εμένα η όλη σκηνή μου θυμίζει το memento mori, την υπενθύμιση της θνητότητας π.χ. με το κρανίο στους Πρεσβευτές του Χόλμπαϊν και σε άλλα έργα εκείνης της εποχής. Επειδή δε στην πρόταση μιλάει για action, και μάλιστα διευκρινίζει με τους δύο επόμενους στίχους (δηλαδή κρατάει το κρανίο και λέει να ένα μάτι -κούφιο- που μπορεί να παρακινήσει κάποιον να υπηρετήσει το Θεό, να τα χείλη -άδεια κι αυτά- που ξέχασαν να λένε ψέματα, άρα δεν πρέπει να προσποιούμαστε -ένα κρανίο δηλαδή που παρακινεί τους ανθρώπους να κάνουν καλές πράξεις), μήπως το age δεν είναι το γήρας αλλά η ενήλικη ζωή, η ωριμότητα; Ίσως είναι παρακινδυνευμένη η ερμηνεία μου, δεν ξέρω αν το age μπορεί να έχει αυτή τη σημασία.

 

[nikosl]

Σχετικά με την απόστροφο, νομίζω ότι δεν είχε καθιερωθεί ακόμη για να αποδίδει τη γενική στα 1600s.

 

[nickel]

Όσο περισσότερα διαβάζω για το έργο, τόσο πιο πολύ με γοητεύει. Έχει σημασία ενδεχομένως ότι εδώ δεν έχουμε μια οποιαδήποτε νεκροκεφαλή, αλλά, αν κατάλαβα καλά, τη νεκροκεφαλή της αγαπημένης του Vindice, που δηλητηρίασε ο κόμης, και τώρα του την πηγαίνει ο Vindice μεταμφιεσμένη, τάχατες ότι είναι παλλακίδα για να περάσει μαζί της τη νύχτα, και είναι η νεκροκεφαλή φτιασιδωμένη κατάλληλα, οπότε, κάποιο βιβλίο με σημειώσεις για το θεατρικό (ας μην ξεχνάμε ότι το μελετούσαν στο GCE!) γράφει:
Age... action: the Duke (age) and the skull (bone) are allied in the sense that they use cosmetics and the like to deceive.
Τρία ερωτηματικά ;;;

 

[blackadder]

Όντως, η πλοκή είναι όπως την περιγράφεις, χρησιμοποιούν τη νεκροκεφαλή για να δολοφονήσουν τον Δούκα (δεν ήθελα να δώσω spoilers, αλλά τελικά μάλλον θα' πρεπε να το είχα αναφέρει). Δεν είχα σκεφτεί ότι θα περιέγραφε το δούκα και τη συγκεκριμένη νεκροκεφαλή με το age και το bare bones! Άρα, σ' αυτή την περίπτωση, το action είναι το σχέδιό τους; Και το e'er;

 

[anef]

Ωχ, συγνώμη, εγώ δεν είδα καθόλου το έργο, έγραψα αυθόρμητα αυτό που μου ήρθε στο μυαλό, αγνοήστε με!

 

[nickel]

Να το πω με τις επιφυλάξεις που κρατούν και οι πολιτικοί, τη λεγόμενη πισινή:
Age είναι ο δούκας, bare bones είναι η νεκροκεφαλή, e'er allied = πάντα πάνε καλά μαζί, ταιριάζουν, συνδυάζονται, in action = στην πράξη (όχι «στη δράση»). Αλλά, χωρίς να το έχουμε διαβάσει όλο, ίσως είναι παρακινδυνευμένο να εξηγήσουμε ποιο ακριβώς είναι αυτό το ταίριασμα, το πάντρεμα.

 

[blackadder]

Κι όμως, anef, πιστεύω ότι το σχόλιό σου είναι πάρα πολύ εύστοχο, και μάλιστα από την ωριμότητα που προτείνεις, εγώ θα έφτανα και μέχρι τη σοφία που φέρνουν τα γηρατειά.
Αλλά, όπως λες κι εσύ, δεν ξέρω αν το age μπορεί να έχει και αυτή τη σημασία...
Μια συζήτηση κάνουμε, για να μάθουμε...

 

[nikosl]

Σας παρακολουθώ με ενδιαφέρον και σας προειδοποιώ για αυτό:

The farcical-macabre tension of the situation is the same as that between the
many meanings of Vindice's words : 'Age and bare bone are ere allied
in action'.

Inga-Stina Ekeblad, "On the authorship of The Revenger's Tragedy", English Studies, 41: 1 (1960)

 

[blackadder]

Nikosl, συντοπίτη μου, το βιβλίο που αναφέρεις υπάρχει στο διαδίκτυο;