metafrasi banner

Philae (lander) = Φίλαι / Φιλαί

Gilgamesh

Member
Προσεδαφίστηκε σήμερα το διαστημικό σκάφος της Ροζέτας, Philae, στον κομήτη. Philae βέβαια στα ελληνικά είναι οι Φιλαί. Όχι όμως αν είσαι δημοσιογράφος. Τότε είναι ένας απλός φίλος.


Στην εικόνα δεν φαίνεται ο τόνος που στο ρεπορτάζ μπαίνει στο ι.
 
Last edited by a moderator:

Earion

Moderator
Staff member
Όχι, παιδιά. Φιλαί. Το λέει και η Βικιπαίδεια (Greek: Φιλαί). Μη δίνετε σημασία στο φόρβο.

Η νήσος Φιλαί, έσχατον σύνορον της Αιγύπτου προς την Νουβίαν (από εδώ)
 

daeman

Administrator
Staff member
...
Φιλαί. Αρχαιοελληνική ονομασία μικρού νησιού της Αιγύπτου, στον ποταμό Νείλο, στα νότια του Ασουάν. Έχει μέγιστο μήκος 460 μ. και μέγιστο πλάτος 150 μ. Η σύγχρονη ονομασία του είναι Αλ Κισρ (= το φρούριο) ή Γκαζίρατ Ανάς αλ Ουγκούτ (= Νησί του Ανάς αλ Ουγκούτ) από ένα παραμύθι στις Χίλιες και μία νύχτες. Πολιούχοι του νησιού ήταν κατά την αρχαιότητα οι θεότητες Ίσις, Όσιρις κ.ά. Εκατοντάδες ελληνικές επιγραφές μαρτυρούν το πέρασμα των Ελλήνων από εκεί. Τα περισσότερα μνημεία του νησιού είναι έργα των Πτολεμαίων και μερικά ρωμαϊκά του Αυγούστου και του Τραϊανού. Στο νησί ιδρύθηκαν και χριστιανικά μοναστήρια. Οι αιγυπτιακοί ναοί του νησιού έκλεισαν στα χρόνια του Ιουστινιανού. Το νησί σήμερα είναι ακατοίκητο, γιατί σκεπάζεται από νερά για μεγάλο διάστημα του χρόνου εξαιτίας του γειτονικού φράγματος του Νείλου. Έως το 630 μ.Χ. υπήρχε εκεί κοπτικός οικισμός.


τε γὰρ Διοχίτην ὀνομάζεσθαι πολίχνην λέγουσιν, ὡς μόνην τὸν ἀληθινὸν ἔχουσαν, ἒν τ᾽ Ἀβύδῳ τοὺς εὐδαίμονας τῶν Αἰγυπτίων καὶ δυνατοὺς μάλιστα θάπτεσθαι, φιλοτιμουμένους ὁμοτάφους; εἶναι τοῦ σώματος Ὀσίριδος, ἐν δὲ Μέμφει τρέφεσθαι τὸν Ἆπιν, εἴδωλον ὄντα τῆς ἐκείνου ψυχῆς, ὅπου καὶ τὸ σῶμα κεῖσθαι: καὶ τὴν μὲν πόλιν οἱ μὲν ὅρμον ἀγαθῶν ἑρμηνεύουσιν, οἱ δ᾽ ἰδίως τάφον Ὀσίριδος. τὴν δὲ πρὸς Φιλαῖς νιστιτάνην ἄλλως μὲν ἄβατον ἅπασι καὶ ἀπροσπέλαστον εἶναι καὶ μηδ᾽ ὄρνιθας: ἐπ᾽ αὐτὴν καταίρειν μηδ᾽ ἰχθῦς προσπελάζειν, ἑνὶ δὲ καιρῷ τοὺς ἱερεῖς διαβαίνοντας ἐναγίζειν καὶ καταστέφειν τὸ σῆμα μηθίδης φυτῷ περισκιαζόμενον, ὑπεραίροντι πάσης ἐλαίας μέγεθος.

www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A2008.01.0238%3Astephpage%3D359b


 
Μ' αρέσουν οι βεβαιότητές σας για τον τονισμό αρχαίου τοπωνυμίου. :)

Απαντούν και οι δύο τονισμοί, για να μην πω ότι το παροξύτονο υπερέχει στο στατιστικό δείγμα.

Προσθήκη: Διόδωρος, Ηλιόδωρος και Προκόπιος ψηφίζουν παροξύτονο. Ο Στράβων παίζει μπάλα και στα δύο γήπεδα, αλλά μάλλον αισθάνεται πιο άνετα με το οξύτονο. Πλούταρχος και πατριάρχης Φώτιος υπέρ του οξύτονου.

[νταξ, στις περισσότερες περιπτώσεις όσοι τους μετέγραψαν σε πολυτονικό ψηφίζουν] ;)
 
Μ' αρέσουν οι βεβαιότητές σας για τον τονισμό αρχαίου τοπωνυμίου.
Ρογήρε, με τρομάζεις. Μήπως υπονοείς - φρικτόν ειπείν - ότι οι πολύ αρχαίοι ημών πρόγονοι δεν είχαν επινοήσει το τονικό σημάδι για την αποτύπωση του δυναμικού τονισμού; Ανθέλληνα! :angry:
 

pidyo

New member
Μ' αρέσουν οι βεβαιότητές σας για τον τονισμό αρχαίου τοπωνυμίου. :)
Δεν είχα πάρει είδηση τη συζήτηση, από τον Σαραντάκο το πήρα είδηση, αλλά ευτυχώς ο Ρογήρος συνόψισε το ζήτημα σε μια πρόταση.

Εάν δεν παραβαίνει σαφείς κανόνες της γλώσσας κι αν δεν μαρτυρείται ως παράδειγμα σε αρχαίους γραμματικούς, ο τονισμός στα κύρια ονόματα είναι σε μεγάλο βαθμό ζήτημα προσωπικής επιλογής σύγχρονων εκδοτών, άντε στην καλύτερη περίπτωση μεσαιωνικών αντιγραφέων. Δεν υπάρχει σωστό και λάθος. Η προέλευση είναι σαφής (Φίλαι), κάποιοι προφανώς προτιμούν να κατεβάζουν τον τόνο, στην αντίστροφη λογική του μαρτυρούμενου φαινομένου του αναβιβασμού του τόνου στα κύρια ονόματα που προέρχονται από προσηγορικά. Η λογική αυτή μαρτυρείται σε κάποια ανθρωπωνύμια (Φιλουμενός, για παράδειγμα), αλλά το κατά πόσο πρόκειται για κανόνα ή συνήθεια χωρίς γενική εφαρμογή είναι ένα τρέχα γύρευε θέμα.
 

Earion

Moderator
Staff member
Μ’ αρέσουν οι βεβαιότητές σας για τον τονισμό αρχαίου τοπωνυμίου. :)
Φίλαι. Νησίς εν Αιγύπτω, μήκους 460 μ. και πλάτους 150, Ν. του Νειλοφράκτου του Ασσουάν. Οι Αιγύπτιοι ωνόμαζον αυτήν Πί-λάκ, ήτοι η γωνία, ήδη δε οι ιθαγενείς ελ-Κάσρ (φρούριον) ή Γκεζίρε.

Εγκυκλοπαιδικόν λεξικόν Ελευθερουδάκη
, τόμ. 12 (1931).

Συντάκτης του λήμματος Γ.Α.Λ.


Φιλαί
/Γεωγρ./. Νησίδιον εν τω Νείλω, νοτίως του Ασσουάν και του μεγάλου νειλοφράκτου και εγγύτατα προς την δεξιάν όχθην. Έχει μήκος 460 και πλάτος 150 μ. Το αιγυπτικόν της όνομα ήτο Πί-λάκ, εξ ού οι Έλληνες έπλασαν το Φιλαί, οι Κόπται Πιλάχ (=γωνία) και οι Άραβες Μπιλάκ. Οι ιθαγενείς σήμερον την ονομάζουν Ελ-Κάσρ (=το φρούριον) ή Γκεζιρέτ Ανάς ελ Ουογκούτ (=νήσος του Ανάς). Τούτο δε εξ ενός των παραμυθιών του «Χίλιαι και μία νυξ». [...]


Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια
, τ. 23 (1929).

Συντάκτης του λήμματος Γ.Α.Λ.

Γ. Λ. Α. = Γεώργιος Λ. Αρβανιτάκης (1872-1946). Αιγυπτιολόγος, Διευθυντής της Βιβλιοθήκης του Υπουργείου Εξωτερικών
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Ε, ας προσθέσω κι εγώ το... συμβιβαστικό λήμμα (με τις δύο εκδοχές μαζί) από τον 6ο τόμο του «Εγκυκλοπαιδικού» (του λεγόμενου «του Ν. Πολίτη», γύρω στα 1900):

 

Attachments

  • Filai.jpg
    Filai.jpg
    90.9 KB · Views: 284

daeman

Administrator
Staff member
...
A trio of music videos released by ESA to celebrate the first ever attempted soft landing on a comet by ESA's Rosetta mission.

Arrival - Vangelis



Philae's Journey



Rosetta's Waltz


Vangelis composed the music for the trio of music videos released by ESA to celebrate the first ever attempted soft landing on a comet by ESA's Rosetta mission.

Vangelis said: "Mythology, science and space exploration are subjects that have fascinated me since my early childhood. And they were always connected somehow with the music I write."


http://rosetta.esa.int
 
Προσωπικά θα το ήθελα στις ευχάριστες ειδήσεις αλλά κι εδώ καλά είναι. Τα δεδομένα που ελήφθησαν στην σύντομη εκπομπή δείχνουν ότι το σκάφος μάλλον ξύπνησε τουλάχιστον άλλη μια φορά σ' αυτό το διάστημα. Τώρα όμως φαίνεται να έχει αρκετή ενέργεια για να γίνουν οι απαραίτητες ρυθμίσεις και να συνεχιστεί η αποστολή.
 
Top