metafrasi banner

gatekeeper

Καλησπέρα σας! Πώς θα αποδίδατε τη λέξη gatekeeper στο πλαίσιο της καλλιτεχνικής δημιουργίας, δηλαδή συμφωνα με τον παρακάτω ορισμό:

People [ή θεσμοί, θα συμπληρώσω εγώ] whose role in a creative ecosystem give them the power to decide whether or not particular creative acts or products are placed into channels of transmission or creative outlets by which they can become visible to relevant audiences. In the literary world, for example, editors, publishers, and owners of bookstores function as gatekeepers (Harrington 1999).
 
θεματοφύλακες; (με την έννοια ότι "προστατεύουν" [ευφημισμός] τον κόσμο της τέχνης/λογοτεχνίας κτλ. ορίζοντας ποιος μπαίνει σε αυτόν και ποιος όχι).
κλειδοκράτορες; (με την έννοια ότι κρατούν τα κλειδιά του κόσμου της τέχνης κτλ.)

Και ίσως πιο... σεμνά:

θυροφύλακες;
πυλωροί;

(Μου θύμισες τον "κόσμο της τέχνης" του Άρθουρ Ντάντο, και ψάχνοντας βρήκα αυτό το βιβλίο. Εδώ, π.χ., διαβάζουμε, μεταξύ άλλων, και για τους "gatekeepers" (σελ. 388 - Μικέλ Ντυφρέν):

Έτσι δημιουργείται σιγά σιγά αυτό που ονομάζουμε καλλιτεχνική τάξη, κατ’ αναλογία προς την πολιτική τάξη. Όλοι όσοι ενδιαφέρονται με οποιονδήποτε τρόπο για την τέχνη απαρτίζουν αυτή την καλλιτεχνική τάξη. Και πρώτα πρώτα, βέβαια, οι ίδιοι οι καλλιτέχνες, αλλά και οι κριτικοί, οι ειδήμονες, οι σημαντικοί συλλέκτες και σήμερα, που έχει δημιουργηθεί μια τεράστια αγορά της τέχνης,2 οι ίδιοι οι έμποροι τέχνης (διευθυντές γκαλερί, κ.ά.). Μέσα σε αυτόν ακριβώς το θεσμό παράγονται και κρίνονται τα έργα. Ρυθμίζεται η κατανάλωσή τους με νόμους και κανόνες από τους θεωρητικούς και τους ειδήμονες, και παράλληλα οργανώνεται η αγορά τους.)
 
Κάποιες ιδέες και εδώ: Λεξικό όρων υγεινής και επιδημιολογίας

gatekeeper := θυρωρός ΓΔ1 ΚΜ· θυροφύλακας ΜΚ΄· φρουρός ΜΣ :≈ :~ ΒΟ(-) OX: πορτιέρης, φύλακας (πύλης, σιδηροδρομικής διασταύρωσης κτλ). KY: πυλωρός. MI: θυρωρός. Άλλες ιδέες: θυροφύλακας, κλειδοκράτορας (κατά τον άγιο Πέτρο), ρυθμιστής (ως ρυθμιστής εισόδου στο σύστημα). Το ‘πυλωρός’ παραπέμπει στο στομάχι, το ‘θυρωρός’ παραπέμπει στις πολυκατοικίες, το ‘θυροφύλακας’, κατά το πολύ πετυχημένο και δημοφιλές στο στρατό ‘θαλαμοφύλακας’, δεν θα ήταν ίσως άσχημη ιδέα, αλλά παραπέμπει στη "θύρα 13" και υπερτονίζει το ‘φύλακας’. Δεδομένου ότι δεν πρόκειται γι απλή φύλαξη αλλά κυρίως για ρύθμιση εισόδου στο σύστημα (κάτι που ο θυρωρός επίσης κάνει) προτιμήσαμε τελικά τον όρο ‘θυρωρός’, που έχει και μεγαλύτερη μάλλον επικοινωνιακή ισχύ (αν και ίσως υποβαθμίζει στα ελληνικά τη λειτουργία της ΠΦΥ). ΓΔ1:369:[24] \\ Παρότι συμφωνώ με την ανάλυση των όρων θυρωρού και θυροφύλακα, στα αγγλικά ο όρος θυρωρός αποδίδεται με τον όρο doorman. Το συνθετικό -keeper εμπεριέχει την έννοια του φύλακα που αποτρέπει και όχι μόνον ελέγχει (πχ. goalkeeper), οπότε ο όρος θυροφύλακας ίσως ταιριάζει καλύτερα. ΜΚ (σελ. 158)
 
Σε τελείως διαφορετικό τομέα και για τελείως διαφορετική έννοια, το gatekeeping μπορεί να περιγράφει και ένα σύστημα περίθαλψης στο οποίο ο ασθενής δεν μπορεί να επισκεφτεί κατευθείαν έναν ειδικευμένο γιατρό αλλά πρέπει πρώτα να περάσει από γενικό γιατρό. Είχαμε καταλήξει στην απόδοση «σύστημα υποχρεωτικών παραπομπών» πριν από κάποια χρόνια.
 
Top