τρέχα γύρευε = go figure | good luck (doing sth) | who knows, goodness knows

[m_a_a_]

Αφενός μ' ενδιαφέρει ν' ακούσω πώς θα αποδίδατε τη φράση στ' αγγλικά.

Αφετέρου έχω και συγκείμενο:

Μα να μην έχεις ωστόσο ούτε μία σημείωση! Λένε πως όσοι γράφουν κρατούνε σημειώσεις. Εσύ, τρέχα γύρευε τώρα να γράψεις χωρίς προηγούμενο.​

Το απόσπασμα είναι από την Κάδμω της Μέλπως Αξιώτη, που όπως σας έλεγα κι αλλού, έχω αρχίσει να διαβάζω...
Την τελευταία πρόταση (Εσύ, τρέχα γύρευε τώρα να γράψεις χωρίς προηγούμενο), πώς θα τη μεταφράζατε;

 

[cougr]

Κάνω μια αρχή:
You, go figure now how to/you'll write when there's no precedent.

Ή, ...when you don't have a precedent.

 

[pontios]

Maybe with a "good luck" in there?
Good luck figuring out how to write ...
Good luck making sense of how to write doing it your way.


edit: ξεχασα για το "προηγούμενο."
χωρις προηγούμενο, in this context ... doing it your way (without taking notes, which is clearly implied).

 

[LinguaClash]

Βάζω κι εγώ δύο ιδέες, περισσότερο χάριν brainstorming
Go ahead now and figure it out from square one.
Και γενικότερα για το τρέχα γύρευε ίσως σε κάποια πλαίσια το it's like running while trying to find a path

 

[cougr]

when there's no precedent.

Εννοούσα, "no such/similar precedent" (as in writing without the use of/ having taken prior notes)

 

[pontios]

You can even say

Και γενικότερα για το τρέχα γύρευε ίσως σε κάποια πλαίσια το it's like running while trying to find a path

τρέχα γύρευε ... (like) running around in circles (sort of)?
scouring high and low?
racking your brains?

 

[cougr]

χωρίς προηγούμενο

Ίσως και:

in a way that hasn't been tried (before)
in an untried (and untested) way

και άλλες παρόμοιες εκδοχές.

 

[pontios]

το χωρίς προηγούμενο ισοδυναμεί με το unprecedentedly, αλλά η πρόταση θα µπορουσε ενδεχοµένως, να αναδιατυπωθεί ως εξής στα αγγλικά:
Good luck making sense of how to write using your unprecedented approach.

unprecedented, without precedent, χωρίς προηγούμενο feel like overkill - what would work better (as in sound better) is "unconventional", "unique" or even "different"?

Good luck making sense of how to write using your unconventional approach.
Good luck making sense of how to write using your unique approach.

 

[m_a_a_]

Χμ...

Ωραίο το go figure, αν και δεν την «έχω» την έκφραση, να πω ότι μπορώ και διακρίνω ξεκάθαρα τους σημασιολογικούς της ιριδισμούς...
(Α, καλά...)

Έχω όμως την ακαθόριστη υποψία ότι παρόλο που λέξη προς λέξη αποτελεί ψιλοέγκυρη αντιστοιχία του τρέχα γύρευε, σημασιολογικά είναι πιο κοντά στο... άντε βγάλε άκρη.

Από την άλλη, δεν ξέρω... Μήπως πάω γυρεύοντας να μη βγει άκρη;

Επικαλούμαι τα λεξικά:

ΧΛΝΕΓ:
τρέχα γύρευε: για κάτι άσκοπο ή που δύσκολα βρίσκεται ή επιτυγχάνεται: ~ ~ τώρα ποιος έκανε τη ζημιά! Πβ. τι ψάχνεις τώρα

MW:
go figure: used to say that something is surprising or hard to understand
After losing their first six games, they won the next ten. Go figure.

Βλέπετε τι εννοώ; Το τρέχα γύρευε σαν να υποδηλώνει ότι η εύρεση μιας πληροφορίας μάς φαίνεται βουνό. Στο go figure, η απόγνωσή μας αφορά το πόσο αντιφατική είναι η πληροφορία που έχουμε... Όχι;

Υπ' αυτό το πρίσμα, ίσως ένα απλό How on earth... ? να αποτελούσε πιο επιτυχημένη -αν και όχι βέλτιστη- απόδοση.

Στο συγκείμενο που παρέθεσα εντωμεταξύ, έχω την αίσθηση ότι λίγο-πολύ τα ίδια ισχύουν και για το προηγούμενο.
Precedent, ναι, έτσι μεταφράζεται η λέξη, αλλά θαρρώ πως η Αξιώτη τη χρησιμοποιεί κάπως πιο «λάσκα»: How on earth are you supposed to write (ή Good luck... που έγραψε κι ο pontios όση ώρα εγώ γράφω τα δικά μου) when there's nowhere to start from / nothing to expand/elaborate on... (Κι ακούω και το square one -ή και zero- του/της LinguaClash...)

Καλά το σκέφτομαι; Ποιος ξέρει...

 

[pontios]

The difficulty here is to maintain the ambivalence ... "χωρις προηγουμενο" could be referring either to the skipping of a previous/preceding stage of note taking or to a pioneering new approach which is without precedence (ignoring note taking), for which there's no precedent..
How do you achieve this in English?
And there could be a critical tone to this .... it could equally be "why on earth" ... ?

 

[LinguaClash]

Εντέλει κι εμένα το 'How on earth' μου φαίνεται το πιο ταιριαστό, νομίζω ότι δημιουργεί παρόμοιο "κλίμα" με το 'Τρέχα γύρευε'

Το figure out (solve a problem or discover the answer to a question) που έβαλα εγώ μοιάζει σαν ένα επόμενο βήμα του "τρέχα γύρευε", αφού έτρεξες και γύρεψες κάτσε τώρα και figure out τι θα γράψεις.

Και κάτι άσχετο με την απόδοση, με αφορμή το ποστ έψαχνα να δω πώς ξεκίνησε να λέγεται το τρέχα γύρευε, καμιά φορά βοηθά αλλά εδώ δεν με βοήθησε (χαχα). Σας το παραθέτω γιατί μου άρεσε:

Ο Χαράλαμπος ή Μπάμπης Άννινος (1852-1934) υπήρξε δημοσιογράφος, ποιητής και θεατρικός συγγραφέας ιδιαιτέρως δημοφιλής στην εποχή του. Του αποδίδεται η πατρότητα της φράσης «τρέχα γύρευε και Νικολό καρτέρει». Λέγεται ότι ο Άννινος συνομιλώντας με τον Ροϊδη άκουσε το Νίκο Πολίτη να περιγράφει το σχέδιο του για την έκδοση λαογραφικού υλικού και παροιμιών και την πρόθεσή του να γυρίσει όλην την Ελλάδα, να βάλει φίλους του φιλόλογους να τον βοηθήσουν και να περιμένει μέχρι τη συγκέντρωση όλου του υλικού και του απάντησε: «Τόμου είναι έτσι, τρέχα γύρευε Νικολό μου και ύστερνα καρτέρει».​

 

[cougr]

Το figure out (solve a problem or discover the answer to a question) που έβαλα εγώ μοιάζει σαν ένα επόμενο βήμα του "τρέχα γύρευε", αφού έτρεξες και γύρεψες κάτσε τώρα και figure out τι θα γράψεις.

Θα μπορούσες να το δεις κι από την άποψη ότι τα "go figure how"(#2) και "go ahead and figure it out"(#4) υποδηλώνουν ότι θα χρειαστεί να διερευνήσεις, να ψάξεις, να προβληματιστείς, να σκεφτείς - δλδ. να "τρέξεις και να γυρέψεις" σε διανοητικό επίπεδο - και έπειτα να καθίσεις να γράψεις. Οπότε, ενδεχομένως, στο ίδιο βήμα βρίσκονται και τα δύο.

 

[cougr]

Ίσως και να έχω επηρεαστεί κάπως υπερβολικά από το λήμμα της Wiki, το οποίο προτείνει ως απόδοση του "τρέχα γύρευε" το "go figure".

τρέχα γύρευε - Βικιλεξικό

el.wiktionary.org

 

[cougr]

Goodness knows how you're going to write from nothing but scratch.
Καλή συνέχεια, πάω για ύπνο.

 

[LinguaClash]

Θα μπορούσες να το δεις κι από την άποψη ότι τα "go figure how"(#2) και "go ahead and figure it out"(#4) υποδηλώνουν ότι θα χρειαστεί να διερευνήσεις, να ψάξεις, να προβληματιστείς, να σκεφτείς - δλδ. να "τρέξεις και να γυρέψεις" σε διανοητικό επίπεδο - και έπειτα να καθίσεις να γράψεις. Οπότε, ενδεχομένως, στο ίδιο βήμα βρίσκονται και τα δύο.

Σ' αυτό συμφωνώ, ότι είναι στο ίδιο βήμα και θεωρώ ότι δηλώνουν μια κάπως 'ενεργητική διάθεση' είτε μιλάμε για διανοητικό είτε για πρακτικό επίπεδο. Ενώ το 'good luck with' με το 'how on earth' είναι μαζί, ένα βήμα πίσω.

Και συμφωνώ επίσης με τον m_a_a εδώ:

Έχω όμως την ακαθόριστη υποψία ότι παρόλο που λέξη προς λέξη αποτελεί ψιλοέγκυρη αντιστοιχία του τρέχα γύρευε, σημασιολογικά είναι πιο κοντά στο... άντε βγάλε άκρη.

 

[pontios]

Νομίζω ...

το¨Go figure" στα αγγλικά:
... χρησιμοποιείται συνήθως ως απάντηση (a response) σε μια κατάσταση που είναι εκπληκτική, απροσδόκητη ή αινιγματική. Δεν συνεπάγεται απαραίτητα μια ενεργή αναζήτηση κάποιας εξήγησης, αλλά μάλλον τονίζει την πολυπλοκότητα ή την ειρωνεία μιας δεδομένης κατάστασης.

Example: NASA can land a man on the moon but not on earth. Go figure. (I just made that up)

το "τρέχα γύρευε":
... η ελληνική έκφραση είναι πιο ενεργητική και κυριολεκτική. Νομιζω χρησιμοποιείται για να υπονοεί ότι πρέπει να αναζητουμε ενεργά για πληροφορίες ή λύση.

Παράδειγμα: Ο υπολογιστής σου δεν δουλεύει· Τρέχα γύρευε για βοήθεια!
Your computer isn't working. Go figure. (is not even close).

Ενώ και οι δύο εκφράσεις μεταφέρουν την αίσθηση της προσπάθειας να κατανοήσουμε ή να επιλύσουμε κάτι, το "go figure" στα αγγλικά χρησιμοποιείται περισσότερο να εκφράσει την έκπληξη ή ειρωνείας μιας καταστασης;


It's unusual to see the expression go figure used at the front of a sentence (i.e., not as a response to the stated situation), but here's a couple of pertinent examples, anyway.

Go figure how you are going to write using your approach.
Είναι σαν να λες, "Δεν μπορώ να καταλάβω ή να προβλέψω πώς σκοπεύεις να το πετύχεις με αυτόν τον συγκεκριμένο τρόπο (σού).

Go figure why you are writing using your approach.
Υπονοεί: Δεν καταλαβαίνω τον λόγο ή το κίνητρο για την επιλογή αυτής της συγκεκριμένης προσέγγισης σου.

 

[pontios]

I think τρέχα γύρευε να γράψεις is something like: "scour high and low" to write (your way)."
or "scramble around" to write (your way)."
"move heaven and earth", etc...

 

[LinguaClash]

Νομίζω ...

το¨Go figure" στα αγγλικά:
... χρησιμοποιείται συνήθως ως απάντηση (a response) σε μια κατάσταση που είναι εκπληκτική, απροσδόκητη ή αινιγματική. Δεν συνεπάγεται απαραίτητα μια ενεργή αναζήτηση κάποιας εξήγησης, αλλά μάλλον τονίζει την πολυπλοκότητα ή την ειρωνεία μιας δεδομένης κατάστασης.

Οκ. Είναι όπως το Α, καλά! που είπε ο m_a_a ή σαν να λέμε Κοίτα να δεις! Τότε ταιριάζει στο τρέχα γύρευε το go figure σε ορισμένες περιπτώσεις, ανάλογα με τη χρήση. Αλλά είναι δύσκολο να γενικοποιούμε. Στο συγκεκριμένο παράδειγμα κατανοώ ότι δεν έχει αυτή τη σημασία, ενέχει μια ειρωνεία ή εκπληξη όπως λες, που δεν τη διακρίνουμε εδώ.

 

[cougr]

το "τρέχα γύρευε":
... η ελληνική έκφραση είναι πιο ενεργητική και κυριολεκτική. Νομιζω χρησιμοποιείται για να υπονοεί ότι πρέπει να αναζητουμε ενεργά για πληροφορίες ή λύση.

On the contrary, pontios. Much of the time it's used to imply indifference in or the pointlessness of trying to work something out etc. Or that it isn't feasible to do so.

Λεξικό Τριανταφυλλίδη:
ΦΡ: τρέχα γύρευε, για να δηλώσουμε την αδιαφορία μας για κτ. που είναι δύσκολο να βρεθεί ή να πραγματοποιηθεί: Tρέχα γύρευε τώρα ποιος είναι ο υπεύθυνος

ΧΛΝΕΓ:
τρέχα γύρευε: για κάτι άσκοπο ή που δύσκολα βρίσκεται ή επιτυγχάνεται: ~ ~ τώρα ποιος έκανε τη ζημιά! Πβ. τι ψάχνεις τώρα (from #9 above)

 

[pontios]

Yes, I agree, cougr. I was just making some general observations.

With "τρέχα γύρευε" I'm visualising a pursuit or action (mental or physical) that may be ultimately futile or without a clear purpose, similar to "chasing your tail" or "running around in circles."

"good luck" seemed to work well in the OP example, and I think it works in the examples you've just provided (you're going to need it to go your way):
In your examples, above:
Tρέχα γύρευε τώρα ποιος είναι ο υπεύθυνος /τρέχα γύρευε τώρα ποιος έκανε τη ζημιά!... good luck working out now who's responsible/good luck working out who caused the damage. (it feels close, even though τρεχα γυρευε and good luck are miles apart).

Good luck finding a needle of clarity in this haystack of complexity - what is this my seventh post? ... όντως, τρέχα γύρευε!