Χε, χε, ποια :)
Τι διαβάζετε αυτή την περίοδο;
- Thread starter Ambrose
- Start date
Εγώ διαβάζω το Marriage Plot του Jeffrey Eugenides, στο Kindle, φυσικά. Αφού τελείωσα πρώτα το Middlesex -- και στο ενδιάμεσο διάβασα και το Fifty Shades of Grey.
Μόνο οι συντονιστές, που ξέρουν πότε πρέπει να είναι διακριτικοί.
Μπα, ώστε σου αρέσει ο Πύντσον; Εγώ έχω το Ενάντια στη μέρα, αλλά δεν κατάφερα ούτε να το τελειώσω. Το βρήκα υπερβολικά περίπλοκο, δαιδαλώδες και χαοτικό άνευ λόγου (τι πίνει και δεν μας δίνει), καθώς και αρκετά αυτάρεσκο. Την ίδια εντύπωση αποκόμισα από το (αρκετά διαφορετικό κατά τα άλλα) Paradíso του κουβανού José Lezama Lima, το οποίο θεωρείται αριστούργημα και το οποίο επίσης δεν μπόρεσα να τελειώσω.
Φαίνεται ότι είμαι μάλλον ρηχή, ή ίσως δεν έχω την ιδιοσυγκρασία που απαιτούν αυτά τα αριστουργήματα.
SBE
¥
Εγώ έχω διαβάσει μόνο το Middlesex και δεν ξέρω, κάτι δε μου άρεσε, ίσως η πολυλογία, αλλά με ένα μόνο δεν έχω άποψη.
Και μια που πιάσαμε τους Αμερικανούς, εγώ παράλληλα με όλα τα άλλα έχω αρχίσει να ξεσκονίζω ξανά τον Σκοτ Φιτζέραλντ μου (δωρεάν κατέβασμα στο κινητό) και είναι ενδιαφέρον να παρατηρείς πόσο διαφορετικά βλέπεις σε μεγαλύτερη ηλικία αυτά που διάβασες μικρός. Τότε μου φαίνονταν ελαφρές ιστορίες περί αργόσχολων, τώρα διαπιστώνω ότι είναι ψυχοπλακωτικές τραγωδίες.
SBE
¥
Δεν έχω φτάσει μέχρι το τέλος (ακόμα!) αλλά επειδή με ρώτησαν το ίδιο κι άλλοι που είχαν το ίδιο δίλημμα, είπα να τα πω να τελειώνουμε.
Λοιπόν, το βιβλίο ξεκινάει με ένα πρώτο μέρος που δεν διαβάζεται με τίποτα. Αυτό εξηγεί κιόλας γιατί μου πήρε έξι μήνες σχεδόν να το διαβάσω. Αντιθέτως, τη συνέχεια (καμιά διακοσαριά σελίδες) τη διάβασα σε δύο βράδια βροχερά χωρίς ιντερνέτ και τηλεόραση. Στο πρώτο μέρος πάντως αναπτύσσεται η θεωρία της συγγραφέως, με την οποία διαφωνώ, το γιατί πιο κάτω.
Συμφωνώ στο ότι έχει κάνει πολύ καλή έρευνα και έχει διαλέξει πολύ ενδιαφέροντα παραδείγματα. Δυστυχώς το γράψιμό της πάσχει από αμερικανοδημοσιογραφικισμό- τη μανία που έχουν οι αμερικανοί δημοσιογράφοι να γράφουν εισαγωγές μυθιστορηματικού τύπου στα άρθρα τους, οι οποίες τραβάνε για πολλές σελίδες. Ομοίως, υπάρχουν σημεία που μου δίνουν την εντύπωση ότι απευθύνεται σε αναγνώστες εντελώς χαζούς, αφελείς και απολίτικους. Θεωρώ ότι όποιος ανήκει σε αυτές τις κατηγορίες δεν θα πιάσει αυτό το βιβλίο στα χέρια του, κι αν πέσει κατά λάθος στα χέρια του μπορεί να λύσει τυχόν απορίες με περισσότερο διάβασμα. Παράδειγμα: αναφέρει κάπου ότι η Ρωσσία θα μπορούσε να έχει αποφύγει την οικονομική καταστροφή το 1993, αν οι ΗΠΑ είχαν κάνει οικονομικές διευκολύνσεις. Και προσπαθεί να εξηγήσει την απροθυμία από αμερικανικής πλευράς με φιλολογία δυο σελίδες ενώ εγώ η απλή αναγνώστρια αμέσως σκέφτηκα "γιατί να βοηθήσουν το αντίπαλο δέος;". Αφού μας βασάνισε επομένως δυο σελίδες να αναρωτιέται γιατί, στο τέλος μας λέει "για πολλούς ο ψυχρός πόλεμος δεν είχε τελειώσει ακόμα". Σώπα ρε κορίτσι, τι κάνει νιάου νιάου στα κεραμίδια;
Οπότε ναι, σε πολλά σημεία το βιβλίο μου δίνει την εντύπωση ότι υποτιμάει τον αναγνώστη του. Δίνει επίσης την εντύπωση ότι πληρώθηκε με τη λέξη, οπότε το παραγέμισε λέξεις.
Πάμε τώρα στη θεωρία της, η οποία θεωρία είναι ότι υπάρχει κάποια συνωμοσία μεταξύ μαθητών του Φρίντμαν με σκοπό να επιβάλλουν τις θεωρίες τους οι οποίες οδηγούν στη λεηλασία του κρατικού πλούτου και ότι εκμεταλλεύονται περιόδους κρίσεων ή δημιουργούν κρίσεις για να επωφεληθούν. Και δίνει παραδείγματα. Ποιά είναι η διαφωνία μου; Μα στο ότι επιμένει ότι πρόκειται για ιδεολογία και για συνωμοσία. Μόνο Αμερικανοί (και στην περίπτωση της Κλάιν, Καναδοί) θα έπαιζαν το χαρτί της συνωμοσίας και το χαρτί της ιδεολογίας για να περιγράψουν αυτό που πάντα υπήρχε και πάντα θα υπάρχει και όλοι ξέρουμε πως λέγεται: διαφθορά.
Διαφθορά, διαπλεκόμενα, ημέτεροι, ρουσφέτια, νεποτισμός κλπ τα ξέρουμε μέσα-έξω, ειδικά οι Έλληνες. Οπότε μοιάζουν εντελώς αφελή όλα όσα προσπαθεί να ερμηνεύσει σαν ιδεολογικούς πολέμους, τα οποία είναι κλασσικές περιπτώσεις διαφθοράς και διαπλοκής. Αναρωτιέμαι αν υπήρχε κίνδυνος να φάει μηνύσεις άμα είχε χρησιμοποιήσει τις σωστές λέξεις για αυτά που περιγράφει.
Αφορμή για την ανάγνωση ήταν για μένα οι ασυναρτησίες που μου μεταφέρανε για τη Ν. Αφρική. Τώρα που διάβασα το σχετικό κεφάλαιο αναρωτιέμαι αν η ελληνική μετάφραση πάσχει ή πάσχει ο εγκέφαλος της φίλης που μου το μετέφερε. Το κεφάλαιο λέει συνοπτικά ότι στη Ν. Αφρική όταν έγιναν οι διαπραγματεύσεις για την ανασύσταση του κράτους οι μαύροι πήραν τις θέσεις της φιγούρας ενώ οι λευκοί κράτησαν τα οικονομικά ηνία και όπως διαπιστώθηκε σύντομα χωρίς πλήρη έλεγχο των οικονομικών δεν μπορείς να κάνεις ανακατανομή του πλούτου.
Ένα άλλο από τα μείον του βιβλίου είναι το ότι δεν προσπαθεί να ερμηνεύσει την απήχηση της ιδεολογίας που κατηγορεί. Πέρα από την προφανή ερμηνεία ότι όλοι θέλουν παντού και πάντα να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους, περνάει πολύ βιαστικά και υπεραπλουστευτικά το σημείο που λέει ότι με την κατάρρευση της ΕΣΣΔ δεν υπάρχει κίνδυνος επανάστασης από το πόπολο (την ξαναχρησιμοποίησα τη λέξη...), οπότε έχει γίνει ξέφραγο αμπέλι ο κόσμος. Όμως αυτό σημαίνει ότι ή θα υπάρχει διπολικό σύστημα ή χάος, και αυτό δεν μου αρέσει. Αλλά επειδή δεν έχω τελειώσει ακόμα το βιβλίο επιφυλάσσομαι γιατί μπορεί να το αναλύει καλύτερα στο τέλος.
Σε γενικές γραμμές, συμφωνώ με την κριτική του Στίγκλιτς όπως τη δίνει η Βίκι, καθώς και με το κομμάτι της αρνητικής κριτικής.
Μακάρι να έβγαινε σε περίληψη, να το διάβαζα με πιο πολλή ευχαρίστηση.
Όσο για αυτό που απασχολεί τους Έλληνες δηλαδή αν αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στη μέση μιας φτιαχτής κρίσης που σκοπό έχει το ξεπούλημα της χώρας, θα έλεγα να διαβάσει κανείς το κεφάλαιο για την οικονομική κρίση της Ασίας, την απασχολεί ιδιαίτερα η Ν. Κορέα την Κλάιν. Εκεί θα δει ότι:
α. εμείς δεν έχουμε τίποτα να προσφέρουμε σε σχέση με αυτές τις χώρες
β. εμείς εφαρμόζουμε ήδη τις αρχές του νεοφιλελευθερισμού εδώ και δεκαπέντε χρόνια εντός της ΕΕ και
γ. η Ν. Κορέα και οι πολίτες της σήμερα είναι πιο πλούσιοι από ό,τι ήταν πριν την οικονομική κρίση, άρα κάπως δούλεψε η μέθοδος που καταδικάζει για αυτούς.
Αυτό δε σημαίνει ότι η Ελλάδα είναι Κορέα, ούτε ξέρω τις ιδιαιτερότητες της Κορέας. Αλλά ρε Ναομή, κορίτσι μου, την Κορέα βρήκες κι εσύ για παράδειγμα, που σε ψιλοδιαψεύδει;
Cadmian
New member
Κττμγ, το Δόγμα του Σοκ, όπως και το The Corporation ή οι δουλειές του Michael Moore, λειτουργούν καλύτερα στην οθόνη παρά στο χαρτί. Έχουν μεγάλο ενδιαφέρον από άποψη πληροφορίας, περιλαμβάνουν πολλά και ενδιαφέροντα στοιχεία και παραδείγματα, και προσφέρουν μία προοδευτική (για τα αμερικάνικα στάνταρ) ματιά της αμερικανικής κουλτούρας που δύσκολα θα την δει κανείς σε άλλα μέσα, ευρωπαϊκά κι αμερικανικά.
Το θέμα είναι ότι όλοι αυτοί απευθύνονται πρωτίστως σε αμερικανικό κοινό, οπότε είναι δεδομένο ότι η ανάλυση -συμφωνώ στ' ότι είναι υπεραπλουστευτική και αβαθής με τα ευρωπαϊκά στάνταρ- θα επικεντρωθεί πρωτίστως στο ηθικό και κοινωνικό σκέλος κι έπειτα στο πολιτικό ή/και στο οικονομικό. Μιλάμε εξάλλου για προοδευτικές απόψεις οι οποίες πρέπει να παρουσιαστούν και να γίνουν κατανοητές άπο ένα σύνολο ανθρώπων όπου οι λέξεις «αριστερά» και «σοσιαλισμός» είναι σχεδόν βρισιές -κι αν αυτό δεν ισχύει στις ακτές, ισχύει σε μεγάλο βαθμό στις νότιες πολιτείες, και όχι μόνο. Η συνωμοσιολογία και η επίκληση στα στραβά της ανθρώπινης φύσης είναι μάλλον αναπόφευκτες, κι αυτό γιατί μάλλον δύσκολα θα γίνει κατανοητή η ουσία του βιβλίου με άλλο τρόπο. Κι αν αυτό ίσως δεν ισχύει για τους κατοίκους των ακτών, σκεφτείτε τα ηθικοθρησκευτικά συμπλέγματα της αμερικανικής ενδοχώρας.
To θέμα είναι ότι η προσέγγιση αυτή φτιάχνει ωραία ντοκιμαντέρ, αλλά ανιαρά βιβλία.
Το θέμα είναι ότι όλοι αυτοί απευθύνονται πρωτίστως σε αμερικανικό κοινό, οπότε είναι δεδομένο ότι η ανάλυση -συμφωνώ στ' ότι είναι υπεραπλουστευτική και αβαθής με τα ευρωπαϊκά στάνταρ- θα επικεντρωθεί πρωτίστως στο ηθικό και κοινωνικό σκέλος κι έπειτα στο πολιτικό ή/και στο οικονομικό. Μιλάμε εξάλλου για προοδευτικές απόψεις οι οποίες πρέπει να παρουσιαστούν και να γίνουν κατανοητές άπο ένα σύνολο ανθρώπων όπου οι λέξεις «αριστερά» και «σοσιαλισμός» είναι σχεδόν βρισιές -κι αν αυτό δεν ισχύει στις ακτές, ισχύει σε μεγάλο βαθμό στις νότιες πολιτείες, και όχι μόνο. Η συνωμοσιολογία και η επίκληση στα στραβά της ανθρώπινης φύσης είναι μάλλον αναπόφευκτες, κι αυτό γιατί μάλλον δύσκολα θα γίνει κατανοητή η ουσία του βιβλίου με άλλο τρόπο. Κι αν αυτό ίσως δεν ισχύει για τους κατοίκους των ακτών, σκεφτείτε τα ηθικοθρησκευτικά συμπλέγματα της αμερικανικής ενδοχώρας.
To θέμα είναι ότι η προσέγγιση αυτή φτιάχνει ωραία ντοκιμαντέρ, αλλά ανιαρά βιβλία.
SBE
¥
Cadmian, είναι πολύ πιθανό να δούλευε καλύτερα στην οθόνη για το λόγο που είπες, έχει πολλή έρευνα, πολλές συνεντεύξεις με ειδικούς όλων των πλευρών κλπ. Βεβαίως δε σημαίνει αυτό ότι δεν θα έχανε και σαν ντοκυμανταίρ, για παράδειγμα εγώ έχασα μια ώρα από τη ζωή μου να δω την περίφημη Χρεοκρατία και μου έδωσε την εντύπωση ότι χαραμίστηκε το καλό υλικό από τη δασκαλίστικη φωνή της αφηγήτριας (αντίστοιχο της φωνής της Κλάιν) η οποία ήθελε εγώ ο θεατής να ερμηνεύσω το υλικό όπως αυτή ήθελε να το ερμηνεύσω. Κι η Χρεοκρατία δεν απευθυνόταν στην αμερικανική ενδοχώρα.
Παρεμπιπτόντως, το No Logo μου είχε φανεί πολύ καλύτερο αλλά πάνε χρόνια που το διάβασα και δεν μπορώ να πω γιατί ήταν καλύτερο με σιγουριά. Ίσως γιατί εκεί έλεγε ξεκάθαρα ότι είναι όλα αποτέλεσμα απληστίας και δεν προσπαθούσε να τα φορτώσει όλα σε συνωμοσίες και ιδεολογίες.
Από την άλλη, μήπως υποτιμούμε πολύ την αμερικανική ενδοχώρα;
Παρεμπιπτόντως, το No Logo μου είχε φανεί πολύ καλύτερο αλλά πάνε χρόνια που το διάβασα και δεν μπορώ να πω γιατί ήταν καλύτερο με σιγουριά. Ίσως γιατί εκεί έλεγε ξεκάθαρα ότι είναι όλα αποτέλεσμα απληστίας και δεν προσπαθούσε να τα φορτώσει όλα σε συνωμοσίες και ιδεολογίες.
Από την άλλη, μήπως υποτιμούμε πολύ την αμερικανική ενδοχώρα;
Cadmian
New member
Δεν ξέρω κατά πόσο μπορώ να υποτιμήσω εκατομμύρια ανθρώπους που δέχονται τον δημιουργισμό και την κυριολεκτική ερμηνεία της Παλαιάς Διαθήκης, ή που πιστεύουν ότι η οικονομική ισχύ της άρχουσας τάξης (γιατί η αμερικανική κοινωνία είναι καραταξική κοινωνία, απλά το κρύβει καλύτερα απ' ότι άλλες χώρες) είναι εκ του θεού δοσμένη, αλλά απ' την άλλη μπορεί να είμαι προκατειλημμένος επειδή η πληροφόρησή μου προέρχεται από «προοδευτικά» ΜΜΕ. :cheek:
Η υπεραπλούστευση δεν είναι μόνο θέμα των αμερικανικών ντοκιμαντέρ, η Χρεοκρατία είχε κι αυτή τις στιγμές της. Ίσως και η Catastroika, δεν το έχω δει ακόμα για να κρίνω. Αλλά απ' την άλλη, δεν μπορώ να δεχτώ ότι πρόκειται για απλή προπαγάνδα, γιατί από κινηματογραφική άποψη είναι αδύνατο να χωρέσεις και να αναλύσεις όλες τις προεκτάσεις ενός φαινομένου σε διάστημα δύο ωρών ΚΑΙ να διατηρήσεις το ενδιαφέρον του μέσου θεατή -με την έννοια του μη ψημένου σε αντίστοιχες προβολές- αμείωτο. Το καλύτερο που μπορείς να κάνεις σε αυτή την περίπτωση είναι να κεντρίσεις το ενδιαφέρον του θεατή (με το αποπάνω κριτήριο) στο να το ψάξει λίγο περισσότερο μόνος του.
Ίσως η μεγαλύτερη επιτυχία του Δόγματος του Σοκ έγκειται στ' ότι εκτός των ΗΠΑ προτείνεται ως ανάγνωσμα τόσο από αριστερόφρονες, όσο και από συντηρητικών αντιλήψεων ανθρώπους, ο καθένας βέβαια για τους δικούς του λόγους και βάσει της δικής του ερμηνείας.
Η υπεραπλούστευση δεν είναι μόνο θέμα των αμερικανικών ντοκιμαντέρ, η Χρεοκρατία είχε κι αυτή τις στιγμές της. Ίσως και η Catastroika, δεν το έχω δει ακόμα για να κρίνω. Αλλά απ' την άλλη, δεν μπορώ να δεχτώ ότι πρόκειται για απλή προπαγάνδα, γιατί από κινηματογραφική άποψη είναι αδύνατο να χωρέσεις και να αναλύσεις όλες τις προεκτάσεις ενός φαινομένου σε διάστημα δύο ωρών ΚΑΙ να διατηρήσεις το ενδιαφέρον του μέσου θεατή -με την έννοια του μη ψημένου σε αντίστοιχες προβολές- αμείωτο. Το καλύτερο που μπορείς να κάνεις σε αυτή την περίπτωση είναι να κεντρίσεις το ενδιαφέρον του θεατή (με το αποπάνω κριτήριο) στο να το ψάξει λίγο περισσότερο μόνος του.
Ίσως η μεγαλύτερη επιτυχία του Δόγματος του Σοκ έγκειται στ' ότι εκτός των ΗΠΑ προτείνεται ως ανάγνωσμα τόσο από αριστερόφρονες, όσο και από συντηρητικών αντιλήψεων ανθρώπους, ο καθένας βέβαια για τους δικούς του λόγους και βάσει της δικής του ερμηνείας.
...
Γιατί αγοράζουμε διαρκώς νέα βιβλία ενώ έχουμε εκατοντάδες αδιάβαστα;
Οι βιβλιόφιλοι αναζητούμε το επόμενο βιβλίο που θα διαβάσουμε (ή τα βιβλία που θα διαβάσουμε στα επόμενα 40 χρόνια, για να είμαστε ακριβείς) με την προσήλωση, την απληστία και το πάθος που έχουν οι χρυσοθήρες και οι αλιείς μαργαριταριών.
Στο διαδίκτυο, στα περιοδικά ή τις εφημερίδες, στα βιβλιοπωλεία, στις βιβλιοθήκες φίλων, οπουδήποτε ψάχνουμε με υπομονή. Διαβάζουμε το οπισθόφυλλο, τις πρώτες γραμμές του βιβλίου, σκόρπιες φράσεις από διάφορα κεφάλαια: Για να δούμε αν μας πάει. Ανυπομονούμε να βρούμε έστω και μια φράση για να κουμπώσει με τις εμμονές ή τα ενδιαφέροντά μας. Σκανάρουμε πληροφορίες και ανασύρουμε στο μυαλό άλλα βιβλία που κολλάνε στο θέμα ή τα οποία με κάποιο τρόπο έχουν μια συγγένεια με αυτό που κρατάμε στο χέρι.
Στις βιβλιοθήκες μου, στο σπίτι ή στις βιβλιο-αποθήκες μου (εκεί όπου άλλοι κρύβουν τις κούτες με τα χριστουγεννιάτικα στολίδια εγώ φυλάω τους θησαυρούς μου), έχω μαζέψει βιβλία που θα μου έφταναν για μια ολόκληρη ζωή. Μπορεί και για τις δυο επόμενες. Και δεν υπολογίζω αυτά που έχω χαρίσει, δανείσει, ξεχάσει. Γιατί λοιπόν συνεχίζω να αγοράζω κι άλλα βιβλία, ενώ έχω ήδη ένα βιβλιοπωλείο αδιάβαστο στο σπίτι; Είναι κάποιου είδους απληστία ή μονομανία; Είμαστε οι βιβλιοφάγοι εθισμένοι, όπως άλλοι είναι στον τζόγο ή στο αλκοόλ; Θα προλάβουμε άραγε ποτέ να διαβάσουμε όσα θέλουμε; Θα χορτάσουμε αυτή την αβυσσαλέα πείνα μας;
Η σκέψη με βασανίζει συχνά. Έχω ένα ακόρεστο πλάσμα μέσα μου που θρέφεται με λέξεις, εικόνες, συναισθήματα, έναν βιβλιο-βουλιμικό τύπο που δεν ρουμπώνει ποτέ. Όσο διαβάζει τόσο πεινάει περισσότερο. Τον ηρεμώ αγοράζοντας βιβλία, πηγαίνοντας στις εκθέσεις, του λειαίνω τις γωνίες με ποίηση, του χαρίζω φράσεις και τσιτάτα που τον κάνουν να λάμπει. Όσο κι αν τον φροντίζω, όμως, διαφθείρεται: θέλει κι άλλο κι άλλο, χωρίς σταματημό.
Ψάχνοντας απάντηση, έχω αναζητήσει δυο τρεις έρευνες που ίσως θα μπορούσαν να δώσουν μια επιστημονική εξήγηση: Πέρα, λοιπόν, από την απίστευτη απόλαυση που προσφέρει η ανάγνωση, όταν διαβάζουμε μια ιστορία ή εντοπίζουμε ένα καινούριο μυθιστόρημα που μπορεί να μας ενδιαφέρει πολύ, ο εγκέφαλος απελευθερώνει ντοπαμίνη. Πρόκειται για μία απλή οργανική ουσία που δρα σαν νευροδιαβιβαστής.
«Το σύστημα της ντοπαμίνης ενεργοποιείται σε στιγμές απόλαυσης και καλής διάθεσης. Η βασική δομή της είναι η σεροτονίνη η οποία, ανάλογα σε τι επίπεδα βρίσκεται (χαμηλά ή υψηλά) επηρεάζει την ψυχική διάθεση. Σε μια από τις σχετικές έρευνες βρέθηκε ότι όταν εθελοντές άκουγαν π.χ. μουσική που τους άρεσε, τα επίπεδα ντοπαμίνης στον οργανισμό τους αυξάνονταν» (Wikipedia).
Σύμφωνα με τον Ίαν Ρόμπερτσον, καθηγητή Ψυχολογίας στο Trinity College του Δουβλίνου και συγγραφέα του βιβλίου «The Winner Effect: How Power Affects Your Brain» (εκδόσεις Bloomsbury), «καθετί καινούριο» -σε άλλους η εξουσία, ο καταναλωτισμός, στην περίπτωσή μας τα βιβλία- «προκαλεί εθισμό γιατί αυξάνει τα επίπεδα ντοπαμίνης στο σύστημα της ανταμοιβής του εγκεφάλου και συγκεκριμένα σε μια περιοχή που ονομάζεται επικλινής πυρήνας. Το σύστημα της ανταμοιβής, όπως αποδεικνύεται τα τελευταία χρόνια, είναι αυτό που μας κάνει ευάλωτους απέναντι στις περισσότερες εθιστικές συμπεριφορές. Σε αυτό επενεργούν επίσης τα ναρκωτικά και το αλκοόλ, πυροδοτώντας έναν μηχανισμό ο οποίος προσφέρει άμεσα μεγάλη απόλαυση αλλά μακροπρόθεσμα οδηγεί στον εθισμό».
Η ντοπαμίνη απελευθερώνεται όταν κάνουμε κάτι καινούριο, όταν ανακαλύπτουμε νέα μονοπάτια και δρόμους που δεν ξέραμε πως υπάρχουν. Αυτό που κάνει δηλαδή ένα καλό βιβλίο, ένας πίνακας, μια ταινία ή μια έξυπνη σειρά. Μας ανοίγει το μυαλό, μας βάζει να ψάχνουμε πληροφορίες με μια απίστευτη δίψα. Βλέπεις, για παράδειγμα, το Lost, το Fringe ή το FlashForward και ξαφνικά «βουτάς» σε μυθιστορήματα κβαντικής φυσικής με παράλληλα σύμπαντα (Ο δαίμονας του Λαπλάς, Η θεωρία των χορδών, Σολάρις κ.α.). Κολλάς με το Mad Men και επιστρέφεις στη λογοτεχνία των '50s ή τρελαίνεσαι με το Downton Abbey και αναζητάς μυθιστορήματα εποχής με πύργους. Διαβάζεις τη βιογραφία ενός ζωγράφου και αρχίζεις να σκανάρεις παντού πληροφορίες που σχετίζονται με τα έργα, τα κινήματα, τα μέρη που τον αφορούν. Και κάθε φορά νιώθεις τη μαγεία πως ανακάλυψες κάτι καινούριο.
[...]
http://lou-read100.blogspot.gr/2012/11/blog-post_20.html
librocubicularist: A person who reads in bed (The Haunted Bookshop by Christopher Morley, 1919)
"That's a great deal to make one word mean," Alice said in a thoughtful tone.
"When I make a word do a lot of work like that," said Humpty Dumpty, "I always pay it extra."
Γιατί αγοράζουμε διαρκώς νέα βιβλία ενώ έχουμε εκατοντάδες αδιάβαστα;
Οι βιβλιόφιλοι αναζητούμε το επόμενο βιβλίο που θα διαβάσουμε (ή τα βιβλία που θα διαβάσουμε στα επόμενα 40 χρόνια, για να είμαστε ακριβείς) με την προσήλωση, την απληστία και το πάθος που έχουν οι χρυσοθήρες και οι αλιείς μαργαριταριών.
Στο διαδίκτυο, στα περιοδικά ή τις εφημερίδες, στα βιβλιοπωλεία, στις βιβλιοθήκες φίλων, οπουδήποτε ψάχνουμε με υπομονή. Διαβάζουμε το οπισθόφυλλο, τις πρώτες γραμμές του βιβλίου, σκόρπιες φράσεις από διάφορα κεφάλαια: Για να δούμε αν μας πάει. Ανυπομονούμε να βρούμε έστω και μια φράση για να κουμπώσει με τις εμμονές ή τα ενδιαφέροντά μας. Σκανάρουμε πληροφορίες και ανασύρουμε στο μυαλό άλλα βιβλία που κολλάνε στο θέμα ή τα οποία με κάποιο τρόπο έχουν μια συγγένεια με αυτό που κρατάμε στο χέρι.
Στις βιβλιοθήκες μου, στο σπίτι ή στις βιβλιο-αποθήκες μου (εκεί όπου άλλοι κρύβουν τις κούτες με τα χριστουγεννιάτικα στολίδια εγώ φυλάω τους θησαυρούς μου), έχω μαζέψει βιβλία που θα μου έφταναν για μια ολόκληρη ζωή. Μπορεί και για τις δυο επόμενες. Και δεν υπολογίζω αυτά που έχω χαρίσει, δανείσει, ξεχάσει. Γιατί λοιπόν συνεχίζω να αγοράζω κι άλλα βιβλία, ενώ έχω ήδη ένα βιβλιοπωλείο αδιάβαστο στο σπίτι; Είναι κάποιου είδους απληστία ή μονομανία; Είμαστε οι βιβλιοφάγοι εθισμένοι, όπως άλλοι είναι στον τζόγο ή στο αλκοόλ; Θα προλάβουμε άραγε ποτέ να διαβάσουμε όσα θέλουμε; Θα χορτάσουμε αυτή την αβυσσαλέα πείνα μας;
Η σκέψη με βασανίζει συχνά. Έχω ένα ακόρεστο πλάσμα μέσα μου που θρέφεται με λέξεις, εικόνες, συναισθήματα, έναν βιβλιο-βουλιμικό τύπο που δεν ρουμπώνει ποτέ. Όσο διαβάζει τόσο πεινάει περισσότερο. Τον ηρεμώ αγοράζοντας βιβλία, πηγαίνοντας στις εκθέσεις, του λειαίνω τις γωνίες με ποίηση, του χαρίζω φράσεις και τσιτάτα που τον κάνουν να λάμπει. Όσο κι αν τον φροντίζω, όμως, διαφθείρεται: θέλει κι άλλο κι άλλο, χωρίς σταματημό.
Ψάχνοντας απάντηση, έχω αναζητήσει δυο τρεις έρευνες που ίσως θα μπορούσαν να δώσουν μια επιστημονική εξήγηση: Πέρα, λοιπόν, από την απίστευτη απόλαυση που προσφέρει η ανάγνωση, όταν διαβάζουμε μια ιστορία ή εντοπίζουμε ένα καινούριο μυθιστόρημα που μπορεί να μας ενδιαφέρει πολύ, ο εγκέφαλος απελευθερώνει ντοπαμίνη. Πρόκειται για μία απλή οργανική ουσία που δρα σαν νευροδιαβιβαστής.
«Το σύστημα της ντοπαμίνης ενεργοποιείται σε στιγμές απόλαυσης και καλής διάθεσης. Η βασική δομή της είναι η σεροτονίνη η οποία, ανάλογα σε τι επίπεδα βρίσκεται (χαμηλά ή υψηλά) επηρεάζει την ψυχική διάθεση. Σε μια από τις σχετικές έρευνες βρέθηκε ότι όταν εθελοντές άκουγαν π.χ. μουσική που τους άρεσε, τα επίπεδα ντοπαμίνης στον οργανισμό τους αυξάνονταν» (Wikipedia).
Σύμφωνα με τον Ίαν Ρόμπερτσον, καθηγητή Ψυχολογίας στο Trinity College του Δουβλίνου και συγγραφέα του βιβλίου «The Winner Effect: How Power Affects Your Brain» (εκδόσεις Bloomsbury), «καθετί καινούριο» -σε άλλους η εξουσία, ο καταναλωτισμός, στην περίπτωσή μας τα βιβλία- «προκαλεί εθισμό γιατί αυξάνει τα επίπεδα ντοπαμίνης στο σύστημα της ανταμοιβής του εγκεφάλου και συγκεκριμένα σε μια περιοχή που ονομάζεται επικλινής πυρήνας. Το σύστημα της ανταμοιβής, όπως αποδεικνύεται τα τελευταία χρόνια, είναι αυτό που μας κάνει ευάλωτους απέναντι στις περισσότερες εθιστικές συμπεριφορές. Σε αυτό επενεργούν επίσης τα ναρκωτικά και το αλκοόλ, πυροδοτώντας έναν μηχανισμό ο οποίος προσφέρει άμεσα μεγάλη απόλαυση αλλά μακροπρόθεσμα οδηγεί στον εθισμό».
Η ντοπαμίνη απελευθερώνεται όταν κάνουμε κάτι καινούριο, όταν ανακαλύπτουμε νέα μονοπάτια και δρόμους που δεν ξέραμε πως υπάρχουν. Αυτό που κάνει δηλαδή ένα καλό βιβλίο, ένας πίνακας, μια ταινία ή μια έξυπνη σειρά. Μας ανοίγει το μυαλό, μας βάζει να ψάχνουμε πληροφορίες με μια απίστευτη δίψα. Βλέπεις, για παράδειγμα, το Lost, το Fringe ή το FlashForward και ξαφνικά «βουτάς» σε μυθιστορήματα κβαντικής φυσικής με παράλληλα σύμπαντα (Ο δαίμονας του Λαπλάς, Η θεωρία των χορδών, Σολάρις κ.α.). Κολλάς με το Mad Men και επιστρέφεις στη λογοτεχνία των '50s ή τρελαίνεσαι με το Downton Abbey και αναζητάς μυθιστορήματα εποχής με πύργους. Διαβάζεις τη βιογραφία ενός ζωγράφου και αρχίζεις να σκανάρεις παντού πληροφορίες που σχετίζονται με τα έργα, τα κινήματα, τα μέρη που τον αφορούν. Και κάθε φορά νιώθεις τη μαγεία πως ανακάλυψες κάτι καινούριο.
[...]
http://lou-read100.blogspot.gr/2012/11/blog-post_20.html
librocubicularist: A person who reads in bed (The Haunted Bookshop by Christopher Morley, 1919)
"That's a great deal to make one word mean," Alice said in a thoughtful tone.
"When I make a word do a lot of work like that," said Humpty Dumpty, "I always pay it extra."
SBE
¥
Δηλαδή τα βιβλία είναι τα παπούτσια των βιβλιόφιλων;
Πάντως εγώ έχω σταματήσει εδώ και πολλά χρόνια να αγοράζω βιβλία. Τα δανείζομαι από τη βιβλιοθήκη. Παρόλα αυτά και παρόλο που έχω φτοντίσει να δωρίσω, να δανείσω κλπ κάμποσα βιβλία, εξακολουθώ να έχω πολλά βιβλία και να χρειάζομαι βιβλιοθήκη στο σπίτι για να ταχτοποιήσω.
Από την άλλη πάντα έβρισκα βαρετό το πως οι φίλοι που με επισκεπτονταν από Ελλάδα ήθελαν να περνάνε την ώρα τους χαζεύοντας βιβλία, ταινίες και σιντί. Όχι γιατί εγώ δεν έχω χαζολογήσει ποτέ σε βιβλιοπωλείο (μέχρι και βιβλία έχω αγοράσει παρά τον χρυσό κανόνα, γιατί π.χ. χάζευα και έπεσα πανω σε ομιλία του συγγραφέα), αλλά αυτές έιναι μοναχικές περιπλανήσεις, όπως είναι και τα ψώνια, δεν χρειάζεσαι τον οικοδεσπότη σου να σκυλοβαριέται και από ευγένεια να μη λέει τίποτα.
Βεβαίως με τα χρόνια το πρόβλημα λύθηκε ως εξής:
α. οι φίλοι που πετάγονταν μια στο τόσο Λονδίνο τώρα εχουν οικογένεις και δεν κάνουν ταξίδια ή αν κάνουν είναι επαγγελματικά ταξίδια, χωρίς χρόνο για χάζεμα
β. Οι ταινίες κι η μουσική είναι πλέον ιντερνετικές ασχολίες, τα βιβλία παραμένουν, αλλά αυτό σημαίνει μισή ενασχόληση σε σχέση με πριν
Πάντως εγώ έχω σταματήσει εδώ και πολλά χρόνια να αγοράζω βιβλία. Τα δανείζομαι από τη βιβλιοθήκη. Παρόλα αυτά και παρόλο που έχω φτοντίσει να δωρίσω, να δανείσω κλπ κάμποσα βιβλία, εξακολουθώ να έχω πολλά βιβλία και να χρειάζομαι βιβλιοθήκη στο σπίτι για να ταχτοποιήσω.
Από την άλλη πάντα έβρισκα βαρετό το πως οι φίλοι που με επισκεπτονταν από Ελλάδα ήθελαν να περνάνε την ώρα τους χαζεύοντας βιβλία, ταινίες και σιντί. Όχι γιατί εγώ δεν έχω χαζολογήσει ποτέ σε βιβλιοπωλείο (μέχρι και βιβλία έχω αγοράσει παρά τον χρυσό κανόνα, γιατί π.χ. χάζευα και έπεσα πανω σε ομιλία του συγγραφέα), αλλά αυτές έιναι μοναχικές περιπλανήσεις, όπως είναι και τα ψώνια, δεν χρειάζεσαι τον οικοδεσπότη σου να σκυλοβαριέται και από ευγένεια να μη λέει τίποτα.
Βεβαίως με τα χρόνια το πρόβλημα λύθηκε ως εξής:
α. οι φίλοι που πετάγονταν μια στο τόσο Λονδίνο τώρα εχουν οικογένεις και δεν κάνουν ταξίδια ή αν κάνουν είναι επαγγελματικά ταξίδια, χωρίς χρόνο για χάζεμα
β. Οι ταινίες κι η μουσική είναι πλέον ιντερνετικές ασχολίες, τα βιβλία παραμένουν, αλλά αυτό σημαίνει μισή ενασχόληση σε σχέση με πριν
Μία από τα ίδια.
Χάρη στην κόρη μου (ξανα)ανακαλύπτω τις περιπέτειες του δόκτορα Ντούλιτλ. Δυστυχώς στα ελληνικά έχει μεταφραστεί μόνο το πρώτο της σειράς και δεν θα το βρείτε καν στα βιβλιοπωλεία, αν το θέλετε θα πρέπει να το παραγγείλετε (εκδόσεις Εστία).
Επίσης μόλις τελείωσα το Los renglones torcidos de Dios (1980), του Torcuato Luca de Tena. Δεν το είχα καν υπ' όψη μου αν και είναι σχεδόν κλασικό απ' ό,τι μαθαίνω. Ενδιαφέρον βιβλίο. Εκτυλίσσεται σε ένα ψυχιατρείο της Ισπανίας και περιγράφει τις συνθήκες διαβίωσης, με πρόφαση την προσωπική ιστορία μιας ασθενούς και ένα αστυνομικό μυστήριο. Ο συγγραφέας (ακαδημαϊκός) κλείστηκε σε ψυχιατρείο με τη θέλησή του ως ασθενής για να βιώσει και να παρακολουθήσει εκ των έσω την κατάσταση. Γι' αυτό και μόνο νομίζω αξίζει να το διαβάσει κανείς, παρ' όλο που η πλοκή δεν θα έλεγα ότι είναι αρκετά αληθοφανής ώστε να πείθει.
SBE
¥
Όταν πριν μερικά χρόνια πήγα Ισπανία για μαθήματα ισπανικών με έπιασε μεγάλη αισιοδοξία ότι συνεννοούμαι, ότι διαβάζω κλπ κλπ (αηδίες, κουτσά στραβά η συνεννόηση). Και αισθάνθηκα άσχημα που την ημέρα που φεύγαμε όλοι οι άλλοι στο δρόμο για το αεροδρόμιο κουβαλάγανε κάτι βαλίτσες φίσκα στα βιβλία, γιατί τις προηγούμενες μέρες είχαν κάνει επιδρομή στα βιβλιοπωλεία για προμήθειες, ενώ εγώ είχα μια βαλίτσα ασήκωτη γεμάτη τοπικά εδέσματα και τοπικές χειροτεχνίες (που τα τιμήσαμε δεόντως τις επόμενες εβδομάδες). Στη Μαδρίτη λοιπόν που θα άλλαζα αεροπλάνο είχαμε δυο ώρες καθυστέρηση οπότε αφού έκανα δεκαπέντε βόλτες πάνω- κάτω κατάληξα στο βιβλιοπωλείο όπου σε μια κρίση τρέλας αγόρασα τη Σκιά του Ανέμου, ειδική έκδοση με σιντί. Μόνο και μόνο γιατί άνοιξα μια σελίδα στην τύχη και διάβασα μαι παράγραφο και διαπίστωσα ότι δεν είχα άγνωστες λέξεις Ένα ακόμα τουβλάκι που δεν έχω διαβάσει ακόμα.
Άλλο αδιάβαστο είναι η επετειακή έκδοση του GEB γιατί εκεί γύρω στο 2000 είχα γνωρίσει ένα ωραίο παιδί που το είχε διαβάσει πρόσφατα και το εκθείαζε. Το ωραίο παιδί δεν έχω ιδέα που βρίσκεται πλέον το βιβλίο το διάβασα λίγο στην αρχή, έκανε κλικ το ότι ο νέος που το σύστησε ήταν οικονομολόγος κι όχι μηχανικός, γι'αυτό είχε εντυπωσιαστεί τόσο πολύ και το βιβλίο παραμένει έκτοτε αδιάβαστο στο ράφι (είμαι σίγουρη ότι είναι έργο θεμελιώδες κλπ κλπ, αλλά εμένα δεν μου άρεσε).
Άλλο αδιάβαστο: Finnegan's Wake. Αγοράστηκε για φιγούρα, επειδή είχα ακούσει κάτι αμερικανάκια που συζητούσανε ότι το κάνανε στο σχολείο και τους βγήκε το λάδι. Το αγόρασα λοιπόν, ξεκινάω στην πρώτη σελίδα, δεν καταλαβαίνω τίποτα, το ξεφυλλίζω λίγο πιο κάτω και πέφτω σε μια σελίδα που έβγαζε νόημα. Από εκεί έπρεπε να έχω συνεχίσει, αλλά με έφαγε το ότι έπρεπε ντε και καλά να καταλάβω τις προηγούμενες σελίδες και το παράτησα. Τέλος πάντων...
Άλλο αδιάβαστο είναι η επετειακή έκδοση του GEB γιατί εκεί γύρω στο 2000 είχα γνωρίσει ένα ωραίο παιδί που το είχε διαβάσει πρόσφατα και το εκθείαζε. Το ωραίο παιδί δεν έχω ιδέα που βρίσκεται πλέον το βιβλίο το διάβασα λίγο στην αρχή, έκανε κλικ το ότι ο νέος που το σύστησε ήταν οικονομολόγος κι όχι μηχανικός, γι'αυτό είχε εντυπωσιαστεί τόσο πολύ και το βιβλίο παραμένει έκτοτε αδιάβαστο στο ράφι (είμαι σίγουρη ότι είναι έργο θεμελιώδες κλπ κλπ, αλλά εμένα δεν μου άρεσε).
Άλλο αδιάβαστο: Finnegan's Wake. Αγοράστηκε για φιγούρα, επειδή είχα ακούσει κάτι αμερικανάκια που συζητούσανε ότι το κάνανε στο σχολείο και τους βγήκε το λάδι. Το αγόρασα λοιπόν, ξεκινάω στην πρώτη σελίδα, δεν καταλαβαίνω τίποτα, το ξεφυλλίζω λίγο πιο κάτω και πέφτω σε μια σελίδα που έβγαζε νόημα. Από εκεί έπρεπε να έχω συνεχίσει, αλλά με έφαγε το ότι έπρεπε ντε και καλά να καταλάβω τις προηγούμενες σελίδες και το παράτησα. Τέλος πάντων...
sarant
¥
Εγώ διαβάζω ένα τούβλο, το Πόθεν και πότε οι Έλληνες.