Ε, όπως θέλουμε να είμαστε προσεχτικοί όταν μιλάμε για χούντα, ας είμαστε και όταν μιλάμε για φασισμό.
Να σημειώσω πάντως ότι χρησιμοποίησα τον όρο
αποκλειστικά και μόνο επειδή τον χρησιμοποιούν οι ίδιοι.
Οι ίδιοι αυτοπροσδιορίζονται ως αντιφασίστες. Εκείνοι διάλεξαν το δίπολο.
Αν κάποιοι αυτοπροσδιορίζονται ως αντιφασίστες και η συμπεριφορά τους είναι αυταρχική, μισαλλόδοξη και βίαιη, τότε νομίζω ότι δικαιούμαι να αναρωτηθώ αν προσιδιάζουν περισσότερο σε αντιφασίστες ή σε φασίστες.
Αν διαβάσεις άλλα κείμενά μου στη Λεξιλογία για αυτό και για συναφή ζητήματα, θα διαπιστώσεις ότι είμαι αρκετά προσεκτικός στους χαρακτηρισμούς μου. Ίσως να μην τα καταφέρνω πάντα, αλλά προσπαθώ να αποφεύγω τις χοντράδες. Φυσικά και δεν εξισώνω τον προπηλακισμό με το μαχαίρωμα. Αν όλοι αυτοί που αυτοπροσδιορίζονται ως αντιφασιστές αρκούνταν μόνο σε προπηλακισμούς, να είσαι σίγουρος ότι δεν θα ασχολιόμουν μαζί τους. Πολλοί πράγματι αρκούνται σε απλούς προπηλακισμούς, αλλά άλλοι χτίζουν καθηγητές στα γραφεία τους, άλλοι βαρούν δημοσιογράφους με καδρόνια στο κεφάλι, άλλοι μέχρι πρότινος εκτελούσαν με 45άρια. Άλλο η φούντα, άλλο η ηρωίνη, εντάξει. Ωστόσο, η βία είναι βία, και αν έχεις την τόλμη να δηλώνεις αντιφασίστας οφείλεις να συμπεριφέρεσαι ανάλογα. Όταν τόσο πολλοί που δηλώνουν αντιφασίστες συμπεριφέρονται φασιστικά, δεν επιτρέπουν σε αυτούς που πραγματικά αποστρέφονται τον φασισμό, όπως εγώ, να δηλώνουν αντιφασίστες.
Κατά τα άλλα, συμφωνώ μεν μαζί σου για τις ιστορικές καταβολές του όρου
φασισμός, αλλά οφείλω να επισημάνω ότι η καθημερινή χρήση του δεν παραπέμπει πάντοτε σε αυτά τα χαρακτηριστικά, ή τουλάχιστον όχι στο σύνολό τους. Έχω την αίσθηση ότι παραπέμπει πολύ συχνότερα στη φανατική μισαλλοδοξία (με ή χωρίς ρατσιστική επένδυση) παρά στον μιλιταρισμό και στην τυφλή υπακοή στον Αρχηγό. Όπως συμβαίνει με πολλές άλλες έννοιες, έχει προσλάβει ευρύτερη σημασία από εκείνη που είχε αρχικά. Προσωπικά, όταν ακούω ή διαβάζω τον όρο φασίστας δεν πάει ο νους μου συγκεκριμένα σε οπαδό του Μουσολίνι ή σε μέλος ενός παραστρατιωτικού τάγματος εφόδου, πάει σε έναν τύπο ανθρώπου αυταρχικού και μισαλλόδοξου, ο οποίος δεν ανέχεται με τίποτα τη διαφορετική άποψη και επιδιώκει τη βίαιη καταστολή της. Και πολύ συχνά διαπιστώνω ότι ο όρος είχε πράγματι χρησιμοποιηθεί με τη δεύτερη, ευρύτερη σημασία και όχι με την πρώτη.