Από πού φυσάει ο άνεμος;

[Marinos]

Gregale: A strong NE wind of the central and west Mediterranean areas, occurring chiefly during the cold seasons. It may blow continuously up to five days, but usually lasts one or two days, bringing fine or showery weather with some hail.

Αυτός υποθέτω ότι είναι ο γρέγος.

γρέγος ο [γréγos] Ο18 : (ναυτ.) ο βορειοανατολικός άνεμος.
[αντδ. < βεν. grego -ς < ιταλ. (νότ. διάλ.) greco `βορειοδυτικός άνεμος, που έρχεται από την Ελλάδα΄ < λατ. Graecus < αρχ. Γραικός]
http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/search.html?lq=γρεγος&dq=


Υποθέτω ότι το «βορειοδυτικός άνεμος, που έρχεται από την Ελλάδα» είναι λάθος.

Ο γκριγκάλ και τα ξαδέρφια του

 

[daeman]

...
Φυσάει βοριάς δε φαίνεσαι, μαΐστρος δεν προβαίνεις
Φυσάει το γρεγολέβαντο και πρίμα κατεβαίνεις

https://www.facebook.com/RoutesinMa...112326914680/1570727362953162/?type=3&theater

 

[Duke_of_Waltham]

Ψάχνοντας για "επικρατούντες άνεμοι" Ελλάδα, βρίσκω πολλές σελίδες για τους ανέμους που επικρατούν κατά τόπους στην Ελλάδα.

Εδώ βρίσκω ένα κείμενο που χωρίζει την Ελλάδα σε 4 ζώνες από Βορρά προς Νότο, αναφέρει όμως μόνο τους θερινούς ανέμους, κι αυτούς μόνο στις θαλάσσιες περιοχές.

Εδώ, σ' ένα κείμενο-εισαγωγή στη μετεωρολογία, υπάρχουν χάρτες για όλη τη χώρα, για τη χειμερινή και τη θερινή περίοδο.

Σημείωση ότι ο πρώτος σύνδεσμος είναι τώρα αυτός, επειδή έχει μετακομίσει ο ιστότοπος. (Δυστυχώς ο δεύτερος σύνδεσμος είναι ανενεργός, προσωρινά τουλάχιστον.)

Κάποτε μου είχαν εξηγήσει κι άλλους τρόπους προσανατολισμού στην ύπαιθρο (για τα δέντρα που λες, θυμάμαι αμυδρά κάτι με τη θέση των βρύων στον κορμό, αλλά επειδή κι εγώ σε αστικό περιβάλλον ζω (μικρής πόλης, έστω) και δεν μου χρειάστηκαν μέχρι τώρα, αυτές οι γνώσεις είναι πια gone with the wind...

Κι εγώ κάτι τέτοιο θυμάμαι, και πιο συγκεκριμένα ότι στη βόρεια πλευρά των κορμών θα βρεις τα βρύα επειδή δεν δέχεται άμεσο ηλιακό φως. Ψάχνοντας περισσότερο, βρίσκω αυτήν και άλλες συμβουλές προσανατολισμού σε διάφορες σχολικές ιστοσελίδες όπως αυτή. Τελικά αυτό που μόλις έγραψα για το φως ισχύει έμμεσα: τα βρύα απλώς προτιμούν την υγρασία.

 

[Duke_of_Waltham]

...
τραμουντάνα η [tramundána]: (ναυτ.) ο βόρειος άνεμος· βοριάς. || το άστρο της τραμουντάνας, ο πολικός αστέρας.
[μσν. τραμουντάνα < ιταλ. tramontana ( [o > u] από επίδρ. του χειλ. [m] )]

---

tramontane, a. and n. (trəˈmɒntən, træmɒnˈteɪn)

Forms: 4 tramountayne, 7 -mountain, -montan, (6–8 -ain, 9 -aine), 6– tramontane; also in It. forms, 7–9 tramontana, 6–8 (pl.) tramontani; Lat. pl. 7 tramontanæ. See also transmontane.

[ad. It. tramontana north wind, pole-star, tramontani ‘those folkes that dwell beyond the mountaines’ Florio (= Sp., Pg. tramontana north wind, sunset), whence also Fr. tramontane north wind, pole-star, OF. tramontane (n. and adj. (13th c.) north wind, tresmontaine pole-star:—L. transmontānus beyond the mountains, f. trans across, beyond + mons, mont-em mountain: cf. montān-us of or belonging to mountains.]

A. adjective
1 Dwelling or situated beyond, or pertaining to the far side of, the mountains (orig. and in reference to Italy, the Alps; in quots. 1806, 1840, referring to other mountains); hence, foreign; in quot. 1662 = occupied by a non-Italian.

b. With the connotation ‘uncouth, unpolished, barbarous’. Now rare.

2. Of the wind: Coming across or from beyond the mountains; spec. in reference to Italy, Blowing from beyond the Alps: cf. B. 2.

B. noun
†1. The north pole-star: originally so called in Italy and Provence, because visible beyond the Alps: cf. It. tramontana (Florio 1598), OF. tresmontaine (c 1295 in Godefroy). Also fig.

2. In the Mediterranean and esp. in Italy, The north wind, as coming from beyond the Alps; hence generally, a cold wind from a mountain range. (Now usually in Italian form tramontana.)

3. One who dwells beyond the mountains: orig. applied in Italy to foreigners beyond the Alps; also by these nations to the Italians; hence, a stranger, a foreigner; an outsider, barbarian.

Με την ίδια λογική όπως η τραμουντάνα, προέκυψε και άλλος όρος που αναφέρεται στις Άλπεις, θεολογικός:

Ultramontanism - Wikipedia

en.wikipedia.org

The term descends from the Middle Ages, when a non-Italian pope was said to be papa ultramontano – a pope from beyond the mountains (the Alps). Foreign students at medieval Italian universities also were referred to as ultramontani.

After the Protestant Reformation in France, the concept was revived but with its directionality reversed to indicate the man "beyond the mountains" in Italy: the Pope. The term ultramontain was used to refer to Catholics who supported papal authority in French affairs – as opposed to the Gallican and Jansenist factions, who did not – and was intended as an insult implying lack of patriotism. From the 17th century, ultramontanism became closely associated with the Jesuits.

In the 18th century the term came to refer to supporters of the Church in any conflict between church and state. In Austria ultramontanists were opposed to Josephinism, and in Germany to Febronianism. In Great Britain and Ireland ultramontanists resisted Cisalpinism, which favored concessions to the Protestant state in order to achieve Catholic emancipation.

Foehn wind

A Föhn or Foehn is a type of dry, warm, down-slope wind that occurs in the lee (downwind side) of a mountain range.
It is a rain shadow wind that results from the subsequent adiabatic warming of air that has dropped most of its moisture on windward slopes (see orographic lift). As a consequence of the different adiabatic lapse rates of moist and dry air, the air on the leeward slopes becomes warmer than equivalent elevations on the windward slopes. Föhn winds can raise temperatures by as much as 32 °C (58 °F) in just a matter of hours. Central Europe enjoys a warmer climate due to the Föhn, as moist winds off the Mediterranean Sea blow over the Alps. (wikipedia)

Föhn/Fön λένε οι Γερμανοί και το πιστολάκι για τα μαλλιά, από ένα παλιό μοντέλο που είχε αυτό το όνομα.