Προφορά & μεταγραφή: Μια συζήτηση

Θεωρείται ότι η λέξη Πειραιάς θα πρεπε να γράφεται Pireas η Pireus . Νομίζω ότι το σωστό είναι το Pireas! Όπως κ η κάρτα του μετρό την λένε αθενα καρντ . Έτσι την αποκαλούν οι Ισπανοί. Θα πρέπε να λέγεται Αθήνα καρντ κ όχι να αλλάζει αφού στα αγγλικά γράφεται Athena card Αθήνα καρντ κ όχι αθενα καρντ

Meggie said:

Θεωρείται ότι η λέξη Πειραιάς θα πρεπε να γράφεται Pireas η Pireus.

Click to expand...

Τα ελληνικά τοπωνύμια και γενικώς τα κύρια ονόματα έχουν τουλάχιστον δύο τρόπους μεταγραφής: τον κλασικό τρόπο μεταγραφής που ξεκίνησε με τους Ρωμαίους και μετατρέπει το «Πειραιεύς» σε Piraeus, και την απλή σύγχρονη φωνητική μεταγραφή που βρίσκουμε π.χ. σε ταμπέλες και κάνει το «Πειραιάς» Pireas. Και τα δύο συστήματα έχουν τους κανόνες τους και κανένα από τα δύο δεν προτείνει Pireus.

Η κάρτα του Μετρό είναι η Ath-ENA card. ΕΝΑ, που αν δεν είναι ακρωνύμιο μάλλον παραπέμπει στο ότι είναι ΕΝΑ εισητήριο για όλα.

SBE said:

Η κάρτα του Μετρό είναι η Ath-ENA card. ΕΝΑ, που αν δεν είναι ακρωνύμιο μάλλον παραπέμπει στο ότι είναι ΕΝΑ εισητήριο για όλα.

Click to expand...

Καλησπέρα σας κ χρόνια πολλά. Σας ευχαριστώ

Δεν ξέρω αν τον έχουμε (η αναζήτηση με δυσκολία μου εβγαλε και αυτό το νήμα ακόμα), αλλά αν δεν τον έχουμε, να τον βάλουμε:

Sean Combs ʃɔn koʊmz μου λέει το γκουγκλ, Σον Κομς ή αν τρώτε ʃoκολατάκια d͡ʒοκόντα, Κόουμς.

Eγώ νόμιζα ότι προφέρεται /kuːmz/, όπως η κοιλάδα (Combe) από την οποία βγαίνει το επώνυμο κι όλες οι παραλλαγές του (Combes, Combs, Coombs κλπ), αλλά περί ορέξεως (και αμερικανών)... Όχι πως είχα δει κανέναν να χρησιμοποιεί αυτό το όνομα για τον συγκεκριμένο μέχρι πρόσφατα, φυσικά.

Combs! Είναι άηχο μπ. Υπάρχει αλλά δεν προφέρεται Λέγεται Κομς. Π.χ. η λέξη camera λέγεται κάμερα. Υπάρχει αλλά δεν προφέρεται το e. Άλλο ένα παράδειγμα είναι η λέξη family. Λέγεται φάμλι και όχι φάμιλι. Ο πρόεδρος Baiden προφέρεται Μπάιντν και όχι Μπάιντεν. Και τέλος ένα επίθετο που ακούγονται όλα τα γράμματα αλλά στην Ελλάδα αλλάζουμε το τέλος είναι το όνομα του ηθοποιού George Clooney! Το επίθετο προφέρεται Κλούνι κ όχι Κλούνεϊ! Υπάρχουν χιλιάδες άλλες λέξεις που τις ακούμε καθημερινά και τις δολοφονούμε.

Meggie said:

Υπάρχουν χιλιάδες άλλες λέξεις που τις ακούμε καθημερινά και τις δολοφονούμε.

Click to expand...

Οι αγγλόφωνοι να δείτε πώς «δολοφονούν» χιλιάδες ονόματα από άλλες γλώσσες.
Είμαι εννοείται υπέρ της σωστής προφοράς, αλλά ας μην το παρακάνουμε με χαρακτηρισμούς περί δολοφονιών. Στο κάτω κάτω, η λέξη δολοφονία περιέχει τον «δόλο», που σίγουρα απουσιάζει εδώ.

Alexandra said:

Οι αγγλόφωνοι να δείτε πώς «δολοφονούν» χιλιάδες ονόματα από άλλες γλώσσες.
Είμαι εννοείται υπέρ της σωστής προφοράς, αλλά ας μην το παρακάνουμε με χαρακτηρισμούς περί δολοφονιών. Στο κάτω κάτω, η λέξη δολοφονία περιέχει τον «δόλο», που σίγουρα απουσιάζει εδώ.

Click to expand...

Ναι ναι. Συμφωνώ μαζί σας! Αλλά όταν οι γονείς πληρώνουν φροντιστήρια είναι άδικο να μην μαθαίνουν σωστά τις λέξεις! Και την γλώσσα γενικά. Υπάρχουν βέβαια και οι εξαιρέσεις, όπως μια γνωστή μου που η κόρη της πήγε σε φροντιστήριο που υπήρχαν καθηγητές που η μητρική τους γλώσσα ήταν η Αγγλική, και οι δύο μόνο Έλληνες που υπήρχαν είχαν σπουδάσει Αγγλική φιλολογία. Θεωρώ είναι σπάνιο να βρεις τέτοιο φροντιστήριο!

Μια και πιάσαμε το θέμα: τι θα γινόταν αν όλα τα silent letters της αγγλικής γλώσσας αποκτούσαν φωνή.

Meggie said:

Combs! Είναι άηχο μπ. Υπάρχει αλλά δεν προφέρεται Λέγεται Κομς. Π.χ. η λέξη camera λέγεται κάμερα. Υπάρχει αλλά δεν προφέρεται το e. Άλλο ένα παράδειγμα είναι η λέξη family. Λέγεται φάμλι και όχι φάμιλι. Ο πρόεδρος Baiden προφέρεται Μπάιντν και όχι Μπάιντεν. Και τέλος ένα επίθετο που ακούγονται όλα τα γράμματα αλλά στην Ελλάδα αλλάζουμε το τέλος είναι το όνομα του ηθοποιού George Clooney! Το επίθετο προφέρεται Κλούνι κ όχι Κλούνεϊ! Υπάρχουν χιλιάδες άλλες λέξεις που τις ακούμε καθημερινά και τις δολοφονούμε.

Click to expand...

Ξέρετε, άλλο πράγμα είναι το να προφέρουμε τις αγγλικές λέξεις, κάτι που το κάνουμε στην ομιλία μας με επιμέλεια, κι άλλο η μεταφορά τους στο γραπτό λόγο. Θίγετε ένα θέμα που απασχολεί κατά κόρον όσους ασχολούνται με τη γλώσσα και τη μετάφραση. Ιδίως σε ετούτο εδώ το φόρουμ έχουμε κάνει πάρα πολλές συζητήσεις, των οποίων το καταστάλαγμα είναι ότι δεν μας πειράζει ο (γραπτός) τύπος Κλούνεϊ. Είναι από εκείνα τα "φευγαλέα" στοιχεία της αγγλικής φωνητικής που δεν αποδίδονται καλά στα ελληνικά. Αρκετά τέτοια στοιχεία μας ταλαιπωρούν. Όπως για παράδειγμα το αγγλικό schwa, που γράφεται με u. Αδύνατον να γραφτεί "σωστά" ο Churchill, αρκούμαστε στο Τσώρτσιλ.

Με συγχωρείτε, αλλά εγώ που μιλάω καλά αγγλικά και προφέρω σωστά τα κύρια ονόματα στα αγγλικά, όταν μιλάω ελληνικά (και το έκανα επιδεικτικά όταν μεγάλωνα τα παιδιά μου) προφέρω τα ξένα ονόματα στα ελληνικά. Δεν έλεγα (ούτε λέω) «ο ˈʃeɪkspɪə» αλλά «ο Σέξπιρ» με ένα «σ» όπως στη «σαλάτα», «ο Τσόρτσιλ» όπως λέει ο Earion με ένα «τσ» όπως του «Τσίπρα». Και ούτω καθεξής. Αν κάποιος μού πει στα ελληνικά «η κάμρα» ή «ο Μπάιντν», θα δεχτεί βλέμμα επιτιμητικό. Όσο για τον Κόουμς, έτρεχα στα λεξικά να βρω ποιος είναι αυτός.

Alexandra said:

Μια και πιάσαμε το θέμα: τι θα γινόταν αν όλα τα silent letters της αγγλικής γλώσσας αποκτούσαν φωνή.

Click to expand...

Ήταν τέλειος! Είχε δίκιο! Η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν κατάλαβα γιατί μπαίνουν τα γράμματα και δεν ακούγονταν και μετά!

nickel said:

Αν κάποιος μού πει στα ελληνικά «η κάμρα» ή «ο Μπάιντν», θα δεχτεί βλέμμα επιτιμητικό.

Click to expand...

Το κατάλληλο βίντεο στην κατάλληλη θέση:

Δεδομένου ότι κάμερα είναι λέξη λατινική (αντιδάνειο) και τα λεξικά λένε ότι την πήραμε από την Ιταλία, πολύ πριν την επικράτηση της αγγλικής, δεν ξέρω γιατί χρειάζεται να τη λέμε στη γλώσσα μας όπως τη λένε οι αγγλόφωνοι. Κι όταν μιλάμε αγγλικά, όπως και να το πούμε, υπάρχει πρόβλημα συνεννόησης; Όχι.
Αν ακούσω έναν τηλεπαρουσιαστή να λέει "να γυρίσει η κάμρα στον καλεσμένο μας", θα υποθέσω ότι είναι ρουμελιώτης.

Meggie, αν εφαρμόζεις όσα λες θα σε περνάνε για κανένα παιδί μετανάστη από Αμερική, τέταρτης γενιάς, που ήρθε διακοπές στην Ελλάδα και μιλάει σπαστά.

Καλησπέρα σας. Καλή Χρόνια! Έτσι τα μιλάω γιατί μου βγαίνουν αυθόρμητα. Έχω πάει γυμνάσιο-λύκειο Αμερική! Έτσι και προσπαθήσω να τα πω όπως τα λένε εδώ θα μπερδευτώ. Εδώ μπερδεύομαι όταν ακούω κάποιες λέξεις με αγγλική προφορά Μιλάνε λες κι έχουν το στόμα τους γεμάτο λουκούμια, αυτήν την αίσθηση έχω όταν ακούω την βρετανική προφορά.
Πέρα από αυτό θεωρώ πως όταν ένας γονιός πληρώνει πρέπει και το παιδί να μαθαίνει σωστά την γλώσσα, όποια κι αν είναι αυτή. Δεν γίνεται να βλέπουμε τηλεόραση και να ακούμε ένα σωρό λέξεις στα αγγλικά και λάθος. Στο κάτω κάτω τι θέλουμε να δείξουμε; Προτιμώ να τα πούμε ελληνικά και να ακουστούν τα ελληνικά παρά τα αγγλικά που θα ειπωθούν και λάθος.
Είμαι από τους ανθρώπους που θεωρώ ότι για να τα μιλήσει σωστά ο Έλληνας θα πρέπει επισήμως να γίνουν δεύτερη γλώσσα. Όπως στις σκανδιναβικές χώρες που τα μιλούν άπταιστα οι περισσότεροι γιατί γίνονται σχεδόν όλα και στις δύο γλώσσες.
Να σας πάω κάπου πιο κοντά, Πολωνία: παιδιά της πρώτης γυμνασίου και τα αγγλικά τους είναι άπταιστα σχεδόν. Τα μαθήματα γίνονται και στις δύο γλώσσες.

Υποθέτω όμως ότι όταν μιλάνε πολωνέζικα οι Πολωνοί και ο λόγος τους περιλαμβάνει ξένες λέξεις δεν τις προφέρουν σαν άρτι αφιχθέντες μετανάστες από τις ΗΠΑ.
Τώρα, το τί σου βγαίνει αυθόρμητα Μέγκι είναι σχετικό. Όπως είπα πιο πάνω, η κάμερα είναι λέξη λατινική και αν εσύ λες ότι σου βγαίνει αυθόρμητα το κάμρα, τότε κάνεις λάθος, γιατί δεν την πήραμε από την αγγλική γλώσσα. Από τους Ιταλούς την πήραμε που λένε όλες τις συλλαβές. Αλλά κι οι Ιταλοί να μην έλεγαν όλες τις συλλαβές, από τη στιγμή που είναι λέξη ελληνική, και στα ελληνικά μόνο συγκεκριμένα ιδιώματα τρώνε τα φωνήεντα, δεν θα ακούγεσαι "μιλάω σωστά αγγλικά" αλλά "μιλάου σουστά αγρινιώτκα κι τρικαλιώτκα".
Παρεμπιπτόντως, το ότι μπερδεύεσαι όταν ακούς κάποια από τις τοπικές προφορές της αγγλικής γλώσσας των βρετανικών νήσων (είναι πολλές, παρά το μέγεθος της χώρας) δείχνει αυτό που λέμε: για ποια αγγλική προφορά μιλάμε; Χτες έβλεπα ένα πρόγραμμα στο οποίο η παρουσιάστρια/ πανεπιστημιακός έλεγε συνεχώς δε πλις, δε πλις, δε πλις, για την αστυνομία. Στη συνέχεια είχε καλεσμένη μια καθηγήτρια μεγάλου αγγλικού πανεπιστημίου επίσης αγγλίδα, η οποία έλεγε δε πολίς, και μιλάγανε οι δυο τους για την αστυνομία χωρίς να υιοθετεί η μία την προφορά της άλλης. Αμφότερες αγγλίδες μορφωμένες, που μιλούσαν τα αγγλικά που ακούς στην τηλεόραση στα ντοκυμαντέρ.

Meggie said:

Ήταν τέλειος! Είχε δίκιο! Η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν κατάλαβα γιατί μπαίνουν τα γράμματα και δεν ακούγονταν και μετά!

Click to expand...

Ένα βιβλίο γλωσσολογίας θα σου λύσει την απορία, συνιστώ το Changing English του Graddol, αλλά μια που λύνουμε κι εμείς απορίες, είναι ο ίδιος λόγος που στα ελληνικά ο φερέγγυος ομοιοκαταληκτεί με την έγκυο, κι έχει σουξέ ο ΛεΠα.

SBE said:

Δεδομένου ότι κάμερα είναι λέξη λατινική (αντιδάνειο) και τα λεξικά λένε ότι την πήραμε από την Ιταλία, πολύ πριν την επικράτηση της αγγλικής, δεν ξέρω γιατί χρειάζεται να τη λέμε στη γλώσσα μας όπως τη λένε οι αγγλόφωνοι. Κι όταν μιλάμε αγγλικά, όπως και να το πούμε, υπάρχει πρόβλημα συνεννόησης; Όχι.
Αν ακούσω έναν τηλεπαρουσιαστή να λέει "να γυρίσει η κάμρα στον καλεσμένο μας", θα υποθέσω ότι είναι ρουμελιώτης.

Meggie, αν εφαρμόζεις όσα λες θα σε περνάνε για κανένα παιδί μετανάστη από Αμερική, τέταρτης γενιάς, που ήρθε διακοπές στην Ελλάδα και μιλάει σπαστά.

Click to expand...

Θεωρώ ότι αφού τα παιδιά όπως κ κάποιοι ενήλικοι μαθαίνουν μια ξένη γλώσσα , πρέπει να μάθετε σωστά!

SBE said:

Δεδομένου ότι κάμερα είναι λέξη λατινική (αντιδάνειο) και τα λεξικά λένε ότι την πήραμε από την Ιταλία, πολύ πριν την επικράτηση της αγγλικής, δεν ξέρω γιατί χρειάζεται να τη λέμε στη γλώσσα μας όπως τη λένε οι αγγλόφωνοι. Κι όταν μιλάμε αγγλικά, όπως και να το πούμε, υπάρχει πρόβλημα συνεννόησης; Όχι.
Αν ακούσω έναν τηλεπαρουσιαστή να λέει "να γυρίσει η κάμρα στον καλεσμένο μας", θα υποθέσω ότι είναι ρουμελιώτης.

Meggie, αν εφαρμόζεις όσα λες θα σε περνάνε για κανένα παιδί μετανάστη από Αμερική, τέταρτης γενιάς, που ήρθε διακοπές στην Ελλάδα και μιλάει σπαστά.

Click to expand...

Όπως και τα επίθετα. Το έχω ξαναπεί: δεν μπορεί με το έτσι θέλω το κράτος να μου αλλάζει το επίθετο. Τι εννοώ νομίζω το έχω αναφέρει ξανά. Στο διαβατήριό μου γράφει Αλεξόπουλος, δεν γίνεται στην ταυτότητα να γράφει Αλεξοπούλου με το έτσι θέλω! Όποτε και γράφει Αλεξόπουλος και η ταυτότητα. Η αστυνομία το κατάλαβε, οι δημόσιες υπηρεσίες δεν το δέχονται και μου ζητάνε πράσινη κάρτα!!! Είναι δυνατόν; Δηλαδή αν λεγόμουν Smith Σμιθ πώς θα το άλλαζαν;

Απόσπασα τα μηνύματα αυτής της συζήτησης από το χρηστικό νήμα για τις μεταγραφές κύριων ονομάτων, παλαιότερων και της επικαιρότητας. Σας παρακαλώ να μη συζητάτε άσχετα θέματα σε εκείνο το νήμα.

Επίσης σεβαστείτε τις απόψεις των μεταφραστών για τα ζητήματα μεταγραφής. Ξέρουν αυτοί. Υπάρχει τέχνη και φαντασία στον τρόπο που μεταγράφονται τα ξένα κύρια ονόματα, αλλά και τα άλλα, τα κοινά. Όταν η camera έχει γίνει κάμερα, μην επιχειρηματολογείτε ότι θα πρέπει να γράφεται κάμρα επειδή κάποιοι αγγλόφωνοι την προφέρουν έτσι, γιατί θα αναγκαστώ να στείλω το νήμα στη χιουμοριστική ενότητα.