Your slip is showing: Γλωσσικές και μεταφραστικές γκάφες (και μικρολαθάκια)

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Εδώ, Έλσα, αναρωτιέσαι: αν κάποιος δεν ξέρει ούτε τι σημαίνει raw foods, γιατί δεν πάει καλύτερα να κάνει μια άλλη δουλειά αντί να πουλάει φούμαρα ότι δήθεν ξέρει καλά αγγλικά; Πραγματικά, παρά το γεγονός ότι και τα δυο είναι μαργαριτάρια, το expeditious έχει άλλο βάρος από το raw foods. Για το πρώτο, που είναι μια λέξη που δεν ανήκει στο καθημερινό λεξιλόγιο, έπρεπε να ανοίξει λεξικό, αλλά βαρέθηκε· το δεύτερο ανήκει στις υποχρεωτικές γνώσεις χωρίς τη βοήθεια λεξικού.
 
Από το nooz.gr, ρεπορτάζ (μεταφρασμένο αλλά δεν το λέει) για το κλείσιμο της τράπεζας του Γιαννούλια (άλλη εθνική συμφορά):

Είχαν δοθεί επίσης δάνεια στον καταδικασθέντα μικροπωλητή με επιρροή Άντοϊν «Τόνι» Ρέζκο, που ήταν επίσης ένας από εκείνους που συγκέντρωναν χρήματα για την προεκλογική εκστρατεία του Ομπάμα.

Ο... μικροπωλητής με επιρροή είναι "μετάφραση" του influence peddler (το έλεγξα).

Απροπό, πώς θα το μεταφράζαμε αυτό σωστά;


Η συνέχεια εδώ:
http://www.lexilogia.gr/forum/showthread.php?t=6016
 
Last edited by a moderator:

daeman

Administrator
Staff member
Με την άκρη του ματιού μου βλέπω το "Safe" στην ΕΤ1 και σε κάποια στιγμή λέει κάποιος οτι μετά από μια νηστεία αποτοξίνωσης πρέπει να ακολουθήσει μια διατροφή με "raw foods", και οι υπότιτλοι γράφουν "με σενιάν τρόφιμα"! :eek:
Ναι...σαλατικά και φρούτα με το αιματάκι τους...:rolleyes:

Μια ψητή μελιτζάνα, παρακαλώ! Και πού 'σαι, rare τη θέλω, τραγανή. :p
 

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Times tables είναι οι πίνακες πολλαπλασιασμού, ή αλλιώς multiplication tables, αυτό που λέγαμε παλιά "προπαίδεια" — και όχι "χρονολογικοί πίνακες", όπως διάβασα πριν λίγο σε μια ταινία. Κρίμα που ο υποτιτλιστής δεν σκέφτηκε ότι είναι λίγο απίθανο να διδάσκουν χρονολογικούς πίνακες στο σχολείο.

Συνεχίζοντας, μεταφράζει το Οur learned Mr... ως "ο γνωστός μας κύριος..."

Μου φαίνεται ότι έχει πρόβλημα ν' ανοίξει λεξικό ο συνάδελφος, γιατί και τα δυο παραπάνω υπάρχουν σε όλα τα λεξικά.
 

nickel

Administrator
Staff member
Να πούμε επίσης ότι timetable (μία λέξη) είναι: πίνακας δρομολογίων | ωρολόγιο πρόγραμμα | χρονοδιάγραμμα, (χρονο)πρόγραμμα. Και οι χρονολογικοί πίνακες είναι time charts ή, καλύτερα, timelines (τα χρονολόγια). (Δεν ξέρω αν διδάσκονται στα σχολεία, αλλά ό,τι έχει χρονολογίες με κάνει να θέλω να αλλάξω τάξη.)
 

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Τα μαργαριτάρια συνεχίζονται:
The last seven presidential administrations μεταφράστηκε "τα εφτά τελευταία ακαδημαϊκά έτη", ενώ είναι ολοφάνερο ότι μιλάνε για τη θητεία των προέδρων ενός κολεγίου.
 
Την ίδια ταινία χαζεύαμε, Αλεξάνδρα. Λόγω κούρασης, εγώ πρόσεξα μόνο το learned. Ψέματα, και κάτι αγγλίζουσες αποδόσεις ρωμαϊκών ονομάτων που δεν μπορώ να θυμηθώ τώρα.
 
Ανοίγω τη σημερινή Ελευθεροτυπία με τις προσφορές και βλέπω ένα DVD μιας ταινίας του Φριτς Λανγκ με τίτλο "Μ". Αυτή η ταινία έχει παιχτεί άπειρες φορές στην Ελληνική τηλεόραση με τον τίτλο "Ο δράκος του Ντύσσελντορφ". Ας τα ψάχνουνε λίγο πριν κυκλοφορούνε ταινίες στο έτσι.
 

nickel

Administrator
Staff member
Άρχισα γαλλικά πολύ μικρός, στα εφτά, δεν τα συμπάθησα ποτέ και γι’ αυτό, παρά τα χαρτιά, με θεωρώ ανίκανο να τα γράψω ή να τα μιλήσω (και θρασύτατο όταν μεταφράζω προτασούλες). Το βέβαιο πάντως είναι ότι ήξερα κάποια λίγα γαλλικά όταν βρήκα στο δρόμο μου το δίδυμο υπερρεαλισμός – σουρεαλισμός (τότε ήταν σουρρεαλισμός). Και σκέφτηκα τότε: «Μα γιατί υπερρεαλισμός αφού είναι “sous”;» Όταν το είδα γραμμένο στα γαλλικά, μου λύθηκε η απορία.

Οπότε με ταξίδεψε πολλάαα χρόνια πίσω το ότι είδα σε ελληνικό δημοσιογραφικό σχόλιο, καταμεσής των ελληνικών, και ένα *soureal: «Οι νεαροί φωνάζουν. Οι Κολωνακιώτες παρακολουθούν. Soureal. Οι νεαροί διαλύονται και αποχωρούν».

Φτιάχνουμε καινούργιες ξένες λέξεις, ε; (Όπως προ ημερών στις ειδήσεις του Mega που είδα να γράφουν μερικές φορές VIZA.) Η ελληνική λέξη είναι σουρεάλ (ας μπει στα λεξικά), από το αγγλικό surreal (μάλλον παρά από το γαλλικό surréel), επηρεασμένη ως προς την προφορά από τον «σουρεαλισμό». Την έχει και στο slang.gr:
σουρεάλ: Το σουρεαλιστικό, το παράξενο, το bizarre. Λέγεται και για πρόσωπα, αλλά πιο συχνά χαρακτηρίζει αλλόκοτες ή περίεργες καταστάσεις: Πήγα στο ΙΚΑ και τα 'παιξα. Μου είπαν ότι για να πάρω αριθμό μητρώου ΙΚΑ θέλουν τον αριθμό μητρώου ΙΚΑ. Καλά, μιλάμε για σουρεάλ κατάσταση. Ό,τι να 'ναι! | Πολύ σουρεάλ ο τύπος. Στη δουλειά του έχει Windows, στο σπίτι δουλεύει Linux και χθες ανακάλυψα ότι μετέχει ενεργά στο Open Solaris. | Η Γεωργία με κάλεσε χθες για φάμε μαζί, και το βράδυ ήθελε να μου κάνει σιάτσου. Μιλάμε, το άτομο είναι σουρεάλ.

Αλλά αν είναι άστοχο να γράφεις bizarre εδώ ή χαζό χαριτωμένο να γράφεις hitάκι, το να γράφεις *soureal δεν είναι σουρεάλ: είναι περίπτωση «τι το θες αφού σε χαλάει;».
 

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Η κυρία που, πάντα ασθμαίνουσα, λέει τις καλλιτεχνικές ειδήσεις στο Mega, όπως έχω επισημάνει κι άλλη φορά, δείχνει ότι δεν ξέρει τα θέματα για τα οποία μιλάει. Αυτή τη φορά μίλησε για το 64ο Κοντσέρτο για Βιολί του Μέντελσον, που έπαιξε χτες ο Τζόσουα Μπελ στο Μέγαρο.
Σιγά μην έχει γράψει 64 κοντσέρτα για βιολί ο Μέντελσον ή κανένας άλλος! Δύο έχει γράψει όλα κι όλα, και μόνο το ένα είναι πασίγνωστο, το άλλο άγνωστο σχεδόν. Απλούστατα είναι το Κοντσέρτο για Βιολί του Μέντελσον, έργο 64.
Δεν είναι η πρώτη φορά που το κάνει αυτό η ίδια κυρία. Βλέπει αριθμό έργου, από το σύνολο των έργων του συνθέτη, και τον κοτσάρει μπροστά στο όνομα του έργου, φτιάχνοντας εξωφρενικούς αριθμούς κοντσέρτων ή συμφωνιών. Άλλο της συνηθισμένο λάθος είναι η πολύ άσχημη προφορά της στα ξένα ονόματα που περιέχουν -mp- και -nt-, όλα τα προφέρει με b και d.
Πραγματικά μού κάνει εντύπωση, από τόσους γνώστες της μουσικής και των καλλιτεχνικών πραγμάτων που πολύ θα ήθελαν να εργαστούν στο Mega, με ποια κριτήρια επελέγη.
 

Palavra

Mod Almighty
Staff member
Πήρα φρέσκα φρέσκα τα εισιτήρια που είχα παραγγείλει και ιδού τα αποτελέσματα :D Λέτε να φταίει που άργησα να πάω να τα πάρω;
 

Attachments

  • arkas.JPG
    arkas.JPG
    63.1 KB · Views: 252

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Ρεπόρτερ του Σκάι:
Φέτος το καλοκαίρι αναμένονται χιλιάδες Σέρβοι τουρίστες, λόγω της κατάργησης της βίζα.
Μάλλον θα πληρώνουν με Master Card.

Και άνευ πλάκας, ακούγεται γελοίο να λένε κάποιοι άκλιτες όλες τις ξένες λέξεις που εδώ και αμέτρητες δεκαετίες τις κλίναμε, π.χ. του Μεξικό και τα παλτό.
 
Στο DVD του Julie & Julia: πολλά και διάφορα τα λάθη, αλλά αυτό που μού έμεινε πιο πολύ ήταν η απόδοση του novel ως διήγημα.
 

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Ακριβώς έτσι είχε αποδοθεί και στην κινηματογραφική προβολή, άρα πρέπει να πρόκειται για την ίδια μετάφραση. Κι απ' ό,τι θυμάμαι, δεν είναι κάτι που εμφανίζεται φευγαλέα, αλλά γίνεται μεγάλη φασαρία στην ταινία για το πόσο σημαντικό είναι να έχει εκδώσει κάποιος ένα "διήγημα". Σωστά θυμάμαι, Αμβρόσιε;
 
Πολύ σωστά. Αφού το απωθημένο της ηρωίδας είναι να γίνει επαγγελματίας συγγραφέας και το αναφέρει ξανά και ξανά.
 

nickel

Administrator
Staff member
Γράφει ο Αντώνης Πανούτσος στο πρωτομαγιάτικο Πρώτο Θέμα (η σελίδα, στο συνημμένο PDF).

Στο μεταξύ συνεχίζουμε να πηγαίνουμε στη λογική των lemmings. Τα lemmings, που στα ελληνικά ονομάζονται μαρμότες, εκτός από την ταινία με τον Μπιλ Μάρεϊ, είναι γνωστά και για έναν μύθο. Τα lemmings που ζουν κατά κύριο λόγο σε παράλιες περιοχές της Νορβηγίας λέγεται ότι αυτοκτονούν. Ότι για άγνωστους λόγους αρχίζουν να πηδάνε στον γκρεμό αυτοκτονώντας κατά χιλιάδες. Τελικά όμως αποδείχτηκε ότι δεν πρόκειται για αυτοκτονία. Απλώς, όταν ο πληθυσμός τους φτάσει σε οριακό σημείο εξαιτίας του πανικού ότι δεν θα έχουν να φάνε, πηδάνε στη θάλασσα για να κολυμπήσουν σε νέους τόπους και ένας μεγάλο αριθμός πνίγεται. Προτού λοιπόν οι Έλληνες πάνε στον πανικό των lemmings και αρχίζουν να απεργούν και να μεγαλώνουν τη ζημιά, μπορούν να σταματήσουν ένα λεπτό και να αναρωτηθούν: «Υπάρχει περίπτωση η κυβέρνηση να έχει ή να μπορεί να βρει λεφτά για να τα δώσει σε αυτούς που απεργούν;». Αν η απάντηση είναι «δεν έχει», τραβάμε μια γραμμή και αρχίζουμε να μαζευόμαστε. Αλλιώς κάνουμε τα lemmings.

Πού προέκυψε τέτοιο μπέρδεμα δεν ξέρω. Μαρμότα είναι, βέβαια, ο groundhog (και ο τίτλος της γνωστής ταινίας ήταν Groundhog Day). Δεν ξέρω καμιά μυθολογία για τις μαρμότες, εκτός από αυτή τη βλακιούλα με την οποία ασχολούνται οι Αμερικανοί (According to folklore, if it is cloudy when a groundhog emerges from its burrow on this day, it will leave the burrow, signifying that winter will soon end. If on the other hand, it is sunny, the groundhog will supposedly retreat into its burrow, and winter will continue for six more weeks.).

Από τη άλλη, το λέμινγκ (λέμμος, επισήμως) είναι ζωάκι του αρκτικού κύκλου και το μόνο κοινό που έχει με τη μαρμότα είναι ότι ανήκουν και τα δυο στην τάξη των τρωκτικών.

Για τη μεταφορική χρήση του lemming ως όντος με αυτοκαταστροφικές τάσεις βλέπω στο OED ότι δεν είναι πολύ παλιά. Του 1959 είναι το πρώτο παράδειγμα. Στη Wikipedia γράφει:
The myth of lemming "mass suicide" is long-standing and has been popularized by a number of factors. In 1955, Disney Studio illustrator Carl Barks drew an Uncle Scrooge adventure comic with the title "The Lemming with the Locket". This comic, which was inspired by a 1954 American Mercury article, showed massive numbers of lemmings jumping over Norwegian cliffs. Even more influential was the 1958 Disney film White Wilderness, which won an Academy Award for Documentary Feature, in which staged footage was shown with lemmings jumping into sure death after faked scenes of mass migration. A Canadian Broadcasting Corporation documentary, Cruel Camera, found that the lemmings used for White Wilderness were flown from Hudson Bay to Calgary, Alberta, Canada, where they did not jump off the cliff, but in fact were launched off the cliff using a turntable.

Σε μια ιστορία επιστημονικής φαντασίας που είχα γράψει παλιά για τρία βιβλία εκμάθησης της αγγλικής, ο ήρωας είχε καταφύγει στη Γη από έναν πλανήτη που είχε καταστραφεί από τον παραλογισμό των κατοίκων του. Το όνομα του ήρωα ήταν Lem. Σε πρώτο επίπεδο ανάγνωσης είχε να κάνει με τα λέμινγκ. Σε ένα δεύτερο επίπεδο ήταν φόρος τιμής στον Στάνισλαβ Λεμ.

Προς το παρόν, συζητάω και τη λύση της μαρμότας: να πέσω σε χειμέρια νάρκη, να ξεμυτίσω σε καμιά τριετία και, αν δεν έχει ακόμα βγει ο ήλιος, να ξαναπέσω για ύπνο.
 

Attachments

  • Thema-Panoutsos.pdf
    193.6 KB · Views: 203

Zazula

Administrator
Staff member
Προς το παρόν, συζητάω και τη λύση της μαρμότας: να πέσω σε χειμέρια νάρκη, να ξεμυτίσω σε καμιά τριετία και, αν δεν έχει ακόμα βγει ο ήλιος, να ξαναπέσω για ύπνο.
Τα καλά νέα πάντως είναι πως θα μπορέσεις να το κάνεις και σε θερμά κλίματα (για να μην ξεσπιτώνεσαι σε τέτοια ηλικία :p): http://www.springerlink.com/content/nur70295384r5082/. :D
 
Top