Photogenic, telegenic, cinegenic: βρείτε τον αδύναμο κρίκο

[pidyo]

Το photogenic μας έδωσε τον φωτογενή, κι ας μην αντιστοιχεί η κατάληξη -genic /-génique στον αρχαιοελληνικό της πρόγονο -γενής. Σε άρθρο του Economist, βλέπω και τον τηλεγενή, όπως κακώς δίστασε να μεταφράσει το telegenic ο μεταφραστής, αφού ο όρος (δεν τον ήξερα) μοιάζει να χρησιμοποιείται αρκετά για κάποιον που «γράφει καλά στο γυαλί».

Υπάρχει όμως και ο αδύναμος κρίκος, ο cinegenic. Εκεί σε θέλω ψευδόφιλε κάβουρα.

 

[nickel]

Τι να θέλει να πει ο old boy όταν γράφει το παρακάτω;

Eπιτέλους, όλοι εμείς οι Αμελιστές δικαιωνόμαστε. Να που η μοίρα της είναι όντως μυθική.
«Και εις μίαν Αμελί, την εγγονή του Θεού, την σινεγενή, την εκ ποιητού ποιηθείσα, την δι ημάς τους ανθρώπους και δια την ημετέραν σωτηρία ανελθούσα επί των οθονών και σαρκωθείσα εκ Πνεύματος Τέχνης Αγίου και ενανθρωπήσασα».
http://old-boy.blogspot.gr/2006/05/blog-post_114813614188128865.html

Αν ο φωτογενής δεν προέρχεται από το φως και ο τηλεγενής δεν δημιουργήθηκε κάπου μακριά, ελπίζω ότι και ο σινεγενής δεν είναι δημιούργημα του κινηματογράφου αλλά αυτός που γράφει καλά στην οθόνη, στο πανί. Κατά τ' άλλα, και σινεφίλ έχουμε και το σινέ δεν το φοβάται η γλώσσα μας. (Ναι, ξέρω, είναι χάλια μέχρι να το συνηθίσεις, ιδίως αν δεν ξέρεις την ξένη λέξη.)

 

[SBE]

Δεν καταλαβαίνω τη διαφορά. Κι η τηλεόραση κι ο κινηματογράφος φωτογραφίες είναι, οπότε ο φωτογενής όλα τα καλύπτει. Επίσης δεν έχω δει κανέναν φωτογενή να βγαίνει χάλια στη μεγάλη ή τη μικρή οθόνη. Το ίδιο βγαίνουνε.

 

[pidyo]

Δεν καταλαβαίνω τη διαφορά. Κι η τηλεόραση κι ο κινηματογράφος φωτογραφίες είναι, οπότε ο φωτογενής όλα τα καλύπτει. Επίσης δεν έχω δει κανέναν φωτογενή να βγαίνει χάλια στη μεγάλη ή τη μικρή οθόνη. Το ίδιο βγαίνουνε.

Ως προς την κυριολεκτική έννοια του όρου έχεις δίκιο. Το telegenic πάντως, κρίνοντας από τα παραδείγματα που βλέπω, έχει αυτονομηθεί από την απλή φωτογένεια. Χρησιμοποιείται, φέρ' ειπείν, πολύ για πολιτικούς, με μια σημασία που δεν έχει καμιά σχέση με την ομορφιά: τα λέει καλά, γράφει καλά στο γυαλί, κερδίζει πόντους στο πολιτικό ακροατήριο με την τηλεοπτική του παρουσία κλπ.

Ακόμη και στην κυριολεκτική σημασία, μπορώ να φανταστώ περιπτώσεις όπου θα είχε νόημα ακόμη και η διάκριση photogenic και cinegenic (ο δεύτερος όρος είναι πράγματι πολύ σπάνιος). Η Γκουίνεθ Πάλτροου, για παράδειγμα, δεν μου κάνει ιδιαίτερη εντύπωση στις ακίνητες εικόνες (de gustibus non disputandum). Στο πανί όμως, έχει κάτι μαγνητικό η παρουσία της. Ο Μόργκαν Φρίμαν επίσης, δύσκολα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί φωτογενής. Η κινηματογραφική παρουσία του όμως έχει πάντοτε κάτι που καθηλώνει και εμπνέει εμπιστοσύνη. Τον βλέπεις να σου περιγράφει ποια μέτρα πρέπει να ληφθούν ενόψει της καταστροφής του κόσμου και λες, ναι, φυσικά, ό,τι πείτε κύριε πρόεδρε, μαζί σας.

 

[nickel]

Ο Μόργκαν Φρίμαν επίσης, δύσκολα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί φωτογενής. Η κινηματογραφική παρουσία του όμως έχει πάντοτε κάτι που καθηλώνει και εμπνέει εμπιστοσύνη. Τον βλέπεις να σου περιγράφει ποια μέτρα πρέπει να ληφθούν ενόψει της καταστροφής του κόσμου και λες, ναι, φυσικά, ό,τι πείτε κύριε πρόεδρε, μαζί σας.

Καλημέρα. Συμφωνώ. Έχει επιβλητική παρουσία, αλλά κυρίως αυτό που Ρωμαίοι και Άγγλοι ονομάζουν gravitas. Κύρος, ειδικό βάρος. Ακόμα κι όταν παίζει στο Last Vegas.

 

[SBE]

ΟΚ, περί Φρήμαν όμως: φωτογένεια δε σημαίνει ομορφιά, σημαίνει ότι δείχνει στο φακό όπως δείχνει στην πραγματικότητα και λίγο καλύτερος. Δεν έχει να κάνει με ταλέντο. Ο Μόργκαν μπορεί αν τον δεις ζωντανό να είναι τελείως χάλια και να δείχνει καλύτερος στο φακό.

 

[daeman]

Καλημέρα. Συμφωνώ. Έχει επιβλητική παρουσία, αλλά κυρίως αυτό που Ρωμαίοι και Άγγλοι ονομάζουν gravitas. Κύρος, ειδικό βάρος. Ακόμα κι όταν παίζει στο Last Vegas.

That man can even lend gravitas to twerking...

Actor Morgan Freeman reads the news, defines "twerking"

by the Almighty!