humanistic - humanitarian

[Costas]

Σκέφτομαι πως ο μόνος τρόπος να έχεις το κεφάλι σου ήσυχο όταν μεταφράζεις από τα αγγλικά αυτές τις λέξεις είναι να διαλέγεις μοναδική και υποχρεωτική απόδοση για την οικογένεια humanism-humanist-humanistic το ουμανισμός-ουμανιστής-ουμανιστικός (ώστε να μπορείς μετά χωρίς πρόβλημα σύγχυσης να γράφεις ανθρωπιστής-ανθρωπιστικός-ανθρωπισμός για το humanitarian-humanitarian-humanitarianism). Άρα, ας πούμε, πάντοτε ουμανιστικές σπουδές.

 

[nickel]

Η άποψη του Πάπυρου στο λήμμα ανθρωπισμός (αν και δεν συμφωνώ με αυτό που θέλει να πει):

Ο όρος ανθρωπισμός, αν και εκ πρώτης όψεως φαίνεται μετάφραση του νεώτερου όρου «humanismus» (ουμανισμός) είναι αρχαίος ελληνικός όρος, που τον παραδίδει ο Διογένης ο Λαέρτιος στον βίο του φιλοσόφου Αρίστιππου του Κυρηναίου: «ἄμεινον ἔφη (δηλ. ο Αρίστιππος ο Κυρηναίος) ἐπαίτην / ἐπαιτεῖν ἢ ἀπαίδευτον εἶναι· οἱ μὲν γὰρ χρημάτων, οἱ δ' ἀνθρωπισμοῦ δέονται» (Διογ. Λαέρτ. 2,70). Κατά τον Αρίστιππο, επομένως, ο ανθρωπισμός ταυτίζεται με την ελληνική ιδέα της παιδείας. […]​

Δεν είμαστε υποχρεωμένοι να κρατήσουμε τον ανθρωπισμό επειδή ένας σκέφτηκε τον όρο πριν από τον αναγεννησιακό ουμανισμό. Υπάρχει πρόβλημα με τα humanism και humanitarianism όπως και με τον ανθρωπιστή για τον ουμανιστή. Δεν πιστεύω ωστόσο ότι υπάρχει φόβος να παρεξηγήσουμε τις «ανθρωπιστικές σπουδές», τόσο διαδεδομένος που είναι ο όρος.

 

[Costas]

Σίγουρα, απλώς το έγραψα σαν προσπάθεια τυποποίησης. Αν δηλ. έχει κανείς ήδη εφαρμόσει διαφορετικές οικογένειες για τα άλλα, μου φαίνεται λογικό να υιοθετήσει το ουμανιστικός και για τη σύναψη με τις σπουδές.

Όσο για το ωραίο αρχαίο παράθεμα, ουσιαστικά το ανθρωπισμός σημαίνει εξανθρωπισμός, δηλ. 'να γίνουν άνθρωποι'. Βέβαια αυτό ταυτίζεται εδώ με την παιδεία, καμιά αντίρρηση. Απλώς θέλω να πω πως αν μετέφραζα το παράθεμα, κάπως έτσι θα το απέδιδα φραστικά, όχι με "παιδεία".