metafrasi banner

codpiece

Σωστά, και σόρρυ για την ανορθογραφία, αλλά πέρί κάποιου καλύμματος πρόκειται.

Όταν παίζαμε κρίκετ στο σχολείο την εποχή του '30, κάποιοι φορούσαν ένα προστατευτικό τριγωνικό σκληρό κάλλυμα (σαν codpiece) που δε θυμάμαι πως το λέγανe στα αγγλικά.
 
Αντιγράφω από το Λεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας του Κριαρά, τόμ. 11, σ. 140:

μπραγέσσες, οι, ή μπραγέζες
από το βενετικό braghesse, (μ)πρα(γ)έσσα, η.
Είδος πανταλονιού, κοντοβράκι.

Μαρτυρίες: 1. Έδωκα διά τον Γεώργιον, διά να του κάμουσιν τζιμπούνι, μπραγέζες (ο εκδότης διορθώνει σε: μπραγέζες) και καλτσούνι (Γαβριήλ Σεβήρος, 16ος αι.)

2. Προφορική μαρτυρία από την Κέρκυρα.


Ιδέα πρώτη: Να αναστηθούν οι μπραγέσες.

Ιδέα δεύτερη: Ας αποτολμήσω κι εγώ την πρώτη μου λεξιπλασία· υποβάλλω τη λέξη αιδοιοθήκη, ή ακόμη καλύτερα αιδοιοθυλάκιο.

Αιδοίον και αιδοία, θυμίζω, είναι και τα γυναικεία και τα ανδρικά pudenda (βλ. λ. LSJ και ΛΚΝ).


Παράρτημα εικόνων για τις μπραγέσες. Από μια πρόχειρη έρευνα στο Διαδίκτυο:

lur4.jpg
ez2x.jpg
by9u.jpg
6cpr.jpg
r0up.jpg



Από διαφήμιση κάποιου που κατασκευάζει αναγεννησιακά παντελόνια στην Αμερική

xc6u.jpg



και νά τι συμβαίνει με τους συνειρμούς... σε παρασύρουν πολύ μακριά. Αφιερωμένο σε όσους αρέσκονται να Ζουν στο παρελθόν. Προσέξτε τη μπραγέσα.

ynom.jpg
zr19.jpg



και κάτι που δεν έχει σχέση με αυτά ... :rolleyes:

wgdk.jpg
 
Last edited:
Όταν παίζαμε κρίκετ στο σχολείο την εποχή του '30, κάποιοι φορούσαν ένα προστατευτικό τριγωνικό σκληρό κάλλυμα (σαν codpiece) που δε θυμάμαι πως το λέγανe στα αγγλικά.
Σήμερα χρησιμοποιούν το cricket box μέσα από ένα σπασουάρ, αλλά στο νέτι βρίσκω μόνο μία αμφίβολη αναφορά σε κάτι θήκες (εδώ) και το κερκυραίικο κονέ μου δεν είναι διαθέσιμο... :)
 
Βρήκα το codpiece να αποδίδεται "ρεμπάλτα" στο τετράτομο λεξικό του Οδυσσέα. Το επεξηγεί μάλιστα ως (απαρχαιωμένο) "καταπίπτον πρόσθιον άνοιγμα του πανταλονιού". Προσωπικά, δεν μου λέει τίποτα. Κανένας ιταλομαθής μήπως;
 
Αντιγράφω από το Dizionario del dialetto veneziano του Boerio:
http://www.archive.org/stream/dizionariodeldi00boergoog#page/n1/mode/1up

REBALTA, Ribalta ; Cateratta e Botola, Apertura fatta ne’palchi di alcune case, che chiudesi con una specie d’imposta orizzontale detta Caditoia, per cui si discende nel piano inferiore.
……..
REBALTA DE LE BOTEGHE, Palchicciuolo o Palchistuolo, Sporto di tavole che difende le botteghe od altro dal sole e dalla pioggia.

REBALTA DE LE BRAGHESSE, dicesi fam. in vece del più comune PATELON — LA SE TIRA SU LA REBALTA, ovv. LA SERA BOTEGA CHE ANCUO XE FESTA. Si suol dire scherzevolmente ad uno che abbia per inavvertenza aperta la topa dei calzoni, ed e quanto dire, Chiuda o S’abbottoni la toppa.


Τα βενετσιάνικά μου έχουν σκουριάσει τελευταία, :p αλλά καταλαβαίνω ότι είναι κάτι σαν την κινητή τέντα που έχουν τα παλιά κτήρια μπρος από τα παράθυρα, ή τα μαγαζιά μπρος από τη βιτρίνα. Και μετά από αυτό αντιλαμβάνομαι γιατί λέμε στους απρόσεκτους «Κλείσε τα μαγαζιά σου».
 
Last edited:
Βρήκα το codpiece να αποδίδεται "ρεμπάλτα" στο τετράτομο λεξικό του Οδυσσέα. Το επεξηγεί μάλιστα ως (απαρχαιωμένο) "καταπίπτον πρόσθιον άνοιγμα του πανταλονιού". Προσωπικά, δεν μου λέει τίποτα. Κανένας ιταλομαθής μήπως;

Καλημέρα. Κοίταξα κι εγώ τον Οδυσσέα, αλλά φαίνεται ότι κοίταξα στον... μπακαλιάρο, τι να πω; Η ribalta είναι το flap, το άνοιγμα που είχαν τα μακριά σώβρακα.

(ΟΚ, έχει πολλά ο Earion από πάνω.)

Η γαλλική braguette (Ouverture verticale sur le devant d'une culotte, d'un pantalon. Braguette à boutons, à fermeture éclair), ιταλική brachetta (1. trouser flap, 2. codpiece) είναι πιο κατάλληλη για αναβίωση (αλλά σαν «μπραγκέτα» — όχι σαν «μπρακέτα» (bracket) ή «μπραγέζα» (κοντοβράκι)), αλλά η οσχεοθήκη ακόμα καταλληλότερη για λεξιπλασία.
 
Εποπτικό υλικό έχει προσθέσει ο Earion εδώ: http://lexilogia.gr/forum/showthread.php?5743-codpiece&p=61151&viewfull=1#post61151

Συμπληρώνω με μερικές εικόνες, από το παρελθόν και το (φανταστικό) μέλλον:

Μεσαίωνας:
attachment.php


Dark Age:
attachment.php


Darth Vader & imperial stormtroopers:
attachment.php


O Στινγκ στο Dune, αλλά αυτό μάλλον garish, winged loincloth :p θα το έλεγα:
attachment.php


Και ο Τραβόλτα με τον Γουίτακερ στο απερίγραπτο Battlefield Earth:
attachment.php
 

Attachments

  • Medieval Codpiece.jpg
    Medieval Codpiece.jpg
    20.1 KB · Views: 256
  • mp_main_wide_BushBatmanCodPiece.jpg
    mp_main_wide_BushBatmanCodPiece.jpg
    35.5 KB · Views: 245
  • codpiece_Sting_Dune.jpg
    codpiece_Sting_Dune.jpg
    40.8 KB · Views: 261
  • DarthVader_Codpiece.jpg
    DarthVader_Codpiece.jpg
    18 KB · Views: 262
Last edited by a moderator:
Σας ευχαριστώ όλους. Οι προτάσεις σας ήταν όλες καλές, επέλεξα όμως την οσχεοθήκη γιατί θεωρώ ότι περιγράφει ακριβώς αυτό που θέλω και είναι κατανοητή.
Η μπραγκέτα μού άρεσε αλλά ήθελα να αποφύγω τις υποσημειώσεις.
Πολύ καλές οι φωτογραφίες!!!
 
Εγώ πάλι, χρησιμοποίησα σήμερα την μπραγκέτα (και ας το ψάξουν στο νέτι, να κοπιάσουν από τα μέρη μας...).:)
 
Ωραία, να βάζουμε σιγά σιγά σε κυκλοφορία και το σλόγκαν «Λεξιλογία έψαξες;». Πρόσεξε, όχι «Στη Λεξιλογία έψαξες;», αλλά άναρθρο, όπως στις άναρθρες κραυγές στο «Πάμε πλατεία;». :D
 
Αρχαίοι «Mad Max» στην Επίδαυρο
Η ενδυματολόγος Ντένη Βαχλιώτη μιλάει για τα αβανγκάρντ κοστούμια της κωμωδίας του Αριστοφάνη «Ιππής», σε σκηνοθεσία Σταμάτη Φασουλή

ο Χορός είναι ντυμένος με θωράκια του αμερικανικού football και πεοκαλύπτρες.


ΤΟ ΒΗΜΑ Κυριακή 15 Ιουλίου 2012
 
Τελικά οι μπραγέσες δεν είναι άπαξ λεγόμενο. Εκτός από την αναφορά που αποδελτιώνει ο Κριαράς (βλ. εδώ, #22), βρίσκω τη λέξη δύο φορές σε αδημοσίευτο κατάστιχο νοταρίου του τέλους του 16ου αιώνα από τη Κεφαλονιά.

ΓΑΚ-Αρχεία Ν. Κεφαλληνίας, Νοταριακό Αρχείο, Νοτάριος Ληβαθώς Γεώργιος Καραντηνός, βιβλίο των ετών 1585-1600.

1. Φύλλο 13v, πράξη 53 (27 Αυγούστου 1597), σε καταγραφή πραγμάτων στην κατοχή αποθανόντος:

μπραγιέσες λινές δύο


2. Φύλλο 14v, πράξη 54 (2 Σεπτεμβρίου 1587):

Και το δαχτυλίδι οπού έχω εις του άνωθε μισέρ Τζουάνε τα χέρια έναι του κυρ Μανώλη Παπαθερόπουλου, και να το εξαγοράζει ο κυρ Ανδρέας ο Μπάλδος διά τες μπραγιέσες οπού μου εκράτησε τον απερασμένον καιρόν, όταν επούληε την ταβέρνα
 
Back
Top