metafrasi banner

be on the fiddle

anna

¥
It’s a plate, a wooden one. This thing around the edge does a lot more than just keep your food in. It’s known as the fiddle and if, of course, you’ve taken too much food, your food would spill over onto it and you would, indeed, have been on the fiddle.
Απ' ό,τι καταλάβατε δείχνει ένα τετράγωνο πιάτο στο οποίο έτρωγαν οι Βρετανοί ναυτικοί στα 1750. Μετά από όλη αυτή την περιγραφή είναι λίγο δύσκολο να βάλω μια άλλη έκφραση ναυτικής προέλευσης που να έχει απλά παρόμοια σημασία. Ξέρει κανείς κάποια αντιστοιχία;
 
«Τα πιάνει», όπως άλλωστε και αυτό το «υπερυψωμένο χείλος» του πιάτου. Δεν είναι ακριβώς ναυτική έκφραση.

Αλλά δεν καταλαβαίνω τι πρέπει να μεταφραστεί. Το συγκείμενο είναι αυτό που μας οδηγεί να «κλέψουμε» σωστά στη μετάφραση.

ZZ_1158139260_square_plate.jpg

Square plate
 
Σίγουρα δεν είναι κάτι σαν δίσκος ή κάτι ανάλογο, πάνω στον οποίο μπαίνει το πιάτο, ώστε αν πέσει το φαγητό να πάει σε αυτόν και όχι οπουδήποτε αλλού; (food would spill over onto it)
 
Ειδικότερα για το fiddle:

Είναι γνωστό ότι είναι το βιολί. Διαβάζω λοιπόν σε διάφορες πηγές και συμπεραίνω ότι αυτή η μπορντούρα (που κάπως πήρε το όνομα του βιολιού, ίσως γιατί δεν ήταν ένα απλό κομμάτι ξύλο αλλά είχε καμπύλες) έμπαινε γύρω γύρω στα τραπέζια των πλοίων για να μη φεύγουν τα πιάτα στη θαλασσοταραχή. Υπήρχαν και (τετράγωνα) πιάτα που είχαν την ίδια μπορντούρα για να μη φεύγει το φαΐ. Αποκεί και πέρα αρχίζει το ετυμολογικό παραμύθι, που λέει ότι από αυτά τα πιάτα βγαίνει η φράση «have a square meal» και ότι για κάποιον που παραγέμιζε το πιάτο του (έτσι που το φαγητό να φτάνει μέχρι το χείλος) λέγανε «he is on the fiddle».

Ο ιδιωματισμός σημαίνει «τα πιάνει».
Χρειάζεσαι κάτι που να αντιστοιχεί στην αγγλική παρετυμολογία;
Κάτι σαν το «δεν χορταίνει με τίποτα»;
 
Για τη λέξη fiddle (από το The Facts On File Encyclopedia Of Word And Phrase Origins):
fiddleee7.png


Σχετικά με την έννοια fiddle = απάτη, από την οποία προέρχεται το be on the fiddle = λαδώνομαι, τα πιάνω (από το Cassell's Dictionary Of Slang):
fiddlelw1.jpg


Επομένως βλέπουμε ότι το fiddle με τη σημασία της απάτης ίσως και να μην έχει καμία σχέση με τον κόσμο των ναυτικών, αλλά (όπως λέει το Cassell's) να προέρχεται απ' τη νοερή εικόνα του απατεώνα που κάνει τα θύματά του να χορεύουν στο δικό του ρυθμό. Βέβαια, για τους ναυτικούς ο ηλύσιος παράδεισος, "το μέρος όπου το ρούμι κι ο ταμπάκος δεν τελειώνουν ποτέ", λέγεται Fiddler's Green. :)
 
Το συγκεκριμένο επεισόδιο κάνει μια παρουσίαση φράσεων που από το ναυτικό έχουν εισχωρήσει στην καθημερινότητα. Δεν ξέρω ποιος έχει περισσότερο δίκιο για την καταγωγή της συγκεκριμένης έκφρασης. Εγώ αναρωτιόμουν αν κάποιος που έχει διαβάσει Καββαδία πιο πρόσφατα από μένα θυμάται κάποια έκφραση που να πλησιάζει νοηματικά την αγγλική.
Καλημέρα.
 
fid·dle (fdl)
n.
1.
a. A violin.
b. A member of the violin family.
2. Nautical A guardrail used on a table during rough weather to prevent things from slipping off.

4. on the fiddle Informal engaged in an illegal or fraudulent undertaking
 
Αμβρόσιε, κανείς δεν αμφισβήτησε τη σημασία τού fiddle ως προστατευτικό κιγκλιδωματάκι στα τραπέζια των πλοίων - το ερώτημα στο οποίο επιχείρησα να απαντήσω ήταν η σχέση του με το έτυμον της φράσης be on the fiddle. :)
 
Αμβρόσιε, κανείς δεν αμφισβήτησε τη σημασία τού fiddle ως προστατευτικό κιγκλιδωματάκι στα τραπέζια των πλοίων - το ερώτημα στο οποίο επιχείρησα να απαντήσω ήταν η σχέση του με το έτυμον της φράσης be on the fiddle. :)

Το ξέρω, μα δεν είπα τίποτα. Απλά, πόσταρα το απόσπασμα από το λεξικό έτσι για να μας βρίσκεται... :-)
 
Back
Top