καρκίδα

[Marinos]

Σε μια επιστολή από τη Σμύρνη γύρω στο 1840 αναφέρονται, μαζί με άλλα παιχνίδια (κουτζάκια=κουκλάκια, οργανέτα) και δύο καρκίδες. Έχετε καμία ιδέα τι μπορεί να είναι; Υποπτεύομαι ότι μπορεί να οδηγεί στο επώνυμο Κακριδής, Κακριδάς, μπορεί όμως και όχι.

 

[sarant]

Η λέξη "καρκίδες" είναι άπαξ λεγόμενο στην αρχαία γραμματεία, σε ένα ιατρικό σύγγραμμα ανωνύμου, για κάτι οστά, όπου όμως ίσως είναι παρανάγνωση για τις "κερκίδες".

Το ξέρω, δεν βοήθησα :)

 

[daeman]

Η λέξη "καρκίδες" είναι άπαξ λεγόμενο στην αρχαία γραμματεία, σε ένα ιατρικό σύγγραμμα ανωνύμου, για κάτι οστά, όπου όμως ίσως είναι παρανάγνωση για τις "κερκίδες".

...

Αν είναι αυτό, το «ίσως» δεν χρειάζεται: «...βραχίονες 2, πήχεις και καρκίδες [sic] 2...»

http://heml.mta.ca/Rigaudon/Views/S...debyside/physicietmedicig01ideluoft_0306.html

Physici et medici Graeci minores (1841)

 

[Marinos]

Να έστειλε στο παιδί κουκλάκια, οργανέτα και κόκκαλα; Λίγο, πώς το λένε, creepy...

 

[nickel]

Το ότι δεν μιλάω από χτες σημαίνει τζίφος. Σε διάφορα μέρη με διάφορες παραλλαγές.

 

[sarant]

Δαεμάνε, αυτό που βρήκες είναι το άπαξ με τις καρκίδες.

 

[drsiebenmal]

Να ψάξουμε πιθανά ορθογραφικά; Θα μπορούσε να τους στείλει «καρφίδες» για να καρφώνουν ξέρω 'γω τι; Τις χορδές στα οργανέτα;

 

[bernardina]

Το ρήμα καρκαίρω σημαίνει σείομαι με κρότο, τραντάζομαι, αντηχώ. Μήπως οι καρκίδες είναι κουδουνίστρες;

 

[nickel]

Το ρήμα καρκαίρω σημαίνει σείομαι με κρότο, τραντάζομαι, αντηχώ. Μήπως οι καρκίδες είναι κουδουνίστρες;

Δύσκολο:

καρκαίρω (Α)· 1. (για τη γη) σείομαι, δονούμαι από τα πατήματα ανδρών και αλόγων· 2. (κατά τον Ησύχ.) «ἐκάρκαιρεν· ἐπλήθυεν» και «ἐκάρκαιρον· ψόφον τινὰ ἀπετέλουν».

 

[bernardina]

Just a thought. :s

 

[drsiebenmal]

Μα δεν είναι προφανώς κάτι που χρησιμοποιήθηκε σωστά ή συχνά. Κάποιος προσπάθησε να ονομάσει κάτι που δεν ήξερε πώς λέγεται, παρασύρθηκε από τις κερκίδες και βουαλά! (Πώς θα έπρεπε να είναι το σωστό; Καρκαιρίδες; ) Άρα, η υπόθεση της Μπέρνης είναι εύλογη, κτγμ.


Edit: Παρεμπ, η κουδουνίστρα (το μουσικό όργανο) ονομαζόταν σείστρο.

 

[nickel]

Άρα, η υπόθεση της Μπέρνης είναι εύλογη, κτγμ.

Μα πώς μπορούμε να υποθέσουμε ότι το 1840 στη Σμύρνη κρατούσαν ζωντανή την ανάμνηση ότι στα αρχαία χρόνια ένα καρκ- ενός καρκαίρω κάποια σχέση είχε με θόρυβο; Πιο πιθανό είναι να σκεφτείς ότι από το κρακ έφτιαξαν κρακίδα και καρκίδα, σαν ροκάνα ή στρακαστρούκα.

 

[drsiebenmal]

Εντάξει, θα έπρεπε να ξέρουμε περισσότερα για τον συγγραφέα της επιστολής.

Εμένα με προβληματίζει περισσότερο η υποψία του Μαρίνου ότι θα μπορούσε να ετυμολογείται από εκεί το όνομα Κακριδής. Θα έπρεπε να είναι κάτι πολύ πιο διαδεδομένο, όχι;

 

[Marinos]

Και μένα μου φαίνεται απίθανο το καρκαίρω, είναι σαν την ετυμολογία της ρεμπέτας από το ρέμβω. ;)

Για το Κακριδής δεν έχουμε καμία ετυμολογία άραγε;

Θα ρωτήσω περισσότερες λεπτομέρειες για τον συγγραφέα, κάνω αυτή τη μικρή έρευνα για λογαριασμό ενός συναδέλφου.

 

[drsiebenmal]

Να ρωτήσω κάτι. Το κουτζάκια = κουκλάκια, σε ποιες περιοχές συνηθιζόταν;

 

[nickel]

Πάντως, για να ξέρετε, αυτές εδώ είναι οι κρακίδες: :)
http://en.wikipedia.org/wiki/Cracidae

 

[drsiebenmal]

Επίσης, όσο καταλαβαίνω, carcida είναι στα σαρδηνιακά ο κουβάς.

 

[Marinos]

Να ρωτήσω κάτι. Το κουτζάκια = κουκλάκια, σε ποιες περιοχές συνηθιζόταν;

Αν κρίνω από τα σχόλια στο νήμα της λεξιλογίας και εδώ, από Πελοπόννησο και Κρήτη μέχρι Ήπειρο... Υπάρχει και το γνωστό τραγούδι με τον Μάρκο, όπου Συριανός ων (και με εμπειρία από κλωστοϋφαντουργείο) μιλάει για κούτσες και η τραγουδίστρια για κούκλες:

 

[drsiebenmal]

Ούτε οι κορκίδες βοηθάνε...

 

[Marinos]

Λοιπόν, ο αποστολέας είναι έφηβη κόρη εμπόρου από τη Σμύρνη, που ευχαριστεί τον αδερφό της για το δέμα απ' την Τεργέστη. Αν βοηθά καθόλου (βοηθά τουλάχιστον στο ότι κάνει πιθανό το ορθογραφικό λάθος).