Ο συλλαβισμός των λέξεων

[Costas]

Όχι, εγώ δεν το ζνομπάρω καθόλου το ζνίχι, α ζνομίζεις εσύ ό,τι θες.

 

[Hellegennes]

Α ναι, ο Ζλατάνος οπωσδήποτε: πα-ζλ!

Δεν μετράει. Το ζλ δεν είναι συλλαβή.


Με το γγ τι κάνουμε; Πιάνεται ο κανόνας που λέει ότι τα διπλά χωρίζονται ή αφού αρχίζει λέξη από γγ (γγαστρώνω) και είναι ένα φώνημα δεν χωρίζεται;

 

[Costas]

Δεν μετράει. Το ζλ δεν είναι συλλαβή.

Μ' αρέσει η αίσθηση του χιούμορ σου. Τέλος πάντων, θα το λύσουμε το παζλάκι, πού θα πάει!

 

[nickel]

Με το γγ τι κάνουμε; Πιάνεται ο κανόνας που λέει ότι τα διπλά χωρίζονται ή αφού αρχίζει λέξη από γγ (γγαστρώνω) και είναι ένα φώνημα δεν χωρίζεται;

Με βάση την άποψη ότι δεν έχουμε λέξεις που να αρχίζουν από γγ-, χωρίζουμε τα δύο γ, π.χ. εγ-γο-νός, είτε το προφέρουμε [eŋgonós] είτε [egonós]. Ούτε η σύνθεση ούτε η προφορά (βλ. πρό-σλη-ψη) παίζουν ρόλο σ' αυτά τα πράγματα, που πρέπει να εξυπηρετηθούν όσο πιο μηχανιστικά γίνεται.

 

[Zazula]

Αν σε ένα κείμενο έχω τη λέξη "προϋποθέσεις" και τυπωθεί σε βιβλίο και τα φέρει ο διάολος να τελειώνει η σειρά στο προ-, το "υποθέσεις" στην από κάτω αράδα θα έχει διαλυτικά πάνω στο υ;

Ο κανόνας είναι ότι το υ στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν πρέπει να έχει διαλυτικά· το ενωτικό που προηγείται ξεκαθαρίζει την κατάσταση (όπως ακριβώς θα την ξεκαθάριζε και η ύπαρξη τόνου στο προηγούμενο γράμμα). Το ότι θα αλλάξει ο συλλαβισμός θα μπορούσε να ειπωθεί μόνον αν κάποιος δεν εκμεταλλεύεται τις δυνατότητες που προσφέρει το Word για τον χειρισμό παρόμοιων περιπτώσεων. Το επιχείρημα ότι η ύπαρξη διαλυτικών πρέπει να είναι η ίδια είτε η λέξη είναι ολόκληρη είτε κομμένη λόγω συλλαβισμού είναι εντελώς λάθος, όπως αποδεικνύει η πρακτική στη γραφή με κεφαλαία.

 

[nickel]

Νομίζω ότι, όταν υπάρχουν δύο διαμετρικά αντίθετες απόψεις πάνω σε ένα ήσσονος σημασίας θέμα, περνάμε σε βυζαντινισμό. Στο δικό μου Word, ίσως εξαιτίας της έκδοσης ή του διαφορετικού ορθογραφικού διορθωτή, όταν η ϋπόθεση της προϋπόθεσης βρεθεί αποκάτω, δεν χάνει τα διαλυτικά της. Και, πιστέψτε με, αυτό ούτε με ενοχλεί ούτε με προβληματίζει.

Τον κανόνα («το υ στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν πρέπει να έχει διαλυτικά») τον αγνοώ — και με τις δύο σημασίες τού αγνοώ.

 

[Earion]

Και επιπλέον διευκρίνισε, Ζάζουλα, πώς ακριβώς εκμεταλλεύεται κανείς τις δυνατότητες του λογισμικού (είτε του απλού Word είτε του προχωρημένου λογισμικού σελιδοποίησης, γιατί αυτό το δεύτερο εννοεί ο sarant), ώστε να έχει και σωστό συλλαβισμό και ύψιλον χωρίς διαλυτικά (προ-υ-πό-θε-ση).

 

[Zazula]

Νομίζω ότι, όταν υπάρχουν δύο διαμετρικά αντίθετες απόψεις πάνω σε ένα ήσσονος σημασίας θέμα, περνάμε σε βυζαντινισμό.

Τα διαλυτικά μπαίνουν μόνον όταν χρειάζονται. Όταν συλλαβίζεται το οϋ σε ο-υ πολύ απλά δεν χρειάζονται, οπότε δεν μπαίνουν.

 

[nickel]

Τα διαλυτικά μπαίνουν μόνον όταν χρειάζονται. Όταν συλλαβίζεται το οϋ σε ο-υ πολύ απλά δεν χρειάζονται, οπότε δεν μπαίνουν.

Α, μάλιστα, εννοούσες τον κανόνα για τα διαλυτικά, όχι κάποιον κανόνα του συλλαβισμού. Πρακτικά αυτό προϋποθέτει ότι το πρόγραμμα συλλαβισμού των προγραμμάτων που επιτρέπουν συλλαβισμό των λέξεων σε σελιδοποίηση (βιβλίων, ηλεβιβλίων, ιστοσελίδων) επιτρέπει δυναμικό συλλαβισμό, δηλαδή αφαίρεση των διαλυτικών όταν βρίσκονται στην αρχή της γραμμής και επαναφορά τους όταν το ο ενώνεται με το υ.

 

[Earion]

Μπράβο, αυτό ακριβώς ρωτώ τον Ζάζουλα αν (ξέρει πώς) γίνεται.

 

[nickel]

Μπράβο, αυτό ακριβώς ρωτώ τον Ζάζουλα αν (ξέρει πώς) γίνεται.

Καλημέρα. Μπορεί να γίνεται (αλλά όχι στο δικό μου Word). Στη δυναμική εφαρμογή η λέξη δεν χάνει τα διαλυτικά της αλλά το πρόγραμμα στέλνει εντολή να εμφανιστεί το γράμμα που ξέρει (από τον προγραμματιστή) ότι πρέπει να μπει στη θέση του ΰ ή του ϊ. Έτσι θα εμφανίσει προ-υπόθεση ή προ-ιόν. Δεν ξέρω τι λέτε για το προ-ιόν, αλλά η προ-υπόθεση θα με κάνει να υποθέσω ότι έτσι γράφτηκε η λέξη, με το ενωτικό.

 

[sarant]

Ωχ, είναι κι αυτή η παράμετρος που δεν την είχα σκεφτεί, ειδικά στους σχιζολεκτικούς καιρούς μας.

 

[nickel]

Υποθέτω ότι όλοι έχουμε αντιληφθεί αυτή την αδυναμία του συλλαβισμού: αν δούμε αγγλο- στην πάνω γραμμή και ελληνικός στην αποκάτω, δεν μπορούμε να ξέρουμε αν ολόκληρη η λέξη ήταν αγγλοελληνικός ή αγγλο-ελληνικός. Η λύση
αγγλο--
ελληνικός
με δύο παύλες εκεί που υπάρχει ήδη μία για το ενωτικό είναι πιθανό να δημιουργεί πρόβλημα αισθητικής.

 

[Themis†]

Επί στοιχειοθεσίας υπήρχε και η λύση να επαναλαμβάνεται το ενωτικό στην κάτω γραμμή. Νομίζω όμως ότι έχω κάποιες δεκαετίες να το δω.

 

[Alexandra]

Βοηθήστε με, παρακαλώ, να συλλαβίσω σωστά τη λέξη "απενεργοποίηση". Είναι α-πε-νερ-γο-ποί-η-ση ο σωστός συλλαβισμός σύμφωνα με τους κανόνες της γραμματικής;

Επίσης τη λέξη "δραστηριότητα". Είναι δρα-στη-ρι-ό-τη-τα;

 

[drsiebenmal]

Νομίζω ναι και ελπίζω να μην εκπλαγώ (δυσάρεστα).

 

[dharvatis]

Κι εμένα σωστά μου φαίνονται.

 

[nickel]

Καλημέρα. Άψογα. Θυμίζω σε όσους έχουν το Χρηστικό ότι περιλαμβάνει και αυτή την πληροφορία. Όπως και το Ορθογραφικό.

 

[Alexandros]

Γεια σας,

Α­να­πτύσ­σω o­pen sour­ce συλ­λα­βι­στή της Νέ­ας Ελ­λη­νι­κής.

Α­κο­λου­θώ τον κα­νό­να δι­α­χω­ρι­σμού συμ­φώ­νων που α­να­φέ­ρει ό­τι ε­άν δεν ξε­κι­νά­ει κά­ποια ελ­λη­νι­κή λέ­ξη από τα δύο αρ­χι­κά σύμ­φω­να που έ­πο­νται έ­να φω­νή­εν, τό­τε τα σύμ­φω­να χω­ρί­ζο­νται.

Ο κα­νό­νας αυ­τός, που χρη­σι­μο­ποι­εί­ται στο (μι­κρό κί­τρι­νο) Ορ­θο­γρα­φι­κό Λε­ξι­κό, πα­ρα­βλέ­πει την πι­θα­νό­τη­τα το δεύ­τε­ρο γράμ­μα να εί­ναι μέ­ρος κά­ποιου δί­ψη­φου συμ­φώ­νου.

Θε­ω­ρώ ό­τι θα ή­ταν πιο σω­στό να χω­ρί­ζο­νται οι φθόγ­γοι συμ­φώ­νων α­νά­λο­γα με το φώ­νη­μα που πα­ρά­γουν, αλ­λά με­τά το πράγ­μα πε­ρι­πλέ­κε­ται με τα διπλής προφοράς ζευγάρια φωνηέντων π.χ.:
ευ­τε­λής

/ft/: φταί­ω​

ε-υτε-λής !​

Χρη­σι­μο­ποι­ώ, ο­πό­τε, για το pro­ject τον πιο α­πλό και κα­θι­ε­ρω­μέ­νο κα­νό­να στον ο­ποί­ο α­να­φέρ­θη­κα αρ­χι­κά.

Στο ορ­θο­γρα­φι­κό λε­ξι­κό του Μπα­μπι­νιώ­τη βρή­κα έ­να α­ντι­πα­ρά­δειγ­μα και θα' θε­λα τα φώ­τα σας για το αν πρό­κει­ται για τυ­πο­γρα­φι­κό λά­θος:
Αλ­κμάν

'λ' και 'κ' α­πό τα ο­ποί­α ΔΕΝ ξε­κι­νά­ει κά­ποια ελ­λη­νι­κή λέ­ξη​

Αλκ-μάν !​

Τα σύμ­φω­­να 'λ', 'κ' ό­ταν προ­η­γού­νται άλ­λου συμ­φώ­νου, συν­δυ­ά­ζο­νται για κά­ποιο λό­γο.

Δεν συμ­βαί­νει το ί­διο σε άλ­λες λέ­ξεις, που θε­ω­ρώ ό­τι συλ­λα­βί­ζο­νται ορ­θά, π.χ.:
αλ­κο­όλ

'λ' και 'κ' α­πό τα ο­ποί­α ΔΕΝ ξε­κι­νά­ει κά­ποια ελ­λη­νι­κή λέ­ξη​

αλ-κο-ό-λ​

και:
ε­χθρι­κός

'χ' και 'θ' από τα ο­ποί­α ξε­κι­νά­ει κά­ποι­α ελ­λη­νι­κή λέ­ξη: χθες​

ε-χθρι-κός​

λέξεις που ξεκινούν από δύο μονά σύμφωνα:

βγ άζω
βδ έλλα
βλ αβερά
βρ αβείο
γδ άρσιμο
γκ αβίζω
γλ αδιόλα
γν αθιαίος
γρ αβάτα
Δν είπερος
δρ άγα
θλ άση
θν ησιγένεια
θρ άκα
κβ άζαρ
κλ αβανή
κν ημαίος
κρ α
κτ ένα
μν α
μπ α
ντ αβάνι
πλ αγγόνα
πν εύμα
Πρ άγα
πτ αίσμα
πφ ένιχ
σβ άρνα
σγ ουραίνω
σθ εναρά
σκ άβω
Σλ άβα
σν ακ
σπ α
στ λεγκίδα
σφ αγάδι
σχ άζω
σχ άζω
τζ άγκουαρ
τμ ήθηκα
τρ άβα
τσ αγάκι
φθ άνω
φκ ειάνω
Φλ αμάνδη
φρ αγγέλιο
φτ αίξιμο
φχ αριστιέμαι
χθ αμαλός
χλ αίνα
χν άρι
χρ άμι
χτ αποδάκι

 

[nickel]

Γεια σου, Αλέξανδρε. Καλωσήρθες. Χαίρομαι που έχεις γράψει συλλαβιστή. Είχα γράψει κι εγώ, σε DOS, και τον έχω χρησιμοποιήσει σε μερικές δεκάδες βιβλία και λεξικά.

Για τα προβλήματά σου:

Ο Αλκμάν χωρίζεται έτσι (Αλκ-μάν) γιατί αν χωριζόταν διαφορετικά (Α-λκμάν ή Αλ-κμάν) θα είχαμε δύο σύμφωνα (λκ ή κμ) από τα οποία δεν αρχίζει λέξη.

Ο ε-χθρι-κός χωρίζεται έτσι γιατί ο κανόνας (#14) λέει:

Όταν τρία ή περισσότερα σύμφωνα βρίσκονται ανάμεσα σε δύο φωνήεντα, συλλαβίζονται με το δεύτερο φωνήεν, αν από τα δύο πρώτα από αυτά αρχίζει ελληνική λέξη.

Ελπίζω να βοήθησα και με χαρά να βοηθήσω και σε ό,τι άλλο θέλεις.