Ξένες συντομογραφίες και η προφορά τους

nickel

Administrator
Staff member
Έχω και σε άλλα σημεία γράψει ότι η σύγχρονη λεξικογραφία επιβάλλει να περιλαμβάνονται στο κύριο σώμα ενός λεξικού οι συντομογραφίες (αρκτικόλεξα, ακρωνύμια, βραχυγραφίες), μαζί με προφορά και ερμήνευμα. Π.χ. στη σωστή αλφαβητική σειρά στο Κ θα πρέπει να μπορούμε να βρούμε τουλάχιστον:
Κ.Κ.Ε., ΚΚΕ (το) [kápa kápa épsilon, kukué, kápa kápa é] αρκτικόλ. Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας.
(Κρατάω την ιστορική ορθογραφία της λ. Κομμουνιστικό που θέλει και το ίδιο το ΚΚΕ.)
  • Το ΛΝΕΓ έχει κάνει πολύ καλή δουλειά: έχει αρκετές συντομογραφίες και τις έχει ενταγμένες στο κύριο σώμα του λεξικού. Δεν έχει προφορά. Για το ΚΚΕ γράφει: Κ.Κ.Ε. (το) Κομουνιστικό Κόμμα Ελλάδος· κόμμα τής Αριστεράς που ιδρύθηκε το 1918 με την αρχική ονομασία «Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος» (Σ.Ε.Κ.Ε.).
  • Το ΛΚΝ έχει προφορές όλων των λημμάτων, αλλά δεν έχει πουθενά συντομογραφίες. Θεωρούν λέξη το κουκουές αλλά όχι το ΚΚΕ. Από τις απαράδεκτες παραλείψεις ενός σπουδαίου λεξικού.
  • Το Μείζον έχει ένα παράρτημα με ελληνικά και ένα με ξένα αρκτικόλεξα, με σύντομα ερμηνεύματα (χωρίς τα εγκυκλοπαιδικά που βρίσκει κανείς στο ΛΝΕΓ) και χωρίς προφορά.

Ενώ η πληροφορία για την προφορά δεν είναι απαραίτητη για όλες τις λέξεις (αλλά μπορεί για άλλες σκοπιμότητες να συνοδεύει όλα τα λήμματα), είναι απαραίτητη για όλα τα αρκτικόλεξα και ακρωνύμια, γιατί η προφορά δεν είναι διάφανη, δεν δηλώνεται από τη γραφή της λέξης. Π.χ. τονίζουμε [oté], [δeí], [azδén], αλλά [élpa], [náto], [móma] (τη Μικτή Ομάδα Μηχανημάτων Ανασυγκρότησης, αλλά και το Museum of Modern Art της Νέας Υόρκης, μια κι εμείς δεν το προφέρουμε με «όου»). Αρκτικόλεξα όμως με τόνο δεν υπάρχουν, με εξαίρεση κάποια λίγα όπως το Πασόκ (ή αυτά που έγιναν λέξεις, π.χ. το βίπερ, την έβγα κ.λπ.). Και επίσης δεν γνωρίζουμε κατά πόσο διαβάζονται σαν μία λέξη (π.χ. ΟΗΕ [oié]), με την ονομασία των γραμμάτων τους (π.χ. Δ.Σ. [δélta síγma]) ή με την «προφορά» των γραμμάτων τους (π.χ. Δ.Σ. [δusú]). Ακόμα και σε βραχυγραφίες βλέπουμε να συμβαίνει αυτό, όπως όταν το κ.λπ. διαβάζεται «κουλουπού» και το π.χ. «πιχί». Βέβαια, κάπου, σε κάποιο σημείωμα, θα είναι χρήσιμο να γίνεται σαφές σε ποιες περιπτώσεις πρέπει να αποφεύγεται η προφορά με τα γράμματα και σε ποιες ελάχιστες περιπτώσεις έχουμε την προφορά των γραμμάτων (τον πράκτορα Θου-Βου, που έγραψα αλλού).

Γράφει στο ΛΝΕΓ σε σημείωμα στο λήμμα αρκτικόλεξο:
Οι ανάγκες εξοικονόμησης χώρου και χρόνου στον (έντυπο ή ηλεκτρονικό ιδίως) κρατικό λόγο οδήγησαν στην όλο και αυξανόμενη χρήση συντομογραφημένων λέξεων και επωνυμιών. Το φαινόμενο αυτό βρίσκεται διεθνώς σε έξαρση τα τελευταία χρόνια, με την επέκταση τής γραφειοκρατίας, τού πολιτικού και, ιδίως στην Ελλάδα, τού κομματικοσυνδικαλιστικού λόγου, τής γλώσσας των μέσων ενημέρωσης και των νέων σχηματισμών οικονομικής και πολιτικής συνεργασίας, και κυρίως (για εμάς) τής γλωσσικής επικοινωνίας των χωρών τής Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το νέο —και γλωσσικά κακόγουστο— στην Ελλάδα (και αλλού) είναι η χρήση των συντομογραφιών ή αρκτικόλεξων ως... λέξεων, προφέροντάς τις συγκεκομμένα με τα γράμματα που γράφονται! «Το δου σου (Δ.Σ. = Διοικητικό Συμβούλιο) τής γε σε ε (Γ.Σ.Ε.Ε. = Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδος) και η σίγμα έψιλον (Σ.Ε. = Συντονιστική Επιτροπή) των εργαζομένων στη δε η (Δ.Ε.Η. = Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού) αποφάσισαν...». Το γλωσσικό χαρακτηριστικό τέτοιων χρήσεων είναι «η γραπτότητα τού προφορικού λόγου», η προφορά των συντομογραφιών ή ακρωνυμίων με τα γράμματα που τις δηλώνουν στον γραπτό λόγο και όχι με την πραγματική λεξική ονομασία τους!
Σύμφωνοι, σε κανέναν δεν αρέσει η υπερβολή, θυμώνω πολύ όταν διαβάζω ή ακούω κάποια ακρωνύμια χωρίς να έχει προηγηθεί η εξήγησή τους, ο μεταφραστικός κόσμος θέλει να στήσει στον τοίχο όλους τους ανθρώπους που χρησιμοποιούν συντομογραφίες που πουθενά δεν εξηγούνται (πουθενά σε ολόκληρο το διαδίκτυο, δηλαδή· έχουμε φάει μερόνυχτα να ψάχνουμε), αλλά… δεν μπορούμε να λέμε «Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού» κάθε φορά που βλέπουμε μπροστά μας ΔΕΗ. Δεή θα πούμε, για όνομα του Θεού! Και Νουδούλα (αυτό μου αρέσει γιατί μου θυμίζει νούλα και δούλα…). Και Λαϊκό Ορθόδοξο Συναγερμό. (Εγώ δεν τους λέω Λαός που να πρασινίσουν. Στην καλύτερη περίπτωση, Λάος. Τα περί αυτοπροσδιορισμού τα ακούω βερεσέ. Ας μην κάνανε τέτοια υπεξαίρεση.) Συγγνώμη, είμαι απαράδεκτος, βγάζω πολιτικές αντιπάθειες σε γλωσσικό σημείωμα!

Θα καταλάβατε από τον τίτλο και από το MoMa ότι θα ήθελα να φέρω τώρα τη συζήτηση στα ξένα αρκτικόλεξα που χρησιμοποιούμε συχνά στη χώρα μας. Θα δούμε δηλαδή σε ελληνικό κείμενο να χρησιμοποιείται μια ξένη συντομογραφία, οπότε πρέπει να ξέρουμε πώς θα τη διαβάσουμε, δεν πρέπει; Ήδη φιλοξενούν τα λεξικά λέξεις που φτιάξαμε από ξένα ακρωνύμια (π.χ. Γκεστάπο, γκουλάγκ, κολχόζ, λέιζερ, ραντάρ, σόναρ, μόντεμ, χάι-φάι) ή από αρχικά και αρκτικόλεξα (π.χ. βεσέ, έιτζ, αϊ-κιού, μπιελάρ, σιμπί, σιντί, ντιβιντί, βιπ). Τι κάνουμε με τις λέξεις που συνήθως εμφανίζονται γραμμένες με το λατινικό αλφάβητο; Να σηκώσει τα χέρια ψηλά ο αναγνώστης όταν θα τις πρωτοδεί; Ή να συμβουλευτεί το λεξικό του;

Το ΛΝΕΓ και πάλι πρωτοπορεί, αν και είναι ελάχιστες οι ξένες συντομογραφίες που περιέχει. Εντόπισα τις παρακάτω, αλλά ίσως υπάρχουν κι άλλες. Τα λατινογραμμένα λήμματα εντάσσονται στο ελληνικό λημματολόγιο (π.χ. το C.I.A. ανάμεσα σε κι και κιαλάρω) και, συχνά αλλά όχι πάντα, κάνουν αναφορά στην προφορά:
C.I.A. (η) (προφέρεται Σι Άι Έι ή Σία) η Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών των Η.Π.Α.· ασχολείται με τη συλλογή πληροφοριών σχετικά με άλλες χώρες. [ΕΤΥΜ Ακρωνύμιο τού αγγλ. Central Intelligence Agency].

FBI (το) (προφέρεται Εφ-Μπι-Άι) η ομοσπονδιακή αστυνομία των Η.Π.Α. για τη δίωξη εγκλημάτων σε όλη την επικράτεια. [ΕΤΎΜ Ακρωνύμιο τού αγγλ. Federal Bureau of Investigation «Ομοσπονδιακό Γραφείο Ερευνών»].

F.I.R. (το) (προφέρεται εφ άι αρ ή φιρ) Περιοχή / Τομέας Πληροφοριών Πτήσεων (βλ. λ. περιοχή). [ΕΤΥΜ. Ακρωνύμιο τού αγγλ. όρου Flight Information Region].

F.Y.R.O.M. (η) (προφέρεται Φίρομ) Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας• τα Σκόπια (βλ.λ., σημ. 2). [ΕΤΥΜ Ακρωνύμιο τής αγγλ. διεθνούς ονομασίας Former Yugoslavian (sic, αντί Yugoslav) Republic of Macedonia].

G.A.T.T. (η) (ΓΚΑΤΤ) πολυμερής συμφωνία, τής οποίας οι κανόνες διέπουν τη λειτουργία τού εμπορίου σε διεθνές επίπεδο και συνοψίζονται κυρίως στην αποφυγή τού οικονομικού προστατευτισμού και στην όσο το δυνατόν μεγαλύτερη μείωση των δασμών στη διακίνηση των εμπορευμάτων· αντικαταστάθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (Π.Ο.Ε.). [ΕΤΥΜ. Ακρωνύμιο τής αγγλ. ονομασίας General Agreement on Tarriffs (sic) and Trade «Γενική Συμφωνία Δασμών και Εμπορίου»].

LSD (το) (προφέρεται Ελ-Ες-Ντι) παραισθησιογόνο ναρκωτικό, που χρησιμοποιείται επίσης στην πειραματική ιατρική και γνώρισε μεγάλη διάδοση κατά τη δεκαετία τού ’60 και ’70. [ΕΤΥΜ. < αγγλ. LSD, ακρωνύμιο τού Lysergic acid diethylamide (διαιθυλαμίδη τού λυσεργικού οξέος)].

O.K. επίρρ. (προφέρεται κ. γράφεται οκέι) (προφορ.) 1. εντάξει, σύμφωνοι 2. (ως ουσ.) η έγκριση: πήρα το οκέι από το αφεντικό για την άδεια που ήθελα || ποιος θα μου δώσει το ~ για να εκταμιεύσω αυτό το ποσό;

R.A.M. (η) ΠΛΗΡΟΦ. η μνήμη σε υπολογιστή που χρησιμοποιείται για την προσωρινή αποθήκευση πληροφοριών, τις οποίες μπορεί να μεταβάλει (με τις κατάλληλες εντολές) ο χρήστης (βλ. λ. μνήμη). [ΕΤΥΜ. Ακρωνύμιο τού αγγλ. όρου Random Access Memory «μνήμη τυχαίας προσπέλασης»].

ROM (η) ΠΛΗΡΟΦ. η μνήμη ενός Η/Υ που περιέχει δεδομένα ή προγράμματα (συνήθως) τού κατασκευαστή, τα οποία είναι μονίμως αποθηκευμένα και συνήθ. δεν μπορούν να μεταβληθούν: ένα κύκλωμα ~. [ETYM. Ακρωνύμιο τής αγγλ. φρ. Read Only Memory «Μνήμη μόνο αναγνώσιμη»].

S.O.S. (το) (προφέρεται σος ή ες-ο-ες στη σημ. 1) {άκλ.} 1. διεθνές κωδικοποιημένο σήμα κινδύνου, που εκπέμπεται σε περιπτώσεις μεγάλης ανάγκης, κυρ. από πλοία ή αεροσκάφη, ως κλήση σε βοήθεια: ο ασύρματος εξέπεμψε ~ τρία λεπτά πριν από τη βύθιση τού πλοίου || στέλνω ~ • 2. (καθημ.) το κατεξοχήν πιθανό θέμα μιας σχολικής εξέτασης ή διαγωνισμού: το θέμα που έπεσε δεν ήταν ~ || ξέρεις τα ~; || δίνω | παίρνω τα ~ (τα θέματα που είναι πιο πιθανό να δοθούν στις εξετάσεις). — (μεγεθ.) σοσάρα (η) (σημ. 2). [ΕΤΥΜ. Αρκτικόλεξο από τις αγγλ. λ. save our souls «σώστε τις ψυχές μας». Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι δεν πρόκειται για αρκτικόλεξο, αλλά ότι τα γράμματα S.O.S. επιλέχθηκαν ως σήμα κινδύνου επειδή είναι απλούστατα στη μεταγραφή τους στον κώδικα Μορς.].

Είναι αρκετά τα λήμματα στο παράρτημα με τα Ξένα αρκτικόλεξα του Μείζονος που θα μπορούσαμε να δούμε και στο ΛΝΕΓ. Βάζω την προφορά με τα ελληνικά που χρησιμοποιεί το ΛΝΕΓ: AEG [αεγκέ], AGB [έι τζι μπι], B.A. [μπι-έι], BBC [μπι-μπι-σι], C.I.F. [σι-άι-εφ, ελληνικά: τσιφ], DDT [ντι ντι τι], F.I.B.A. [φίμπα], IRA [άι-αρ-έι, ίρα], KGB [καγκεμπέ], NASA [νάσα], UEFA [ουέφα] και πολλά άλλα.

Δεν είναι μόνο που δεν είναι ο άλλος υποχρεωμένος να ξέρει την ξένη προφορά, αν είναι αγγλική (UNICEF, γιούνισεφ· VHF, βι-έιτς-εφ), γερμανική (AEG, αεγκέ), γαλλική (WC, βεσέ), ρωσική (KGB, καγκεμπέ) κ.λπ. Είναι που και μερικά έχουν την προφορά… του Μήτσου (Nazi, ναζί· NATO, νάτο· UEFA, ουέφα).

Θυμήθηκε και αναδημοσίευσε ο Κ. Βαλεοντής κείμενο από το Ορόγραμμα αρ. 86, στο οποίο απευθύνει έκκληση να μην προφέρουμε «άιζο» το ISO. Κάτι σαν την έκκληση, να μη λέμε «στέιτζ» τα γαλλικά «σταζ».

Να σημειώσω κι εγώ από τη Wikipedia:
The organization’s logos in two of its official languages, English and French, include the word ISO (pronounced /'aɪsoʊ/), and it is usually referred to by this short-form name. ISO is not an acronym or initialism for the organization’s full name in either official language. Rather, the organization adopted ISO based on the Greek word isos (ίσος), meaning equal. Recognizing that the organization’s initials would be different in different languages, the organization’s founders chose ISO as the universal short form of its name. This, in itself, reflects the aim of the organization: to equalize and standardize across cultures.

Να σημειώσω επιπροσθέτως ότι δεν το προφέρουμε όπως στα αμερικάνικα (δηλ. άισοου), αλλά, στην καλύτερη περίπτωση, «άισο» — και, στη χειρότερη, «άιζο». Είναι που έχουμε την κακή συνήθεια να νομίζουμε ότι οι Αγγλοσάξονες, όπως οι Γάλλοι, προφέρουν πάντα «ζ» το –s– ανάμεσα σε δύο φωνήεντα (με αποτέλεσμα το λήζινγκ). Αλλά, όπως καθιερώθηκε η λανθασμένη προφορά του leasing ή η πρακτική προφορά του ΝΑΤΟ, τίποτα δεν αποκλείει, όταν πια θα κυκλοφορήσει λεξικό, δικτυακό ή έντυπο, με ξένες συντομογραφίες και την προφορά τους, να δούμε και το λήμμα:
ISO (το) [áiso, áizo] συμβολικό όνομα του Διεθνούς Οργανισμού Τυποποίησης (International Organization for Standardization).
Εύχομαι να μη χρειαστεί να μπει η δεύτερη προφορά, όπως να μην μπουν και τα στέιτζ εκτός από τα σταζ.
 

nickel

Administrator
Staff member
Θυμίζω, με την ευκαιρία, τον ιστότοπο asas.gr με «ακρωνύμια, συντομογραφίες, αρκτικόλεξα, σύμβολα». Εκεί χρειάζεται να γίνει διόρθωση στο ISO, που λέει: ISO. Περιγραφή: Διεθνής Αριθμός Τυποποίησης, International Standards Organisation.

Μπορεί να βρείτε χρήσιμο κι αυτό το εξελόφυλλο:
http://srv1-dide.les.sch.gr/files/Entypa/Syntomografies.xls

Και είμαι απολύτως σίγουρος ότι κάτι θα βρείτε στις 4 σελίδες με Ξένες συντομογραφίες του Μείζονος, εδώ με όσες διορθώσεις σε λαθάκια που έπιασε το μάτι μου (σφυρίξτε να διορθώσω ό,τι πιάσει και το δικό σας):

A
A.B.C. = American Broadcasting Company (= Αμερικανική Ραδιοφωνική Εταιρεία)
A.D. = Anno Domini (= μετά Χριστόν)
A.E.G. = Allgemeine Elektrizitäts-Gesellschaft (= Γενική Εταιρεία Ηλεκτρισμού)
AEROFLOT = Σοβιετικές Αεροπορικές Γραμμές
A.F.P. = Agence France Press (= Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων)
A.G.B = Audits of Great Britain (επωνυμία εταιρείας μετρήσεων τηλεθέασης)
A.H.E.P.A. = American-Hellenic Educational Progressive Association (= Αμερικανο-Ελληνική Μορφωτική Προοδευτική Ένωση· ΑΧΕΠΑ)
A.I.D.S. = Acquired Immune Deficiency Syndrom (= Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσολογικής Ανεπάρκειας)
A.I.P.S. = Association Internationale de la Presse Sportive (= Διεθνής Ένωση Αθλητικού Τύπου)
a.m. = ante meridiem (= προ μεσημβρίας)
A.N.S.A. = Agenzia Nationale Stampa Associata (= Ιταλικό Πρακτορείο Ειδήσεων)
A.P. = Associated Press (= Αμερικανικό Πρακτορείο Ειδήσεων Ηνωμένου Τύπου)
AR.AM.CO. = Arabian-American Company of Oil (= Αραβο-Αμερικανική Εταιρεία Πετρελαίων)

Β
B.A. = Bachelor of Arts
B.B.C. = British Broadcasting Corporation (= Βρετανικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας)
B.C. = Before Christ (= προ Χριστού)
B.E.A. = British European Airways (= Βρετανικές Αεροπορικές Γραμμές)
B.M.W. = Bayerische Motoren Werke (= Βαβαρικά Εργοστάσια Μηχανών)
BE.NE.LUX. = Belgique - Nederlanden - Luxembourg (= Βέλγιο - Ολλανδία - Λουξεμβούργο)
B.P. = British Petroleum

C
C.B.S. = Columbia Broadcasting System (= Ραδιοτηλεοπτικό Δίκτυο της Κολούμπια των ΗΠΑ)
C.C. = Corps Consulaire (= Προξενικό Σώμα)
CD = Compact Disc (= Δίσκος Πυκνής Εγγραφής)
C.D. = Corps Diplomatique (= Διπλωματικό Σώμα)
CD-ROM = Compact Disc - Read Only Memory
C.I.A. = Central Intelligence Agency (= Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών των ΗΠΑ)
C.I.F. = Cost, Insurance and Freight (= κόστος, ασφάλεια και ναύλος)
C.N.N. = Cable News Network (= Καλωδιακό Δίκτυο Ειδήσεων)
COMECON = Council for Mutual Economic Assistance (= Σύμφωνο Αμοιβαίας Οικονομικής Βοήθειας, που υπήρχε παλιότερα μεταξύ των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης)

D
D.D.T. = dichlorodiphenyltrichloroethane (= διχλωρο-διφαινυλο-τριχλωρο-αιθάνιο, ονομ. εντομοκτόνου)
D.J. = Disk Jockey
D.N.A. = De(s)oxyribonucleic Acid (= δεσοξυριβονουκλεϊκό οξύ· ομάδα νουκλεϊκών οξέων, μόρια που είναι φορείς των γενετικών πληροφοριών που καθορίζουν τα κληρονομικά χαρακτηριστικά των ζωντανών οργανισμών)
Dr = Doctor

E
E.C.U. = European Currency Unit (= Ευρωπαϊκή Νομισματική Μονάδα)
E.F.T.A. = European Free Trade Association (= Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών)
E.N.Α. = Ecole Nationale d’Administration (= Εθνική Σχολή Διοίκησης στη Γαλλία)
Ε.P. = European Parliament (= Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο)
ER.A.S.M.U.S. = European Action Scheme for the Mobility of University Students (πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Κοινότητας για τη μετακίνηση πανεπιστημιακών φοιτητών)
Ε.Τ.Α. = Euskadi Ta Askatasuna (= Βασκική Πατρίδα και Ελευθερία, αυτονομιστική οργάνωση των Βάσκων)
EURATOM = European Atomic Energy Community (= Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας)

F
F.A.O. = Food and Agriculture Organization (= Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ)
F.B.I. = Federal Bureau of Investigation (= Ομοσπονδιακό Γραφείο Ερευνών, στις ΗΠΑ)
F.I.A.T. = Fabbrica Italiana Automobili Torino (= Ιταλική Αυτοκινητοβιομηχανία του Τορίνο)
F.I.B.A. = Federation International Basketball Association (= Διεθνής Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης)
F.I.E.J. = Fédération Internationale des Editeurs de Journaux et Publications (= Διεθνής Ομοσπονδία Εκδοτών Εφημερίδων)
F.I.F.A. = Fédération Internationale de Football Association (= Διεθνής Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου)
F.I.J. = Fédération Internationale des Journalistes (= Διεθνής Ομοσπονδία Δημοσιογράφων)
F.I.P.P. = Fédération Internationale de la Presse Periodique (= Διεθνής Ομοσπονδία Περιοδικού
F.I.PRES.CI. = Fédération Internationale de la Presse Cinématographique (= Διεθνής Ομοσπονδία Κινηματογραφικού Τύπου)
F.I.R. = Flight Information Region (= Περιοχή Πληροφοριών Πτήσεων)
F.Y.R.O.M. = Former Yugoslav Republic of Macedonia (= Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας)

G
G.A.T.T. = General Agreement on Tariffs and Trade (= Γενική Συμφωνία Δασμών και Εμπορίου)
G.C.E. = General Certificate of Education (= Γενικό Πιστοποιητικό Μορφώσεως)
GE.STA.PO. = Geheime Staatspolizei (= Μυστική Κρατική Αστυνομία)
G.P.U. (γκεπεού) = Gosudarstvennoe Politicheskoe Upravlenie (= Κρατική Πολιτική Διοίκηση)
GULAG = Glavnoe Upravlenie ispravitel’no-trudovykh Lagerie (= Γενική Διεύθυνση αναμορφωτικών στρατοπέδων εργασίας στην πρώην Σοβιετική Ένωση)

H
HAV = Hepatitis A Virus (= ιός της ηπατίτιδας Α)
HBV = Hepatitis Β Virus (= ιός της ηπατίτιδας Β)
HCV = Hepatitis C Virus (= ιός της ηπατίτιδας C)
HELEXPO = Hellenic Exposition (= Ελληνική Έκθεση)
Hi-Fi = High Fidelity (= υψηλή πιστότητα)
HIV = Human Immunodeficiency Virus (= ιός ανθρώπινης ανοσολογικής ανεπάρκειας)
HPV = Human Papilloma Virus (= ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων)

I
I.A.A.F. = International Association of Athletics Federations (= Διεθνής Ομοσπονδία Στίβου)
Ι.Α.Τ.Α. = International Air Transport Association (= Διεθνής Οργάνωση Εναέριων
Μεταφορών)
I.B.M. = International Business Machines
I.C.A.O. = International Civil Aviation Organization (= Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας)
INTER.POL. = International Police (= Διεθνής Aστυνομία)
I.Q. = Intelligence Quotient (= Δείκτης Ευφυΐας)
I.R.A. = Irish Republican Army (= Ιρλανδικός Δημοκρατικός Στρατός)
I.S.B.N. = International Standard Book Number (= Διεθνής Κωδικός Αριθμός Βιβλίου)
I.S.S.N. = International Serials Standard Number (Διεθνής Κωδικός Αριθμός Περιοδικού)

K
K.G.B. = Komitet Gosudarstvennoj Bezopasnosti (= Επιτροπή για την Ασφάλεια του Κράτους)
K.K.K. = Ku Klux Klan
KOMINTERN = Kommunistitceskij International (= Κομουνιστική Διεθνής)
KOM.SO.MOL. = Kommunistitceskij Sojuz Molodeji (= Σοβιετική Κομουνιστική Νεολαία)

L
L.A.S.E.R. = Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation (= Ενίσχυση του φωτός με προκαλούμενη εκπομπή ακτινοβολίας)
LP = Long Playing (= μακράς διαρκείας)
L.S.D. = Lysergic acid diethylamid (= διαιθυλαμίδιο του D-λυσεργικού οξέος· είδος παραισθησιογόνου)
L.S.E. = London School of Economics
Ltd = Limited (= Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης)

M
Μ.Α. = Master of Arts
M.I.T. = Massachusetts Institute of Technology (= Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης)
M.Sc. = Master of Science (= Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης)

N
N.A.S.A. = National Aeronautics and Space Administration (= Εθνική Υπηρεσία Αεροναυτικής και Διαστήματος)
N.A.T.O. = North Atlantic Treaty Organization (= Οργανισμός Βορειοατλαντικού Συμφώνου)
NAZI = Nationalsozialist (= εθνικοσοσιαλιστικός)
N.B.A. = National Basketball Association (= Εθνική Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης στις Η.Π.Α.)

O
O.E.C.D. = Organization for Economic Cooperation and Development (= Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης· ΟΟΣΑ)
O.K. = Oll Korrect (εσφαλμ. του All Right)
O.P.E.C. = Organization of Petrol Exporting Countries (= Οργανισμός Πετρελαιοεξαγωγικών Κρατών· ΟΠΕΚ)

P
PC = Personal Computer (= Προσωπικός Υπολογιστής)
Ph.B. = Philosophiae Baccalaureus
Ph.D. = Philosophiae doctor (= Διδάκτωρ Φιλοσοφίας)
P.L.O. = Palestine Liberation Organization (= Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης· Ο.Α.Π.)
p.m. = post meridiem (= μετά μεσημβρίαν)
P.S. = Post Scriptum (= υστερόγραφο)

R
RA.D.A.R. = Radio Detection And Ranging (= ραδιοανίχνευση και ραδιοεντοπισμός)
R.A.F. = Royal Air Forces (= Βασιλικές Αεροπορικές Δυνάμεις· όν. της Βρετανικής Πολεμικής Αεροπορίας)
R.A.I. = Radio Audizioni Italiane (= Ιταλική Ραδιοφωνία)
R.N.Α. = Ribonucleic Acid (= ριβονουκλεϊκό οξύ)
R.S.V.P. = Répondez S’il Vous Plait (= παρακαλώ απαντήστε)

S
S.A. = Société Anonyme (= Ανώνυμη Εταιρεία)
S.A.L.T. = Strategic Arms Limitation Talks (= Συνομιλίες για τον Περιορισμό των Στρατηγικών Όπλων)
S.E.A.T.O. = South East Asia Treaty (= Οργανισμός Συμφώνου Νοτιοανατολικής Ασίας)
S.I.M.C.A. = Société Industrielle de Mécanique et de Carrosserie Automobile (= Βιομηχανική Εταιρεία Μηχανικής και Εξοπλισμού Αυτοκινήτων)
S.O.S. = Save Our Souls (= Σώστε τις ψυχές μας· διεθνές σήμα κινδύνου)
STU.KA. = Sturzkampfflugzeug (= βομβαρδιστικό αεροπλάνο κάθετης εφόρμησης)

T
T.A.S.S. = Telegrafnoye agentstvo Sovetskovo Soyuza (= Τηλεγραφικό Πρακτορείο της Σοβιετικής Ένωσης)
T.I.R. = Transports Internationaux Routiers (= Διεθνείς Οδικές Μεταφορές)
TV = Television (= τηλεόραση)

U
U.E.F.A. = Union of European Football Association (= Ευρωπαϊκή Ένωση Ποδοσφαίρου· ΟΥΕΦΑ)
U.F.O. = Unidentified Flying Object (= Ιπτάμενο Αντικείμενο άγνωστης ταυτότητας· ΑΤΙΑ)
U.H.F. = Ultra High Frequency (= Υπερυψηλή Συχνότητα)
U.K. = United Kindom (= Ηνωμένο Βασίλειο: Αγγλία, Σκοτία, Ουαλία και Βόρεια Ιρλανδία)
U.N. = United Nations (= Ηνωμένα Έθνη)
U.N.E.F. = United Nations Emergency Forces (= Δυνάμεις Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών)
U.N.E.P. = United Nations Environment Program (= Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον)
U.N.E.S.C.O. = United Nations Educational Scientific and Cultural Organization (= Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών για την Εκπαίδευση, την Επιστήμη και τον Πολιτισμό)
U.N.I.C.E.F. = United Nations International Children’s Emergency Fund (= Διεθνές Ίδρυμα των Ηνωμένων Εθνών για την Προστασία του Παιδιού)
U.N.I.D.O. = United Nations Industrial Development Organization (= Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών για τη βιομηχανική ανάπτυξη)
U.N.O. = United Nations Organization (= Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών· ΟΗΕ)
U.N.R.R.A. = United Nations Relief and Rehabilitation Administration (= Διεύθυνση των Ηνωμένων Εθνών για την Αρωγή και την Αποκατάσταση)
U.S.A. = United States of America (= Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής· ΗΠΑ)

V
V.A.T. = Value Added Tax (= Φόρος Προστιθέμενης Αξίας· ΦΠΑ)
V.H.F. = Very High Frequency (= πολύ υψηλή συχνότητα)
V.I.P. = Very Important Person (= πολύ σημαντικό, σπουδαίο πρόσωπο)

W
W.C. = Water Closet (= τουαλέτα)
W.H.O. = World Health Organization (= Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας· Π.Ο.Υ.)
 
Last edited by a moderator:

pidyo

New member
Αναρωτιέμαι αν ακολουθεί κανείς ξεκάθαρη πρακτική για τις τελείες των συντομογραφιών (βλέπω π.χ. στον ανωτέρω κατάλογο C.I.A. αλλά FBI). Η γνώμη μου είναι πως η απάλειψη των τελειών είναι μια από τις καλώς νοούμενες "ανάγκες εξοικονόμησης χώρου και χρόνου στον (έντυπο ή ηλεκτρονικό ιδίως) κρατικό λόγο" που θα έλεγε και το ΛΝΕΓ. Η γραφή με κεφαλαία καθιστά σαφές ότι πρόκειται για αρκτικόλεξο ή ακρωνύμιο και δεν βλέπω καμιά άλλη χρησιμότητα στις τελείες. Ελπίζω, από την άλλη, να μην έρθει ποτέ στην Ελλάδα η άθλια γαλλική συνήθεια να γράφονται όλα τα αρκτικόλεξα (κι όχι μόνο όσα έχουν γίνει λέξεις) ως κανονικές λέξεις με κεφαλαίο το πρώτο γράμμα, που μπερδεύει άσχημα τον αναγνώστη.

Όσο για το ISO, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά φοβάμαι, γιατί το ΙΣΟ που προτείνει η ΕΛΕΤΟ είναι λέξη, σε αντίθεση με το άισο και το ιζό των ξένων γλωσσών, οπότε θα δημιουργούσε μεγάλη σύγχυση.
 

nickel

Administrator
Staff member
Προσωπικά, θα ήθελα οι κεφαλές των λημμάτων να έχουν και τις δύο γραφές, με τελείες και χωρίς, αν η λέξη εμφανίζεται και με τους δύο τρόπους. Σαν την HELEXPO, αν δεν γράφεται με τελείες. Και με πεζοκεφαλαία σε περιπτώσεις σαν της Aeroflot, να ξεφύγουμε κάποια στιγμή από την κατάσταση που είχαν επιβάλει οι γραφομηχανές, που μας έκαναν να γράφουμε όλες τις ξένες λέξεις με κεφαλαία. Γι' αυτό ξεκίνησα πάντως με:

Κ.Κ.Ε., ΚΚΕ (το) [kápa kápa épsilon, kukué, kápa kápa é] αρκτικόλ. Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας.

Για την προφορά τού ISO, νομίζω ότι το παιχνίδι θα παιχτεί ανάμεσα σε «άιζο» και «άισο». Όταν βάζουμε και άλλες επιλογές στη μέση, απλώς μπερδεύουμε τα πράγματα.
...............................

Και οι Αγγλοσάξονες έχουν πολλές και διάφορες συνήθειες. Δες π.χ. το Style Guide της Guardian:

abbreviations and acronyms
Do not use full points in abbreviations, or spaces between initials, including those in proper names: US, mph, eg, 4am, lbw, No 10, AL Rowse, OJ Simpson, WH Smith, etc.

Use all capitals if an abbreviation is pronounced as the individual letters: BBC, VAT etc; if it is an acronym (pronounced as a word) spell out with initial capital, eg Nasa, Nato, unless it can be considered to have entered the language as an everyday word, such as awol, laser and, more recently, asbo, pin number and sim card. Note that pdf and plc are lowercase

If an abbreviation or acronym is to be used more than once, put it in brackets at first mention, eg Association of Chief Police Officers (Acpo), seasonal affective disorder (Sad). This saves people having to search back through the article to find the original reference.

Cap up single letters in such expressions as C-list, F-word, "the word assassin contains four Ss", etc

Θα έχει ενδιαφέρον να δούμε ποιες τάσεις διαμορφώνονται εδώ. Θα δούμε πχ δίπλα στο κλπ;
 
Νίκελ, ωραία μονογραφία.
(Απορώ όμως, μερικές φορές, πώς και δε σου λείπει ποτέ το μεράκι και η διάθεση - για να μη μιλήσω για το χρόνο.)
Εσύ μπορεί να πέταξες μια πολιτική κακιούλα στα γκρίζα (αμαρτία μολογημένη κλπ), ωστόσο και το σημείωμα του ΛΝΕΓ για το αρκτικόλεξο έχει αρκετή πολιτική, κουκουλωμένη όμως, και υποκριτικά κρυμμένη πίσω από το πρόσχημα του "επιστημονικού" λόγου. Τυπική στάση για το λου-νου-εγ, θα έλεγα.
Το είπα λου-νου-εγ και το φχαριστήθηκα.
 
Nickel θα διαφωνήσω σχετικά με το θέμα του "s". Λέμε/Λένε:

  • He is up (He iZ up)
  • Is everything ok? (iZ everything ok)
  • as if I knew (aZ if I knew)...
  • This is usual (this iZ uZual) κτλ.

Άρα δεν ισχύει αυτό που λες «...στην καλύτερη περίπτωση, «άισο» — και, στη χειρότερη, «άιζο». Είναι που έχουμε την κακή συνήθεια να νομίζουμε ότι οι Αγγλοσάξονες, όπως οι Γάλλοι, προφέρουν πάντα «ζ» το –s– ανάμεσα σε δύο φωνήεντα...», ή τουλάχιστον ας μην ρίχνουμε το μπαλάκι σε εμάς τη στιγμή που η προφορά στις ΗΠΑ αλλάζει από πολιτεία σε πολιτεία (βλ. Iraq - need I say more?)

Επίσης το θέμα με τις τελείες είναι πάντα ζήτημα και θέμα ειδικά στις μεταφράσεις λογισμικού όπου τις τρώει η μαρμάγκα λόγω έλλειψης χώρου όπως προαναφέρθηκε.

Το ζήτημα είναι ότι όλοι έχουν την ελευθερία να το προφέρουν όπως θέλουν ακόμα και αν θέλουν να το πουν Άι - Εσ - Ο ΧΧΧ ( το έχω ακούσει και έτσι). Δεν μπορεί κανείς (και να το επιβάλλει να προφέρεται με την «ελληνική» προφορά.
 

nickel

Administrator
Staff member
Ίσως δεν ήταν αρκετά σαφές αυτό που είπα, αλλά είναι μια διαπίστωση από τα χρόνια που δίδασκα, μπορεί λανθασμένη ως προς την επιρροή. Πιστεύω δηλαδή ότι, ίσως λόγω του κανόνα των γαλλικών ότι το –s– ανάμεσα σε δύο φωνήεντα προφέρεται [z] (π.χ. maison), μεταφέρουμε τον κανόνα αυτόν και στα αγγλικά. Στα αγγλικά δεν ισχύει αυτό το πράγμα, και ταλαιπωρήθηκα πολύ με τους μαθητές που πρόφεραν «ινκρίζ» (και άντε να τους πείσεις ότι η λίγδα προφέρεται σαν την Ελλάδα :) ). Το –s– ανάμεσα σε δύο φωνήεντα μπορεί να είναι:
, π.χ. basis, conclusive, curiosity
[z], π.χ. reason
[ʒ], π.χ. pleasure
και έχουμε και όλα εκείνα τα καταληκτικά , που παραμένουν στην κλίση, π.χ. base – bases, decrease – decreasing, genius – geniuses, με εξαίρεση το περίφημο house [haus] – houses ['hauziz]. Ή τις γνωστές διαφορές lose – loose, use ρήμα και use ουσιαστικό, close κλείνω και close κοντά κ.ο.κ.
Παρότι, λοιπόν, από νωρίς γίνεται σαφές στους μαθητές ότι το αγγλικό –s– δεν δίνει τέτοιες σιγουριές, υπάρχει αυτή η εμμονή να θέλουν να το κάνουν γαλλικό.
Πάντως ένας λόγος να τα προφέρουμε σωστά (και με έναν τρόπο) όλα αυτά (ISO, γαλλικό stage, κυριώνυμα) είναι για να μη χρειάζεται να αλλάζουμε συνήθειες όταν τρέχουμε στα συνέδρια (ιδίως στο εξωτερικό) και για να συνεννοούμαστε μεταξύ μας. Ομολογώ ότι αν άκουγα «το πρότυπο ιζό», θα στεκόμουν και μπορεί και να μην ξεκολλούσα… :D Οπότε, ας βοηθήσουν και τα λεξικά κάποια στιγμή.
 
Ομολογώ ότι αν άκουγα «το πρότυπο ιζό», θα στεκόμουν και μπορεί και να μην ξεκολλούσα… :D Οπότε, ας βοηθήσουν και τα λεξικά κάποια στιγμή.

Σε κάτι τέτοια όμως τα καημένα τα λεξικά (και οι λεξικογράφοι μαζί) είναι damned if they will, damned if they won't. Όποια πολιτική και αν ακολουθήσουν πάντα θα υπάρχει αντίρρηση και αντίλογος :p βασισμένος ακριβώς σε όσα τόνισες (μιλάω πάντα για το θέμα προφορά).
 

SBE

¥
Στο πανεπιστήμιο μας μιλούσαν για ίσο και ντιν. Αλλά από τότε έγινε το ISO άισο και ίσως να ακούσω κάπου το DIN ντάιν, ποτέ δεν ξέρεις, όλα τα σφάζουν όλα τα μαχαιρώνουν σαν το σταζ οι συνέλληνες.
Θυμάμαι επίσης όταν εμφανίστηκε η ανοσοποιητική ανεπάρκεια ότι κάποιοι επιχείρησαν να καθιερώσουν το ΣΕΑΑ, αλλά δεν τους άφησαν να αγιάσουν οι υπόλοιποι που προτίμησαν έιτζ. Ομοιοκαταληκτεί και με το στέιτζ, άρα υπάρχει προηγούμενη προτίμηση του Μήτσου, να γιατί και το σταζ.
Επιπλέον, παλιότερα έβλεπα πιο συχνά ελληνογραμμένα πολλά από τα πιο πάνω. Ουνέσκο, Γιούνισεφ, Φίφα, Φίμπα, Ουέφα κλπ. Τώρα όλοι διαθέτουμε πολλές γραμματοσειρές και μανία αλλαγής τους (εγώ βαριέμαι να τις αλλάζω, αλλά προφανώς όχι όλοι).

Λες για το Ζ και το Σ μεταξύ φωνηέντων, νίκελ, αλλά δεν είναι μόνο οι Έλληνες. Έχω ακούσει Ιταλούς τουρίστες να ρωτάνε πώς πάει κανείς στο τσέρινγκ κρος (chairing cross???) και τις αεροσυνοδούς στην Αλιτάλια να μας ανακοινώνουν ότι θα σερβίρουν ε ζμολ ζνεκ (το οποίο ήταν όντως ζμολ κι ο θεός να το κανει ζνεκ).
 
Last edited by a moderator:

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Να προσθέσω σχετικά με τη λίστα από το Μείζον ότι η AEROFLOT παραμένει και η μεγαλύτερη ρωσική αεροπορική εταιρεία (και βέβαια, η συντομογραφία σημαίνει «αεροπορικός στόλος»). Πολλές αεροπορικές επωνυμίες είναι συντομογραφίες ή αρκτικόλεξα (ALITALIA, QANTAS, SABENA, TWA).
Να προσθέσω επίσης ότι ο όρος Nazi σχηματίστηκε καταναλογία από το Sozi (μέλος του SPD, Sozialistische Partei Deutschlands) και, μια και έγινε συζήτηση για το ISO, να προσθέσω και το

D.I.N. =Deutsche Industrie-Norm (Γερμανικό Βιομηχανικό Πρότυπο)
 
Είχα γράψει ΝιΚαΒεΝτέ αλλά μου πρότεινε η διορθώτρια να το κάνουμε NKVD και της είπα "ό,τι νομίζεις, κάνε". Και πράγματι, έτσι το έκανε.
 
Ακριβώς γι' αυτό της είπα "κάνε όπως νομίζεις", γιατί μου είπε ότι δεν υπάρχει καθιερωμένη ελληνική προφορά και δεν υπάρχει λόγος να προτείνουμε εμείς μία και να μπλέξουμε. Και είχε δίκιο, όπως βλέπω! Εγώ πάντα έτσι την έλεγα, αλλά να που εσύ, αλλιώς. Οπότε μια τέτοια λέξη καλό θα ήταν η λεξικογραφία να την προσπεράσει ή να μην την προφέρει.
 

nickel

Administrator
Staff member
Καθιερωμένο είναι το «Νι-Κα-Βε-Ντε» (ή «ΝιΚαΒεΝτέ») και, καθώς δεν γνώριζα (και δεν γνωρίζω) ρώσικα (αν και κάποτε το αλφάβητο τουλάχιστον το είχα μάθει), δεν το είχα αμφισβητήσει ποτέ. Το ηχητικό είναι πειστικότατο, για όποιον δεν αρκείται στον ζαζούλειο λόγο.

Ο Πάπυρος έχει τρόπους που προσεγγίζει τους Πάντσο Βίλα αυτού του κόσμου. Βάζει μέσα σε παρένθεση «(ορθή προφορά Βίγια)». Οπότε:

NKVD = Νι-Κα-Βε-Ντε, ΝιΚαΒεΝτέ (ορθή προφορά Εν-Κα-Βε-Ντε), Narodnyy Komissariat Vnutrennikh Del, Λαϊκή Επιτροπή Εσωτερικών Υποθέσεων (της ΕΣΣΔ).
 

Zazula

Administrator
Staff member
Αυτό με την ΕνΚαΒεΝτέ vs. ΝιΚαΒεΝτέ μού θύμισε το ΤσεΕσΚά / ΤσέΕσΚΑ vs. ΤσεΣεΚά / ΤσέΣεΚΑ (ЦСКА). Κατά τα φαινόμενα η δεύτερη εκφορά είναι πιο διαδεδομένη, αλλά εγώ ποτέ δεν τη χρησιμοποίησα.
 

nickel

Administrator
Staff member
Στον κατάλογο των ουσιαστικών από συντομογραφίες πρέπει να προσθέσουμε:

αϊ κιου, αϊκιού < I.Q. «intelligence quotient» (δείκτης νοημοσύνης)
αλφαμίτης < Α.Μ. «αστυνομία μονάδος»
χαπίτης < Χ.Α.Π. «χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια» (Chronic obstructive pulmonary disease, COPD) (Το ΧΑΠ δεν σημαίνει «χρόνια αναπνευστικά προβλήματα».)

Είναι τρεις διαφορετικές περιπτώσεις: από ξένη συντομογραφία, από ελληνική και από ακρωνύμιο.
 

Earion

Moderator
Staff member
Καλημέρα σε όλους.
Τι προτιμάτε από τα παρακάτω;

ΕΛΑΣίτης, Ελασίτης ή ελασίτης;
ΕΑΜοκρατούμενος, Εαμοκρατούμενος ή εαμοκρατούμενος;
ΠΑΣΟΚικός, Πασοκικός ή πασοκικός;
ΝΑΤΟϊκός, Νατοϊκός ή νατοϊκός;
ΟΝΝΕΔίτης ή Οννεδίτης;
ΣΥΡΙΖαίος ή Συριζαίος;
 

Earion

Moderator
Staff member
Στη μικρή μας συλλογή προσθέτω τα:

τριατατικός, από το: Ταχυδρομεία, Τηλεγραφεία, Τηλέφωνα

ωριλάς = Ω.Ρ.Λ. = ωτορινολαρυγγολόγος

ΜΑΥδες [máiðes] = άνδρες των Μ.Α.Υ. = Μονάδων Ασφαλείας Υπαίθρου (δεκαετία του 1940).
 

nickel

Administrator
Staff member
Τι προτιμάτε από τα παρακάτω;

ΕΛΑΣίτης, Ελασίτης ή ελασίτης;
ΕΑΜοκρατούμενος, Εαμοκρατούμενος ή εαμοκρατούμενος;
ΠΑΣΟΚικός, Πασοκικός ή πασοκικός;
ΝΑΤΟϊκός, Νατοϊκός ή νατοϊκός;
ΟΝΝΕΔίτης ή Οννεδίτης;
ΣΥΡΙΖαίος ή Συριζαίος;

εαμίτης, ελασίτης, εαμοκρατούμενος, εαμογενής, αλλά Εαμοβούλγαρος
πασόκος, πασοκάκι, πασοκικός, πασοκτζής (και παοκτζής), πασοκίλα
νατοϊκές ασκήσεις
οννεδίτες και συριζαίοι, για να μοιάζουν με τον πασόκο

Αλλά όταν το ΠΑΣΟΚ γράφεται και ΠΑ.ΣΟ.Κ. και Πα.Σο.Κ. και ΠαΣοΚ και Πασόκ, μη ζητάς συνέπεια.
 
Top