Ξένες λέξεις στην ελληνική γλώσσα, αλλά όχι από αυτές που περιμένετε

[bl00m]

Τώρα που είπε η Μελάνη οριγκάμι, θυμήθηκα τις γιαπωνέζικες εικόνες σούμι-ε. Και το σακέ.

Και γιατί σακέ, παρακαλώ; Εγώ σάκε πίνω.

Πάντα αυτό το πρόβλημα προκύπτει με τις ιαπωνικές λέξεις, λόγω του ότι οι ίδιοι δεν τις τονίζουν σε κάποια συλλαβή. Βλ. άνιμε, ανιμέ (το ανίμε μας ξέφυγε).

 

[nickel]

Ενδιαφέρον. «Σακέ» στο ΛΝΕΓ, 354 ευρήματα στο Altavista. «Σάκε» οι Εγγλέζοι, 905 «σάκε» στο Altavista.
Και /ˈænɪmeɪ/ το anime, απ' αυτά με πρωτεύοντα τόνο στην προπαραλήγουσα και δευτερεύοντα στη λήγουσα. Το «ανιμέ», ωστόσο, υπερτερεί με διαφορά, μάλλον λόγω αγγλικού «ανιμέιτιντ» και γαλλικού animé (χωρίς να βάζω στοίχημα).

 

[Ambrose]

Και γιατί σακέ, παρακαλώ; Εγώ σάκε πίνω.

Εδώ πάντως, ο Ιάπωνας κύριος σακέ το λέει.

 

[Alexandra]

Εδώ πάντως, ο Ιάπωνας κύριος σακέ το λέει.

Εγώ ακούω "σα". Μήπως δεν ακούω καλά;

 

[Ambrose]

Εγώ ακούω "σα". Μήπως δεν ακούω καλά;

Αν εννοείς ότι ακούς σάκε, τι να σου πω... Να κάνουμε δημοσκόπηση να δούμε τι ακούει ο κόσμος. Όπως και να έχει, σάκε ή σακέ, ελάχιστα μ' απασχολεί. :)

 

[Alexandra]

Όχι, ακούω σκέτο "σα", χωρίς "κε".

 

[nickel]

Κάτι πρέπει να κάνεις για τα ηχητικά σου μέσα, Αλεξάνδρα. Πεντακάθαρο δισύλλαβο οξύτονο σακέ, όπως και στη διαφήμιση (τέλος, τέλος).

 

[Ambrose]

Όχι, ακούω σκέτο "σα", χωρίς "κε".

LOL. Λέω, τι στο καλό, εγώ το ακούω λάθος...; Προς στιγμήν κουφάθηκα.

 

[Alexandra]

Κάτι πρέπει να κάνεις για τα ηχητικά σου μέσα, Αλεξάνδρα. Πεντακάθαρο δισύλλαβο οξύτονο σακέ, όπως και στη διαφήμιση (τέλος, τέλος).

Δεν ξέρω τι πρέπει να κάνω με τα ηχητικά μου μέσα. Το άκουσα με BSPlayer και με VLC, και χρησιμοποιώ ολημερίς τα ηχητικά μου μέσα στη δουλειά μου. Σκέτο "σα" ακούω. Το "κε" λείπει. Κάνε μου τη χάρη να το κάνεις save και να μου το στείλεις χωριστά. Στη διαφήμιση το ακούω σωστά, φυσικά.

 

[drsiebenmal]

Αλεξάνδρα, έχεις δίκιο! Με το VLC ακούγεται απλώς ένα Σάκ (το «ε» είναι κομμένο). Όμως από τον ιστότοπο της βίκη ακούγεται κανονικά και εμφατικά, σακέ. Προφανώς έχει σχέση με το codec για τα αρχεία .ogg που χρησιμοποιούν αυτά τα προγράμματα. Ίσως χρειάζεται να κατεβάσεις διαφορετικό codec και να το συνδέσεις με τα αρχεία .ogg (το έχω κάνει, αλλά αν μπορούσα να θυμηθώ και το πώς... πάντως ακολουθώντας οδηγίες της βίκη).

 

[Zazula]

Μια λέξη σλαβικής προέλευσης που δεν περιλαμβάνεται στο #18 είναι η λ. κουτάβι. Το ΛΚΝ αναφέρει με βεβαιότητα ότι το μσν. κουτάβιν / κουτάβιον προέρχεται από τη σλαβική ρίζα kut-, ενώ το ΕΛΝΕΓ την αναφέρει ως την πιθανότερη ετυμολόγηση, χωρίς όμως να προσθέτει άλλη (παρά μόνον αποκλείοντας ως αβάσιμες τις αναγωγές σε αρχ. κότταβος ή σε αραβ. qut). Ο Κριαράς σημειώνει πως πιθανόν να σχετίζεται με τη λ. κουτός (κουττός σε ΛΝΕΓ / ΕΛΝΕΓ), υπόθεση που ούτε καν εξετάζεται από τους υπόλοιπους.

 

[drsiebenmal]

Όπως είναι και για μας η λέξη γραίγος "βορειοανατολικός άνεμος".

Μέχρι να ανοίξουμε ειδικό νήμα για διαφανείς και αδιαφανείς αποδόσεις...

Θα χρησιμοποιούσατε τον όρο γρέγος/γραίγος για τον βορειοανατολικό άνεμο σε κείμενο που αναφέρεται π.χ. στη Βόρεια Αμερική;

Και άλλο ένα ανεμοσκόρπισμα;): Τι θα κάνατε με τα ονόματα των ανέμων στο νότιο ημισφαίριο; Θα θυμίζατε π.χ. διακριτικά στον αναγνώστη (αν δεν το έκανε ο συγγραφέας) ότι εκεί οι ψυχροί άνεμοι είναι οι νοτιάδες; Θα χρησιμοποιούσατε τους δικούς μας ναυτικούς όρους, και αν ναι, με ποια αντιστοιχία; Εννοώ, θα λέγατε τραμουντάνα τον βόρειο (ζεστό) ή τον νότιο (ψυχρό) άνεμο;

 

[Palavra]

Νομίζω ότι θα προσπαθούσα να το εξηγήσω με κάποιο τρόπο, π.χ. με παρενθετική πρόταση: φυσούσε νοτιάς, που σε εκείνα τα μέρη είναι κρύος άνεμος .

 

[nickel]

Για διάφορους λόγους δεν θα χρησιμοποιούσα γρέγους και τραμουντάνες. Θα μιλούσα για βόρειους και νότιους ανέμους και, αν χρειαζόταν, θα έλεγα για τον περίφημο ψυχρό νοτιά που έρχεται κατευθείαν από τον Νότιο Πόλο (όχι, δεν ξέρω για τι μιλάω ).

 

[drsiebenmal]

Σε αυτό το ενδιαφέρον ιστολόγιο (όπου έφτασα από το σημερινό τσου-νάμι του sarant) θα βρείτε μερικές ενδιαφέρουσες αναρτήσεις, ανάμεσά τους και αυτήν, αραβικές λέξεις στην ελληνική γλώσσα.

 

[Earion]

Στο εν λόγω νήμα του ο Σαραντάκος λέει:

Σαν ξένη λέξη που είναι, το τσουνάμι κανονικά μένει άκλιτο, ωστόσο ταιριάζει με το κλιτικό σύστημα της ελληνικής οπότε θα μπορούσε και να κλιθεί –μάλιστα, βρήκα τον τύπο «τσουνάμια» ακόμα και σε τίτλο άρθρου του ηλεΒήματος, που γενικά κρατάει συντηρητική στάση στα γλωσσικά.​

Θυμάμαι καθαρά τη Λιάνα Κανέλλη, τη γνωστή δημοσιογράφο, να βεβαιώνει στην τηλεόραση ότι ο αρχαιολόγος Μαρινάτος, ο ανασκαφέας της Θήρας, έκλινε τη λέξη (το τσουνάμι, του τσουναμιού). Είναι κάτι που δεν μπορώ να ελέγξω, αλλά δεν μου φαίνεται απίθανο, γιατί το τσουνάμι αποτελεί στοιχείο της θεωρίας περί ταύτισης της Θήρας με την πλατωνική Ατλαντίδα (η Κανέλλη πάντως δεν μπορεί να το άκουσε από τον ίδιο τον Μαρινάτο γιατί εκείνος πέθανε το 1974). Ξέρει κανείς κάτι περισσότερο επ' αυτού;

Η λέξη τσουνάμι κλίνεται κανονικά στο Διαδίκτυο, όσο κι αν αυτό εκπλήσσει μερικούς.

 

[Alexandra]

(η Κανέλλη πάντως δεν μπορεί να το άκουσε από τον ίδιο τον Μαρινάτο γιατί εκείνος πέθανε το 1974).

Γιατί όχι; Η Κανέλλη έχει γεννηθεί το 1954.

 

[drsiebenmal]

Επίσης, δεν είναι ανάγκη να τον άκουσε λάιβ. Μπορεί να τον άκουσε σε κάποιο ντοκιμαντέρ.
Προσωπικά, κλίνω το τσουνάμι με μεγάλη άνεση και ευχαρίστηση (δεν μπορώ να του κάνω και περισσότερα, άλλωστε)... Ενώ όμως δεν δυσκολεύομαι με το σουσάμι, έχω πρόβλημα με το ουμάμι. Όλα μια συνήθεια είναι...

 

[nickel]

Είναι στο ίδιο κλιτικό πρότυπο με το τσουτσούνι και κλίνεται κανονικότατα, με τσουναμιών στη γενική του πληθυντικού. (Οι σύνδεσμοι, προς Lexiscope.)

 

[is1]

κοχώνες; μὰ αὐτὴ δὲν εἶναι Ἐλληνική;