Σε τούτα εδώ τα μάρμαρα

nickel

Administrator
Staff member
Καθώς διαβάζεις αυτή την είδηση:

Αγώνας για τη διατήρηση των χρωμάτων στα ευρήματα της Αμφίπολης
Στη στερέωση και συντήρηση των αρχαιολογικών ευρημάτων πρόκειται να αφοσιωθούν τις επόμενες ημέρες οι αρχαιολόγοι στον Τύμβο Καστά, στην Αρχαία Αμφίπολη, προκειμένου να τα προστατεύσουν.
«Ένα μνημείο βγαίνει και παράλληλα συντηρείται αλλιώς το χάσαμε» δήλωσε στο ΑΠΕ η επικεφαλής της ανασκαφής, αρχαιολόγος, Κατερίνα Περιστέρη.


δεν μπορείς να μη σκεφτείς τη δραματική σεκάνς από τη Ρόμα του Φελίνι, όπου οι τοιχογραφίες ρωμαϊκής κατοικίας, μόλις εκτεθούν στον αέρα του σήμερα, αρχίζουν να ξεθωριάζουν και να χάνονται. Η ίδια η σκηνή μένει ανεξίτηλη στη μνήμη!


 

Earion

Moderator
Staff member
Πλάνα του τύμβου από ψηλά.


Είναι προφανές ότι έχουν παρθεί από δρόνο με σταθερή κάμερα κι όχι από ελικόπτερο.
 

SBE

¥
Κι εδώ βλέπουμε μάλλον την πηγή της τρολιάς ότι θα βγουν αρχαία δαιμόνια από τον τάφο:
"Όταν ανοίγαμε έναν τάφο με τον Δημήτρη τον Λαζαρίδη, ο αρχαιολόγος μας απομάκρυνε για να πάρει, όπως έλεγε, ο τάφος αέρα. Όταν βρέθηκε ο μεγάλος τάφος, κάτω από το μουσείο, ο Λαζαρίδης μας είπε να φύγουμε όλοι μακριά για να μην πάθει κάποιος κανένα κακό. Ήταν πολλοί αυτοί οι αρχαιοκάπηλοι που πέθαναν τότε από τις αναθυμιάσεις".
 

nickel

Administrator
Staff member
Διάβασα χτες την γκρίνια και του Παντελή Μπουκάλα για την καθημερινή δημοσιότητα που δίνεται στις ανασκαφές στην Αμφίπολη. Αρχίζει με το ειρωνικό σχόλιο:

Διαμαρτύρονται οι αρχαιολόγοι για την πολιτική εκμετάλλευση της ανασκαφής στην Αμφίπολη; Ασ’ τους να διαμαρτύρονται. Ενίστανται για την υποβάθμιση σε ριάλιτι ενός επιστημονικού έργου, προς εξυπηρέτηση των αναγκών του θεάματος και του κόμματος; (Εννοώ τη Ν.Δ., αφού το άλλο συγκυβερνών κόμμα είναι μπλεγμένο με τις δικές του ανασκαφές.) Ασ’ τους να ενίστανται. Στο τέλος θα το πάρουν απόφαση ότι γι’ αυτά τα θέματα αποφασίζουν άλλοι, και όχι αυτοί με τις αφελείς επιστημονικές δεοντολογίες τους.
http://www.kathimerini.gr/782692/opinion/epikairothta/politikh/o-megale3andros-perifereiarxhs

Δεν ξέρω την επιστημονική δεοντολογία, εγώ ωστόσο θεωρώ συναρπαστικό αυτόν το ρυθμό του ριάλιτι (ή της καλής ταινίας), με τις συχνές μικρές αποκαλύψεις, που επιτρέπουν να μοιραστούμε τη χαρά και την αγωνία του επαγγελματία, του αρχαιολόγου, αλλά και τη λεπτομέρεια κάθε μικρής ανακάλυψης, σε σχέση με μια συνολική παρουσίαση όπου η λεπτομέρεια θα πνιγεί. Δεν ξέρω αν πολιτικές σκοπιμότητες έχουν επιβάλει αυτή τη δημοσιότητα (εγώ δυσκολεύομαι να δω τις πολιτικές σκοπιμότητες), αλλά εμένα με θέλγει το αποτέλεσμα όποιες κι αν είναι οι σκοπιμότητες.

Από το σημερινό... επεισόδιο:

Δύο εξαιρετικής τέχνης καρυάτιδες έφερε στο φως η έρευνα στην Αμφίπολη
http://news.in.gr/culture/article/?aid=1231345604
 
Ο Μπουκάλας καλά τα λέει για τον Τζιτζικώστα και Σία. Έτερον όμως εκάτερον: το ριάλιτι το βρίσκω κι εγώ μια χαρά. Άλλωστε, σ' αυτή την εποχή ζούμε, ας το πάρει απόφαση.
Εγώ αυτό που θα ήθελα είναι ένα σκαρίφημα κάτοψης και όψεων, βραδερφέ! Οι περιγραφές της Υπηρεσίας είναι όσο και να το κάνεις αφηρημένες (π.χ., προτεταμένα τα χέρια προς ποια κατεύθυνση; Ευτυχώς που δίνουν και φωτογραφίες)
 
Μόλις έπεσε στα χέρια μου αφιέρωμα του σημερινού Πρώτου Θέματος που έχει σχεδιαστικές απεικονίσεις του συνόλου του μνημείου.
 

Earion

Moderator
Staff member
Εμένα θα μου άρεσε να κάνουν τη δουλειά τους οι αρχαιολόγοι απερίσπαστοι και όσο πιο προσεκτικά γίνεται, που σημαίνει όσο χρόνο κι αν χρειάζεται. Να ρωτήσω κάτι για να γίνω κακός: γιατί αφαιρέθηκαν τα χώματα μεταξύ δεύτερου και τρίτου διαφράγματος μέσα σε μια μόνο μέρα; Αυτά τα χώματα υποτίθεται ότι ψιλοκοσκινίζονται, διότι μπορεί να περιέχουν ποιος ξέρει πόσο σημαντικά για την επιστήμη αλλά αδιόρατα στοιχεία. Ανάμεσα στα αμμώδη χώματα βρέθηκαν θραύσματα των γλυπτών, όπως τμήμα παλάμης και μικρότερα θραύσματα από τα δάκτυλά τους. Μόνο; Κι αν έχει γίνει καμιά θυσία για να σφραγιστεί η θύρα με θεϊκή προστασία, αν υπάρχουν οργανικά υπολείμματα (όπως στη Βεργίνα), πώς θα το μάθουμε; Και της μιας καρυάτιδας, της ανατολικής, το πρόσωπο λείπει. Γιατί; Πώς ερμηνεύεται αυτό; Της το κατέστρεψαν πιθανοί τυμβωρύχοι; Ήταν εξαρχής μισή; Αποσπάστηκε με τα χρόνια; Τότε πού είναι το υπόλοιπο; Στο ΣιΕςΆι θα τα εξέταζαν αυτά εξονυχιστικά. Και μη μου απαντήσετε ότι η αρχαιολογία δεν είναι ΣιΕςΆι, γιατί είναι και ΣιΕςΆι.
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Έχω την αίσθηση ότι το χώμα πρέπει να βγει, όσο το δυνατόν πιο γρήγορα μάλιστα, για στατικούς λόγους και μόνο. Όσο παραμένει εκεί δεν παύει να αποτελεί έναν τεράστιο όγκο που ίσως υπακούει περισσότερο στις συνθήκες της μηχανικής των ρευστών· με άλλα λόγια, ίσως δεν είναι δυνατή καν η ακίνδυνη μελέτη in situ.
 

Zazula

Administrator
Staff member
Τελικά ήταν χώμα ή άμμος; Διότι αν η σύστασή του ήταν αμμώδης, τότε ισχύει δέκα φορές περισσότερο αυτό που λέει ο Δόκτωρ.
 

bernardina

Moderator
Έχω την αίσθηση ότι το χώμα πρέπει να βγει, όσο το δυνατόν πιο γρήγορα μάλιστα, για στατικούς λόγους και μόνο. Όσο παραμένει εκεί δεν παύει να αποτελεί έναν τεράστιο όγκο που ίσως υπακούει περισσότερο στις συνθήκες της μηχανικής των ρευστών· με άλλα λόγια, ίσως δεν είναι δυνατή καν η ακίνδυνη μελέτη in situ.
Σοβαρές ζημιές στο (sic) θόλο του τάφου.


Οι τεχνικοί της ανασκαφής βλέποντας τον κίνδυνο αναγκάστηκαν να κατασκευάσουν ένα «βαθμιδωτό αντίβαρο», αμέσως μετά την είσοδο στον τάφο, για να συγκρατηθεί ο «διαφραγματικός» τοίχος που χωρίζει τον προθάλαμο από τον επόμενο χώρο, δηλαδή τον νεκρικό προ-θάλαμο, αν υποθέσουμε πως η σορός του νεκρού βρίσκεται στο τρίτο δωμάτιο. Και γιατί χρειάστηκε να μπει αυτό το «αντίβαρο»; «Για την ευστάθεια του διαφράγματος», σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση. Τι σημαίνει αυτό; Αν το επόμενο δωμάτιο είναι γεμάτο «χαλαρή αμμώδη επίχωση», όπως λένε οι ανασκαφείς, υποχρεούνται να αποχωματώνουν τον διαφραγματικό τοίχο και από τις δύο πλευρές παράλληλα ώστε να μην πέσουν όλα τα φορτία από τη μια πλευρά και ο τοίχος καταρρεύσει παρασύροντας και το θόλο.

Το ζήτημα τεχνικά είναι πολύπλοκο αν όχι αδύνατο, όπως μας επισημαίνουν οι ειδικοί. Το ερώτημα που τίθεται είναι πώς θα γίνει αποχωμάτωση από ένα χώρο τελείως κλειστό, όπως είναι ο νεκρικός προθάλαμος, γεμάτο έως επάνω με άμμο; Πώς θα μπουν μέσα και θα δουλέψουν εργάτες σε ένα σκοτεινό χώρο; Θα σκάψουν με τα χέρια ή με μηχανικά μέσα; Ο,τι κι αν επιλέξουν θα είναι επίπονο, δαπανηρό και κυρίως χρονοβόρο.


Ηδη η «αστάθεια» του διαφράγματος είναι ολοφάνερη. Γι' αυτό έγιναν «οι απαραίτητες εργασίες αντιστήριξης για την προσωρινή σταθεροποίηση του επιστυλίου του διαφράγματος, το οποίο φαίνεται να στηρίζεται ασταθώς», όπως σημειώνεται στη χθεσινή ανακοίνωση. Δεν ήταν μόνο το επιστύλιο του διαφράγματος που χρειαζόταν αντιστήριξη, αλλά και ο τοίχος των Σφιγγών που παρουσιάζει εμφανείς ρωγμές.
 

pidyo

New member
Δεν ξέρω την επιστημονική δεοντολογία, εγώ ωστόσο θεωρώ συναρπαστικό αυτόν το ρυθμό του ριάλιτι (ή της καλής ταινίας), με τις συχνές μικρές αποκαλύψεις, που επιτρέπουν να μοιραστούμε τη χαρά και την αγωνία του επαγγελματία, του αρχαιολόγου, αλλά και τη λεπτομέρεια κάθε μικρής ανακάλυψης, σε σχέση με μια συνολική παρουσίαση όπου η λεπτομέρεια θα πνιγεί. Δεν ξέρω αν πολιτικές σκοπιμότητες έχουν επιβάλει αυτή τη δημοσιότητα (εγώ δυσκολεύομαι να δω τις πολιτικές σκοπιμότητες), αλλά εμένα με θέλγει το αποτέλεσμα όποιες κι αν είναι οι σκοπιμότητες
Συναρπαστικό, μπορεί. Υπάρχουν δυο ζητήματα όμως. Το ένα, του Μπουκάλα και άλλων γκρινιάρηδων, είναι τι θυσιάζεται στον βωμό του συναρπαστικού. Το άλλο, πιο θεωρητικό, είναι ακριβώς κατά πόσο είναι θεμιτό το συναρπαστικό καθημερινό ρεπορτάζ. Κατά πόσο δηλαδή είναι θεμιτός τρόπος θέασης από το ευρύ κοινό της αρχαιολογικής διαδικασίας το θρίλερ (με γρήγορη δράση, ανατροπές και κράτημα της αναπνοής), χωρίς σκέψη και αναστοχασμό. Μεγάλη κουβέντα, λυπάμαι που δεν προλαβαίνω να την κάνω.

Να ρωτήσω κάτι για να γίνω κακός: γιατί αφαιρέθηκαν τα χώματα μεταξύ δεύτερου και τρίτου διαφράγματος μέσα σε μια μόνο μέρα; Αυτά τα χώματα υποτίθεται ότι ψιλοκοσκινίζονται, διότι μπορεί να περιέχουν ποιος ξέρει πόσο σημαντικά για την επιστήμη αλλά αδιόρατα στοιχεία. Ανάμεσα στα αμμώδη χώματα βρέθηκαν θραύσματα των γλυπτών, όπως τμήμα παλάμης και μικρότερα θραύσματα από τα δάκτυλά τους. Μόνο; Κι αν έχει γίνει καμιά θυσία για να σφραγιστεί η θύρα με θεϊκή προστασία, αν υπάρχουν οργανικά υπολείμματα (όπως στη Βεργίνα), πώς θα το μάθουμε; Και της μιας καρυάτιδας, της ανατολικής, το πρόσωπο λείπει. Γιατί; Πώς ερμηνεύεται αυτό; Της το κατέστρεψαν πιθανοί τυμβωρύχοι; Ήταν εξαρχής μισή; Αποσπάστηκε με τα χρόνια; Τότε πού είναι το υπόλοιπο; Στο ΣιΕςΆι θα τα εξέταζαν αυτά εξονυχιστικά. Και μη μου απαντήσετε ότι η αρχαιολογία δεν είναι ΣιΕςΆι, γιατί είναι και ΣιΕςΆι.


Πάντως συνηθισμένο τάφο δεν τον λες...

Έχω την αίσθηση ότι το χώμα πρέπει να βγει, όσο το δυνατόν πιο γρήγορα μάλιστα, για στατικούς λόγους και μόνο. Όσο παραμένει εκεί δεν παύει να αποτελεί έναν τεράστιο όγκο που ίσως υπακούει περισσότερο στις συνθήκες της μηχανικής των ρευστών· με άλλα λόγια, ίσως δεν είναι δυνατή καν η ακίνδυνη μελέτη in situ.

Όλες αυτές τις παρατηρήσεις τις έχουν κάνει (ορισμένες φορές με λίγο πιο οξύ τρόπο, ανεπισήμως) οι ειδικοί.

Υπάρχουν πολλές επιφυλάξεις για τις μεθόδους που ακολουθήθηκαν ήδη κατά την ανασκαφή του περιβόλου, και για την προσοχή που δόθηκε στα στοιχεία της χρονολόγησης που αναμφίβολα θα έπρεπε να έχει δώσει η ανασκαφή 400 τόσων μέτρων περιβόλου. Υπήρξαν εξαρχής τεράστιες επιφυλάξεις των ειδικών (μιλάω πολύ διακριτικά) για τις υπουργικές εξαγγελίες του τύπου «σε είκοσι μέρες θα μπούμε στον τάφο» και για την ταχύτητα με την οποία άρχισε η ανασκαφή του δρόμου και του προθαλάμου, καθώς και για την άνωθεν πίεση για την ταχύτητα αυτή.

Όταν ανασκάπτεις ένα τέτοιο μνημείο ή πας από πάνω προς τα κάτω, με τρύπα στην οροφή (όπως οι τυμβωρύχοι), έχοντας αφαιρέσει σταδιακά τον όγκο της επίχωσης περιμετρικά, ή, όταν πας «από την πόρτα», κάνεις τον σταυρό σου και υποστυλώνεις σε κάθε βηματάκι που προχωράς. Υπάρχουν ήδη καταγγελίες για σοβαρότατα στατικά προβλήματα στο μνημείο που έχουν δημιουργηθεί από την αρχική φούρια της ανασκαφής.
 

nickel

Administrator
Staff member
Συναρπαστικό, μπορεί. Υπάρχουν δυο ζητήματα όμως. Το ένα, του Μπουκάλα και άλλων γκρινιάρηδων, είναι τι θυσιάζεται στον βωμό του συναρπαστικού. Το άλλο, πιο θεωρητικό, είναι ακριβώς κατά πόσο είναι θεμιτό το συναρπαστικό καθημερινό ρεπορτάζ. Κατά πόσο δηλαδή είναι θεμιτός τρόπος θέασης από το ευρύ κοινό της αρχαιολογικής διαδικασίας το θρίλερ (με γρήγορη δράση, ανατροπές και κράτημα της αναπνοής), χωρίς σκέψη και αναστοχασμό.

Υπάρχει πάντως σοβαρό κοινό, που δεν ενδιαφέρεται ούτε για τις πολιτικές σκοπιμότητες ούτε για τις παραδοσιακές κόντρες των αρχαιολόγων. Ενδιαφέρεται για την ενημέρωση, χωρίς να απαιτεί τη δραματοποίηση του αρχαιολογικού έργου. Ζητά από τους υπεύθυνους αρχαιολόγους να κάνουν τη δουλειά τους με τον πιο υπεύθυνο τρόπο και να μοιράζονται σωστή ενημέρωση στο μέτρο του δυνατού. Δεν είναι κοινό αρένας και δεν θέλει ούτε από τους αρχαιολόγους ούτε από κανέναν άλλο να απευθύνονται σε κοινό αρένας.
 

pidyo

New member
Υπάρχει πάντως σοβαρό κοινό, που δεν ενδιαφέρεται ούτε για τις πολιτικές σκοπιμότητες ούτε για τις παραδοσιακές κόντρες των αρχαιολόγων. Ενδιαφέρεται για την ενημέρωση, χωρίς να απαιτεί τη δραματοποίηση του αρχαιολογικού έργου. Ζητά από τους υπεύθυνους αρχαιολόγους να κάνουν τη δουλειά τους με τον πιο υπεύθυνο τρόπο και να μοιράζονται σωστή ενημέρωση στο μέτρο του δυνατού. Δεν είναι κοινό αρένας και δεν θέλει ούτε από τους αρχαιολόγους ούτε από κανέναν άλλο να απευθύνονται σε κοινό αρένας.

Η ενημέρωση -πλήρης, έγκαιρη, σφαιρική, γοητευτική- είναι αυτονόητο καθήκον των αρχαιολόγων και γκρινιάζω πολύ που δεν το κάνουν. Εγώ όμως σε διαφορετικό πρόβλημα αναφερόμουν, το πρόβλημα της αρχαιολογίας σε ζωντανή σύνδεση, ή της αρχαιολογίας ως τηλεοπτικής σειράς «Ο Ανδρέας στο Ωνάσειο».

Εκ των υστέρων, μπορεί κανείς να φτιάξει χίλια δυο γοητευτικά προϊόντα για το ευρύ κοινό. Να βιντεοσκοπεί τη διαδικασία στη διάρκειά της, να μοντάρει μετά, να εξηγήσει, να φτιάξει ένα γοητευτικό docudrama (αν μάλιστα καταφέρει να εντάξει και κάποιες λιγότερο ενδιαφέρουσες πτυχές -τους καβγάδες με την Έφορο για το μοίρασμα των πενιχρών κονδυλίων· την έλλειψη φυλάκων· την ανάλωση του μισού ανασκαφικού χρόνου κάθε χρονιά για την ανασκαφή των ήδη ανεσκαμμένων από τους αρχαιοκάπηλους, κ.ο.κ.-, ακόμη καλύτερα). Το Χρονικό της Βεργίνας του Ανδρόνικου είναι, σε μια προτηλεοπτική εποχή, ένα τέτοιο προϊόν.

Το real time όμως, η ζωντανή σύνδεση, τα καθημερινά δελτία, αποτελούν ένα διαφορετικού τύπου μέσο που, όπως πάντα, επηρεάζει όχι μόνο το μήνυμα αλλά και την ίδια τη διαδικασία. Η ανάγκη καθημερινών δελτίων, η πίεση για συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα (δείτε πότε είχε πει ο υπουργός ότι σε είκοσι μέρες θα έχουμε μπει στον τάφο και τη σχέση του χρονικού αυτού δεδομένου με την ομιλία του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ) δεν επιβάλλουν μόνο τους ενίοτε επικίνδυνους για το εύρημα τηλεοπτικούς ρυθμούς, μεταβάλλουν ριζικά και το μήνυμα του τι είναι ένα αρχαίο μνημείο. Το μη φωτογενές τηλεοπτικά παύει να είναι σημαντικό· το μη καινοφανές παύει να έχει λόγο ύπαρξης· το μη συνταρακτικό παύει να είναι χρήσιμο (όλα τα τηλεοπτικά ρεπορτάζ των καναλιών και όλες οι δηλώσεις των τοπικών παραγόντων είναι δομημένα με βάση την ελπίδα ότι θα βρεθεί τουλάχιστον ο Μεγαλέξανδρος· τι θ' απογίνει αν ο ταφικός θάλαμος δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ; )· η παράθεση του εννοιολογικά «γυμνού» ευρήματος προτάσσεται της ερμηνείας του, κ.ο.κ. Όλα αυτά δεν είναι ζητήματα διαδικαστικά, επηρεάζουν τον τρόπο που παρουσιάζουμε άρα και αντιλαμβανόμαστε όλη την αρχαιολογική διαδικασία.
 
Top