Εξηγήστε μου παρακαλώ, όσοι ξέρετε, ποια είναι η διαφορά του τιμάριθμου και του πληθωρισμού γιατί πραγματικά έχω μπερδευτεί. (Μετά, θα μεταφέρω τη συζήτηση στο greek english να συζητήσουμε και τις αποδόσεις τους).
Ευχαριστώ, curry, αλλά θα περιμένω τα οικονομικά μυαλά γιατί τα άρθρα της Βικιπαίδειας τα έχω διαβάσει (μαζί με πολλά άλλα), αλλά ακόμα δεν έχω καταλάβει αν είναι ή δεν είναι το ίδιο πράγμα. :)
Νομίζω πως ο τιμάριθμος αφορά το "καλάθι της νοικοκυράς". Δηλαδή μιλάμε για τη μεταβολή του επιπέδου των τιμών βασικών αγαθών σε μια δεδομένη χρονική περίοδο.
Ο πληθωρισμός αφορά όλα τα αγαθά. Αντιπροσωπεύει τη μεταβολή του γενικού επιπέδου των τιμών σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο.
Πληθωρισμός (inflation) είναι η συνεχής και σημαντική αύξηση του γενικού επιπέδου των τιμών (που συνεπάγεται αντίστοιχη συνεχή και σημαντική μείωση της πραγματικής αγοραστικής αξίας τού χρήματος).
Δεν είναι κανονικά η αύξηση της τιμής ενός αγαθού ή μιας ομάδας αγαθών. Μπορεί να είναι και συγκαλυμμένος επειδή η κυβέρνηση εφαρμόζει πολιτική συγκράτησης των τιμών. Για τα αίτιά του μπορούμε να μιλάμε με τις ώρες.
Ο τιμάριθμος (price index) είναι ένα εργαλείο που μετράει το ανεβοκατέβασμα των τιμών. Ο πιο γνωστός, ο τιμάριθμος καταναλωτή (consumer price index, CPI), μετράει πόσο ανεβαίνει (ή κατεβαίνει) το κόστος ζωής μέσα σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο (μήνα, από την αρχή του έτους, στο δωδεκάμηνο που πέρασε). Καταλαβαίνουμε αν έχουμε πληθωρισμό (και πόσο) από τον τιμάριθμο. (Υπάρχουν κι άλλοι τιμάριθμοι, π.χ. ο τιμάριθμος χονδρικής.)
Αν παίζουμε και με ορολογία, ο τιμάριθμος καταναλωτή (consumer price index, CPI) μεταφράζεται επισήμως δείκτης τιμών καταναλωτή.
Ο πληθωρισμός είναι ένα φαινόμενο. Για να μετρήσουμε το φαινόμενο χρησιμοποιούμε εργαλεία σαν τον τιμάριθμο. Δεν υπάρχει «εμπεριέχομαι» εδώ. Είναι σαν να λέμε ζέστη και θερμόμετρο.
Ένα παράδειγμα.
Ο τιμάριθμος (δείκτης τιμών καταναλωτή) είναι απλώς ένας αριθμός. το 2005 ήταν 100. Το 2006 ήταν 103,196.
Ο πληθωρισμός είναι η διαφορά ως %, ήτοι 3,196%, ή (στρογγυλοποιημένο) 3,2%. Πρόκειται εδώ για ετήσιο πληθωρισμό.
Το 2007 ο τιμάριθμος (πάντα με βάση το 2005) ήταν 106,183. Ο πληθωρισμός για τη διετία 2005 - 2007 ήταν 6,183%, ας πούμε 6,2%
Τώρα ο τιμάριθμος είναι κάπου 108. (στοιχεία για Ελλάδα). δηλ. εκεί που δίναμε 100€ το 2005, τώρα πληρώνουμε κατά μέσον όρο 108€