κίτρινο σωματείο

[drsiebenmal]

Διαβάζω σήμερα εδώ μια καταγγελία για κίτρινο σωματείο στα κέντρα ξένων γλωσσών. Από το Ριζοσπάστη, εδώ, καταλαβαίνω ότι τα «κίτρινα σωματεία» (έτσι, σε εισαγωγικά) είναι φίλια στην εργοδοσία και ενάντια στα «κόκκινα» (επίσης σε εισαγωγικά). Είναι σωστό λοιπόν να συμπεράνω ότι το κίτρινο σωματείο είναι συνώνυμο του σωματείου-σφραγίδα ή η χρωματική απόχρωση σημαίνει και κάτι άλλο (π.χ. επιπλέον εργοδοτική κάλυψη ή συγκεκριμένη πολιτική τοποθέτηση);

 

[nickel]

Θα σε βοηθήσει η εισαγωγική παράγραφος από τη σελίδα της αγγλικής Wikipedia για το company union:

A company union (also know as a business union or, pejoratively, a yellow union) is a trade union which is located within and run by a company, and is not affiliated with an independent trade union (known as a "red union" in this context). Company unions were outlawed in the United States by the 1935 National Labor Relations Act, due to their use as agents for interference with independent unions, but company unions were and are common in many other countries. Some labor organizations are accused by rival unions of behaving like "company unions" if they are seen as to have too close and cordial a relationship with the employer, even though they may be recognized in their respective jurisdictions as bona fide trade unions.​

 

[Marinos]

«Εργοδοτικό σωματείο», ή μπορεί να καταλάβει κάποιος ότι οι εργοδότες συνδικαλίζονται;

 

[drsiebenmal]

Μερσί (από το γαλλικό άρθρο της Βικί βρήκα και πέρασμα στο αντίστοιχο γερμανικό).

Η περιγραφή και η ιστορία των όρων εκεί είναι αρκετά διαφορετική, αλλά και αρκετά όμοια (θα έλεγα ότι η έμφαση στα ευρωπαϊκά είναι στο μη μαχητικό του κίτρινου συνδικαλισμού). Παραμένει μόνο η απορία μου για τα λιγοστά ευρήματα στον γκούκλη. Α, και για να μην ψάχνει και κανένας άλλος αν έχει την ίδια αρχική απορία με μένα, το κίτρινο είναι μάλλον από το χρώμα του καθολικισμού (αν και υπάρχουν και πιο γραφικές ερμηνείες).

Τι μορφωτικά κενά έχουμε μερικές φορές...

 

[Zazula]

«Εργοδοτικό σωματείο», ή μπορεί να καταλάβει κάποιος ότι οι εργοδότες συνδικαλίζονται;

Μα φυσικά και δημιουργούν σωματεία, συνδέσμους, ομοσπονδίες, συνομοσπονδίες κλπ.

 

[Costas]

Κι εγώ έτσι το ξέρω στα ελληνικά, ως "εργοδοτικό σωματείο". Το "κίτρινο" το ξέρω από τη γαλλική βιβλιογραφία.

Όσο για το ότι "φυσικά και" υπάρχουν εργοδοτικά σωματεία με την έννοια που το λέει ο Ζάζουλας, μπορεί να κάνω λάθος, αλλά δε νομίζω πως υπάρχουν. Ενώσεις, Σύνδεσμοι, Επιμελητήρια, Ομοσπονδίες και ό,τι βαστάει ο νους σου, ναι. Αλλά εργοδοτικό σωματείο με αυτή την έννοια (δηλ. επίσημο όργανο προώθησης των συμφερόντων της εργοδοσίας), δε νομίζω να έχω ακούσει ποτέ. Αλλά δεν είμαι και ειδήμων.

Α, να μην ξεχάσουμε και τα Εθνικόφρονα Σωματεία "Ένωσις" Κοκκινοτριμιθιάς. :)

 

[Costas]

Το γκούγκλισα λίγο παραπάνω και κατέληξα στα εξής:

Σωματείο κατά τον Αστικό Κώδικα είναι ένωση προσώπων και μπορεί, βέβαια, να ιδρύσει σωματείο ο καθένας. Με αυτή την έννοια, σαφώς και υπάρχουν εργοδοτικά σωματεία (ΣΕΒ, ΕΒΒΖΕ), κλαδικά και πανελλήνια.

Η έκφραση "εργοδοτικό σωματείο" χρησιμοποιείται κατά συντριπτική πλειοψηφία για τα "φιλο-εργοδοτικά σωματεία" που υποτίθεται πως είναι σωματεία εργαζομένων που προασπίζουν τα συμφέροντα των εργαζομένων, αλλά στην πραγματικότητα εργάζονται για τα συμφέροντα της εργοδοσίας. Εξαιρέσεις γκουγκλικές: ο χαρακτηρισμός ως εργοδοτικού σωματείου του ΣΕΒ και της ΕΒΒΖΕ. Υπάρχει επίσης μια ανεύρεση του όρου "φιλο-εργοδοτικό σωματείο". Ίσως αυτή η έκφραση να είναι ακριβέστερη, αλλά η χρήση είναι συντριπτικά υπέρ του "εργοδοτικού σωματείου", χωρίς το "φιλο-". Άρα στη μια περίπτωση (ΣΕΒ, ΕΒΒΖΕ) η έκφραση "εργοδοτικό σωματείο" είναι κυριολεκτική, και στην άλλη (για τα φιλο-εργοδοτικά σωματεία, που εξισώνονται με καθαυτό εργοδοτικά σωματεία) μεταφορική. Κυριαρχεί δε η μεταφορική χρήση.

Η λέξη "Σωματείο" δεν χρησιμοποιείται στην επωνυμία των εργοδοτικών σωματείων. Προτιμώνται άλλες λέξεις, όπως Σύνδεσμος (Ελληνικών Βιομηχανιών, ήδη Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών), Ένωση (Βιομηχανιών - Βιοτεχνιών Ζαχαρωδών Ελλάδας).

 

[SBE]

Χμ, δεν ξέρω για καθολικισμό, αλλά εγώ σκέφτηκα τον κίτρινο τυπο,κίτρινα σωματεία.

 

[drsiebenmal]

Χμ, δεν ξέρω για καθολικισμό, αλλά εγώ σκέφτηκα τον κίτρινο τυπο, κίτρινα σωματεία.

Σε γερμανικές πηγές, π.χ. εδώ (2η ενότ. 3η παρ) και πιο ξεκάθαρα στο αυστριακό εδώ, γίνεται σαφής αναφορά στη σύνδεση που γινόταν με τον καθολικισμό (όχι ότι ήταν καθολικά τα σωματεία, αλλά ότι τα στελέχωναν πιστοί καθολικοί) αλλά και με τον αντισημιτισμό. Η γαλλική βίκι αναφέρει εδώ και άλλες παρετυμολογήσεις, όπως από τα κίτρινα λαδόχαρτα με τα οποία έκλειναν τα διαρκώς σπασμένα παράθυρα του τοπικού συνδικάτου ή ...από τα αυγά που τους πετούσαν.

Νομίζω ότι αν και ο «κίτρινος τύπος» εμφανίστηκε την ίδια πάνω-κάτω περίοδο, ο όρος είναι του Μεσοπολέμου, άρα λίγο αργότερα.