UsualSuspect
New member
Πολλές φορές ακούω το εν δυνάμει αντί για το σκέτο δυνάμει... είναι σωστό και αν ναι, πότε λέγεται;
εν δυνάμει και δυνάμει
- Thread starter UsualSuspect
- Start date
Δυνάμει σημαίνει με βάση κάτι: δυνάμει του τάδε διατάγματος = με βάση το τάδε διάταγμα.
Εν δυνάμει σημαίνει δυνητικά: Όλοι πλέον οι πολίτες είναι εν δυνάμει δότες οργάνων.
Εν δυνάμει σημαίνει δυνητικά: Όλοι πλέον οι πολίτες είναι εν δυνάμει δότες οργάνων.
UsualSuspect
New member
Αυτό ήξερα κι εγώ. Το ΛΝΕΓ και ΛΚΝ, όμως, δεν το ξεκαθαρίζουν... ή μάλλον δεν αναφέρουν καθόλου το εν δυνάμει. Για τη δυνητική σημασία γράφουν σκέτο δυνάμει.
Στο ΛΝΕΓ υπάρχει το εν δυνάμει στο λήμμα δύναμη. Έτσι:
Έχουμε δηλαδή το δυνάμει σε θέση πρόθεσης (by virtue of). Το δυνάμει να χαρακτηρίζει επίθετα (potentially). Και το εν δυνάμει να χαρακτηρίζει ουσιαστικά (potential). Τα πράγματα δεν είναι πάντα τόσο ξεκάθαρα. Πιστεύω ότι το δυνάμει και το εν δυνάμει χρησιμοποιούνται με κάθε άνεση το ένα στη θέση του άλλου (αλλά όχι βέβαια στην πρώτη περίπτωση, εκεί που παίζει το ρόλο πρόθεσης).
δυνάμει επίρρ. (λόγ.) 1. (+γεν.) επί τη βάσει, σύμφωνα με: δυνάμει του άρθρου 30 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας... | δυνάμει νόμου / κανονισμού • 2. δυνητικά, χαρακτηρίζοντας αυτό που θα μπορούσε να υπάρξει ή να συμβεί: «δημιουργούν την προοπτική μιας δυνάμει μεγάλης και ελκυστικής αγοράς» (εφημ.) | «η χώρα αυτή δίνει την εικόνα ενός δύσκολου και δυνάμει επικίνδυνου γείτονα» (εφημ.).
εν δυνάμει για κάποιον/κάτι που, ενώ δεν είναι τώρα, είναι δυνατόν να γίνει ή να αποτελέσει κάτι στο μέλλον: «το συγκεκριμένο ρεπορτάζ αποτελούσε εν δυνάμει απειλή για την εθνική ενότητα τής χώρας» (εφημ.) | «αυτή τη στιγμή στο κυβερνών κόμμα υπάρχουν οκτώ εν δυνάμει πρωθυπουργοί» (εφημ.)
εν δυνάμει για κάποιον/κάτι που, ενώ δεν είναι τώρα, είναι δυνατόν να γίνει ή να αποτελέσει κάτι στο μέλλον: «το συγκεκριμένο ρεπορτάζ αποτελούσε εν δυνάμει απειλή για την εθνική ενότητα τής χώρας» (εφημ.) | «αυτή τη στιγμή στο κυβερνών κόμμα υπάρχουν οκτώ εν δυνάμει πρωθυπουργοί» (εφημ.)
Έχουμε δηλαδή το δυνάμει σε θέση πρόθεσης (by virtue of). Το δυνάμει να χαρακτηρίζει επίθετα (potentially). Και το εν δυνάμει να χαρακτηρίζει ουσιαστικά (potential). Τα πράγματα δεν είναι πάντα τόσο ξεκάθαρα. Πιστεύω ότι το δυνάμει και το εν δυνάμει χρησιμοποιούνται με κάθε άνεση το ένα στη θέση του άλλου (αλλά όχι βέβαια στην πρώτη περίπτωση, εκεί που παίζει το ρόλο πρόθεσης).
Παραδείγματα από το διαδίκτυο:
οι εν δυνάμει σύμμαχοι 47 γκουγκλιές
οι δυνάμει σύμμαχοι 54 γκουγκλιές
είναι δυνάμει επικίνδυνες για 13 γκουγκλιές
είναι εν δυνάμει επικίνδυνες για 27 γκουγκλιές
οι εν δυνάμει σύμμαχοι 47 γκουγκλιές
οι δυνάμει σύμμαχοι 54 γκουγκλιές
είναι δυνάμει επικίνδυνες για 13 γκουγκλιές
είναι εν δυνάμει επικίνδυνες για 27 γκουγκλιές
UsualSuspect
New member
Ευχαριστώ πολύ. Μου ξέφυγε το εν δυνάμει στο ΛΝΕΓ. Κρατάω τη παραπάνω φράση σαν εν δυνάμει οδηγό στη δυνητική σημασία.:)
Αρκεί να μη θεωρηθεί ότι επιχειρώ να μπουν τέτοιοι κανόνες στη γλώσσα. Αρκετά έχω ν' ακούσω με το μόνη / μόνο.
