αυτοεξαπατάται ή αυταπατάται;

[Alexandra]

Σύμφωνα με το ΛΚΝ:
αυταπατώμαι : εξαπατώ τον εαυτό μου, έχω αυταπάτες· απατώμαι, γελιέμαι. [λόγ. αυταπάτ(η) -ώμαι κατά το σχ.: απάτη – απατώμαι]
Λοιπόν, γιατί αυτοεξαπατώμαι, αφού έχουμε ήδη ρήμα με αυτήν ακριβώς την έννοια; Είναι πολύ λόγιο το "αυταπατώμαι" για τον δημοσιογράφο του Βήματος;

 

[Elena]

:) Ο άνθρωπος ακολουθεί το γλωσσάριο της ΕΡΤ για τις Πανελλαδικές:


Η ΕΡΤonline επέλεξε, μέσα από το λεξικό της, χρήσιμες λέξεις και φράσεις της Ελληνικής γλώσσας για την εξέταση της Έκθεσης αλλά και των υπολοίπων Νεοελληνικών μαθημάτων (Νεοελληνική Γλώσσα, Νεοελληνική Λογοτεχνία). Αρκεί μία προσεκτική ματιά στις λέξεις αυτές, στο ειδικό μας site για τις εξετάσεις του 2004 και ο εξεταζόμενος θα βρει ένα χρήσιμο όπλο που θα τον βοηθήσει να κατανοήσει σωστά τα θέματα που δίνονται για ανάλυση και επεξεργασία, αλλά και να αποδώσει τις έννοιες που θέλει με τον σωστό τρόπο, χρησιμοποιώντας λέξεις της ελληνικής γλώσσας που δεν χρησιμοποιούνται ευρέως.

http://exams.ert.gr/lexico.asp

(Από το 2004:

Βαυκαλίζω:

Εξαπατώ, παρασύρω σε σφαλερό δρόμο.
Παρ: Βαυκαλίζει τον ελληνικό λαό με ψεύτικες υποσχέσεις.
Συν: παραπλανώ
(Βαυκαλίζομαι) Ξεγελώ τον εαυτό μου με ψεύτικες προσδοκίες.
Παρ. Βαυκαλιζόταν με την ιδέα ότι θα έβρισκε υποστήριξη στις πρωτοβουλίες του.
Συν: αυτοεξαπατώμαι )

 

[nickel]

Καλημέρα και καλό μήνα.

Νόμισα ότι το ολίσθημα είναι του «τιτλοδότη» (πώς το λέμε αυτόν είπαμε;), αλλά βρίσκεται και στο κείμενο («επειδή στο βιβλίο του —το οποίο κυκλοφορεί αύριο Δευτέρα στην Αμερική— κατηγορεί τον πρόεδρο Μπους για “άνθρωπο που αυτοεξαπατάται”») και είναι εύκολο για έναν δημοσιογράφο σαν τον κ. Ε., που χειρίζεται την αμερικανική περισσότερο από την ελληνική, να κάνει το deceives himself «αυτοεξαπατάται». Ολόκληρο το κείμενο είναι γεμάτο αγγλισμούς, με εξαίρεση το «κατηγορεί τον πρόεδρο Μπους για άνθρωπο που αυτοεξαπατάται», το οποίο ούτε ελληνική σύνταξη είναι ούτε αγγλική.

Όσο για το «αυτοεξαπατώμαι», θα το βλέπουμε συχνότερα...

 

[Zazula]

Ίσως εδώ το πρόθημα αυτο- να δηλώνει την έννοια "αποκλειστικά με τη δύναμη ή την προσπάθεια του ίδιου τού υποκειμένου" (το αντίθετο, μ' άλλα λόγια, του ετερο-).

Πάντως, το πιθανότερο είναι εδώ ο συντάκτης να επιχείρησε να αποδώσει αυτό που ξένοι συνάδελφοί του έγραψαν: "McClellan describes Bush as able to convince himself of his own spin."

Προσωπικά στη συγκεκριμένη χρήση το "αυτοεξαπατάται" το θεωρώ ως έναν αποδεκτό νεολογισμό - μου δίνει μία καλύτερη αίσθηση της συνειδητής προσπάθειας στην οποία υπονοείται πως αποδύεται κάποιος προκειμένου να εξαπατήσει τον ίδιο του τον εαυτό και να τον πείσει να αποδεχθεί ως αληθείς τις θολούρες που ετοιμάζεται να σερβίρει στους πάντες. Το "αυταπατάται" στο μυαλό μου γράφει καλύτερα ως σχόλιο για μία κατάσταση του ατόμου, ενώ το "αυτοεξαπατάται" σα να μου φαίνεται ότι εμπεριέχει και τη διαδικασία. Αλλά ας μην είμαι τόσο σίγουρος - μπορεί και να αυταπατώμαι.

 

[sarant]

Όταν βρούμε τι σημαίνει το αυτοεξαπατάται, να σταθούμε λίγο και στο "να αυτοδικαιωθεί" (επιδιώκει ο Μακλέλαν, είπε ο Λίμπυ -κατά τον αρθρογράφο) που δεν μπόρεσα να βρω το ξένο αντίστοιχό του. Δηλαδή; Να δικαιωθεί απέναντι στον εαυτό του;

 

[Zazula]

Ο Γεωργακάς αναφέρει:

αυτοδικαίωση[aftoðicéosi] η(1)justification or validation of o.s.η ποίηση υψώνεται σε μια πνευματική ~ μέσα σ' ένα αδιάλειπτο διάλογο εσωτερικό (Spandonidis).[cpd w. δικαίωση <- PatrG, K, AG δικαίωσις]

 

[sarant]

Χμμ... ο Γεωργακάς αναφέρει (σωστά) την αυτοδικαίωση, το ουσιαστικό. Η αυτοδικαίωση διαφέρει από τη δικαίωση.
Αλλά το ρήμα; Όταν λέμε "αυτοδικαιώνομαι" τι διαφέρει από το "δικαιώνομαι"; Και στη μια και στην άλλη περίπτωση, εγώ ο ίδιος δικαιώνομαι. Το μόνο που θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς για να... δικαιώσει το "αυτοδικαιώνομαι" θα ήταν να πει πως σημαίνει "δικαιώνομαι απέναντι στον εαυτό μου" -ή πως περσεύει το "αυτο-"