απορία για τη λέξη "ομόρριζο"

simeonidis

Member
Η συγκεκριμένη λέξη (ομόρριζο) είναι αποδεκτή ως γλωσσολογικός όρος;
Υπάρχει αντίστοιχη λέξη στα αγγλικά ή σε διεθνή χρήση;

Ευχαριστώ
 
Αγαπητέ, καλώς ήρθες. Ελπίζω να δει το μήνυμά σου ο Dr. Moshe, που είναι ίσως ο αρμοδιότερος.

Αν και στα γαλλικά λεξικά ετυμολογίας βρίσκω το racine, ρίζα, δεν βρήκα τίποτε αντίστοιχο με το ομόρριζος. Ούτε σε ένα αγγλικό λεξικό που κοίταξα είδα κάτι αντίστοιχο. Στα γαλλικά βιβλία είδα "de la même famille".
 

simeonidis

Member
Αγαπητέ, καλώς ήρθες. Ελπίζω να δει το μήνυμά σου ο Dr. Moshe, που είναι ίσως ο αρμοδιότερος.

Αν και στα γαλλικά λεξικά ετυμολογίας βρίσκω το racine, ρίζα, δεν βρήκα τίποτε αντίστοιχο με το ομόρριζος. Ούτε σε ένα αγγλικό λεξικό που κοίταξα είδα κάτι αντίστοιχο. Στα γαλλικά βιβλία είδα "de la même famille".

Ευχαριστώ Sarant
Simeonidis
 

nickel

Administrator
Staff member
Χρησιμοποιείται (νομίζω) όλο και πιο συχνά για τις λεγόμενες «συγγενείς λέξεις» (cognates), δηλαδή λέξεις δύο γλωσσών που έχουν κοινή ρίζα σε μια τρίτη γλώσσα. Π.χ. το salt της αγγλικής, το sal της λατινικής και το ἃλς της ελληνικής γλώσσας έχουν κοινή ρίζα κάποιο υποθετικό και αμάρτυρο sal- της Ινδοευρωπαϊκής.
 

simeonidis

Member
Χρησιμοποιείται (νομίζω) όλο και πιο συχνά για τις λεγόμενες «συγγενείς λέξεις» (cognates), δηλαδή λέξεις δύο γλωσσών που έχουν κοινή ρίζα σε μια τρίτη γλώσσα. Π.χ. το salt της αγγλικής, το sal της λατινικής και το ἃλς της ελληνικής γλώσσας έχουν κοινή ρίζα κάποιο υποθετικό και αμάρτυρο sal- της Ινδοευρωπαϊκής.

Ευχαριστώ nickel,
Ρωτάω, επειδή η χρήση της συγκεκριμένης λέξης είναι συνηθισμένη στην ελληνική εκπάιδευση. Δεν ξέρω όμως κατά πόσο είναι δόκιμος όρος και επιστημονικά αποδεκτός
 

nickel

Administrator
Staff member
Δεν νομίζω να μιλάνε για cognates και άλλες γλώσσες στην ελληνική εκπαίδευση. Μάλλον είναι οι περιπτώσεις που συζητούνται εδώ και εδώ. (Common-root words, words from the same root)

Να προσθέσω, μια και ο Sarant έγραψε για το "de la même famille", ότι στα αγγλικά μπορείς να πεις ότι «A group of words with a common root is a called a word family».
 

simeonidis

Member
Δεν νομίζω να μιλάνε για cognates και άλλες γλώσσες στην ελληνική εκπαίδευση. Μάλλον είναι οι περιπτώσεις που συζητούνται εδώ και εδώ. (Common-root words, words from the same root)

Ναι, τέτοιες περιπτώσεις είναι η αφορμή της ερώτησής μου και ζητούμενο είναι κατά πόσο είναι δόκιμη η χρήση της λέξης "ομόρριζο". Μήπως είναι μόνο σε "σχολική χρήση" χωρίς να γίνεται αποδεκτή από τη γλωσσολογία;
 

nickel

Administrator
Staff member
Δεν ξέρω ποια είναι τα όρια του «δόκιμου» εδώ και ποια όρια της γλωσσολογίας θα απέκλειαν τη χρήση του όρου ομόρριζος, αλλά, ακόμα και αν δεν έχει χρησιμοποιηθεί ο όρος, αλλά χρησιμοποιούν περίφραση για λέξεις με κοινή ρίζα / με την ίδια ρίζα, γιατί να απέρριπταν το ομόρριζες;

Στην Πύλη, το μόνο που μπορώ να δω είναι οι παρακάτω χρήσεις: οι περισσότερες έχουν να κάνουν με διδασκαλία και κάνα-δυο με τα cognates.
 

simeonidis

Member
Δεν ξέρω ποια είναι τα όρια του «δόκιμου» εδώ και ποια όρια της γλωσσολογίας θα απέκλειαν τη χρήση του όρου ομόρριζος, αλλά, ακόμα και αν δεν έχει χρησιμοποιηθεί ο όρος, αλλά χρησιμοποιούν περίφραση για λέξεις με κοινή ρίζα / με την ίδια ρίζα, γιατί να απέρριπταν το ομόρριζες;

Στην Πύλη, το μόνο που μπορώ να δω είναι οι παρακάτω χρήσεις: οι περισσότερες έχουν να κάνουν με διδασκαλία και κάνα-δυο με τα cognates.

Έψαξα στην Πύλη, στο Λεξικό γλωσσολογικών όρων. Δεν υπάρχει.

Επίσης, δεν υπάρχει στο Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής και στα Λεξικά Γεωργακά και Κριαρά. Υπάρχει στο αντίστροφο της Συμεωνίδη. Την έχω βρει και στο Λεξικό Μαμπινιώτη...
Όμως, υπάρχει και κριτική στη χρήση του όρου "ρίζα" και κατ' επέκταση και στο "ομόρριζο".

Ευχαριστώ για το ενδιαφέρον.
 
Όμως, υπάρχει και κριτική στη χρήση του όρου "ρίζα" και κατ' επέκταση και στο "ομόρριζο".

Η κριτική αφορά τη λέξη ρίζες στον πληθυντικό, στη φράση π.χ. οι ρίζες της γλώσσας μας, και όχι τη ρίζα της λέξης, οπότε δεν ξέρω αν έχει άμεση σχέση με τη λέξη ομόρριζος που σε ενδιαφέρει. (Στην Ιστορία της Ελληνικής Γλώσσας (επ. Χριστίδη) θα βρεις πάντως πολλές φορές τη λέξη ρίζα.)
 

nickel

Administrator
Staff member
Η ορολογία της Γλωσσολογίας έχει ακόμα να κάνει πολλά βήματα στη χώρα μας. Τα κάνει πάντως, εκτός διαδικτύου.

Όμως, υπάρχει και κριτική στη χρήση του όρου "ρίζα" και κατ' επέκταση και στο "ομόρριζο".

Απάντησε η anef και συμφωνώ, μια κι εδώ η κ. Φραγκουδάκη αναφέρεται στο «δέντρο» της γλώσσας. Άλλο οι λέξεις που έχουν κοινό ένα βασικό τμήμα τους, άλλο οι λέξεις που έχουν κοινή προέλευση από λέξη άλλης γλώσσας.
 

simeonidis

Member
Η κριτική αφορά τη λέξη ρίζες στον πληθυντικό, στη φράση π.χ. οι ρίζες της γλώσσας μας, και όχι τη ρίζα της λέξης, οπότε δεν ξέρω αν έχει άμεση σχέση με τη λέξη ομόρριζος που σε ενδιαφέρει. (Στην Ιστορία της Ελληνικής Γλώσσας (επ. Χριστίδη) θα βρεις πάντως πολλές φορές τη λέξη ρίζα.)

Σωστά. Ίσως είναι άστοχη η προσπάθεια προσέγγισης με βάση το ένα συνθετικό.
 
Top