ένας πραγματικός Ιανός

Γεια σας,

Διάβασα πρόσφατα, δε θυμάμαι πού, ότι "Ο Θεοδωράκης είναι ένας πραγματικός Ιανός".

Αλλά τί σημαίνει ακριβώς;

Σ
 

nickel

Administrator
Staff member
Συνήθως όταν χρησιμοποιούμε αυτή τη μεταφορά, τονίζουμε το στοιχείο των δύο προσώπων που μπορούν να ατενίζουν προς δύο αντίθετες πλευρές, αλλά το εξηγούμε μετά αυτό που θέλουμε να πούμε: κοιτάζει προς το παρελθόν και προς το μέλλον, έχει συντηρητική και προοδευτική πλευρά ή κάτι άλλο.
 
Ευχαριστώ πολύ, Νίκελ.

Ως ποιό βαθμό αντιστοιχεί η έννοια του "Ιανού" με την αγγλική λέξη versatile;

Δεν ξέρω κατά πόσο θα συμφωνήσετε με αυτόν τον ορισμό, αλλά στο λεξικό μου (Collins English Greek) versatile εξηγείται ως "πολυμήχανος, πολυτάλαντος".
 

Zazula

Administrator
Staff member
Νομίζω ότι το versatile τονίζει περισσότερο την ευελιξία, την προσαρμοστικότητα, και αναδεικνύει το πολύπλευρο των χαρακτηριστικών (και είναι από ουδέτερο ως εύσημο) — ενώ το Janus-faced το κοντράστ, τη συνύπαρξη δύο αντίθετων χαρακτηριστικών (και είναι από ουδέτερο ως κακόσημο):
Janus-faced, adj.
1. having two faces, one looking forward, one looking backward, as the Roman deity Janus.
2. having two contrasting aspects, as the alternation of mood in a capricious person.
3. two-faced; deceitful.
4. aware of or concerned with polarities; seeing different and contrasting aspects: a Janus-faced view of history.
5. having or containing contrasting characteristics: a Janus-faced policy.
 
two-faced

Με όλο το σεβασμό προς το μουσικοσυνθέτη, νομίζω πως αυτός που τον παρομοίασε με Ιανό δεν είχε τις καλύτερες προθέσεις. Στον αγγλοσαξονικό κόσμο πάντως δεν είναι δόκιμη η παρομοίωση, ενώ και το versatile όντως δεν έχει την ίδια έννοια. Στα ελληνικά η λέξη "διπρόσωπος" (χαρακτηριστικό του Ιανού) έχει μονάχα αρνητική έννοια πλέον. Μια δόκιμη αγγλική λέξη θα ήταν two-faced (εκεί έχει την αρνητική χροιά του υποκριτή διπρόσωπου). Η πιο λόγια λέξη bifacial αναφέρεται κυρίως στο δισυπόστατο, το διφυές.
 

Zazula

Administrator
Staff member
Holden, αν πρόσεξες το two-faced είναι μία από τις σημασίες που παρέθεσα παραπάνω για το Janus-faced. Υπάρχουν κι άλλες τέσσερις. Αλλά, όπως σημείωσα άλλωστε και του λόγου μου, το Janus-faced είναι από ουδέτερο ως κακόσημο — πάντως όχι μόνο κακόσημο.
 
Top