Τότε, ηρέμησε και αποκοιμήθηκε

[colurosa]

Καλημέρα!
Χρειάζεται κόμμα μετά το "τότε", ή όχι; Δυστυχώς, δε βρήκα κάτι σχετικό.

 

[Alexandra]

Νομίζω ότι μπορούν να σταθούν και τα δύο.

 

[colurosa]

Σε ευχαριστώ, Αλεξάνδρα!

 

[nickel]

Χρειάζεται κόμμα μετά το "τότε", ή όχι; Δυστυχώς, δε βρήκα κάτι σχετικό.

Καλημέρες. Δεν χρειάζεται κόμμα μετά απ' αυτό το «τότε», όπως δεν χρειάζεται το «Τώρα ξέρεις».


Κυρίως:

Κόμμα δεν χρειάζεται πριν από το διαζευκτικό «ή», με την ίδια λογική που δεν χρειάζεται πριν από το «και» — εκτός από τις περιπτώσεις όπου χρειάζεται.

Οπότε: Χρειάζεται κόμμα μετά το "τότε" ή όχι;

 

[colurosa]

Με προβλημάτισε αυτό:

http://www.aray.gr/2012/09/pote-vazo-komma.html


Τότε,
- , τότε, (μπαίνει πολύ σπάνια)
Οπότε,
- , οπότε, (όταν έχει την έννοια 'επομένως')

Όποτε ... ... ... , (Όποτε έρθεις, πάρε με τηλέφωνο)

Τώρα,- Τώρα πια,
- Έως τώρα,
- Και τώρα,
- , έως τώρα, (μπαίνει πολύ σπάνια)

, από (Ορισμένες περιπτώσεις, π.χ: Έχω να τον δω από τότε. Αλλά: Οι ιατροί, από την ημέρα της διάγνωσης, είχαν δώσει το πολύ ένα χρόνο ζωής)

 

[nickel]

Με το «τότε» και το «τώρα», σπάνια — όπως λέει.

Με το επίρρημα «οπότε» δεν είναι απαραίτητο. Δίνω παραδείγματα από τα λεξικά:

Θα δεις τι προσφέρεται, οπότε θα επιλέξεις.
Είναι πιθανόν να μην έρθει στο ραντεβού, οπότε τι γίνεται τότε;
Δεν ήρθε στο γραφείο, οπότε κάτι θα του έχει συμβεί.

Στην περίπτωση του συνδέσμου «όποτε» εξαρτάται από τη θέση της δευτερεύουσας:

Σωστά:
Όποτε έρθεις, πάρε με τηλέφωνο.
αλλά:
Πάρε με τηλέφωνο όποτε έρθεις.

 

[colurosa]

Το ''πολύ σπάνια'' το χρησιμοποιεί μόνο για τη μία εκδοχή.

 

[colurosa]

- , τότε, (μπαίνει πολύ σπάνια)

 

[nickel]

Τότε διαφέρουν και σ' αυτό οι απόψεις μας.

 

[colurosa]

Οπότε είναι λάθος.
Είτε αρχίζει η φράση με το "Τώρα" είτε με το "Τότε", δεν ακολουθεί κόμμα.

 

[colurosa]

Αποτελεί εξαίρεση αυτό...;
«τότε, η άποψη για µόνιµη τέλεση των Ολυµπιακών Αγώνων στην Ελλάδα αντιµετωπιζόταν ως µεγαλοµανής ιδέα ενίων για τα αρχαία κλέη»

και...
τώρα, δέσαµε!

(Λεξικό Μπαμπινιώτη)

 

[nickel]

Είπαμε, «σπάνια».

Άλλο είναι να πεις:
Τώρα θέλω να πας.
και άλλο:
Τώρα, θέλω να πας στο σημείο Β.

 

[Alexandra]

Και για το "τότε" του παραδείγματος έχω δύο τρόπους εκφοράς. Η μία μπορεί να συνοδεύεται από κόμμα. Μπορείς να καταλάβεις ποιοι είναι αυτοί οι δύο τρόποι;
Αλλά παραδέχομαι ότι το ΛΚΝ σε καμία περίπτωση δεν βάζει κόμμα.

 

[colurosa]

Ουφ, ένα μπέρδεμα και αυτό...


Σε ευχαριστώ, Nickel. Με κάλυψες πλήρως με το τελευταίο σου παράδειγμα.

 

[colurosa]

Και για το "τότε" του παραδείγματος έχω δύο τρόπους εκφοράς. Η μία μπορεί να συνοδεύεται από κόμμα. Μπορείς να καταλάβεις ποιοι είναι αυτοί οι δύο τρόποι;
Αλλά παραδέχομαι ότι το ΛΚΝ σε καμία περίπτωση δεν βάζει κόμμα.

Φιλτράρουμε και αποφασίζουμε δηλαδή;

 

[Alexandra]

Η αλήθεια είναι ότι εγώ στην καθημερινή μου δουλειά έχω να κάνω με επιμελητές που πάσχουν από κομματομανία. Δηλαδή, είναι ικανοί να βάλουν δύο κόμματα ανάμεσα σε τρεις λέξεις ή τρία κόμματα ανάμεσα σε τέσσερις λέξεις. Οπότε είναι πολύ συχνό το φαινόμενο να μου προσθέτουν κόμματα εκεί που σύμφωνα με τη γραμματική δεν χρειάζονται και να μην κάνω τον κόπο μετά να τα σβήσω.

 

[daeman]

Φιλτράρουμε και αποφασίζουμε δηλαδή;

Ακριβώς. Γι' αυτό οι διάφοροι τυφλοσούρτες που προσπαθούν να κανονίσουν άπαξ και διά παντός τη χρήση των κομμάτων βασιζόμενοι σε λέξεις (π.χ. «πριν το επειδή βάζουμε πάντα κόμμα». Ποιος το είπε; Δεν υπάρχει άραγε περίπτωση να μη χρειάζεται; Και όμως, κινείται υπάρχουν, αρκετές), όσο καλοί κι αν είναι, δεν πρόκειται ποτέ να καλύψουν όλες τις περιπτώσεις της χρήσης τους (ή της μη χρήσης τους), επειδή εστιάζουν στο δέντρο και χάνουν το δάσος, επικεντρώνονται δηλαδή στα επιμέρους στοιχεία της πρότασης λες και αυτά είναι ανεξάρτητα, ξεκομμένα από τη γενικότερη εικόνα, το σημαντικότερο στοιχείο κάθε κειμένου, τη συνολική πρόταση και την οργάνωσή της ώστε να αντιλαμβάνεται με σαφήνεια και ευκολία το νόημά της ο αναγνώστης.

Χρήσιμοι οι μπούσουλες, δε λέω, αλλά αν ο καπετάνιος δεν ξέρει πού πορεύεται και πώς, όσους μπούσουλες και να 'χει, στεριά δε θα δει ποτέ. Αλλιώς, δεν κυβερνάει το σκάφος, μόνο συμβουλεύεται την πυξίδα και κάνει ασκήσεις επί χάρτου.

Επειδή και η γλώσσα ένα ταξίδι είναι, με τα απρόβλεπτά του που το νοστιμίζουν, όχι άσκηση αριθμητικής όπου ένα κι ένα κάνουν δύο, αλλά ανώτερα μαθηματικά όπου το ένα κι ένα μπορεί να κάνει κι άλλα, πολλά, άπειρα.

 

[nickel]

π.χ. «πριν το επειδή βάζουμε πάντα κόμμα»

Που, αν και όταν μπαίνει, είναι ένα από τα πιο αχρείαστα κόμματα. Ποτέ δεν νιώθω την ανάγκη να το βάλω. Όπως δεν βάζω πριν από because.