Τελικά, ποιος επικρατεί σ' αυτόν τον τόπο;

Zazula

Administrator
Staff member
Τα λεξικά (ΛΝΕΓ & ΛΚΝ) λημματογραφούν τα:
επικρατών, επικρατούσα, επικρατούν (μτχ. ενεστ. τού επικρατώ)
επικρατέστερος, -η, -ο (συγκριτικός τού επικρατής)

Κανένα από τα δύο δεν λημματογραφεί το επικρατής, -ής, -ές.

Το διαδίκτυο έχει ουκ ολίγα (~3,5Κ) επικρατή (που είναι από το επικρατής), και άλλα ~3Κ σε άλλες πτώσεις (δεν εξετάζεται η γεν. πληθ. επειδή συμπίπτει με την ονομ. ενικ. αρσ. της επισήμως λημματογραφούμενης μορφής).

Φαίνεται ότι ο συγκεκριμένος τύπος της λέξης παραμένει σχετικά δημοφιλής, και δεν μπορεί εδώ που τα λέμε και να διαγραφεί εύκολα από το λεξιλόγιό μας, αφού διατηρούμε αρκετά ακόμη επίθετα σε -ής, έχουμε σε ευρεία χρήση το συγκριτικό βαθμό του, και η εναλλακτική μορφή είναι πολύ πιο δύσχρηστη (ειδικά σε μη παγιωμένες εκφράσεις). Το θηλυκό επικρατούσα, επειδή έχει πολύ ομαλότερη κι ευχερέστερη κλιτική συμπεριφορά, επικρατεί άνετα και ευρύτατα σε σύγκριση με το (η) επικρατής, αλλά στα άλλα δύο γένη τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα για την ενεστωτική μετοχή: 218 «επικρατές γονίδιο» έναντι 32 «επικρατούν γονίδιο», 91 «επικρατή γονίδια» έναντι 10 «επικρατούντα γονίδια».

Ζητείται η γνώμη σας για τα εξής:
1. Είναι λάθος η χρήση τού επικρατής, αφού τα ΛΝΕΓ και ΛΚΝ του 'χουν βάλει την ταφόπλακα;
2. Πιστεύετε ότι ο επικρατής πρέπει να επανέλθει στα λεξικά με την πρώτη ευκαιρία;
 

nickel

Administrator
Staff member
Ο όρος επικρατής είναι δοκιμότατος στη βιολογία, συν. σαν μετάφραση του dominant, π.χ.
dominant allele = επικρατές αλληλόμορφο
dominant character = επικρατής χαρακτήρας
dominant gene = επικρατές γονίδιο
dominant trait = επικρατές χαρακτηριστικό.
 
Top