Με το συσ- και με το συ-.

Zazula

Administrator
Staff member
(Κάτι απορίες που 'χω κι εγώ μεγαλοβδομαδιάτικα...)

Το συν- μπροστά από αρχικό σ- στο β' συνθετικό γίνεται συ(σ)-. Για την ακρίβεια, δηλαδή, συσ- παρατηρώ ότι γίνεται τελικά μόνο στον σίτο, το σώμα και τον σωρό*. Σε όλες τις άλλες λέξεις από σ- είναι συ-, είτε αυτές είναι αρχαίες είτε όχι. Γιατί;

*Πρόχειρος μνημονικός κανόνας: Μ' ένα σωρό σίτο, πάει το σώμα περίπατο!
 
(Κάτι απορίες που 'χω κι εγώ μεγαλοβδομαδιάτικα...)

Το συν- μπροστά από αρχικό σ- στο β' συνθετικό γίνεται συ(σ)-. Για την ακρίβεια, δηλαδή, συσ- παρατηρώ ότι γίνεται τελικά μόνο στον σίτο, το σώμα και τον σωρό*. Σε όλες τις άλλες λέξεις από σ- είναι συ-, είτε αυτές είναι αρχαίες είτε όχι. Γιατί;

*Πρόχειρος μνημονικός κανόνας: Μ' ένα σωρό σίτο, πάει το σώμα περίπατο!


Υπάρχει πιο απλός κανόνας, όταν το σ ακολουθείται από σύμφωνο δεν διπλασιάζεται το σ στη σύνθεση με το συν, όταν ακολουθείται από φωνήεν διπλασιάζεται. Από φωνήεν είναι μόνο αυτά τα τρία που είπες. Αντε και το σήμα - σύσσημον - σουσούμι. Και ο Συσσοβίτης. Και η συσσάχθεια.
 

nickel

Administrator
Staff member
Η πρόθεση σύν εν συνθέσει [...] πριν από τα λ, ρ, σ, ν αφομοιώνει το -ν σε αυτά τα σύμφωνα (πρβλ. συλ-λαμβάνω, συρ-ράπτω, συσ-σωρεύω), ενώ πριν από το σ ακολουθούμενο από σύμφωνο και πριν από το ζ η πρόθεση αποβάλλει το -ν (πρβλ. συ-σκοτίζω, σύ-ζυγος).

Στα παρ.: συζητώ, συζυγής, σύζυγος, συζώ, συσκέπτομαι, συσκευάζω, συσπειρώνω, συσπώ, σύσσωμος, συσσωρεύω.

Από ΠαπΛεξ
 

Zazula

Administrator
Staff member
Ναι 'σαι καλά, το μυαλό μου εμένα πήγε στη βαρυστομαχία απ' την υπερβολική κατανάλωση χοιρινού (συς + άχθος), οπότε μ' έπιασαν συστερικά γέλια για τον δυσερμήνευτο αναδιπλασιασμό τού σ κατά τη σύνθεση. :D
 
Και πριν απο το μ αφομοιώνει (σύμμαχος)

Μετά πάμε στα πριν από π, β, κ, χ που μετατρέπεται...
 
Top