Καταρίνα, Κέιτι ή Καίτη;

[Alexandra]

Το πρόβλημά μου είναι στην απόδοση του ονόματος της συζύγου του Λούθηρου. Λεγόταν Καταρίνα φον Μπόρα. Η ταινία που μεταφράζω είναι φυσικά αγγλόφωνη, οπότε τα ονόματα αποδίδονται με αγγλικό τρόπο. John, Katie κλπ. Τον μεν John αποφάσισα να τον αποδώσω Γιόχαν, όπως είναι το σωστό στα γερμανικά. Τι κάνουμε με την Katie; Να την πω Καίτη; Πάντως μου φαίνεται λίγο γελοίο να ονομάζεται Κέιτι η γυναίκα του Λούθηρου.

 

[drsiebenmal]

Πες την Κέτε (Käthe).

Luthers Frau hieß Katharina, er nannte sie: Käthe (από εδώ).

 

[Alexandra]

Θενκς, ντοκτέρ!

 

[drsiebenmal]

Η γουίκη, πάντως, την αναφέρει στα αγγλικά ως Katie --που είναι και ηχητικά πολύ κοντά στο γερμανικό-- και, άρα, μάλλον καλώς το λένε έτσι και στο ντοκιμαντέρ. Φαίνεται πως ήταν ενδιαφέρουσα προσωπικότητα και θεωρείται από τους άγιους της λουθηρανικής εκκλησίας. Πορτρέτο της από τον Λούκας Κράναχ τον πρεσβύτερο:

 

[Alexandra]

Αυτό που μεταφράζω δεν είναι ντοκιμαντέρ. Τελικά συμφωνούμε ότι την έλεγαν Κέτε;

 

[drsiebenmal]

Ναι, φυσικά. Δεν ήθελα να σε μπλέξω, απλώς να αναφέρω ότι οι Άγγλοι το λένε έτσι.

 

[Rogerios]

Δεν ξέρω αν ακούγομαι παράξενος :) , αλλά γιατί αποκλείσαμε τη λύση της ελληνοποίησης των ονομάτων; Ακόμη και σήμερα, εξακολουθούμε να μιλάμε για Μαρτίνο Λούθηρο, οπότε γιατί όχι Ιωάννης, Αικατερίνη κ.ο.κ.; Φαντάζομαι, άλλωστε, ότι ούτε Γοδεφρείδους, ούτε Βοημούνδους ή άλλα εξωτικά θα έχετε, οπότε...

 

[Alexandra]

Χμμμ... Κάποιο δίκιο έχεις. Έχω αποδώσει τον Pope Leo ως Λέοντα και τον Charles ως Κάρολο. Μήπως πρέπει να πω και τον Γιόχαν Ιωάννη; Σ' αυτή την περίπτωση, το υποκοριστικό της Αικατερίνης ήταν παλιά Καίτη, σωστά;

 

[Rogerios]

Νομίζω ότι μια χαρά θα ήταν έτσι και βέβαια θα υπήρχε μεγαλύτερη ομοιογένεια ως προς την απόδοση. ΟΚ μου φαίνεται το Καίτη για τις τρυφερές στιγμές του ζεύγους.

 

[drsiebenmal]

Αν υπάρχουν διάλογοι του ζεύγους, θα με ξένιζαν τα Ιωάννης, Αικατερίνη/Κατερίνα/Καίτη κλπ. Θα έλεγα ανεπιφύλακτα Γιόχαν, Κέτε κττ.

 

[unique]

Αν υπάρχουν διάλογοι του ζεύγους, θα με ξένιζαν τα Ιωάννης, Αικατερίνη/Κατερίνα/Καίτη κλπ. Θα έλεγα ανεπιφύλακτα Γιόχαν, Κέτε κττ.

Ορθά το θέτει ο drsiebenmal.

 

[nickel]

Εμένα μου έχει μείνει η απορία: όταν η Μαρία (η Αντουανέτα, βεβαίως) είναι στο κρεβάτι με τον Λουδοβίκο (τον δέκατο έκτο, βεβαίως) και του λέει τρυφερά «Mon cher Louis», εμείς μεταφράζουμε σε Λουί ή σε Λουδοβίκο; Είναι η περίπτωση που κατακρημνίζονται όλες οι εύηχες παλιές εξελληνισμένες μεταγραφές μας;

 

[Rogerios]

Αν υπάρχουν διάλογοι του ζεύγους, θα με ξένιζαν τα Ιωάννης, Αικατερίνη/Κατερίνα/Καίτη κλπ. Θα έλεγα ανεπιφύλακτα Γιόχαν, Κέτε κττ.

Γιατί, όμως; [την ώρα που ο αγγλόφωνος δεν θα έχει τον παραμικρό ενδοιασμό να προσαρμόσει στα καθ' αυτόν δεδομένα;]

Και τελικά, ο (παραδοσιακότατος) εξελληνισμός είναι καλός μόνο για τα συγγράμματα Ιστορίας (επιστημονικά τε κι εκλαϊκευμένα), αλλά όχι για να αποδώσει ιδιωτικούς διαλόγους προσώπων που ανήκουν στην Ιστορία;

 

[drsiebenmal]

Με καλύπτει το παράδειγμα του Νίκελ και υποθέτω ότι μπορούμε να κατασκευάσουμε δεκάδες ανάλογα παραδείγματα (χρειαζόμαστε όμως ασυνήθιστα και τουλάχιστον τρισύλλαβα ονόματα, π.χ. Φερδινάδος και Ισαβέλλα ;)). Όμως, ας επιστρέψω στο άμεσο θέμα και στην αρχική μου παραπομπή (από ένα κήρυγμα σε γερμανική εκκλησία). Στο πρωτότυπο της παραπομπής, λέει:

Luthers Frau hieß Katharina, er nannte sie Käthe. Einmal sagte er: „Ich schlafe mit einer schönen Frau im Bett- bei meiner Käthe!“​

και σε μετάφραση:

Η γυναίκα του Λούθηρου ονομαζόταν Katharina, εκείνος την φώναζε Käthe. Μια φορά είπε: «Μοιράζομαι το κρεβάτι μου με μια όμορφη γυναίκα - την Käthe μου!»​

Οπότε, πώς θα αποφύγει ο αγγλόφωνος το Katie και εμείς το υποκοριστικό;

 

[Rogerios]

Οπότε, πώς θα αποφύγει ο αγγλόφωνος το Katie και εμείς το υποκοριστικό;

Φυσικά και δεν θα το αποφύγει! Το ερώτημα είναι: πρέπει οπωσδήποτε να ακολουθήσουμε το γερμανικό υποκοριστικό (κάτι που δεν θα κάνει ο Άγγλος) ή θα αρκεστούμε με το δικό μας; Δεν βλέπω τον λόγο να μη συμβεί το δεύτερο, αλλά πάλι δεν αποκλείω το ενδεχόμενο να αποτελώ θλιβερή μειονότητα. :)

 

[drsiebenmal]

Δηλαδή, προτιμάς να λέει η Μ.-Αντ. «Λούη μου» αντί «Λουί μου»; ;)

 

[nickel]

Αυτό που υπονοεί ο δόκτορας πιο πάνω, εκεί που λέει για τα τρισύλλαβα, είναι ότι στις γνωστές μας γλώσσες έχουμε μονοσύλλαβα ή δισύλλαβα χαϊδευτικά. Όταν στην ξένη γλώσσα το όνομα είναι από μόνο του μια μπουκιά (όπως ο Λουί) αλλά εμείς έχουμε μείνει σε κάποιο πολυσύλλαβο λατινικής αρχής, το έχουμε το διλημματάκι μας.

 

[Rogerios]

Εν προκειμένω, όμως, διλημματάκι δεν βλέπω να έχουμε, διότι και Καίτη και Κάτια κι ό,τι άλλο επιθυμείτε διαθέτουμε.

[Να προσθέσω ότι για τον μέσο Έλληνα θεατή δεν θα είναι και τόσο σαφές ότι το Käthe είναι τρυφερότατο υποκοριστικό;]

 

[SBE]

Εκτός θέματος, αλλά φαντάζομαι μελλοντικό μπλέξιμο με τον Γουλιέλμο και την Αικατερίνη της Ουαλλίας.
Αλλά γιατί μας ξενίζουν ο Λουδοβίκος κι η Μαρία Αντουανέτα ή ο Μαρτινος κι η Αικατερίνη στις οικογενειακές τους στιγμές και δε μας ξενίζει ο Νικηφόρος κι η Θεοφανώ ή ο Κωνσταντίνος και η Ευδοκία;

 

[nickel]

Πιστεύεις ότι τον λέει η Νατάσσα «Κωνσταντίνε μου». «Κώστα μου» και «Κωστάκη μου» θα τον λέει. Ο Ιταλός μεταφραστής θα το κάνει «Caro Costantino»;
(Προσοχή στο χρώμα.)