Η πτώση στις δευτερεύουσες προτάσεις

[nickel]

Έχει κι ο Σαραντάκος στα σημερινά του μεζεδάκια κάποιες τέτοιες γενικές. Αντιγράφω:

Η ελληνικούρα της εβδομάδας, από τον Ηλία Μαγκλίνη στην Καθημερινή. “Διατηρεί ως το τέλος την αξιοπρέπειά του ως ανήρ και την ακεραιότητά του ως βετεράνος πολεμιστής”. Μόλις διάβασα το “ως ανήρ” αισθάνθηκα ένα τρισχιλιετές ρίγος -βλέπετε, αν έλεγε “άνδρας” θα του έπεφτε η μύτη. Ωστόσο, ένας ψείρας θα πρόσεχε ότι το “ως” θέλει ομοιόπτωτη σύνταξη, κι επειδή το “του” είναι σε γενική πτώση η φράση θα έπρεπε να είναι: “διατηρεί την αξιοπρέπειά του ως ανδρός και την ακεραιότητά του ως βετεράνου πολεμιστή”. Ή όχι;

Μολονότι η επιστράτευση του σεξ ως στρατηγικής για την εξασφάλιση μακροχρόνιων σχέσεων δέσμευσης μπορεί να στεφθεί από επιτυχία, ...

Στη δική σου περίπτωση: η επιστράτευση του σεξ ως στρατηγικής = το σεξ αποτελεί στρατηγική. Η επιστράτευση του σεξ ως στρατηγική = η επιστράτευση του σεξ αποτελεί στρατηγική. Εδώ πιστεύω ότι το δεύτερο είναι το σωστό, αν και σχεδόν αυτόματα το μυαλό του επιμελητή θέλει να βάλει τη στρατηγική στην πτώση του ουσιαστικού αμέσως πριν από το «ως».

 

[SBE]

Κι εγώ καταλαβαίνω ό,τι κι ο νίκελ, αν και θα το απλοποιούσα κι άλλο:
Μολονότι μπορεί να είναι επιτυχής η στρατηγική της επιστράτευσης του σεξ για την εξασφάλιση μακροχρόνιων σχέσεων...

Το ξέρω, του αλλάζω τα φώτα, αλλά το αρχικό παραείναι ξύλινο για τα γούστα μου.

 

[panadeli]

Στη δική σου περίπτωση: η επιστράτευση του σεξ ως στρατηγικής = το σεξ αποτελεί στρατηγική. Η επιστράτευση του σεξ ως στρατηγική = η επιστράτευση του σεξ αποτελεί στρατηγική.

Ωραία, αυτό κατάλαβα κι εγώ. Επιτέλους μου λύθηκε η απορία.
Σας ευχαριστώ όλους.

Στο παράδειγμα του Σαραντάκου θα είχα κάνει κι εγώ το ίδιο λάθος με τον Μαγκλίνη, θα είχα βάλει ονομαστική. (Μπορεί να μην έγραφα ανήρ, αλλά το γραμματικό λάθος δεν θα το απέφευγα.)

 

[nickel]

Θα έκανες λάθος και στο παρακάτω, όπως έγινε εδώ;

Δημιουργήθηκε λόγω της ήττας τής - αυτοκρατορικής, μέχρι τότε - Γερμανίας κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τερματίστηκε με την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία, ως καγκελάριος.

 

[panadeli]

Τώρα πια όχι, ελπίζω! :laugh:

Ίσως να το 'κανα, όντως. Αλλά για κάποιο λόγο, αγνοώντας πάντοτε τον κανόνα, μου φαίνεται ότι θα έβαζα γενική εδώ.
Αυτό που μάλλον θα με ξένιζε είναι ότι θα τελείωνε η πρόταση με γένικη. Για παράδειγμα, αν κολλούσα και ένα της Γερμανίας στο τέλος, σίγουρα θα έβαζα γενική χωρίς να το σκεφτώ:
[...] την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία, ως καγκελάριου της Γερμανίας.

Και πριν προλάβετε να φωνάξετε "Μας τα 'πρηξες!" επανέρχομαι στο παράδειγμα του Σαραντάκου, με νέα απορία.
Γράφει ο Μαγκλίνης:
Την επομένη, ο Τρότα ζητάει να αποστρατευθεί. Διατηρεί ως το τέλος την αξιοπρέπειά του ως ανήρ και την ακεραιότητά του ως βετεράνος πολεμιστής.

Στη δεύτερη πρόταση, το υποκείμενο, χωρίς να εμφανίζεται, είναι ο Τρότα. Εφόσον το "ως" θέλει ομοιόπτωτη σύνταξη, δεν θα μπορούσε το ανήρ (μπλιαχ, το ξέρω, θα βάλω άνδρας) να παραμείνει στην ονομαστική εφόσον αναφέρεται στον Τρότα, που επίσης θα ήταν στην ονομαστική αν εμφανιζόταν στην πρόταση; Δηλαδή:
[Ο Τρότα] διατηρεί ως άνδρας την αξιοπρέπειά του και ως βετεράνος πολεμιστής την ακεραιότητά του.
Οπότε αλλάζοντας τη σειρά των λέξεων:
[Ο Τρότα] διατηρεί την αξιοπρέπειά του ως άνδρας και την ακεραιότητά του ως βετεράνος πολεμιστής.

Το άλλο καταλαβαίνω ότι σημαίνει:
[Ο Τρότα] διατηρεί την αξιοπρέπειά του ως [αξιοπρέπεια] άνδρα και την ακεραιότητά του ως [ακεραιότητα] βετεράνου πολεμιστή.

Δεν στέκουν γραμματικά και οι δύο προτάσεις;

Νοηματικά, μου φαίνεται ότι στέκει καλύτερα η πρώτη: [Ο Τρότα] διατηρεί ως άνδρας την αξιοπρέπειά του και ως βετεράνος πολεμιστής την ακεραιότητά του. Νομίζω ότι ο Μαγκλίνης αυτό ήθελε να πει, αλλά ήθελε να χωρέσει και εκείνο το ως το τέλος στην ίδια πρόταση, οπότε άλλαξε τη σειρά των λέξεων για να απομακρυνθούν τα ως.

 

[nickel]

Δεν αποκλείεται να έχεις δίκιο και να στέκει μια χαρά η πρόταση έτσι:
Την επομένη, ο Τρότα ζητάει να αποστρατευθεί. Διατηρεί ως το τέλος την αξιοπρέπειά του ως άνδρας και την ακεραιότητά του ως βετεράνος πολεμιστής.

Όπως είπα, υπάρχει μια μηχανική σχεδόν αντίδραση να θέλουμε να τα βάλουμε στην πτώση της λέξης που προηγείται τού ως. Όμως η ανάλυση που κάνεις («ως άνδρας διατηρεί...») είναι πολύ λογική. Νομίζω.

 

[Inachus]

1.Δεν στέκουν γραμματικά και οι δύο προτάσεις;

2.Νοηματικά, μου φαίνεται ότι στέκει καλύτερα η πρώτη: [Ο Τρότα] διατηρεί ως άνδρας την αξιοπρέπειά του και ως βετεράνος πολεμιστής την ακεραιότητά του.

Συμφωνώ και στα δύο, αλλά αυτή δεν θα τη χρησιμοποιούσα:
[Ο Τρότα] διατηρεί την αξιοπρέπειά του ως [αξιοπρέπεια] άνδρα και την ακεραιότητά του ως [ακεραιότητα] βετεράνου πολεμιστή.

Έτσι θα τη δεχόμουνα:
Η αξιοπρέπειά του ως άνδρα πληγώθηκε, όταν...

 

[Inachus]

Πηγαίνω το νήμα λίγο πίσω:

Πράγματι, είναι ευκολότερο για μια γυναίκα να προσελκύσει έναν άνδρα με υψηλή αξία [ως αξία συντρόφου] για περιστασιακό σεξ παρά για μια σχέση δέσμευσης.

Εδώ μάλλον εννοείται το "αξία" για να δικαιολογηθεί η γενική "συντρόφου", αν και δεν το θεωρώ τόσο πετυχημένο. Ορισμένα μέλη το μετέφρασαν πολύ καλύτερα όπως είδα σε προηγούμενες σελίδες.